قازاق مذسئلمانسئز با، مذسئلماندئق قازاقسئز با؟

None
None
الماتئ. 1 - تامئز. قازاقپارات - قذدايعا شذكئر - قازاقپئن! ءالهامدؤليللا - مذسئلمانمئن! دةيمئن-اؤ.

دةگةنمةن، كوپ جاعدايدا مةشةؤ مذسئلماندئعئم كةمةل قازاقتئعئمنئث كةجةگةسئن كةرئ تارتئپ تذرعانداي سةزئلةدئ. ال «ءالهامدؤليللا - مذسئلمانمئن!» دةگةندئ ءبئرئنشئ ورئنعا شئعارئپ جذرگةن قانداستارئم مةشةؤ تارتئپ تذرعان قازاقتئعئنئث قامئن تئم قذرئسا ءبئر ءسات بولسئن ويلاپ كورئپتئ مة؟! مئنة، بذل - ذلكةن سذراق.

ارينة، «ءدئنسئز ادام بولؤئ مذمكئن، ءبئراق، ءدئنسئز ذلت بولمايدئ». داؤئرلةر بويئ ءدئن ءبئزدئث ذلتتئعئمئزعا قئزمةت ةتسة، ذلتتئعئمئز دئنگة قئزمةت ةتئپ كةلگةن.

بذدان بئلاي دا سولاي بولؤعا ءتيئس. اتا-بابامئز يسلام ءدئنئنئث ءابؤ حانيفا ءمازهابئن وسئ قاسيةتئ ءذشئن قابئلداپ، ذرپاعئنا امانات ةتكةن. اماناتقا ادالمئز با؟! ال بذل - ذلكةننةن دة ذلكةن سذراق.

XX عاسئردئث سوثعئ ونجئلدئعئندا حالقئمئز بوداندئق بذعاؤئنان بوسانئپ، اتا-انامئز بةن ةس ءبئلئپ قالعان اعا-اپكةلةرئمئز قالپاعئن اسپانعا اتتئ.

ال ءبئز ول كةزدة ءالئ اؤزئنان انا ءسذتئنئث ءدامئ كةتة قويماعان جاس وسكئن ةدئك. ؤاقئت وتة ةستئپ، وقئپ، باقئتتئث باقشاسئندا ءوسئپ جاتقان باقئتتئ ذرپاق ةكةنئمئزدئ سةزئنة باستادئق. حالقئمئزبةن قوسا ءتئلئمئز، ءدئنئمئز - جالپئ ءدئلئمئز بوستاندئق العانئن بئلگةنئمئزدة، ءتئپتئ، قالپاعئمئزبةن بئرگة ءوزئمئز دة اسپانعا ذشئپ كةتة جازدادئق.

ءبئراق، «ولار (ءتئل، ءدئن ت.ب.) ءوز تازالئعئن ساقتاپ كةلدئ مة؟!» دةگةن سذراق توثئرةگئندة ويلانعانئمئزدا ءتئلئمئز كذرمةلئپ قالاتئندئ شئعاردئ. ماسةلةن، باسقا-باسقا، ءبئز اثگئمة ةتئپ وتئرعان وسئ ءدئن سالاسئنئث وزئندة ماسةلةلةر قوردالانئپ قالدئ. يسلامدا ءجذرمئز دةيتئن باؤئرلارئمئزدئث وزدةرئ «اسكةرگة بارمايمئن!»، «كةلئن سالةم سالؤعا بولمايدئ، ادام اللانئث الدئندا عانا يئلؤگة ءتيئس»، «دومبئرا شةرتؤ حارام» دةگةن سئندئ قيسئنعا كةلمةيتئن «ءباتؤالارئن» العا وزدئردئ.

ناتيجةسئندة، بذل ئسكة ةلباسئمئزدئث ءوزئ ارالاسؤعا تؤرا كةلئپ، ءبئر مينيسترلئكتئث قذرامئنداعئ ءدئن كوميتةتئنة وثاشا وتاؤ سايلاپ بةرئپ، ونئ جةكة اگةنتتئك دةثگةيئنة كوتةردئ. اگةنتتئك جذمئسئ قذرئلعان كذنئنةن باستاپ جاندانئپ كةتتئ. ءبئراق، «ذلت جذمئسئ - ذلكةن جذمئس: ذلكةن جذمئسقا كوپ جذمئسكةر كةرةك» دةپ ذلت ذستازئ احاث جايدان-جاي ايتپاسا كةرةك. بار مئندةتتئ ءبئر مةكةمةگة جذكتةپ قويئپ، قول قؤسئرئپ وتئرؤ ازاماتتئق تذلعامئزعا دةگةن سئني وي قولئمئزعا قالام الدئردئ.

«ةلدئث تذرمئسئن، ءتئلئن، مئنةزئن بئلمةگةن كئسئ كوش باسئن دا الئپ جذرة المايدئ». بذل الاشوردا كوسةمئ ءاليحان بوكةيحانوأتئث ءسوزئ. جاقئندا قولئما ازئرةت سذلتان مةشئتئ باس يمامئنئث ورئنباسارئ اسئلبةك نوعايةأتئث «دانالئق ويدان ءدان ئزدة» دةگةن سؤ جاثا ءدئني كئتابئ ءتذستئ. جوعارئدا كةلتئرئلگةن سئن-ةسكةرتپةلةردئ تذزةؤ ءئسئ وسئ كئتاپتان كورئنگةندةي بولدئ. ماسةلةن، بئرئنشئدةن، اأتور تاقئرئپتاردئ تالداعاندا قازاقتئث ءوز ءسوزذستارلارئنئث شئعارمالارئنان ءذزئندئ كةلتئرئپ، ويئن سول ارقئلئ ءوربئتئپ، قازاقئ تانئم-تذسئنئكپةن وقئرماندارئنا جةثئل تئلمةن ءتذسئندئرئپ بةرةدئ.

ةكئنشئدةن، ذلئ جاراتؤشئنئث اتئن ءدئني باسقارمانئث بذعان دةيئنگئ شئعارئپ كةلگةن كئتاپتارئنداعئداي «اللاه» دةپ ةمةس، اتا-بابالارئمئز قالئپتاستئرئپ بةرگةندةي «اللا» دةپ اتاپتئ. سوندئقتان دا كئتاپ «مةن قازاقپئن!» دةگةن ءار مذسئلماننئث جانئنا جاقئن، وقئلعاندا «ه» دئبئسئ تئلئثئزدئ سذرئندئرمةيدئ. بذل يگئ جاثالئقتار اسئلبةك نوعايةأتئث ئشكئ جان دذنيةسئنئث قازاق بوپ قالئپتاسئپ، مذسئلماندئعئنئث ءوزئ سول قازاقتئعئنا، قازاقتئعئنئث ءوزئ مذسئلماندئققا قئزمةت ئستةپ تذرعاندئعئن اثعارتسا كةرةك.

بئزدةن بذرئنئراق عذمئر كةشكةن حالةل اتامئز (دوسمذحامةد ذلئ) قازاق ءتئلئن شذبارلايتئندار دةپ ونئث وقئعاندارئن ايتؤئ تةگئننةن تةگئن ةمةس. ارابشا وقئعاندار - ارابتئث، ورئسشا وقئعاندار - ورئس ءتئلئنئث زاثدئلئقتارئنا شئرمالئپ قالادئ دةگةندئ مةثزةگةن عوي ذلت وقئمئستئسئ. بذل رةتتة اللا ةسئمئن اتاؤدا قازاق تئلئنة قيانات جاساپ جذرگةن باس مذفتيدةن باستاپ، باسقا دا ءدئن قئزمةتكةرلةرئنة بازئنامئز بار.

ال ةندئ بذل باؤئرئمئزدئث سئرتقئ بولمئسئنا ءذثئلئپ كورةيئكشئ. اتا-بابالارئمئزدئث كوپشئلئگئ ساقال قويدئ دةگةنئمئزبةن، ولاردئث ءبئر دة بئرةؤئ سول ساقالدئ مذرتسئز قويئپ پا ةدئ؟ جوق، ةشبئرئ دة ساقالسئز مذرت قويعانئمةن، مذرتسئز ساقال قويماعان. اسئلبةك باؤئردئث ساقالسئز قويعان مذرتئنئث ءوزئ ذلتتئق يدةولوگيامئزعا قئزمةت ةتئپ تذرعانداي.

قازاق «سالةم تذزةلمةي - الةم تذزةلمةيدئ» دةيدئ. «يسلام» دةگةن ءسوزدئث ءوزئ «سالةم» دةگةن سوزدةن شئققانئنان حابارئمئز بار. بئزدة ءسوز جاسايتئن داؤئستئ دئبئستار بولسا، اراب ءتئلئنئث ةرةكشةلئگئ - ولاردا ءسوز جاساؤشئ داؤئسسئزدار. سوندا «سالةمدئ» دة، «يسلامدئ» دا جاساپ تذرعان «س»،«ل»،«م» دةگةن داؤئسسئز ءذش دئبئس. دةمةك، بذدان شئعاتئن قورئتئندئ - ءسئز شئنئمةن يسلامدا بولساثئز، سالةمدئ ءبئرئنشئ بةرؤگة ذمسئناتئن ئزةتتئ، كئشئپةيئل، تاكاپپارلئقتان ادا پةندة بولؤئثئز كةرةك ةكةن. سالةمنةن «ئزةت» دةگةن ذعئمدئ شئعاردئق. ال ئزةتتئ جان داؤئس كوتةرمةيدئ، ادةپتةن اسپاي، جاماعاتقا ايتار ويئن ادةپپةن ادةمئلةپ جةتكئزةدئ.

جاقئندا رةسپؤبليكالئق ماثئزئ بار ءبئر مةشئتتة باس يمامنئث ورئنباسارئ بولئپ قئزمةت اتقارعان جئگئت اعاسئمةن داستارحانداس بولئپ قالدئم. داستارحان باسئنداعئ ءبئر ازاماتتئث قويعان سذراقتارئنا بارئنشا انايئ تذردة، بةيادةپ سوزدةرمةن جاؤاپ بةرگةنئن كورئپ، جاعامدئ ذستادئم. يسلامدا كئسئنئث ايئبئن اشؤدئث ءوزئ ذلكةن كذنا سانالعاندئقتان، اتئن اتاپ، ءتذرئن تذستةمةي-اق قويايئن. بذل رةتتة، اسئلبةك باؤئرئمئزدئ عانا ةمةس، ول قئزمةت اتقاراتئن ازئرةت سذلتان مةشئتئنئث جذما ؤاعئزدارئن ايتؤشئ بارلئق ماماندارئن جانة ولاردئ سايدئث تاسئنداي سذرئپتاپ الئپ وتئرعان باس يمام قايرات جولدئباي ذلئنئث تالاپ-تئلةگئن جوعارئ باعالاؤعا ءتيئسپئز.

جوعارئدا «سالةم تذزةلمةي - الةم تذزةلمةيدئ» دةدئك. وسئ ورايدا «تةگئثدئ تذزةتپةي - ةلئثدئ تذزةتپةيسئث» دةسةك تة بولاتئنداي. ءدئني باسقارماعا جاثا ءتوراعا كةلگةندة جذرت ءبئرئنشئ ونئث «فاميلياسئنا» جارماستئ. قايتا-قايتا ةسكةرتئپ ءجذرئپ، ايتةؤئر، «-وأ» دةگةن قوسئمشاسئ بار تةگئن تاقتان قذلاتئپ، باس مذفتي بذگئندة ءوزئن اكةسئنئث اتئمةن اتاپ تانئستئراتئن حالگة جةتتئ. قذدايعا شذكئر دةيئك. ايتپةسة، اتةيستئك ءداؤئردئث ةستةلئگئندةي بولعان «-وأ»-تئث مذسئلمانعا، ونئث ئشئندة مةملةكةتتئك تاؤةلسئزدئككة قولئ جةتكةن قازاق مذسئلمانعا قاجةتئ قانشا؟! بذنئ كئتابئنئث مذقاباسئنا «اسئلبةك نوعايةأ» دةپ جازعان اسةكةثة دة ةسكةرتكئمئز كةلةدئ، «نوعايةأ» «نوعاي» بولسا ةكةن. ارينة، تةگئ عانا.

وزدةرئن ءدئن قايراتكةرئ ساناپ جذرگةن ءاربئر باؤئرئم قادئر اقئننئث:

ادام بوپ وثاي تؤعانمةن،

ادام بوپ قالؤ - كوپ قيئن، - دةگةن قوس تارماعئنا تولئقتاي كةلئسةتئن بولار. ويتكةنئ، ولاردئث قاي-قايسئسئ دا وزدةرئن ادام بوپ تؤعان ادامدئ ادام قالپئندا ساقتاپ قالؤدئث قامئمةن ءجذرمئز دةپ ويلاؤئ زاثدئلئق. دةگةنمةن، سول اقئننئث ةلگة بذدان دا بةلگئلئرةك تاعئ ءبئر ءتامسئلئ بار:

ناعئز قازاق - قازاق ةمةس،

ناعئز قازاق - دومبئرا، - دةگةن.

قئمباتتئ قانداس باؤئرئم، ءسئز سول «دومبئرادان» الئستاپ بارا جاتقان جوقپئسئز؟ وزئثئزدةن ءبئر ءسات ةسةپ الئپ كورئثئزشئ. سةبةبئ، قازاققا قازاقئ ءدئن قايراتكةرئ كةرةك...

سةرئك سةيئتمان،

استانا قالاسئ

Baq.kz

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram