قارا جورعادان ايىرىلىپ قالمايىق

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - الاتاۋدىڭ ارعى بەتىندەگى ايىرقالپاقتى اعايىندار سوڭعى كەزدەرى عالامتور بەتتەرىندە «قارا جورعا - قىرعىز حالقىنىڭ ۇلتتىق ءبيى» دەگەن بەينەجازبالار تاراتا باستادى.

ولار ۇلتتىق مۇرامىزدى ءوز ەلدەرىندە ناسيحاتتاپ قانا قويماي، قازىر تۇبەگەيلى پاتەنتتەپ الۋ ماسەلەسىن قاراستىرىپ جاتقان كورىنەدى.

ءتىپتى اۋىزەكى ايتىلعان بولجام-دەرەكتەردىڭ انىق-قانىعى دالەلدەنبەي جاتىپ، «قارا جورعانى» ءوز اتتارىنان الىس-جاقىن شەتەلدەرگە شىعارىپ تا ۇلگەرگەن.

داۋلى اڭگىمەنىڭ ورشۋىنە قىرعىزستان تەلەارناسىندا كورسەتىلگەن ءبىر توك-شوۋ سەبەپ بولىپ وتىر. باعدارلاماعا قاتىسقان بولوت دىيقانبايەۆ ەسىمدى كاسىپكەر 2003 - جىلى قىتاي مەملەكەتىنە بارعان ساپارىندا قازاق جىگىتتەرىنىڭ «قىرعىزدىڭ ەسكى ءبيىن بيلەي الاسىز با؟» دەپ سۇراعانىن العا تارتادى. باۋىرلاستارىمىز وعان «قارا جورعانى» قۇلجالىق قىرعىزداردان ۇيرەنىپ، كليپ تۇسىرگەنىن ايتىپ، ماقتانىپتى-مىس. تالدىقورعان وڭىرىنە قۇدالىققا كەلگەن ساتتەرىندە دە اسپاناستى ەلىنەن كەلگەن ونەرلى جۇپ قۇتتى قوناقتاردىڭ قۇرمەتىنە ارناپ، «اتالارىڭىزدىڭ ءبيى» دەپ ورىنداپ بەرسە كەرەك.

ونىڭ پىكىرىنشە، بۋىن ءبيى شەكارانىڭ بەرگى بەتىندەگى ەلگە قىتايداعى قازاقتار تۇسىرگەن بەينەبايان ارقىلى تاراعان. كاسىپكەردىڭ ءسوزىن قىرعىزستاندىق تانىمال حورەوگراف پەن كونسەرۆاتوريا دوتسەنتى ءبىراۋىزدان قولداپ شىققان. ولاردىڭ دا ويى «قازاقتار بۇل ءبيدى دومبىرامەن ارلەپ، ءوز مانەرلەرىنە سالىپ، ورتا جولدان يەلەنىپ ءجۇر» دەگەنگە سايادى. وزگەرتىپ، كوشىرىپ الۋ دا ۇلكەن ەرلىك، «شوڭ ەڭبەك» دەپ سانايدى. سونداي-اق «وتكەنگە كوز جۇگىرتسەڭىز، قازاق حالقىنىڭ تاريحىندا مۇنداي ءبي بۇرىن-سوڭدى بولماعان. ولار ءبىزدىڭ الدىمىزدا «سىزدەردىكى» دەپ اشىق مويىندايدى. بۇل - قۇلجادا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان قىرعىزداردىڭ ءتول ونەرى. ءماتىنى ەل ىشىندەگى ايتىلىپ جۇرگەن قارا ولەڭ» دەپ قورىتىندىلايدى.

باعدارلاما كەيىپكەرى «قارا جورعانى» ورىندايتىن قوس جىگىتكە بىلتىردان بەرى قولداۋ كورسەتەدى ەكەن. قيمىل-ارەكەتى جۇپىنى ءارى ەبەدەيسىز انشىلەرگە كليپ تە ءتۇسىرىپ بەرىپتى. ماقساتى - «قىرعىزدىڭ ۇلتتىق ءبيىن» الەمدىك دەڭگەيگە كوتەرۋ.

ءبىز ءبي تاريحىنا قاتىستى مالىمەت ىزدەگەنىمىزدە، «kerey.kz» سايتىندا جاريالانعان جەڭىسحان ءنۇسىپتىڭ «قارا جورعا» ءبيىنىڭ قاينارى» دەگەن زەرتتەۋ ماقالاسىن كەزىكتىردىك. وندا اۆتور ءبىراز قۇندى مالىمەتتەردى ورتاعا سالىپ، دايەكتى دالەلدەر كەلتىرگەن. وسى زەرتتەۋ ەڭبەكتى سايت رەداكتورىنىڭ رۇقساتىمەن وقىرماندار نازارىنا قىسقارتىپ ۇسىنساق دەيمىز.

- ەجەلدىڭ ەن زامانىنان بەرى ۇلى جيىن تويلاردا، دابىرالى باسقوسۋدا، ساۋىق-سايراندا «قارا جورعانى» كارى-جاس، ۇلكەن-كىشى بىردەي بيلەگەن. سوندىقتان دا «قارا جورعا» ءبيى بەلگىلى ءبىر جىلدان باستالدى، بەلگىلى ءبىر ۋاقىتتا اياقتايدى دەۋگە مۇلدە بولمايدى. ول حالىقپەن بىرگە تۋعان، بارلىق زامانداردا بىتە قايناسىپ ءومىر كەشىپ كەلەدى. بۇگىن دە وركەن جايۋدا، بولاشاقتا دا جالعاسارى ءسوزسىز.

بەلگىلى زەرتتەۋشى ياسىن قۇمار ۇلىنىڭ «قارا تاۋدا - قارا جورعا» دەگەن ماقالاسىندا («شينجياڭ گازەتى»، 2011 - جىل، 16 - جەلتوقسان) «قاراتاۋ (گانسۋدىڭ باتىسىندا) جارتاس سۋرەتتەرىندەگى بيلەرگە قازاقتىڭ كوزىمەن قاراعاندا، ولاردىڭ قازىرگى قازاقتىڭ «قارا جورعا» ءبيىنىڭ ارعى توركىنى ەكەندىگىن كورگەن جەردەن-اق تانۋعا بولادى. ءبيى عانا ەمەس، كيىمى مەن ۇكىسى دە مەنمۇندالاپ تۇرعانداي. بۇل تۋىندىلار - جاڭا زامانىنان حان ديناستياسى داۋىرىنە (ب. ز. ب 5-عاسىردان ب. ز. ب 1-عاسىرلار) دەيىنگى تۋىندىلار. ونى سول كەزدە بۇل وڭىردە ىلگەرىندى-كەيىنگى قونىس تەپكەن ساقتار، يۇزلەر (نۇكىستەر)، ۇيسىندەر نەمەسە عۇندار سالعان. بۇل تورتەۋى دە - قازاقتىڭ ەتنيكالىق تەگىنە جاتقىزىلىپ كەلە جاتقان ەتنوستار. سوندىقتان ءبىز «قارا جورعا» ءبيىنىڭ تاريحى كەم دەگەندە 2000 مىڭ جىلدىڭ ار جاعىنان باستاۋ العان دەپ سەنىممەن ايتا الامىز» دەيدى. ەندەشە، جوعارىداعى جاندى دەرەكتەر حالقىمىزدىڭ قىمباتتى ءبي شەجىرەسى قىنا باسقان، تاس باسقان تاريحتان باستاۋ الىپ، سان مىڭ جىلدىقتاردان سۇرىنبەي ءوتىپ، ات جالىندا، تۇيە قومىندا ەرجەتكەن، دالاسى قانشا سۇلۋ، كوركەم بولسا، جان-جۇرەگى دە سونداي تازا، پاك، دارقان ۇل-قىزىنىڭ كوكىرەگىندە ساقتالعان ەڭ اسىل، باعالى مۇرا رەتىندە جالعاسىن تاپقانى اقيقات. سول ءۇشىن دە قازاق ءبيىنىڭ مازمۇنى قىر ساحاراسىنىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىن ەلەستەدى.

ماسەلەن، ەجەلدەن كەلە جاتقان حالىقتىق بيلەرىمىز «ايۋ ءبيى» ، «بۇركىت ءبيى»، «اققۋ ءبيى»، «ورتەكە ءبيى»، «اسا تاياق ءبيى» سان عاسىرلىق ساحارا مادەنيەتىمىزدىڭ جارقىن وبرازى سانالادى. وسى حالىق بيلەرىنىڭ ەڭ ءبىر ارنالعان، جيناقتالعان، كەمەلدەنگەن ءتۇرى - «قارا جورعا» اتالعان. بۇلاي دەيتىن سەبەبىمىز، بىرىنشىدەن، قارا جورعانىڭ قيمىل-قاعيداسىنا زەر سالساق، وندا اققۋدىڭ اسەم مويىن قوزعاۋى، قىراننىڭ قومدانۋى، قانات قاعۋى، ايۋدىڭ، جىلقىنىڭ جاعىمدى جورعاسى، ورتەكەنىڭ ويناعى - ءبارى-ءبارى قامتىلعان. ءبيشىنىڭ باس، مويىن، كەۋدە، يىق، شىنتاق، مىقىن، بەل، تىزە، قول-اياق، بىلەزىك، قىزىل اسىق، ساۋساق، باشپاي بۋىندارىنا دەيىن قوزعالىسقا كەلىپ، تۇتاس تۇلعالىق ارەكەت ماشىعىن قالىپتاستىرىپ، بەينەلەۋ فورماسى جاعىندا ورامدى، ويناقى، جەڭىل دە سەرپىندى، بۇلعاقتى، ىرعاقتى، بىلقىلداق، سىلقىلداق، توپشى تولعاق، اياڭ جورعاق تۇرىندە ورىندالىپ، عىلىمي تۇردە شەبەر ۇيلەسىم تاپقان.

ەكىنشىدەن، كوركەمونەردىڭ ەڭ جوعارى، ەڭ دانىشپان، ەڭ تالانتتى ءتۇرى - حالىق كوركەمونەرى. ياعني عاسىرلار بويى حالىق كوڭىلىندە ساقتالىپ، اتادان بالاعا جالعاسىپ كەلگەن كوركەمونەر. قۇنى جوق ونەردى حالىق ساقتامايدى. حالىق تا ءبىر التىن ىزدەۋشى. ەڭ باعالى، ەڭ دانىشپان نارسەنى عانا كوكىرەك قويمالارىنا ساقتاپ، جىل وتكەن سايىن وڭدەپ، قۇنتتاپ، ۇزاق مەرزىم ۇستايدى. ولاي بولسا وسىدان 4000 جىل ىلگەرى تۋعان، وسكەن ولكەسىنىڭ قارا تاۋى مەن قارا تاسىنا دەيىن بيمەن بەدەرلەپ، بۇزباي، شاشپاي قاتاڭ ءبىر ۇلگىدە بۇگىنگى ۇرپاققا تابىستاعان «قارا جورعا» ءبيىنىڭ يەسى، اۆتورى - حالىق. ۇشىنشىدەن، جورعا ءسوزىنىڭ انىقتاۋشى بولىپ تۇرعان «قارا» اتاۋىنا كەلەتىن بولساق، ول وسى ارادا زاتتىڭ ءتۇسىن بىلدىرەتىن نەگىزگى ماعىناسىنان الدەقايدا كەڭ ۇعىمدا. قارا - الەمنىڭ العاشقى قالپى، بۇرىنعى، ەجەلگى، بايىرعى دەگەن تۇسىنىككە يە. ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ بايىرعى قارا ءسوزى، ەجەلگى قارا ولەڭى، بۇرىنعى قارا دومبىراسى بار ەكەن، وندا تابيعي تۇردە ەرتەدەگى قارا ءبيى - «قارا جورعاسى» دا بولعانى. «جورعا» اتاۋىنا كەلەتىن بولساق، بارلىق جىلقى جانۋارىندا كەزدەسە بەرمەيتىن ەرەكشە جاتىمدى، جاعىمدى، ادەمى، اسەم، تايپالعان مايدا، بىلقىلداق ءجۇرىستى ايتادى. «اڭداردىڭ پاتشاسى - ارىستان، مالدىڭ پاتشاسى - جىلقى». ىقىلىم زاماننان بەرى قازاقتىڭ اتىن شىعارىپ، زاتىن سومداعان دا تۇلپار تۇلىگى ەكەنى ايداي الەمگە ايقىن اقيقات. ونداي بولعاندا قارا جورعا - «بايىرعى بىلقىلداق ءبي» دەگەن ماعىنانى ءبىلدىرىپ تۇرماي ما!؟ ءتورتىنشى، قازاقتىڭ «قارا ولەڭى» (بايىرعى ولەڭى) قاشان، قايدان، كىمنەن باستاۋ العان بولسا؛ «قارا جورعا» دەگەن ۇعىمدا، «قارا جورعا» ءبيى دە بىرگە وركەن جايعان. بەسىنشىدەن، «قارا جورعا» كۇيى مەن «قارا جورعا» ءبيى ءبىر تۋعان. ەكەۋى بولىنبەس ءبىر ۇعىمعا اينالىپ كەتكەن. بۇعان جوعارىداعى 4000 جىل بۇرىنعى جاڭا تاس قۇرالدار داۋىرىندەگى ۇكىلى دومبىرانى ورتاعا الىپ، بيگە باسقان بابالارىمىزدىڭ تاس تاسپاعا قالدىرىپ كەتكەن جادىگەرلىگى جارقىن كۋا. وسى ارادا ەسكەرتە كەتەر ءبىر جايت، قىتاي قازاقتارىندا «قارا جورعا» كۇيى مەن «سال كۇرەڭ» كۇيىن پارىقتاماي، «سال كۇرەڭ» كۇيىنە بيلەيتىن جاعداي ۇنەمى كەزدەسەدى. ويتكەنى ەكى كۇيدىڭ ىرعاعى (ءريتمى) سارىنداس ۇعىمعا جەڭىل، ورىنداۋعا وڭاي.

حالىق ورتاسىنداعى تارالىمى كەڭ بولعاندىقتان، قاراپايىم حالىق ەكەۋىن بىردەي قابىلداپ العان. قازاقستاندا «قارا جورعا» ءبيى 1934 - جىلى مۇحتار اۋەزوۆتىڭ «ايمان-شولپان» سپەكتاكلىندە قويىلىپتى. شارا جيەنقۇلوۆا «1937 - جىلى الەمگە ايگىلى حالىق ابي ءانسامبىلىنىڭ جەتەكشىسى يگور ءوز ۇجىمىنا بىرنەشە قازاق ءبيىن قويىپ بەرۋگە مەنى لەنينگرادقا شاقىردى. شىن ىقىلاسىممەن كەلىسىم بەردىم. ويتكەنى اتىشۋلى ونەر ورداسىنان مەنىڭ دە ۇيرەنەرىم از ەمەستى. دۇنيەجۇزى حالىقتارى بيلەرىنىڭ ۇلكەن بىلگىرى يگور الەكساندروۆيچتەن اقىل-كەڭەس سۇراپ، ۇلگى-ونەگە الۋىم كەرەك. مەن ول ارادا جىلعا جۋىق قىزمەت ىستەپ، «ايجان قىز»، «قارا جورعا»، «بالبىراۋىن» بيلەرىن قويدىم» دەپ جازادى.

قىتاي قازاقتارىندا قىمبات ايدار قىزى 50-جىلداردىڭ باسىندا التاي ايماعى، كوكتوعاي اۋدانىندا باستاۋىش مەكتەپ وقىپ جۇرگەن كەزىندە «قارا جورعا» ءبيىن اۋدان ساحناسىنا بيلەپ شىققان ەكەن. قىمبات بۇل ءبيدى سول تۇستاعى اۋداندىق مادەنيەت ءۇيىنىڭ باستىعى، ايگىلى حالىق اقىنى سماعۇل قالي ۇلىنان ۇيرەنىپتى. «جاسىنان ونەر قۋىپ، ارعى بەت، بەرگى بەتتىڭ ءبارىن ارالاپ، سال-سەرىلىك قۇرعان ءوزى بالۋان سىمەكەڭ «قارا جورعانى» ات ۇستىندە شاۋىپ كەلە جاتىپ، ەكى ۇزەڭگى باۋدان ۇستاپ، توبەسىن ەرگە تىرەپ، ەكى اياعىن جوعارى كوتەرىپ، شەبەر بيلەيتىن» دەيدى اقىننىڭ نەمەرە ىنىسى دولدا كەنەسارى ۇلى. 1980 - جىلدارعا كەلگەندە ءبي ونەرىنىڭ بيىگىنەن كورىنگەن ءبيشى قىمبات «قارا جورعانى» التاي ايماعى كولەمىندە كورەرمەندەرمەن جۇزدەستىردى.

وسىدان كەيىن ىلگەرىندى-كەيىندى ناعيما تايىر قىزى، انار ۇسەيىنباي قىزى، زىنات سەرىكبوسىن قىزى، سەرجان اسىلحان ۇلى، گىمىش ماعىپەر قىزى قاتارلى ءبي رەجيسسەرلەرىنىڭ ارقاسىندا «قارا جورعا» قاناتىن كەڭگە جايدى. بيشىلەر توبىنىڭ ورىنداۋىندا كولەمدى ساۋىق كەشتەر مەن اقىندار ايتىسىنىڭ اشىلۋ سالتىندا ءارتۇلى فورمادا ەل الدىندا ساحنا تورىنە كوتەرىلدى. 1992 - جىلى تۇركيادا وتكەن «كارتال» فەستيۆالىندە ايگىلى ءبيشى قىمباتتىڭ ورىنداۋىندا الەم حالىقتارىنىڭ نازارىنا ۇسىنىلدى. 2006 - جىلى قىتاي قازاقتارىنىڭ «تۋىستار-اي» ءانسامبلى گەرمانيا، فرانسيا ەلدەرىندە ونەر ساپارىندا بولعاندا التىناي ءادىلحان قىزى، رانا باقىت قىزى، مارجان بايتوكەن قىزى سىندى بيشىلەردىڭ ورىنداۋىندا «قارا جورعا» ەۋروپاداعى قانداستارىمىزدىڭ جىلى ىقىلاسىنا بولەنىپ قايتتى. سول جىلى ورالدا وتكەن شارا جيەنقۇلوۆا اتىنداعى رەسپۋبليكالىق، حالىقتىق ءبي بايقاۋىندا ناعيما تايىر قىزى رەجيسسەرلىك جاساعان «قارا جورعا» ەڭ جوعارى سىيلىقتى الدى. 2009 - جىلى تامىز ايىندا التاي ايماعىنىڭ شىڭگىل اۋدانىندا 13 مىڭ 288 ادامنىڭ بيلەۋىندە دۇنيەجۇزىلىك گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا كىردى.

2010 - جىلى تامىز ايىندا اتىراۋدا 15 مىڭ ادام «قارا جورعا» ءبيىن بيلەپ (ناعيما تايىر قىزى مەن زەينەپ ءالىمتاي قىزىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىلىگىندە)، قازاق ەلىندە «قارا جورعانىڭ» قاناتتانۋىنا جارقىن جول اشىپ بەردى. 2011 - جىلى شىلدە ايىندا ۇرىمجىدە وتكەن تۇڭعىش كەزەكتى «جۇڭگو-شىنجياڭ حالىقارالىق ۇلتتىق ءبي فەستيۆالىندە» «قارا جورعا» الەم ونەرپازدارىنىڭ الدىندا ورىندالدى. سول جىلدىڭ كۇزىندە بەيجىڭدەگى ورتالىق تەلەۆيزياسىنىڭ 15-ارناسىندا تارالعان «شىڭگىلدىڭ ءمولدىر سۋىنداي» اتتى كولەمدى كونسەرت كەشىندە ەلىمىزدەگى ميللياردتاعان قاۋىممەن قاۋىشتى. 2011 - جىلى 15 - شىلدەدە شىنجياڭ وقۋ- اعارتۋ مەڭگەرمەسى جاعىنان ارناۋلى جينالىس اشىلىپ، كاسىپتىك مامانداردىڭ ساراپتاۋىنان وتكەن، التاي ايماقتىق وقۋ-اعارتۋ مەكەمەسى جاساپ شىققان «قارا جورعا ءبي گيمناستيكاسى» وقۋلىعى شىنجياڭ وقۋ-اعارتۋ باسپاسىنان جارىق كورگەن. 2013 - جىلى اقپان ايىندا التاي قالاسىندا جۇرتپەن جۇزدەسكەن، قالالىق ءان-ءبي ۇيىرمەسى دايىنداعان «قارلىقتار» اتتى كولەمدى ساحنالىق قويىلىمدا تاريحتا التايدا عۇمىر كەشكەن قارلىقتاردىڭ (قارلى القاپتا جاساۋشىلار) ءداستۇرلى مادەنيەتىن تانىستىرۋدى كوزگە ۇستاعان كوركەم قويىلىم بولىپ، «قارا جورعا» قارلىقتاردىڭ بايىرعى ءبيى دەلىنىپ، تاعى ءبىر قىرىنان كورىنىپ، ونەرسۇيەر قاۋىمنىڭ جاقسى نامىسىن قوزعادى، - دەيدى جەڭىسحان ءنۇسىپ.

ءبىز وسى ورايدا مۇراتبەك سارىباسوۆتىڭ ورىنداۋىندا كەڭ تاراعان «قارا جورعا» ءانىنىڭ ءماتىنىن وڭدەپ، قايتا تولىقتىرىپ جازعان اقىن سەرىك قاليەۆتىڭ دە پىكىرىن سۇراعان ەدىك.

«قىرعىز كاسىپكەرىنىڭ دالەلسىز ايتقان سوزىنە بولا، بايبالام سالىپ، داۋرىعۋدىڭ ەش قيسىنى جوق. عالامتورداعى «قىرعىز ءبيى» دەپ جۇرگەن ءاننىڭ ءماتىنى اينا-قاتەسىز مەرەي تۇرداقىن ۇلىنىڭ ولەڭىنە جازىلعان نۇسقاسى. كەرەك دەسەڭىز، اقىننىڭ اۆتورلار قوعامى ارقىلى زاڭعا جۇگىنۋىنە قۇقى بار. وسىدان ەكى جىل بۇرىن جولىم ءتۇسىپ، قىتايداعى قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميا وبلىسىندا بولعانىمدا، قىرعىز اعايىنداردىڭ: «سەندەردىڭ «قارا جورعا» بيلەرىڭ قايتا جاڭعىرىپ جاتىر»، - دەپ قىزىعا ءارى تامسانا ايتقانىنا كۋا بولعانمىن. قالا ورتالىعىنا كوكپاردىڭ ەڭسەلى ەسكەرتكىشىن تۇرعىزعان قىتايداعى قىرعىزدار مۇمكىندىگىنشە ءوز تاريحىن، سالت-ءداستۇرىن، ۇلتتىق ونەرى مەن ءتول مادەنيەتىن ساقتاۋعا تىرىسقان. ال سول اعايىندار «قارا جورعا» قىرعىزدىكى ەدى» دەگەن جوق.

راس، «قارا جورعانىڭ» تاريحى تۋرالى دايەكتى-دايەكسىز ءار الۋان پىكىرلەر بار. ول باسقا اڭگىمە. ءبىراق ولار ايتقانداي، قىرعىز ءبيىنىڭ كوشىرمەسى ەمەس. ءبىر جىلدارى كوكپاردى دا «پاتەنتتەپ جاتىر ەكەن» دەپ شىعىپ ەدى. قازاق ونەرىنىڭ جاناشىرى بەكبولات تىلەۋحان اعامىزدىڭ ىجداعاتتىلىقپەن اتقارعان ەڭبەكتەرىنىڭ ارقاسىندا، ول اڭگىمەنىڭ نۇكتەسى قويىلعان سەكىلدى.

جاھاندانۋ عاسىرىندا ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىز عانا تاباندى تىرەك بولارى ءسوزسىز. زاڭداستىرۋ - ۋاقىت تالابى شىعار. ءبىراق قىمىزىمىز بەن قازىمىزدى تاريحىندا جوق، تۇرمىسىندا جالعاسپاعان، دايىنداۋ تەحنولوگياسى قالىپتاسپاعان شەتەلدىڭ ءدال قازاقتاي جاساي الاتىنىنا ءشۇبام بار. سوندىقتان الاڭداۋدىڭ ەش رەتى جوق. قىمىز بەن قازىنى جاساۋ ءۇشىن اۋەلى قازاق بولۋى كەرەك. قازاقتىڭ ۇلتتىق سپورت تۇرلەرىن، ۇلتتىق اسحاناسىن، سونداي-اق ۇلتتىق ونەرىن الەمگە الىپ شىعاتىن ۋاقىت كەلدى. ورتا جولدان قوسىلا كەتىپ، وزىنە قاراي تارتاتىندارعا «ءيت ۇرەدى، كەرۋەن كوشەدى» دەگەننەن باسقا ايتارىمىز جوق» دەيدى س. قاليەۆ.

بايداۋلەت قانشايىم

«ايقىن»

(2014 -جىلى)