قۇربان شالۋدىڭ پايدالارى مەن حيكمەتتەرى

استانا. قازاقپارات - قۇربان (اراب تىلىندە) - «جاقىنداۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى.

ال شاريعاتتاعى تەرميندىك ماعىناسى - اللا تاعالانىڭ ريزاشىلىعىنا جاقىنداۋ نيەتىمەن قۇربان ايت كۇندەرىندە شالىناتىن ارنايى مالدىڭ اتى.

پايدالارى مەن حيكمەتتەرى:

ا) اللا تاعالانىڭ امىرلەرىن ورىنداۋ ءاردايىم ريزاشىلىعىنا جاقىنداتىپ، اقىرەتتە سىي-سىياپاتىنا كەنەلتەدى. قۇربان شالۋ دا اللا تاعالانىڭ ارنايى ءامىرى بولعاندىقتان بۇل ءامىردى ىقىلاسپەن ورىنداۋشى راببىسىنىڭ ريزاشىلىعىنا قاۋىشىپ، انا دۇنيەدە ءجۇزى جارقىن بولىپ، مول ساۋابىنا شومارى ءسوزسىز.

پايعامبارىمىز حاديسىندە بۇل اقيقاتتى بىلاي دەپ تۇسىندىرەدى: «ادام بالاسى قۇربان ايت كۇنىندە (قۇربان شالىپ) قان اعىزۋدان دا سۇيىكتى باسقا ىسپەن اللا تاعالاعا جاقىنداعان ەمەس. قانى اعىزىلعان مال قيامەت كۇنى مۇيىزدەرى، تۇياقتارى جانە جۇندەرىمەن كەلەدى. اعىزىلعان قان جەرگە تامباي جاتىپ، اللا تاعالانىڭ قۇزىرىندا ۇلكەن ماقامعا جەتەدى. سوندىقتان قۇرباندارىڭدى كوڭىل ريزاشىلىعىمەن شالىڭدار» [1].

پايعامبارىمىز (س. ا. ۋ. ) باسقا حاديستەرىندە اللا ريزاشىلىعى ءۇشىن شالىنعان قۇرباننىڭ ءاربىر قىلى ءۇشىن ساۋاپ بار ەكەنىن بىلاي دەپ سۇيىنشىلەگەن: «ساحابالار اللا ەلشىسىنە (س. ع. س. ):

- ۋا، اللانىڭ ەلشىسى، قۇرباندىق دەگەن نە؟ - دەپ سۇراق قويدى.

- قۇرباندىق - سەندەردىڭ يبراھيم (ا. س. ) بابالارىڭنىڭ سۇننەتى، - دەدى.

- ودان بىزگە قانداي ساۋاپ بار؟

- ءاربىر تال قىلشىعى ءۇشىن ساۋاپ الاسىڭدار.

- قويدىڭ جۇنىنەن شە؟

- قويدىڭ ءجۇنىنىڭ ءاربىر تال قىلشىعىنا دا ساۋاپ جازىلادى» [2].

شىندىعىندا، اللا تاعالا ءبىزدىڭ شالعان قۇرباندارىمىزدىڭ اعىزىلعان قانىنا نەمەسە ەتىنە مۇقتاج ەمەس. ءبىزدىڭ شالعان قۇرباندارىمىزدىڭ ەتى نەمەسە قانى اللا تاعالانىڭ قۇزىرىنا جەتپەيدى. ءبىراق ءبىزدىڭ ونىڭ ءامىرىن لاببايك دەپ ورىنداۋىمىزداعى ىقىلاسىمىز بەن نيەتىمىزدىڭ اللا تاعالاعا جەتىپ، ريزاشىلىعىنا سەبەپ بولارى ءسوزسىز. بۇل شىندىقتى قۇران كارىم بىلاي دەپ باياندايدى: «ولاردىڭ (قۇربان مالدارىنىڭ) ەتتەرى دە، قاندارى دا اللا تاعالاعا جەتپەيدى. ءبىراق وعان سەندەردىڭ تاقۋالىقتارىڭ عانا جەتەدى» [3].

ءا) قۇربان شالۋ - يبراھيم پايعامبارىمىزدان (ا. س. ) جالعاسىپ كەلە جاتقان سۇننەت. ءيا، يبراھيم پايعامبارىمىز (ا. س. ) اللا تاعالاعا بەرگەن سوزىندە تۇرىپ، باۋىر ەتى بالاسى يسمايىلدى ۇلى جاراتۋشىسىنىڭ جولىندا پيدا ەتە الاتىندىعىن پاش ەتىپ، قيىن سىننان وتكەن ەدى. مىنە، قۇربان شالۋ سول ءبىر عيبراتتى وقيعانىڭ ۇمىتىلماس كورىنىسى.

ب) ادام بالاسى قۇربان ايتتا قۇربان شالۋ ارقىلى ۇلى جاراتۋشىسىنىڭ وزىنە بەرگەن سانسىز نىعمەتتەرىنىڭ شۇكىرىن وتەپ، كۇنالارىنا كەشىرىم تىلەيدى.

ۆ) رۋحانياتتان الشاق بولعان مىنا ماتەريالدىق دۇنيەنىڭ قىسپاعىندا قالىپ، تارىققان ىشكى دۇنيەمىز بەن كوكىرەك سارايىمىز قۇربان ايتتاعى شالىنعان مالداردىڭ وزەندەي اققان قاندارىن ءار-ءار جەردەن كورگەن ۋاقىتتا پسيحولوگيالىق تۇرعىدان اسەرلەنىپ، بويىنداعى اۋىرلىقتان جەڭىلدەپ، كوكىرەگىندەگى قايعى-قاسىرەتىن ۇمىتىپ، ادامي تابيعاتىندا بولاتىن ىزا، كەك، دۇشپاندىق سياقتى سەزىمدەردەن ارىلىپ، ونە بويى جەڭىلدەپ، سەرگىپ قالادى.

گ) جاراتىلىسىندا وزىمشىلدىك، ساراڭدىق سياقتى كەيبىر جامان سيپاتتاردىڭ دانەگى بار جالپى ادام بالاسى قۇربان ايتتا تەك قانا اللا تاعالانىڭ ريزاشىلىعى ءۇشىن كەدەي باۋىرلارىنا جاردەم بەرۋ ارقىلى اتالمىش بولىمسىز سيپاتتاردىڭ دانەگىنىڭ ءتۇبىن بالتامەن شاۋىپ، ونىڭ ورنىنا بويىنداعى باۋىرمالدىق، جومارت، كىشىپەيىل سياقتى

كامىلدىكتىڭ بەلگىسى سانالاتىن سيپاتتار دانەگىنىڭ ءونىپ-ءوسىپ، جەتىلۋى ءۇشىن سۋ سەبەدى.

د) دۇنيە جۇزىندە جىلىنا ميلليونداعان مال سويىلۋدا. ءبىراق بۇل سويىلعان مالدىڭ ەتتەرىنەن كوپتەگەن كەدەي-كەپشىك ماقۇرىم قالۋدا. مىنە، قۇربان ايتتا وسى كەدەي، جاعدايى ناشار ادامداردىڭ جۇزىنە كۇلكى كىرىپ، شاتتىق بايراعى جەلبىرەيدى. ءبىر ادامنىڭ كوڭىلىنە شاتتىق بەرىپ، جۇزىنە كۇلكى كىرگىزۋ قانداي باقىت... اللا تاعالا اقىرەتتە ءبارىمىزدىڭ ءجۇزىمىزدى جارقىن قىلىپ، كوڭىلىمىزدى شاتتاندىرسىن! ءامين!

 

"يسلام عىلىمحالى" كىتابىنان