بۇگىنگى ءتۇن - مىڭ ايدان دا قايىرلى - قادىر ءتۇنى

استانا. قازاقپارات - بۇگىنگى ءتۇن - قادىر ءتۇنى.

ياعني، شىلدەنىڭ 23 ىنەن 24 ىنە قاراعاندا، كۇن باتقان ۋاقىتتان باستاپ قاسيەتتى قادىر ءتۇنى كىرەدى. ايلاردىڭ سۇلتانى - رامازان ايى بولسا، تۇندەردىڭ ەڭ قۇندىسى، ەڭ قاسيەتتى ءتۇن - قادىر ءتۇنى.

ويتكەنى، بۇل ءتۇن بارشا ادامزاتقا ارنالعان قۇران كارىمنىڭ اياتتارى تۇسە باستاعان ءتۇن. ءلايلات- ۋل- قادىر ورازانىڭ سوڭعى ون كۇنىنىڭ بىرىندە بولادى.

مۇسىلمان ۇمبەتىنە تۇسىرىلگەن قاسيەتتى وسى ءتۇن تۋرالى قۇران كارىمنىڭ قادىر سۇرەسىندە ايتىلادى. بەس اياتتان تۇراتىن سۇرەدە قۇراننىڭ قادىر تۇنىندە تۇسىرىلگەندىگى، ونىڭ مىڭ ايدان قايىرلى ەكەندىگى، بۇل تۇندە جابىرەيىل پەرىشتە اللانىڭ امىرىمەن جەر بەتىنە ءتۇسىپ، ادامدارعا قىزمەت ەتەتىندىگى جانە تاڭعا دەيىن تىنىشتىق بولاتىندىعى ايتىلادى.

قادىر ءتۇنى پەرىشتەلەر مۇسىلماندارعا دۇعا وقىپ، تىلەۋلەس بولادى. بۇل كەشتە جاسالعان عيباداتتىڭ مىڭ ايعا، ياعني سەكسەن ءۇش جىلعا تەڭ ساۋابى بولاتىندىعىنا بايلانىستى مۇسىلماندار قادىر ءتۇنىن قۇلشىلىقپەن وتكىزۋگە تىرىسادى.

كەيبىر ريۋاياتتارعا قاراعاندا قادىر ءتۇنى رامازان ايىنىڭ 27 - ءتۇنى دەگەنمەن قادىر ءتۇنىنىڭ ءدال قاي ءتۇن ەكەنى ناقتى بەلگىسىز. ءبىراق پايعامبارىمىزدىڭ (س. ا. س.) حاديس شارىپتەرى قادىر ءتۇنى رامازان ايىنىڭ سوڭعى ون كۇنىنىڭ بىرىنە جانە تاق تۇندەرىنە سايكەس كەلەتىندىگىن نۇسقاعان.

يسلام عالىمدارىنىڭ كوزقاراستارى بويىنشا، بۇل ءتۇن رامازان ايىنىڭ تاق تۇندەرىنە، اسىرەسە، 27 - تۇنىنە سايكەس كەلەدى. ولاردىڭ ايتۋىنشا، قادىر ءتۇنىنىڭ ناقتى داتاسىنىڭ بەلگىسىز بولۋىنىڭ دانالىعى، مۇسىلماندار رامازان ايىنىڭ تەك سول تۇنىمەن عانا شەكتەلمەي، سوڭعى ون كۇندى تۇگەلدەي قۇلشىلىقپەن وتكىزسىن دەگەنىندە دە بولۋى مۇمكىن.

سەبەبى، اللا ەلشىسىنىڭ (س. ع. س.) ءوزى سوڭعى ون ءتۇننىڭ بارىندە دە قۇلشىلىقپەن وتكەرگەن ەكەن. بۇل تۋرالى ايشا انامىز: «رامازاننىڭ سوڭعى ون كۇنى كەلگەندە، اللا ەلشىسى (س. ع. س) تۇندەرىن نامازبەن وتكىزگەن، وتباسى مۇشەلەرىن وياتقان جانە قۇلشىلىقتارىندا ەرەكشە ىنتا تانىتقان»، - دەگەن ء(ال- بۋحاري 2024، مۋسليم 1174). سوندىقتان تاقۋالار ورازا ايىنىڭ سوڭعى ون ءتۇنىن تۇگەلدەي قۇلشىلىقپەن وتكىزەتىن بولعان.

ال جالپى قادىر ءتۇنىنىڭ قاسيەتىن جۇمىر باستى پەندە ءوز اقىلىمەن بىلە المايدى. سوندىقتان ءقادىر ءتۇنىنىڭ ۇلىقتىعى مەن ارتىقشىلىعى جايىندا اللا تاعالا بىلاي دەگەن ەكەن: «راسىندا، ءبىز ونى (قۇراندى) قادىر ءتۇنى تۇسىردىك. ال ساعان قادىر ءتۇنىنىڭ نە ەكەنىن نە بىلدىرەدى؟ قادىر ءتۇنى مىڭ ايدان دا ارتىق. ول كەزدە راببىلارىنىڭ قالاۋىمەن، ونىڭ ءاربىر ءامىرى ءۇشىن، پەرىشتەلەر مەن رۇح (جابىرەيىل) تۇسەدى. ول (ءتۇن) - تاڭ اتقانشا سالەم!» (قادىر سۇرەسى 1-5 اياتتار).

جانە دە بىلاي دەگەن: «انىق كىتاپپەن انت ەتەمىن! ءبىز ونى بەرەكەلى ءتۇنى تۇسىردىك، ءارى ءبىز ەسكەرتەمىز. بۇل ءتۇنى، ءبىزدىڭ امىرىمىزبەن بارلىق دانا ىستەر شەشىلەدى» (دۋحان سۇرەسى، 2-5 اياتتار). ياعني، جاراتۋشى يەمىز بۇل تۇندە جاسالعان قۇلشىلىقتى مىڭ ايدا جاسالعان عيباداتتان ارتىق دەپ قابىلدايدى.