ءبورى ەتىنىڭ جەرىگىنەن تۋعان جانىبەك باتىر

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - كەرەي- جانىبەك باتىردىڭ تۋىلعانىنا ءۇش ءجۇز جىل تولسا دا، ەل اۋزىنداعى بۇل اڭگىمە سۋ جاڭا بوپ ايتىلىپ ءجۇر.

ۇرپاقتان-ۇرپاققا جەتىپ، عاسىردان-عاسىرعا ءوتىپ، اڭگىمەنىڭ ۇيىتقىسى رەتىندە بۇگىن دە كىتابىمىزعا ءتۇسىپ وتىر.

«ەر جانىبەك» دەپ تە اتالادى. جانىبەك باتىردىڭ اكەسى بەرداۋلەت ورتا ءجۇز، ارعىننىڭ قاراكەسەك رۋىنان شىققان ايتۋلى شەشەن قازىبەك ءبيدىڭ قىزى شاشامەن ۇيلەنەدى. شاشا اپامىز بەرداۋلەتپەن تۇرمىس قۇرعان سوڭ، بەس-التى جىل بالا كوتەرە الماي جۇرەدى.

ءبىر كۇنى تۇندە شاشا اپامىز ۇيىقتاپ جاتىپ ءتۇس كورەدى. تۇسىندە ەكى كوكجال ارلان ءبورى كورەدى. وسىدان كوپ ۇزاماي شاشا اپامىز جانىبەككە جۇكتى بولعان دەسەدى. ەكى اي وتكەندە شاشا اپامىز كوكبورىنىڭ ەتى مەن جۇرەگىنە جەرىك بولادى. اعىنان جارىلىپ قۋانعان بەرداۋلەت قاسىنا جولداس-جورالارىن ەرتىپ، كوكبورى ىزدەپ اڭ اۋلاۋعا شىعادى.

اللانىڭ قالاۋىمەن تاۋ جاقتاعى ءبىر كوكشالعىننىڭ ىشىندە سۋعا جۇزگەندەي ءبىر كوكجال ارلان جون تەرىسىنىڭ ءجۇنى جەلكىلدەپ كوزگە تۇسەدى. ىلعي ىعاي مەن سىعاي باتىر جىگىتتەر مىقتى اتتارمەن كوكجال ارلاندى قورشاپ، شالما تاستاپ، تىرىدەي ۇستايدى. اۋزىنا كەسكەك بايلاپ، كوكبورىنى شاشا اپامىزدىڭ الدىنا ارسالاڭ قاقتىرىپ الىپ كەلەدى. سوندا بەبەۋ قاعىپ جەرىك اسىن ىزدەپ وتىرعان شاشا انامىز كوكبورىگە قاراي جۇرەگىن جەيمىن دەپ تۇرا ۇمتىلادى.

بۇل نە؟

بۇل - «ناعىز جەرىك»، «اسقان كوكسىك».

مۇنداي جەرىك بولعان انالار اۋەلى تولعاتاتىن ايەلدەي بەبەۋلەپ جەرىك اسىن جەگەنشە باسقا ەش اس جەمەي، ۇيگە تۇرماي، اساۋ اتتاي تۋلاپ، تىنىم تاپپايدى ەكەن. «جەرىك» دەپ وسىنى ايتامىز.

بەرداۋلەت اتامىز شاشانىڭ ءتىرى كوكبورىگە جۇگىرگەنىن كورگەندە ودان بۇرىن ارعىماقتان اتىلىپ ءتۇسىپ، كوكبورىنىڭ جۇرەك تۇسىنا ۇلكەن كەزدىكتى سالىپ جىبەرىپ، كوكبورىنىڭ جۇرەگىن جۇلىپ الىپ، شيكىدەي شاشا انامىزعا ۇسىنعان دەسەدى.

كوزىن قان باسىپ، جەرىگى ابدەن ۇستاپ تۇرعان شاشا انامىز كوكبورىنىڭ جۇرەگىن جەپ بارىپ، ۇيىقتاپ كەتكەن ەكەن. وسىدان كەيىن ءبىر اپتا كوكبورىنىڭ ەتىن تۇگەل قۋىرىپ، اسىپ جەپ، جەرىگى باسىلعان دەسەدى. شاشا انامىز توعىز اي، ون ەكى كۇن دەگەندە تولعاتىپ بالپاناقتاي ۇل تۋادى.

ماڭدايى نۇرلانىپ، كوزى كۇندەي كۇلگەن بەرداۋلەت اق تۇيەنىڭ قارنىن جارىپ، كوك قاسقا تاي، اق سارىباس قوي سويىپ، ۇلكەن «شىلدەحانا» توي جاسايدى. جەتى كۇن وتكەن سوڭ بالانى بەسىككە سالۋ ىرىمىن وتەيدى. اۋىلداعى ءدۇيىم حالىقتى تۇگەل تويعا شاقىرادى. جۇرت مارە-سارە بولىپ جاتقان قۋانىشتىڭ ۇستىنە ارعىن رۋىنان شىققان اتاقتى باتىر شاقشاق جانىبەك كەلىپ، ات باسىن تىرەيدى. اتاعى جەر جارعان باتىردىڭ تويعا كەلگەنىنە قۋانعان بەرداۋلەت باتىردىڭ الدىنان شىعادى. ات سۋلىعىنان ۇستاپ تۇرىپ، بالاسىنا ات قويىپ بەرۋدى وتىنەدى. مۇنى ماقۇل كورگەن شاقشاق جانىبەك باتىر ەسىك پەن توردەي كۇرەڭ قاسقا اتتىڭ ۇستىندە تۇرادى. اتتان تۇسپەيدى. بۇرىنعى باتىرلار الىس ساپار الىپ بارا جاتقاندا، شايقاسقا، جاۋعا كەتىپ بارا جاتقاندا، جول ورتادا اتتان ءتۇسىپ ايالداماۋشى ەدى. سول جول بويىنشا ات ۇستىندە تۇرىپ:

- بالامدى بەسىگىمەن ماعان بەرشى، - دەپ سۇرايدى. بەرداۋلەت بەسىككە ەندى عانا سالىنعان بالانى ۇيدەن الىپ شىعىپ، شاقشاق جانىبەك باتىردىڭ قولىنا ۇستاتادى. ات ۇستىندە تۇرىپ، بالانى سالماقتاپ كورەدى. كوتەرگەندە سالماعىنا قولىم تولدى. ەندى بەتىن اشىپ كورەدى. بالپاناقتاي ۇل ەكەن. ديدارىنا كوزىم مەن كوڭىلىم تولدى. اتى جانىبەك بولسىن. جاسىن اللا بەرسىن، جولىمدى قۋىپ باتىر بولسىن، - دەپ ازان شاقىرىپ اتىن قويادى دا، بالانى بەرداۋلەتكە بەرىپ بىلاي باتاسىن بەرگەن ەكەن:

كەرەي دەگەن ەلىڭ كوپ،

ەل اينالار شەشەن بول.

جاعالاسار جاۋىڭ كوپ،

جاۋعا شاپساڭ ەسەر بول.

ەل ىشىندە داۋىڭ كوپ،

جۇرت الدىندا كوسەم بول.

جابىققان جاۋدى جاپىرىپ،

شايقاسقاندا ەسەن بول.

جەكە شىقساڭ جاۋىڭا،

جاۋىڭنىڭ باسىن كەسەر بول،

ساداق تارتساڭ جاۋىڭا،

اق ساۋىتىن تەسەر بول.

بىتىراپ كەتكەن ەلىڭ كوپ،

باسىن جيىپ قوسار بول،

قاپتاپ جۇرگەن جاۋىڭ كوپ،

الدىن الىپ توسار بول.

ماڭدايى قالىڭ سورى كوپ،

باعىن جارىپ اشار بول.

تۇيىقتالعان جولىڭ كوپ،

جولىن تاۋىپ اشار بول.

باتىر بولساڭ، كيە بول.

بار قازاققا يە بول.

جۇرتتىڭ جۇگىن كوتەرگەن،

قايىسپايتىن تۇيە بول.

قىسىر سوزگە قىسقا بول،

ۇزىن سوزگە ۇستا بول.

حان مەن بيگە، حالىققا

التىن ارقاۋ تۇتقا بول.

اللاھۋ اكبار!!!

ىقىلاس باتاسىن بەرەدى.

بۇكىل قازاق ساحاراسىنا اتاق-داڭقى كەڭ جايىلىپ تاراعان ەر جانىبەك باتىر دۇنيەگە وسىلاي كەلدى. اتى وسىلاي قويىلدى. راسىندا كەيىن اتاقتى باتىر بولدى. ابىلاي حاننىڭ وڭ تىزەسىن باسقان سەنىمدى سەرىگىنە اينالدى. جوڭعار سوعىسىندا جاۋلارىن ويسىراتا جەڭدى...

ءيا. ءبورى ەتىنىڭ جەرىگى وسىمەن بىتكەن جوق. ودان قانعا ءسىڭىپ، قالىپتاسقان سۇتپەن ءبىتىپ سۇيەككە جەتكەن مىنەزدىڭ ءىزى ارناسىن اشىپ، ارى قاراي جالعاستى.

جانىبەك باتىردىڭ اكەسى بەرداۋلەت جاستاي دۇنيە سالدى دا، قازىبەك ءبي جيەنى جانىبەكتى التى جاسىنان باستاپ ءوز تاربيەسىنە الدى. قاسىنا ەرتىپ ءجۇرىپ تاربيەلەدى. ۇلكەن الپاۋىت سىنشى قازىبەك بي جانىبەككە التى جاسىندا «الىسسا بىلەگى بار، ارباسسا جۇرەگى بار، ۇياتقا تولى ارى بار، قايتپاس جىگەرى بار، مۇقالماس ازاماتتىعى بار» دەپ باعا بەردى. ەرتە تانىدى. بەتىنەن قاقپاي، تالابىن توسپاي، ەركىن شىڭداپ، قاتاڭ تالاپپەن ءوسىردى...

جانىبەك ات جالىن تارتىپ ءمىنىپ، ازامات بولعاننان باستاپ وعان اۋىر تالاپتار قويدى. قيىن قيىرعا، قىزىق شيىرعا سالىپ شىنىقتىردى. ءسويتىپ ەرلىك پەن بىرلىككە باۋلىپ وتىردى.

جانىبەك ون بەس جاسقا شىققان جىلى قازىبەك ءبيدىڭ قاپتاعان قالىڭ جىلقىسىنىڭ ىشىنەن بوگەنايى بولەك، تۇلعاسى ەرەك ءبىر كوك دونەنگە كوزى ءتۇستى. وعان قىزىعا، قۇمارتا قاراپ ءجۇردى.

ءبىر ورايى كەلگەندە جانىبەك ناعاشى اتاسى قازىبەك بيدەن وسى كوك دونەندى مەن ءمىنىپ جۇرەيىن دەپ ءوتىندى. وعان ناعاشى اتاسى ريزا بولىپ، ماقۇلدىعىن بەردى. ءبىراق قازىبەكتىڭ التى ۇلى، جانىبەكتىڭ التى ناعاشى اعاسى وعان كونبەدى. جانىبەكتى جەتىم دەپ مەنسىنبەي، كوك دونەننىڭ ورنىنا ءبىر جامان قوتىر تايدى ۇستاپ بەردى.

كۇندەردىڭ كۇنىندە تۇيە تابىنىن ارالاپ جۇرگەن قازىبەك ءبيدىڭ تۇيەشىسى التى اتاننىڭ تىلەرسەگى قيىلىپ، قان جوسا بولىپ جاتقانىن كوردى. مايداندا شاۋىپ كەلىپ، التى اتاننىڭ تىلەرسەگىن بىرەۋ قيىپ كەتىپتى. سولاي جاتىپ ارام قاتا ما، الدە باۋىزداپ تاستايىن با دەپ قازىبەك بيگە مالىمدەدى.

قىراندى تۇعىردا ۇشپاي تانيتىن، جۇيرىكتى كەرمەدە شاپتىرماي تانيتىن سۇڭعىلا قازىبەك ءبي التى اتاندى باۋىزداپ تاستا دەدى دە مۇنى ىستەگەن كىم دەپ سۇارامادى تۇيەشىدەن.

- جانىبەك باتىر قايدا؟ - دەپ سۇرادى. تۇيەشى:

- اناۋ بەلدى اسىپ كەتكەنىن كورگەم...

قازىبەك ءبي اتىنا ءمىنىپ، جانىبەك كەتتى دەگەن بەلدى بەتكە الىپ جۇرە بەردى. ءبىر بەلدى اسسا، باسىن قۇبىلاعا بەرىپ، ەكى اياعىن كۇن شىعىسقا بەرىپ، ەكى قولىن ەكى جاققا سەرمەپ، شالقاسىنان ءتۇسىپ، ءدوڭ باسىندا ۇيىقتاپ جاتقان جانىبەكتى كوردى. قايران قالارى سول ەدى، قازىبەك بي ءوز كوزىنە ءوزى سەنبەي، قايتا-قايتا قادالا قارادى. بۇل ءوڭىم بە، ءتۇسىم بە دەپ زەردەلەدى. جوق، ءوڭىم. مۇنداي دا عاجاپ بولادى ەكەن-اۋ دەپ ىشتەي تاڭىرقادى. قازىبەك ءبيدى تاڭ قالدىرعان كورىنىس مىناۋ ەدى.

جانىبەك شالقاسىنان قورىلداپ ۇيىقتاپ جاتىر. ەكى يىعىندا قوس ءبورى ويناقتاپ، كوككە قاراپ ۇلىپ تۇر. ار جاعىندا ارقان بويى جەردە التى اعاسى بەرمەي قويعان كوك دونەن ەكى اياعىن كوككە كوتەرىپ كىسىنەيدى.

قازىبەك ءبي تەرەڭ وي ءتۇيدى. جانىبەكتىڭ شەشەسى تۇسىندە ەكى ءبورى كورىپ ەدى. بۇل جانىبەكتىڭ «كيەسى» بولدى. اۋىر اياق كەزىندە ءبورىنىڭ ەتى مەن جۇرەگىنە جەرىك بولىپ ەدى، بۇل ونىڭ «كوكجال مىنەزى» بولدى. ال كوك دونەندى مەنەن سۇراپ ەدى، بۇل ونىڭ ء«مىنىس تۇلپارى» بولدى. «باتىر تۋعاندا تۇلپارى بىرگە تۋىلادى» دەۋشى ەدى، بۇل ءسوز راس بولدى.

ال التى اتاننىڭ تىلەرسەگىن قيعان كوكجال مىنەزىنە باسىپ، التى ۇلىڭا دا وسىنى كورسەتەم دەگەن جانىبەك بولدى دەپ بىردەن ايتقىزباي-اق ءبىلدى.

قازىبەك ءبي باتىردى ايقايلاماي، ءتۇرتىپ، شوشىتپاي باياۋ قاسىنا بارىپ، جەلپىپ وياتتى.

- و، باتىرىم، تۇر ورنىڭنان، كوتەر باسىڭدى. «ءبىلىپ تۇرىپ، بىلمەگەندى كەشپەسەڭ، بىلگەنىڭ قايسى». التى اعاڭنىڭ بىلمەستىگىن كەش. التى اتاننىڭ تىلەرسەگىن قيعانىڭ - كوكجال مىنەزىڭە باسقانىڭ، التاۋىڭا دا وسىنى كورسەتەم دەگەنىڭ بولدى عوي. تۇلپارىڭ انە تۇر، قاسىڭدا. بۇگىننەن باستاپ سەنىكى، ەشكىم تالاسپايدى. اق نيەتىممەن بەردىم. قايراتىڭا قايرات توتەيتىن، ەر قارىزىن وتەيتىن، قۋسا جەتەتىن، قاشسا قۇتىلاتىن، استىڭدا ءجۇرىپ اريتىن ارعىماق بولسىن دەپ ناعاشى اتاسى جانىبەكتىڭ كوڭىلىن تاۋىپ، كوك ءبورى مىنەزىن جۇمسارتتى.

ءيا. بۇرىنعى دانا بيلەر مويىنداعان «كوك ءبورى مىنەز» دەگەن وسى. العان بەتىنەن قايتپايتىن قايسارلىق، تاباندىلىق، شىدامدىلىق، بەرىكتىك، باتىرلىق، بىربەتكەيلىك دەگەن دە وسى. ناعىز ىرگەلى، ءىرى مىنەز.

ول عانا ەمەس. جانىبەك باتىردىڭ ءبورى مىنەزى وسىمەن توقتاپ قالعان جوق. جوڭعار شاپقىنشىلارىنىڭ ات تۇياعى ءبىر ءسات باسىلعان ءبىر كۇندەرى جانىبەك باتىر قىزىن ۇزاتىپ توي جاسايدى. جانىبەكتىڭ ورداسىنا كۇيەۋ جىگىتتىڭ جۇگى كەلەدى. وعان قىز جاساۋى قوسىلادى، ءۇي ءىشى بازارداي جاينايدى. توي سالتاناتى ارتا تۇسەدى. تويعا جولداس جورالارى، ەل جۇرتى جينالادى. تاۋداي ەت تارتىلادى، كولدەي قىمىز قۇيىلادى. نە عاجاپ اندەر، نە كەرەمەت اڭگىمەلەر ايتىلادى. كۇيلەر شەرتىىپ، قوبىزدار سارنايدى. قىزىق قىزىققا ۇلاسىپ، بويلارى كەڭىپ، ويلارى سەرگىپ، ءبىر جىرعاپ قالادى. ەرتەسىندە قىز ۇزاتىلىپ، ۇيدەگى جاساۋ مەن جۇك تۇيەگە ارتىلادى. ۇزاتىلعان قىز كوشى ءبىر بەلدى اسىپ، كورىنبەي كەتكەنشە جانىبەك قىزىن قيماي، ارتىنان قاراپ تۇرادى.

ول قانشا باتىر بولسا دا، جۇرەگى سونشا نازىك ەدى. ءبىراق ۇزاتىلعان قىزدىڭ ارتىنان قىز اكەسى بارمايتىن قازاق سالتىن اتتاپ كەتە المايدى. قۇرمەت ەتەدى. قىزىن قيماي-قيماي، ۇيگە كىرسە، ءۇي ءىشى ۇڭىرەيىپ قالعان. بىرەۋ ونى الىپ، بىرەۋ مۇنى الىپ، قورس-قوپاسى شىعىپ جاتقان. جانى قۇلازىپ، قىزىن قيماي ۇيگە كىرگەن جانىبەك قانشا جاۋ كورسەم دە، قىزدان ۇلكەن جاۋ جوق ەكەن عوي، ءۇيدى قويشى، جۇرەگىمدى الىپ كەتىپتى دەپ قولىنا كوك سۇڭگىنى الىپ، كوك دونەنگە ءمنىپ، قىز كەتكەن جاققا قاراي تۇرا ۇمتىلادى.

جانىبەك باتىردىڭ قاراسىن الىستان تانيتىن كوك دونەننىڭ شابىسىنىڭ ءدۇبىرىن كوز كورىم جەردەن ەستيتىن جانىبەكتىڭ بايبىشەسى اسىپ-ساسىپ كۇيەۋ بالاسىنا:

- كۇيەۋ بالا، اتتان ءتۇس. اتىڭدى كولدەنەڭ تارت. باتىر اتاڭ ايباتتانىپ اتقا قونعان ەكەن. قان شىعارماي قايتپايدى. ءيا، قۇداي، جازىم قىلماسا يگى ەدى، - دەپ يمان ءۇيىرىپ تۇرا قالادى. زارە قۇتى ۇشقان كۇيەۋ جىگىت اتىنان تۇسەدى دە، اتىن باتىردىڭ الدىنا كولدەنەڭ تارتادى. قۇيعىتىپ كەلگەن حاس باتىر كۇيەۋ بالانىڭ اتىن كوك سۇڭگىمەن تۇيرەپ، كوتەرىپ ارقان بويى جەرگە لاقتىرىپ جىبەرەدى. سوندا اتتان قورقىراپ اققان قاندى كورگەندە بارىپ، جانى جاي تاۋىپ ارتىنا قايتادى.

مىنە كوكبورى مىنەز بە؟

مىنەز.

كوكبورى قويعا شاپقاندا قان شىعارماي قايتپايدى. «قاسقىرعا جەگەن اتاق ەمەس، قىرعان اتاق». كوكبورى ءتۇنى بويى ءتىسىن قايراپ ۇيىقتايدى. جانىبەك باتىردىڭ جاۋعا شاپقاندا، جاۋلارىن جەڭگەن سايىن جاۋلارىنىڭ قانىن توككەن سايىن ەرلەنىپ، ەرەۋىلدەپ، باتىلدانىپ كەتۋى سول انا قۇرساعىندا جاتقان كەزىندەگى جەرىك اسىنان جۇققان، كوكسىگىنەن قونعان كوكبورى مىنەزىنىڭ كورىنىسى دەۋگە بولادى.

جانىبەك باتىر ابدەن قارتايعان شاعىندا قالبا تاۋىنىڭ ەتەگىندە جاتىپ ءتۇس كورەدى. تۇسندە جانىبەك باتىر ءبىر ۇلى تاۋدىڭ ەتەگىندە تۇرادى. سوندا ارت جاعىنان ءبىر الىپ ارىستان جانىبەك باتىردىڭ قاسىنا كەلەدى. باتىر ونىڭ جونىنان راقاتتانا ارى-بەرى سيپايدى. جولبارىس راقاتتانىپ تۇرىپ-تۇرىپ جانىبەككە تيىسپەي العا قاراي كەتەدى.

الدەن سوڭ، ءداۋ وگىزدەي ءبىر قارا ايۋ كەلەدى. جانىبەك وعان قارعىپ ءمىنىپ الادى. ول ايۋ جانىبەكتى كوتەرە الماي جاتىپ قالادى. جانىبەك ايۋدىڭ ءتىسىن اشىپ قاراسا، قارتايىپ كەتكەن ايۋ ەكەن. ول ايۋ دا جانىبەككە تيىسپەي كەلگەن ىزىمەن كەرى قايتىپ كەتەدى. ەندى ءبىر ۋاقىتتا جانىبەكتىڭ قاسىنا ارسالاڭ قاعىپ ءبىر كوك بولتىرىك كەلەدى. ول جانىبەكتىڭ ەتەگىن يىسكەلەپ، بەينە تىستەپ الاتىنداي الدى-ارتىن وراپ، ويناقتايدى. جانىبەك ءسال تىتىركەنەدى دە، تىستەپ الماسىن دەپ، سەزىكتەنىپ، بولتىرىكتىڭ تۇمسىعىنا شەرتىپ قالادى. سوسىن ول بولتىرىك كوتەرىلىپ، ءبىر بەلگە شىعادى دا، كوك بۇلتقا ءسىڭىپ عايىپ بولادى. ويانسا، ءتۇسى ەكەن.

جانىبەك باتىر تاڭعى اسىن ءىشىپ وتىرىپ، ءوزىنىڭ ءتۇس جورۋشىسىن شاقىرتىپ ءتۇسىن جورىتادى، سوندا ءتۇس جورۋشى:

- ە، باتىرىم، اشىق ايان كورىپسىڭ. ءتۇسىڭ كيەلى ەكەن. جولبارىس - باتىرلىعىڭ، ايباتىڭ ەدى. بەت پەن بەدەلىڭ ەدى. ساعان تيىسپەي العا كەتكەنى بولاشاققا كەتكەنى. الداعى عاسىرداعى ۇرپاقتارىڭ اۋزىنان تاستاماي ايتىپ، باتىرلىعىڭدى ماقتان ەتىپ جۇرەدى. ايۋ - قايراتىڭ ەدى. باتىرىم، قايراتىڭ قايتقان ەكەن. ايۋدىڭ سەنى كوتەرە الماي جاتىپ قالۋى سونىڭ نىشانى. كەرى قايتقانى - كۇشىڭنىڭ قايتقانى. ەندى جەكپە- جەككە تۇسپە. تۇسسەڭ دە جەڭە المايسىڭ.

تۇسىڭدە ءبىر جاراسپاعان جەر بار ەكەن. سونى ايتايىن با، ايتپايىن با دەپ سۇرادى جاكەڭنەن.

- ايت، ايت. ايتۋشىدا ايىپ جوق. تىڭداۋشى عيبرات الادى.

- كوكبورى - ۇرپاعىڭ ەدى. تۇمسىعىنا بەكەر شەرتىپسىڭ. ەندى سەنىڭ ۇرپاعىڭنان جەكپە-جەككە شىعاتىن باتىر شىقپاس بولار. شىقسا دا ۇزاققا بارماس، - دەپ جورىدى.

ءيا. بۇل اڭىز، ءبىراق اقيقات. وسىنىڭ ءبارى دە بولدى. اينىماي كەلدى. كەيىنگى ۇرپاق قۇلاقپەن ەستىگەندى كوزى بوپ كوردى. قاراپ وتىرساق، جەرىك اسىنىڭ قۇدىرەتى سونشالىقتى ەر جانىبەكتىڭ سوناۋ انا قۇرساعىنان تارتىپ، الىپ، باتىر بولعانعا دەيىنگى تۇتاس ءومىرى، مىنەزى، ەرلىگى، باتىرلىعى، جومارتتىعى، باتىلدىعى، شەشەندىگى، بەينەسى، ءتۇر-ءتۇسى كوكبورىمەن ورنەكتەپ قويعانداي وبرازدى كوز الدىمىزعا كەلتىرەدى.

بولات بوپاي ۇلى
blogtime.kz

( 2014 - جىل)