ەلباسىمەن بىرگە وسكەن ەڭبەك ارداگەرى

 استانا. قازاقپارات  - ەلىمىز ەگەمەندىككە جاڭادان قول جەتكىزگەن توقسانىنشى جىلدارداعى توقىراۋ كىم- كىمنىڭ دە جادىنان شىقپاق ەمەس.
None
None

 بۇرىنعى وداقتاس مەملەكەتتەر اراسىنداعى ەكونوميكالىق بايلانىستار ءۇزىلىپ، ءوندىرىس ورىندارى تۇرالادى. الەۋمەتتىك نىساندار بىرىنەن سوڭ ءبىرى جابىلىپ، جۇمىسسىزدىق بەلەڭ الدى.

 وسىناۋ قيىن-قىستاۋ كەزەڭدە ەل تىزگىنىن قولىنا العان پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ەشتەڭەدەن قايمىقپاي، باياندى باستامالارمەن بولاشاققا باتىل قادام باسقانى مەنى ەرەكشە مارقايتادى. تۇتاستاي ەلدىڭ جۇگىن ارقالاپ، سەنىم بيىگىنەن كورىنۋ وڭاي شارۋا ەمەس، ارينە. دەسەك تە، ەلباسى وسىنداي ابىرويلى اسۋدى ەڭبەكقورلىعىمەن، پاراساتتىلىعىمەن، كورەگەندىلىگىمەن باعىندىردى. وزگەلەر سياقتى مەن دە ەلباسىنىڭ الماعايىپ ۋاقىتتا سىننان سۇرىنبەي ءوتۋىن جاراتۋشى يەمنەن تىلەپ وتىردىم. شۇكىر، ەل باعىنا تۋعان ەر ەرەن ەرلىكتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. كەڭ بايتاق قازاقستاندى العا سۇيرەپ، وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاتارىنا قوستى.

مىنە، وسىنداي تاڭعاجايىپ اداممەن تاي- قۇلىنداي تەبىسىپ بىرگە وسكەنىمدى مەن ۇنەمى ماقتان ەتىپ وتىرامىن. سۇلتان ەكەۋمىز شامالعاننىڭ كوشەسىن شاڭداتىپ بىرگە وستىك. ءتىپتى ءبىر كوشەدە. قازىرگى ءۇشقوڭىردا ءتورت، بەس-اق كوشە بار ەدى. ءبىز تۇراتىن كوشە پودگورنىي دەپ اتالاتىن. قالعانى كيروۆ، فۋرمانوۆا، كولحوزنىي اتاۋلارىن يەلەنگەن. ۇيلەرىمىزدىڭ اراسى ءۇش-ءتورت-اق اۋلا ەدى.

بالا كەزىندە نۇرەكەڭدى ەشكىم نۇرسۇلتان دەپ جاتپايتىن، ءبىز دە، ەل دە سۇلتان دەپ اتاۋشى ەدىك. بارلىق بالا سياقتى جالاڭ اياق، جالاڭ باس عۇمىر كەشتىك. سوعىستان كەيىنگى اۋىر زامان ءبىزدى ەرتە ەسەيتتى. ءشوپ تە شاپتىق، الما تەردىك. ەسەكپەن ۇيدەگى قيدى دا تاسىدىق، وقۋدى دا جاقسى وقىدىق. ءسويتىپ، ەل قاتارىنا قوسىلدىق قوي. ءبىزدىڭ اعالارىمىز دا، اپكەلەرىمىز دە جاستارى قاتار، قۇربى-قۇرداس بولىپ ءوستى.

ءابىش اتامىز دا، ءالجان اپامىز دا وتە مەيىربان ادامدار ەدى. بار بالانى ءوز پەرزەنتتەرىندەي كورەتىن. جالپى، سول كەزدەگى ۇلكەن كىسىلەردىڭ بارىنەن شۋاق توگىلىپ تۇراتىن. ءبولۋدى، الالاۋدى، شەتتەتۋدى بىلمەيتىن.

وسىلايشا شامالعان كوشەلەرىنىڭ شاڭىن بۇرقىراتىپ ءوسىپ، جەتىلدىك. دانا قازاقتا «بىرگە تۋماق بار، بىرگە جۇرمەك جوق» دەگەن جاقسى ءسوز بار. ءومىر جولى ءبىزدى ءار تاراپقا باعىتتادى. ونجىلدىقتى بىتىرگەن سوڭ الماتىداعى مەتاللۋرگيالىق زاۋىتتا ءۇش اي ۇيرەنىپ، ءتورتىنشى ساناتتى تەمىر جونۋشى بولىپ شىقتىم. وندا ءبىر جىل جۇمىس ىستەدىم. ءبىزدىڭ كوكەيىمىزدە «قايتسەك اتا-انامىزدىڭ جۇگىن جەڭىلدەتەمىز، ولارعا قايتسەك سەپتىگىمىزدى تيگىزەمىز» دەگەن وي عانا بولدى.

 العاشقى ايلىعىمدى الىپ، انام ەكەۋمىزدىڭ بازاردان سيىر ساتىپ العانىم ەسىمدە. بۇل مەنىڭ ەڭ باقىتتى كۇنىم بولدى. انامنىڭ قۋانعانىن كورسەڭىز. باقىتتان باسى اينالدى. ال، مەنىڭ توبەم كوككە ەكى-اق ەلى جەتپەي تۇردى. مەن تەڭىزشى بولۋدى ارمانداپ ەدىم. لەنينگرادتىڭ اسكەري- تەڭىز ۋچيليشەسىنە قۇجاتتارىمدى دا جىبەرىپ قويعام. ودان شاقىرتۋ كەلگەندە انام «سەنەن قانداي مورياك شىعادى، كىندىگىڭنەن جوعارى سۋعا ءتۇسىپ كورگەن جوقسىڭ» دەپ ۇرسىپ، جىبەرمەي قويدى. كوز الدىندا ءجۇرسىن دەگەنى دە.

 سودان سوڭ سول شامالعانداعى اۋىلشارۋاشىلىق تەحنيكۋمىندا وقىپ، مەليوراتور ماماندىعىن مەڭگەردىم. ءۇش جىل اسكەري بورىشىمدى وتەدىم. 10 جىلدان اسا قورداي اۋدانىنداعى 48№ جىلجىمالى مەحانيكالاندىرىلعان كولوننادا بريگاديرلىكتەن، كولوننا باسشىسىنا دەيىنگى قىزمەتتەردىڭ ءبارىن اتقاردىم. ودان سوڭ مەركىدەگى 74№ «پ م ك- عا» باستىق بولىپ بەكىتىلدىم.

 اتتاي وتىز ەكى جىل وسى جۇمىستى ءوز ءالىمنىڭ جەتكەنىنشە ادال اتقاردىم. جۇمىستى قويعانىما ءبىر-اق جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. ەلباسى قاي كەزدە بولسىن حالىقتى ەرىنبەي ەڭبەك ەتۋگە جۇمىلدىرىپ كەلەدى. بۇل وتە دۇرىس. پرەزيدەنت «الەمنىڭ ءامىرشىسى - ەڭبەك» دەپ ءوزى ايتقانداي، ادال ەڭبەك قانا بارلىق قيىندىقتاردى جەڭىپ شىعادى. ءوز ءومىر جولىمدا بۇعان كوزىم جەتكەن. قازىر دە قاراپ وتىرا المايمىن. جەتپىس ۇشكە كەلسەك تە، تىرباڭداپ جۇمىس ىستەي بەرگىڭ كەلەدى. ايتەۋىر وسىلاي تىنىمسىز تەر توگۋدىڭ ارقاسىندا ءۇش پەرزەنت تاربيەلەپ، اياقتاندىردىق. بۇگىندە ولاردان نەمەرە، شوبەرە ءسۇيىپ وتىرعان جايىمىز بار. قازىر دە قاراپ وتىرا المايمىن، ەسىك الدىندا ۇيرەك- قاز اسىراپ، ءۇي شارۋاسىمەن اينالىسامىن. بۇل ءبىر جاعىنان ءوزىڭنىڭ دەنساۋلىعىڭا پايدالى، ەكىنشى جاعىنان جاستارعا ۇلگى، ونەگە. ەل ءۇشىن ەتكەن ەڭبەك ەشقاشان ەسكەرۋسىز قالمايدى. قۇرىلىس سالاسىنداعى كوپ جىلعى ەڭبەگىم «قۇرمەت» وردەنىمەن اتالىپ ءوتتى. بۇل مەن ءۇشىن ۇلكەن ابىروي.

28

بالا كەزدە بولاشاق پرەزيدەنتپەن بىرگە وسكەن سوڭ، ول تۋرالى سۇرايتىندار كوپ. اسىرەسە، جۋرناليستەر قاۋىمى ءجيى قولقا سالادى. ءتىپتى، ءبىر جولى پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى ەرمۇحامبەت ەرتىسبايەۆ تا «بالالىق كەزدەرىڭىزدى اڭگىمەلەپ بەرسەڭىزشى، جاقسىلاپ حاتقا تۇسىرەيىن» دەگەن. مەن «ەرەكە، قاجەتى نە؟ دوستىقتى قادىرلەيدى، كوزىنىڭ قاراشىعىنداي ساقتايدى، قورعايدى، سەزىمىنە سەلكەۋ تۇسىرمەيدى» دەدىم دە قويعام. شىنىن ايتقاندا عۇمىر بويى اتان تۇيە كوتەرە الماس ەل جۇگىن ارقالاپ كەلە جاتقان دوسىما، كىشكەنتاي عانا سوزبەن دە زيانىمدى تيگىزگىم، كوڭىلىنە كولەڭكە تۇسىرگىم كەلمەيدى. ءبارى دە جۇرەكتە سايراپ تۇر...

نۇرەكەڭ وتە ءادىل، وتە مەيىرىمدى، وتە قاراپايىم ادام عوي. كوڭىلدەنگەن كەزىندە مۇرنىن ارى-بەرى سيپالاي بەرەدى. بالا كەزىنەن سولاي. قازىر دە تەلەديداردان بايقاپ قالامىن. جۇمىس بابىمەن مەركىگە كەلگەن ءۇش-ءتورت ساپارىندا دا بىرگە بولدىم. ارنايى ىزدەتىپ، شاقىرتىپ تا الدىردى. بالا كەزىمىزدى ەسكە الايىق دەپ 4-5 كۇن قوناق تا ەتتى. 1998 -جىلى «عاسىرلار توعىسىندا» اتتى كىتابىن سىيلاپ، قولتاڭباسىن قويىپ بەردى. «ءوزىمىز دە از-اق قالدىق قوي. جولىعىپ تۇرايىق تا» دەگەن بىردە. نۇرەكەڭ سولاي دەسە دە ونىڭ التىن ۋاقىتىنا بوگەت جاساعىم كەلمەيدى.

27

قالاي دەسە دە تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇسى قوناقتاعاندا تاعدىر جۇگىن ارقالاعان ازاماتتىڭ پەشەنەسىنە ەلى ءۇشىن ءوزىن ۇمىتۋدى جازىپتى. ونىڭ بالا كۇنگى بەينەسى ءالى كۇنگە كوز الدىمدا تۇرادى. ءبىر كەزدەگى بالاڭ جىگىت، نۇرسۇلتان ءابىش ۇلىنىڭ ەل سەنىمىن ارقالاپ، العا، نۇرلى بولاشاققا قازاق حالقىن باستاپ كەلە جاتقانىنا شىن نيەتىممەن قۋانام. اللا تاعالا، ۇزاعىنان ءسۇيىندىرسىن!

گەنناديي يلين، ەڭبەك ارداگەرى. مەركى اۋدانى

 akjolgazet.kz

سوڭعى جاڭالىقتار