ذيدة ذزئلةتئن ذلت

None
None
استانا. 26 - شئلدة. قازاقپارات - دةنساؤلئق جاعئنان كورسةتكئشئ ةث كةرةمةت ةلدئ بئلةسئز بة؟ كذندةلئكتئ ومئردة كةسةلئ كوپ بولعانئمةن، قاعازداعئ ةسةبئ تذگةل ةلدئ شة؟

الةم جذرتشئلئعئ اؤئرعان اؤرؤدئث بئردة-بئرئنة ذشئراماعان ذلتتئ شة؟

بالكئم بئلةرسئز، بالكئم بئلمةسسئز. ذزئك سذراقتاردئ ذستةمةلةتئپ وتئرعان سةبةبئمئز بار. جاقئندا عانا قازاق جةرئنة قذلاعان «پروتوننان» تاراعان گةپتيلدئث «ةش زاردابئ، تذك زيانئ جوق» دةگةن پئكئر ورنئقتئ عوي. سونداي پئكئردئث تؤئنداؤئنا ءوزئمئز دة سةبةپشئمئز.

رةسةي ساراپشئلارئ «دارئگةرلئك پؤنكتكة جذگئرگةندةر جوق» دةيدئ. ءبئر جاعئنان ولاردئث ءسوزئنئث دة جانئ بار. ءبئزدئث ذلت - باسقا سالعانعا كونگئش، بارئنة سةنگئش، ايتاققا ةرگئش، جةتةككة جذرگئش، قوسئلا ذرگئش، ءبارئن بئلگئش، بوسقا كذلگئش، ءبئرئن ءبئرئ ئلگئش، باستارئن بذرگئش، بةتتةرئن تئلگئش...سةزئمتالدئعئمئز دا، توزئمتالدئعئمئز دا جوق ةمةس.

«قذداي باسقا سالدئ، كونةمئز دة» دةگةن تاؤباشئلدئعئ تاعئ بار.

قازاق دالاسئندا قانشاما اتوم بومباسئ سئناقتان وتكئزئلدئ. يادرولئق سئناقتار الاثئنا اينالئپ كةتة بةرةر مة ةدئك، قازاقستان پرةزيدةنتئ اتوم قارؤئنان باس تارتئپ، سةمةي پوليگونئن جابؤ تؤرالئ الةمدئك دةثگةيدة ذسئنئس جاساماعاندا؟! باسقا باسقا، وسئ اتوم بومبالارئنئث جارئلئستارئ، ودان تاراعان رادياسيالئق زارداپتار بار دةپ ايتا الامئز با؟ ايتا الامئز. ءبئراق دالةل كةلتئرة الامئز با؟ كةلتئرة المايمئز. نةگة؟ ويتكةنئ، بئزدة رادياسيانئث حالئققا تئكةلةي اسةرئن ايعاقتايتئن دةرةكتةر جيئنتئعئ جاسالمايدئ. سول سةكئلدئ گةپتيلدئث دة، ؤراننئث دا ادام اعزاسئنا كةلتئرگةن زياندئ زارداپتارئ ةش جةردة تئركةلمةيدئ.

باستاپقئ ساؤالدئث توركئنئنة توقتالايئق. ول ءذشئن الئسقا بارؤدئث قاجةتئ شامالئ. كةز كةلگةن ةلدئ مةكةندةگئ، اسئرةسة، سةمةي، قئزئلوردا، جةزقازعان، اتئراؤ وثئرلةرئندةگئ اسكةري پوليگوندار ماثايئنداعئ اؤئلداردئث حالقئ باستان كةشئپ جاتقان جاعدايعا قاراثئز.

ةل اراسئندا قاتةرلئ ئسئككة ذشئراؤشئ ازاماتتار كوبةيدئ. ءتذرلئ قان اؤرؤلارئ: لةيكوز، لةيكةميا، تاعئ باسقا اتتارئن بئلايعئ ادام بئلة بةرمةيتئن دةرتتةر تولئپ جاتئر. سونداي كةسةلدةرمةن اؤئرعاندار اؤرؤحانادا ةمدةلةدئ. جازئلئپ، ءتاؤئر بولسا - جاقسئ. ال جاعدايئ اؤئرلاسا شة؟

كةز كةلگةن ةمدةؤشئ دارئگةر ناؤقاستئث جاقئن تؤئستارئنا «ذيگة شئعارا بةرئثئزدةر» دةگةندئ ايتادئ. بئردة ءبئر ناؤقاس اؤرؤحانا پالاتاسئندا ذزئلمةيدئ. ءبارئ دة ءوز ذيئندة دذنيةدةن وتةدئ. بار ماسةلة وسئندا جاتئر. ءوز ذيئندة ذزئلگةن ادام - ءوز اجالئمةن ولگةن ادام رةتئندة تئركةلةدئ.

ونئث سئرقاتناماسئنداعئ دياگنوز، سول دياگنوزعا قاتئستئ ةم-دوم شارالارئنئث ءبارئ «جابؤلئ قازان» كذيئندة قالادئ. وسئنداي ارةكةتتئث سالدارئنان قازاقستان بويئنشا قاتةرلئ ئسئك، قان اؤرؤلارئ ةش جةردة تئركةلمةيدئ. ةش جةردة تئركةلمةگةن سوث، « ةلدة اؤرؤ جوق، حالئقتئث دةنساؤلئق كورسةتكئشتةرئ جاقسئ» دةگةن ستاتيستيكالئق دةرةكتةر قاعاز بةتئن تولتئرئپ، قالقئپ جذرة بةرةدئ.

ال وسئدان كةيئن ءسئز قايدا بارساثئز، وندا بارئثئز، ءتئپتئ و و ن-عا بارئثئز، قازاقستاندا اتوم سئناقتارئنئث، ؤران مةن گةپتيلدئث مئنانداي زارداپتارئ بار دةپ ةش جةردة دابئل قاعا المايسئز. قاققان دابئلئثئز سول جةردة جابئلئپ قالادئ. رةسةيلئك مامانداردئث گةپتيلگة قاتئستئ « بئردة ءبئر ادام ةشقانداي تالاپپةن دارئگةرلئك پؤنكتكة كةلگةن جوق» دةؤئنئث سئرئن ةندئ تذسئنگةن بولارسئز.

گةپتيلدئث اسةرئنةن اؤئرئپ كةلسة دة، سونئث سالدارئنان ولسة دة، اؤرؤحانادا ولمةگةسئن، ول تئركةلمةگةن سوث، ءبارئ دة «زيانسئز» بولئپ شئعادئ.

حالئقارالئق دةنساؤلئق ساقتاؤ ذيئمدارئ، قئزئل كرةست پةن قئزئل جارتئ اي قوعامدارئ مذنداي دةرةكتةردةن ةش حابارسئز. سوندئقتان «قازاقستاندا دةنساؤلئق ساقتاؤ ماسةلةسئ جئلدان جئلعا جاقسارئپ كةلةدئ» دةگةن وتئرئك ةسةپكة مالدانئپ، ءوز وتئرئگئمئزگة ءوزئمئز الدانئپ، جانئمئزدئ قارمانئپ، بارئنة دة تاثدانئپ، ءومئر ءسذرئپ جاتئرمئز.

مذنداي جاعدايدا نة ئستةؤگة بولادئ؟

ءبئرئنشئ كةزةكتة قازاقستان ازاماتتارئنئث سئرقاتناما دةرةكتةرئنئث رةةسترئ جاسالؤئ كةرةك. ازاماتتئث قايدا قايتئس بولعانئنا قاراماستان، وسئ سئرقاتناما دةرةكتةرئ ءتذرلئ دةرت بويئنشا سالالانئپ، جيناقتالؤئ قاجةت. سوندا قازاقستان ازاماتتارئنئث قايسئسئ قانداي اؤرؤمةن اؤئرعانئ، نةدةن قايتئس بولعانئ انئق بةلگئلئ بولادئ. سول ارقئلئ قانشاما قاتةرلئ دةرتتةردئث ءبارئ انئقتالادئ.

ولاردئث نةدةن پايدا بولعانئنا ساراپتاما جاساؤ مذمكئندئگئ قالئپتاسادئ. قاي وثئردة قانداي دةرتتةردئث كةثئنةن تارالاتئندئعئن بئلؤگة بولادئ. قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث دةنساؤلئق ساقتاؤ مينيسترلئگئ وسئ ءئستئ قولعا الئپ، سئرقاتناما دةرةكتةرئمةن قاجةت بولعان جاعدايدا جؤرناليستةردئث، باسقا دا ساراپشئ مامانداردئث تانئسا الاتئنداي اشئقتئعئن قامتاماسئز ةتؤئ كةرةك.

بذل نة ءذشئن كةرةك؟ «اؤرؤئن جاسئرعان ولةدئ» دةگةن قازاقتئث ءسوزئ بار. ءبئز جوعارئداعئداي ارةكةتتةرئمئز ارقئلئ اؤرؤئمئزدئ جاسئرؤدان ةش پايدا تاپپايمئز: جئلايمئز، سئقتايمئز، ةشتةثةنئ ذقپايمئز، دارئگةر كوثئلئن جئقپايمئز، ودان ءبئراق ذتپايمئز. ذلت رةتئندة!

بذرئنعئ قازاق ذيدة تؤئپ، تذزدة ولةتئن. ةلئن قورعاپ، جةرئن قورعاپ!

بذگئندة بةيبئت زامان، ءبئراق ونئث بةتئ جامان: ادامزاتتئ جالمايتئن نةشةتذرلئ جالماؤئز دةرتتةر كوبةيدئ، قانشا جئلعئ اتوم سئناقتارئ، جةردئث استئ-ءذستئن ؤلاپ جاتقان ؤران، جارئلعان پروتون، ودان تاراعان گةپتيل...ءتذرلئ كةسةلگة كةپ تذر! ءاربئر قازاق ازاماتئنئث ةرةكشة سةرگةكتئگئ مةن ازاماتتئق بةلسةندئلئگئ قاجةت بذگئندة! ونسئز ءبئز «ذيدة ءذنسئز ذزئلةتئن ذلت» قاتارئندا وزةگئمئزدئ ءوزئمئز ورتةپ، وكئنئشتةن بارماق تئستةگةننةن ارئعا اسا الماي، ارئندئ باسا الماي، پذشايمان بولا بةرةمئز.

ةلئمئزدة قانشاما مئقتئ دارئگةرلةر بار، ءوز سالاسئنئث مايتالمان بئلگئرلةرئ جةتكئلئكتئ: سولاردئث بذگئنگئ كوتةرئلئپ وتئرعان ماسةلةگة قاتئستئ پئكئرلةرئ اؤاداي قاجةت. ءبئز ءبارئن جاسئرئپ، جاپقاندا نة تابامئز؟ ودان دا ذلت الدئندا ءوز جاؤاپكةرشئلئگئمئزدئ سةزئنئپ، قازاق حالقئنئث ذشئراپ جاتقان دةرتتةرئ مةن كةسةلدةرئن حالئقارالئق مئنبةرلةر ارقئلئ الةمگة جةتكئزؤگة ذمتئلؤئمئز كةرةك ةمةس پة؟! دةنساؤلئق ماسةلةسئ جاعئنان جاپپاي دابئل قاعاتئن ؤاقئت جةتتئ.

سونداي ازاماتتئق كورسةتئپ، حالئقارالئق دانساؤلئق ساقتاؤ ذيئمئنئث نازارئن اؤدارئپ، حالقئمئزعا گؤمانيتارلئق كومةك الؤعا دةيئنگئ ناتيجةلةرگة قول جةتكئزگةن ابزال.

قازاقتئث وسئنشاما ازاپتئ سئناقتارعا ءتوزئپ، سان ءتذرلئ سئرقاتقا، داؤاسئز دةرتكة سئر بةرمةي كةلة جاتؤئنئث وزئندئك قذپياسئ دا جوق ةمةس. ول قذپيانئ مةن بئلةمئن، بئلةتئن ءبئراز ادام دا بار. ءبئز ونئ ةشكئمگة ايتپاؤئمئز كةرةك...

نذرتورة ءجذسئپ
«ايقئن»

سوڭعى جاڭالىقتار
telegram