رەسەي وداقتاستارى ۋكراين تاۋارلارىن شەكتەۋگە قۇلىقسىز

ساراپشىلار ماسكەۋ كيەۆپەن اراداعى جانجالعا استانا مەن مينسكىنى ارالاستىرماق دەيدى.
ماۋسىمنىڭ 23- كۇنى سوچيدە وتكەن ەۋرازيا ەكونوميكالىق كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا رەسەي قازاقستان مەن بەلارۋسكە ۋكراينادان كەلەتىن تاۋارلارعا باج سالىعىن سالۋدى ۇسىنعان. ەۋرازيا ەكونوميكالىق كەڭەسىنىڭ بەلارۋستىك وكىلى سەرگەي رۋماس جەرگىلىكتى tut.by اقپارات اگەنتتىگىنە:
«رەسەي فەدەراسياسى ەۋرازيا ەكونوميكا كوميسسياسىنىڭ كەڭەسىنە ۋكراينا ەۋروپا وداعىمەن سەرىكتەستىك كەلىسىمىنىڭ ەكونوميكالىق بولىگىن بەكىتۋدى جوسپارلاعاندىقتان ۋكراين تاۋارلارىنا بىرلەسە باج سالىعىن سالۋدى ۇسىندى. بەلارۋس تارابى رەسەيدىڭ ۇسىنىسىنا قارسى شىقتى. ۋكراينانىڭ ول كەلىسىمگە ءالى قول قويماعانىن، مۇنداي سالىق سالۋ كەدەن وداعى ەلدەرىنىڭ ەكونوميكاسىنا قانداي قاۋىپ توندىرەتىنى ساراپتالماعانىن ءۋاج ەتتى. بۇل ماسەلەگە قاتىستى بەلارۋستى قازاقستان دا قولداپ شىقتى. بۇل شەشىمدى شۇعىل تۇردە قابىلداۋعا نەگىز جوق. رەسەي ءبىرىڭعاي ەكونوميكالىق كەڭىستىك قۇجاتتارىنا ساي ۋكراينا تاۋارلارىنا باج سالىعىن جەكە ءوزى ەنگىزۋگە قۇقىلى» دەپ مالىمدەگەن.
ەۋرازيا ەكونوميكالىق كوميسسياسىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى ازاتتىق راديوسىنا بەرگەن جاۋابىندا كەڭەستە ۋكراينا تاۋارلارىنا باج سالىعىن سالۋ ماسەلەسى كوتەرىلگەنىن راستادى.
«نەگىزگى وتىرىس الدىنداعى بريفينگتە بۇل ماسەلە (ۋكراينادان كەلەتىن تاۋارلارعا باج سالىعىن سالۋ - رەد. ) كوتەرىلدى. ءۇش ەل بۇل ماسەلەگە بايلانىستى ءوز پىكىرلەرىن ءبىلدىردى. ۋكراينا ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعىنىڭ مۇشەسى ەمەس. سوندىقتان قازاقستان مەن بەلارۋس ۋكرايناعا قاتىستى ءوز جەكە ساياساتتارىن ۇستانۋىنا بولادى» دەدى باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ وكىلى ازاتتىققا.
قازاقستاندىق ساراپشىلار ازىرگە جەرگىلىكتى ب ا ق- تا كەڭ جاريالانا قويماعان بۇل اقپاراتقا قاتىستى ازاتتىققا پىكىر ءبىلدىردى. ساياساتكەر دوس كوشىمنىڭ پايىمداۋىنشا، رەسەي ۋكرايناعا ساياسي سوققى جاساۋ ءۇشىن ە ا ە و- داعى ەكى سەرىگى - قازاقستان مەن بەلارۋستى قۇرال رەتىندە پايدالانعىسى كەلەدى.
«رەسەي ەاەو- نى ساياسي ماسەلەلەرگە دە پايدالانعىسى كەلەدى. ۋكراينا مەن رەسەي اراسىندا قازىر ەكونوميكالىق ماسەلە جوق، ساياسي ماسەلە ۋشىعىپ تۇر. رەسەي ۋكرايناعا ەكونوميكالىق قىسىم كورسەتكىسى كەلىپ، وعان قازاقستان مەن بەلارۋستى پايدالانعىسى كەلدى. ءدال وسىنداي ماسەلەلەر الداعى ۋاقىتتا رەسەي تاراپىنان تاعى دا قايتالانۋى مۇمكىن. مۇنى ساياساتتا «قارا تەحنولوگيا» دەيدى. قازاقستان مەن رەسەي ۋكراينا ماسەلەسىنە تەرەڭ قاراپ، بۇل ماسەلەگە قايتا اياق باسپايتىنداي بولۋى كەرەك. قازاقستان رەسەيمەن جانە ۋكراينامەن اراداعى بايلانىسىن تەڭ داراجەدە ساقتاعانى ءجون. سەبەبى ۋكراينا - قازاقستاننىڭ ساياسي- ەكونوميكالىق ارىپتەسى» دەيدى ساياساتكەر.
ال ەكونوميست ورازالى سابدەن رەسەيدىڭ ۋكراين تاۋارلارىنا باج سالىعىن ەنگىزۋ تۋرالى ۇسىنىسىن «ماسكەۋدىڭ قازاقستان نارىعىنا ارالاسۋعا كەزەكتى تالپىنىسى» دەپ سيپاتتادى. ول «قازاقستان ءوز نارىعىن رەسەيدىڭ ىقپالىنان قورعاۋى كەرەك» دەپ سانايدى.
ەكونوميست ساراپشى جانىبەك نۇرحالىقوۆ قازاقستاننىڭ رەسەي مەن ۋكراينا اراسىنداعى ساياسي جانجالعا ارالاسپاي بەيتاراپ قالۋىن ءجون كورەدى.
ورازالى سابدەن، ەكونوميست.
«ەگەر قازاقستان ۋكراينادان كەلەتىن تاۋارلارعا باج سالىعىن سالاتىن بولسا، بۇل قازاقستان ەكونوميكاسىنا كەرى اسەرىن تيگىزىپ، يمپورت- ەكسپورت بالانسىنا اسەر ەتەدى. جانە ەكى ەل اراسىنداعى ساياسي- ەكونوميكالىق قارىم- قاتىناسقا كەسىرى تيەدى. سوندىقتان قازاقستاننىڭ رەسەي ۇسىنىسىنان باس تارتۋىن دۇرىس شەشىم دەپ باعالايمىن» دەدى ساراپشى.
قازاقستان ستاتيستيكا اگەنتتىگىنىڭ دەرەگىنشە، 2013 - جىلى قازاقستان مەن ۋكراينا اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 4 ميلليارد 300 ميلليون دوللار بولعان. ونىڭ ىشىندە قازاقستان 2 ميلليارد دوللاردىڭ تاۋارىن ەكسپورتتاپ، 2 ميلليارد 300 ميلليون دوللاردىڭ تاۋارىن يمپورتتاعان. قازاقستاننىڭ جالپى تاۋار اينالىمىنداعى ۋكراينانىڭ ۇلەسى - 3,3 پايىز.
قازاقستان ۋكرايناعا تەمىر، مارگانەتس، حروم، اسبەست، مۇناي سياقتى مينەرالدى رەسۋرستاردى، مۇناي ونىمدەرىن، مينەرالدى تىڭايتقىشتار جانە باسقا زاتتار ەكسپورتتايدى. ال ۋكراينادان كوبىنە قانت، ەت، ءسۇت جانە كونديتەرلىك ونىمدەردى، تسەمەنت، لاك- بوياۋ ماتەريالدارىن، قۇبىر، قۇرال- جابدىق، تراكتور سياقتى ونەركاسىپ تاۋارلارىن يمپورتتايدى.
«الاش ايناسى»