كوزىڭىزبەن ءتۇيسىنىپ، ءوزىڭىزدى تانىڭىز
ويتكەنى كوزدە تالاي نارسە بۇعىپ جاتىر. جانىڭنىڭ كۇيزەلىسى دە، وتىرىك ايتقانىڭ دا، جەككورىنىشىڭ دە، جاقسى كورۋىڭ دە، ادامگەرشىلىگىڭ دە، الاياق- قۋ ەكەنىڭ دە ءبارى- ءبارى الدىمەن كوزدە كورىنىس بەرەدى. كوز «ايتىپ» قويادى.
دەگەنمەن، قازىر ادامنىڭ ىشكى جان دۇنيەسىن انىقتايتىن، كىم ەكەنىن بىلدىرەتىن وزگە دە ادىستەر قولعا الىنىپ جاتىر. سونىڭ ءبىرى - ا ق ش- تىڭ پسيحولوگ دارىگەرى سيۋزەن دەللينگەر ويلاپ تاپقان پسيحوگەومەتريا ادىستەمەسى.
راس، بۇعان دەيىن دە ادام بالاسىنىڭ ءتۇرلى ساندى جاقسى كورۋى نە بولماسا ءتۇرلى- ءتۇستى ءتۇردى ۇناتۋىنا بايلانىستى ونىڭ مىنەز- قۇلقىن انىقتاپ بەرەتىن ادىستەمەلەر دۇنيەگە كەلگەن. ال سيۋزەن دەللينگەردىڭ مەتوديكاسى ءسال وزگەشەلەۋ. ول گەومەتريالىق بەس ءتۇرلى بۇرىشتاردى العا تارتا وتىرىپ، ادامنىڭ ومىردە قانداي ەكەنىن ءدال انىقتايدى.
ماسەلەن.. . ءتورتبۇرىشتى (كۆادرات) جاقسى كورەتىن جان ومىردە وتە العىر، دەگەنىنە جەتپەيتىن قايراتتى بولىپ كەلەدى ەكەن. سونداي- اق ولار ساراپتاما جاساۋدا، ءتۇرلى باستاما كوتەرۋدە الدىنا ادام سالمايدى. لوگيكاسى دا كەرەمەت. وتە ۇقىپتى. ۋاقىتپەن ءجۇرىپ- تۇرادى. ولاردان وتە مىقتى، اقىلدى، جىگەرلى باسشى نە بولماسا ايتقاندى بۇلجىتپاي ورىندايتىن ەڭبەكقور جان شىعادى. ءبىر كەمشىلىگى، «مەن نە ايتسام بولدى، سول ورىندالۋى ءتيىس، مەنىكى زاڭدى» دەگەن ويى. ءتارتىپ - ولار ءۇشىن باستى قاعيدا. ال ءوز دەگەنى جۇزەگە اسپاسا، قولدى ءبىر سىلتەپ، تەرىس بۇرىلىپ كەتەتىن قىزبا ادەتى دە بار.
ال ءۇشبۇرىشتى جانىنا جاقىن تۇتاتىندار - ءبىربەتكەي، تۋرا ايتاتىن جاندار. ولاردىڭ كوبى ءوز ورتاسىندا ۇستەمدىك جۇرگىزۋگە قۇمار. ءۇش بۇرىشتى ۇناتاتىنداردىڭ اراسىنان كوپتەگەن بەلگىلى تۇلعالار شىققان. ماسەلەن، ناپولەون، بيسمارك، گيتلەر، مۋسسولوني، گەتە، بايرون ت. ب. ولار كەز كەلگەن دۇنيەنى ءبىر دەممەن شەشىپ تاستاۋعا تىرىساتىن، ۇنەمى كۇش- جىگەرى تاسىپ جۇرەتىن.
سونداي- اق ولارعا ءتان تاعى ءبىر جاقسى قاسيەت - كەز كەلگەن ورتادا كەزدەسكەن جانمەن ورتاق تەز ءتىل تابىسىپ كەتەتىندىگى. سودان بولار، ولاردىڭ اراسىندا ساياساتكەرلەر، بيزنەسمەندەر، مەنەدجەرلەر كوپ. وكىنىشكە قاراي، كەمشىلىك ولاردىڭ دا بويىنان تابىلادى. ماسەلەن، كوزدى جۇمىپ، تاۋەكەلگە ءجيى بارادى. ونىڭ ءبارى جەتىستىككە جەتەلەي بەرمەيتىنى بەلگىلى. وزدەرى جىبەرگەن كەمشىلىكتى، قاتەلىكتى مويىندامايتىندىعى تاعى بار. سونىسىنا قاراماي، ولار وتە تانىمال تۇلعاعا تەز اينالا الادى.
تىك بۇرىشتى جاقسى كورەتىن ادامدار عۇمىرىندا ۇنەمى داعدارىسقا ءتۇسىپ، ءجۇنجىپ جۇرەتىندەر كورىنەدى. ولار جاساعان تىرلىكتىڭ كوبى كەرى كەتىپ، ادام ۇنەمى كۇيرەۋ ۇستىندە بولادى. تىكبۇرىشتىقتار العا ناقتى ماقسات قويعاننان گورى، وزگەنىڭ سىلتەگەنىمەن قوزعالعاندى جاقسى كورەدى. كوڭىل كۇيلەرى دە ۇنەمى ءارى- ءسارى بولماق. ناقتى شەشىم قابىلداۋعا قۇلىقسىز، جالتاق، وزىنە سەنىمسىز جاندار. الايدا ولار كوپ وقيتىن، كوپ ىزدەنەتىندەردىڭ قاتارىنا جاتادى.
شەڭبەردى جاقسى كورەتىندەر - قۇندىلىقتاردى سۇيەتىن، باردى باعالايتىن، تۇلعالاردى دارىپتەيتىن، ولارمەن ارالاسقاندى ۇناتاتىن جاندار. ومىرگە پاك سەنىممەن قاراپ، كەز كەلگەن جانجالدىڭ بەيبىت بىتىممەن ءبىتۋىن قالايتىن جانە بىتىمگەرشىلىك ءرولىن دە تاباتىن ادامدار. ولار ءۇشىن وزدەرى ءومىر سۇرگەن ورتانىڭ پىكىرى قۇندى. سونىمەن ساناسۋعا بار. جاقسى دوس، سەنىمدى سەرىك بولۋعا لايىقتىلار. ءبىراق ولاردىڭ كوبى، كەسىپ ەشتەڭە ايتا المايتىن، تۇيتكىلدى ماسەلەلەر شەشۋگە كەلگەندە تايساقتاپ قالاتىنداردىڭ قاتارىنان. تاعى ءبىر كەمشىلىگى، «جوق» دەگەندى ايتا الماي، ۇنەمى باس يزەپ، بەرگەن ۋادەسىن ورىنداي الا ما، جوق پا، سوعان قاراماستان كەلىسىم بەرەدى.
ومىردە يرەكتى (زيگزاگ) ۇناتاتىندار از ەكەنى بەلگىلى. جالپى، يرەكتىڭ ءوزى تۋرالىقتان قاشاتىن، وتىرىككە بەيىم، ناقتى كوزقاراسى قالىپتاسپاعان جانداردىڭ ىشكى جان دۇنيەسىن بەرەدى ەكەن. ءبىراق ولاردىڭ دا اراسىندا ارا- تۇرا كەرەمەت ويلاردىڭ، ماڭىزدى باستامالاردىڭ يەلەرى شىعىپ وتىرادى ەكەن. ماسەلەن، ەينشتەين، ساحاروۆ، بەتحوۆەن، ۆان گوگ، ت. ب. ولاردىڭ كوبى - ايتقىسى كەلگەندەرىن سوزبەن ەمەس، ويمەن، وبرازبەن بىلدىرۋگە تىرىساتىندار. ولاردىڭ قاي- قايسىسى دا ءوز ويىمەن ءوزى وڭاشا قالىپ، تاۋەلسىز بولعاندى، ساياق جۇرگەندى ۇناتادى. ا ق ش- تىڭ پسيحولوگ دارىگەرى سيۋزەن دەللينگەر ويلاپ تاپقان بۇل ءتاسىل قانشالىقتى ادام جانىنىڭ ىشكى قىرىن اشىپ بەرە الادى، ول جاعى بىزگە بەلگىسىز. ءبىراق پسيحولوگتىڭ ايتۋىنشا، قازىر ا ق ش- تا ادامداردىڭ مىنەز- قۇلقىن انىقتاۋ ءۇشىن كوپتەگەن قۇزىرلى ورىندار وسى ءتاسىلدى قولدانۋعا كوشكەن ەكەن.
سەيسەن امىربەك ۇلى
«ايقىن»
