قورقورعا قور بولعان قايران جاستئق

ءبئرئ جذيكةسئ سئر بةرئپ، كذيزةلئسكة دايئن تذرسا، ةندئ ءبئرئ قاعاناعئ قارق، ساعاناعئ سارق قالپئندا ءجذرئپ ةرمةك ئزدةيدئ. وتباسئلئق تاربيةنئث دة وسال تذسئ وسئ كةزدة كورئنةدئ: ذيئنةن بةزگةن بوزبالا بولسئن، بويجةتكةن بولسئن، ماقساتئ جوق، بوس جذرئسكة ءتذسئپ، اقئر اياعئ ءوزئ دة ءتذسئنئپ بولمايتئن اؤئر جاعدايعا ذشئرايدئ.
قذقئق قورعاؤ ورگاندارئ وكئلدةرئ سونداي كةرئ كةتةر كةلةثسئزدئكتئث ءبئر تامئرئن قورقور تارتئپ، ناسئباي اتاتئندارمةن بايلانئستئرئپ وتئر. تةمةكئ مةن اراقتان كةلةر كةسةلدةن دة قذر الاقان ةمةسپئز، ارينة.
سةمةي قالالئق ءئ ءئ ب-دا وتكةن باسپاءسوز ءماسليحاتئندا وسئ ماسةلة كةثئنةن تالقئلاندئ. مةملةكةتتئك تئلدةن ئرگةسئن اؤلاق سالئپ، رةسمي تئلدة توگئلة سويلةگةن سةمةي قالالئق اكئمشئلئگئ پوليسيا بولئمئ باستئعئنئث ورئنباسارئ، پوليسيا پودپولكوأنيگئ ايبولات بةكجاساروأتئث ايتؤئنشا، قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث باس پروكؤراتؤراسئنئث ءوزئ باس بولئپ ةل كولةمئندة «كاليان» («قورقور») وپةراسياسئن وتكئزؤگة نازار اؤدارئپ وتئر. سةبةبئ قازئرگئ كذندة تةمةكئدةن گورئ، وسئ ؤلئ زاتتئ پايدالاناتئندار قاتارئ كوبةيئپ بارادئ. اشئق تذردة ساؤدالانئپ جاتپاعانئمةن، كوبئنة كوثئل كوتةرؤ ورئندارئندا قورقور تارتئپ، كوك ءتذتئندئ بؤداقتاتئپ وتئراتئنداردئث دةنئ جاستار ةكةندئگئ الاثداتپاي قويمايدئ. ونئث ذستئنة قورقوردئث تانئمالدئعئ دا، وعان دةگةن سذرانئس تا ارتئپ، بذرئنعئمةن سالئستئرعاندا تارالؤ اياسئ دا كةثةية تذسكةن. قورقورعا قاتئستئ ماماندار زةرتتةؤئنة زةر سالساثئز، ءون بويئثئزداعئ قورقئنئش قويؤلاي تذسةدئ: ونئث ؤلئلئعئ تةمةكئ تذتئنئنةن بئرنةشة ةسة جوعارئ.
ونئث ءبئر ولشةمئ شةگئلگةن 100 شئلئمعا پارا-پار. سونداي-اق ونئ تارتاتئن ادامنئث تذتئنگة «بوگؤ» كورسةتكئشئ تاعدئرئ تةمةكئگة تةلئنگةنگة قاراعاندا 14 ةسةگة كوپ. مولشةرمةن العاندا وكپة ئسئگئ اؤرؤلارئنئث 85 پايئزئنئث سةبةپكةرئ - وسئ تةمةكئ مةن قورقور.
زاؤرةش بةيسةنوأا، سةمةي قالالئق س و س ق و (سالاؤاتتئ ءومئر سالتئن قالئپتاستئرؤ ورتالئعئ) ديرةكتورئ:
- كوپ ادام قورقوردئث ناشاقورلئققا باستار جول ةكةنئن تذسئنة بةرمةيدئ. ال ءبئزدئث ورتامئزعا كةلگةن بذل جات نارسة جاستار ساناسئن ؤلاؤدا ةسةپسئز رول اتقارئپ كةلةدئ. ءوزئثئز ويلاثئزشئ، ءبئزدئث قوعامدا قورقور شةگؤ قئلمئس سانالمايتئندئقتان، جاستار جاعئ ونئ شةگؤگة قذمار بولئپ بارادئ. ولار دوستارئن ايتپاعاندا، اعايئندئلار بولئپ بارئپ، شةگةتئن بولئپ ءجذر. مذنئث ارتئ اعايئندئلار اراسئنداعئ سئيلاستئققا كولةثكة ءتذسئرؤئ ابدةن مذمكئن. سوندئقتان ئشكئ ئستةر قئزمةتكةرلةرئ وسئ ءئستئ بذگة-شئگةسئنة دةيئن زةرتتةپ، تذراقتئ باقئلاؤعا السا دةگةن تئلةك بار.
ناتاليا رؤدكو، ناركولوگ دارئگةر:
- قورقور شةگؤشئلةردئث اعزاسئن Smokelyzer اپپاراتئمةن تةكسةرگةن ماماندار ولاردا كومئرتةگئ مينوكسيدئنئث مولشةرئ جوعارئ ةكةندئگئن انئقتاپ وتئر. ياعني اعزادا قورقور تارتقان كةزدةگئ بئقسؤدان نةمةسة شالا جانؤدان كةلئپ تذزئلةتئن گاز پايدا بولادئ. ال گازدئث قاؤئپتئلئگئ سول، جذرةك سوعئسئنئث جيئلةؤئنة ذشئراتئپ، ميوكارد ينفاركتئسئ، كذرةتامئرلاردئث بئتةلؤئ (اتةروسكلةروز)، ميعا قان جينالؤ قاؤپئنة دةيئن اپارادئ. قورقور تارتؤ وثةشتئث، اؤئز قؤئسئنئث ئسئك اؤرؤلارئن تؤدئرادئ ءارئ قانشالئقتئ ذزاق تارتسا، سونشالئقتئ قاؤپئ كذشةية بةرةدئ. قاؤئپتئلئگئ سونداي، قورقور قذرامئندا بولاتئن كومئر تذتاتئلعان سوث 600-650 گرادؤسقا دةيئن قئزادئ. ال تذتئنمةن بئرگة قورقور تارتؤشئنئث وكپةسئنة نيكوتينمةن قاتار، بةنزاپيرةن - وكپة وبئرئن تؤئنداتاتئن جانة دنك مؤتاسياسئنا ءتوزئمدئ تذقئمقؤالاؤشئلئقپةن بةرئلؤگة يكةمدئ كانسةروگةن سياقتئ قاؤئپتئ زاتتار دا سئثئرئلةدئ.
ءبئر سوزبةن ايتقاندا، اينالاسئنا قورازدانا قاراپ، قورقور تارتقان جاستئث بذگئنئ بذلئثعئر، ةرتةثئ تذماندئ. دةنساؤلئعئن دةرت شالئپ، اسقازان قئزمةتئ بذزئلئپ، اسقا تابةتئ جوعالسا، ودان ارئلؤئ دا كذماندئ.
توق ةتةرئن ايتقاندا، وث-سولئن تانئپ ذلگةرمةي جاتئپ، ةلئكتةؤشئلئكتئث اسةرئمةن ءوز دةنساؤلئعئن قذرتؤدئ الدئمةن سانالئ تذردة تةمةكئدةن باستايتئن ذرپاق قاتارئ كوبةيئپ بارادئ. بئرتة-بئرتة اراققا اربالئپ، ودان ةسئرتكئگة «قذلاي بةرئلگةن» جاستئ قاؤئپتةن قذتقارؤ قاپئدا قذدئققا قذلاعان اتان وگئزدئ جابئلئپ شئعارعاننان دا اؤئر. نة ئستةپ، نة قويعانئنا وي جذگئرتئپ جاتپاستان، كئسئ ءولتئرئپ، قولئن قانعا مالاتئنداردئث دةنئ - ناشاقورلار. ال ولاردئث قاي-قايسئسئنئث دا 50 تذگئل، 40 تئث قئرقاسئنا ئلئكپةگةندةر ةكةنئ ايتپاسا دا تذسئنئكتئ. سول سةكئلدئ زيانئ تةمةكئنئ بئرنةشة ةسةگة باسئپ وزاتئن قورقور تارتاتئنداردئث قولئ قئلمئستان تازا دةپ ايتا الامئز با؟! تذنگئ كلؤبتاردا كوثئل كوتةرگةن سئثايدا تذتئنگة كومئلئپ وتئرعانداردئث اراسئندا قئلمئستئق توپتارمةن بايلانئسئ بارلار دا وتئرؤئ ابدةن مذمكئن عوي. ال زيانئ وراسان قورقور مذنداي ورئندارعا قايدان، قالاي اكةلئنؤدة؟ ساؤئق-سايران، جئن-توپئردان تذسكةن پايدانئث ارقاسئندا مذرتئن مايلاپ، كوثئلئن جايلاعان كلؤب قوجايئندارئ ونئث الاكولةثكة ورئنداردا كةثئنةن تارالؤئنا نةلئكتةن جول بةرئپ وتئر؟
مئنةكي، كوپشئلئك كوكةيئندةگئ وسئناؤ وزةكتئ سذراقتاردئث قوعامدئق سيپات الئپ بارا جاتقانئن ايقئن تذسئنگةن سةمةيدةگئ قذقئق قورعاؤ ورگاندارئ تذنگئ كلؤبتاردئث جذمئسئن كذن سايئن باقئلاؤعا الئپ، قانشالئقتئ زاثدئ تذردة قئزمةت كورسةتئپ جاتقاندئقتارئن انئقتاؤعا كئرئسكةندئ ءجون كورئپ وتئر.
تاقئرئپقا قوسئمشا
قورقور ءتذتئنئنئث ؤلئلئعئ تةمةكئ تذتئنئنةن بئرنةشة ةسة جوعارئ، ونئث قذرامئندا قاراماي مولشةرئ - 36 ةسة، كومئرتةك مونوتوتئعئ - 30 ةسة، ؤلئ يئستئ گاز - 8،4 ةسة، نيكوتين 7،5 ةسة جوعارئ. بريتانيا دارئگةرلةرئ قورقوردئث ءبئر پورسياسئن شةگئلگةن 100 شئلئمعا تةثةستئرگةن.
قورقورعا ارنالعان شةگؤ قوسپالارئنئث قالاي ازئرلةنةتئنئن ةشكئم تةكسةرمةيدئ، وعان ةسئرتكئ قوساتئن جاعدايلار دا ءجيئ ورئن الادئ. بذل قورقوردئث زياندئ اسةرئن كذشةيتة تذسةدئ.
ؤلئلئعئنئث جوعارئ بولؤئنا بايلانئستئ قورقور تارتؤشئلاردئث وكپة وبئرئمةن سئرقاتتانؤ قاؤپئ - 2،2 ةسة، رةسپيراتورلئق اؤرؤلار مةن رينيتتةر - 2،3 ةسة، ةرلةردئث بةلسئزدئگئ - 2،5 ةسة، وستةوپروز بةن اؤئز قؤئسئ پاتولوگياسئ 3،5 ةسة جوعارئ بولادئ.
ساتجان قاسئمجان ذلئ، شئعئس قازاقستان وبلئسئ
دةرةككوز:«الاش ايناسئ» گازةتئ