ايدئث ءبئز بئلمةيتئن قذپياسئ جةتكئلئكتئ ةكةن

استانا. 11- قازان. قازاقپارات- قازاق حالقئ ايدئث تئلسئم سئرئن ةرتة كةزدة-اق بئلگةن. سودان بولار، اسپان دةنةسئنة بايلانئستئ ءتذرلئ نانئم-سةنئم، ئرئم كوپ. نةگة وزگة عالامشارعا بايلانئستئ ةمةس؟ سةبةپ كوپ سياقتئ. سويتسةك، ايدئث ءبئز بئلمةيتئن قذپياسئ جةتكئلئكتئ ةكةن...
None
None

قازاقتا «اي كوردئم، امان كوردئم» دةگةن ءسوز بار. ايعا سالةم بةرؤ عذرپئ تؤرالئ ش.ءؤاليحانوأ ةثبةگئندة: «ةرتةدة قازاقتار جاثا تؤعان ايعا تئزةرلةپ وتئرئپ، ءذش رةت ةثكةيئپ ءمئناجات ةتةدئ. جازدئگذنئ بولسا، سول تئزة بذككةن جةرئنئث ءشوبئن جذلئپ، وتقا تاستايدئ» دةپ جازدئ.  عذرئپتئث ءمانئ - اؤلةتئم وتتاي قاؤلاپ وسة بةرسئن، پالة-جالادان امان بولايئق دةگةندئ بئلدئرةدئ.

سونداي-اق ايعا قاراپ تئلةك تئلةپ، بةت سيپايدئ: «اي كوردئم، امان كوردئم، بذرئنعئداي زامان كوردئم، جاثا ايدا جارئلقا، ةسكئ ايدا ةسئركة! تئرئلةرگة جيعان بةر، ولئلةرگة يمان بةر، اللاهؤ اكبار!» نةمةسة: «امان كوردئم، اي كوردئم، جذلدئزئم جوعارئ بولسئن!»، - دةپ ايعا قاراپ، ارمان-اثسارئنئث ورئندالؤئن تئلةيدئ. جاثا اي تؤعاندا: «تؤعان ايداي قئلئپ جارئلقا، شئققان كذندةي قئلئپ جارئلقا. باستئ امان، باؤئردئ ءبذتئن قئل، وتئثا ورالتپا، سؤئثا سذرئنتپة» دةپ جاتادئ.

 ةجةلگئ تذسئنئك بويئنشا، اي فازالارئنئث وزگةرئسئ تئرشئلئك دذنيةسئنة اسةر ةتكةن. ايتالئق، تولعان ايدئث ساؤلةسئ باسئ اؤئراتئن، ساقيناسئ بار ادامدارعا اسةر ةتةدئ دةپ سةنگةن. «اي تولعان كةزدة ادامعا قاؤئپتئ اسةرئ بولادئ» دةگةن نانئم-سةنئمگة بايلانئستئ كوپتةگةن ئرئم قالئپتاستئ: جالاثباس دالاعا شئعؤعا، سئرتتا ذيئقتاؤعا، ايعا ذزاق قاراؤعا، جاس نارةستةنئث بةتئنة اي ساؤلةسئن تذسئرؤگة، ايعا قاراپ ساؤساق شوشايتؤعا، ايعا قاراپ دارةت سئندئرؤعا بولمايدئ دةگةن سياقتئ. كةيدة قازاق سذلؤ قئزداردئ اي ءديدارلئ، ايداي تولئقسئعان دةپ جاتادئ. 

جالپئ، قازاقتا عانا ةمةس، الةم حالئقتارئندا ايعا بايلانئستئ ايتئلاتئن اثگئمة جةتكئلئكتئ. نةگة؟ اي - جةرگة ةث جاقئن جاتقان عالامشار. ةكئنشئدةن، ايدا تئرشئلئك جوق، بوس جاتقان ايتاقئر الةم دةسةك تة، ايدئث جةرگة اسةرئ وزگة عالامشارلارعا قاراعاندا وتة ذلكةن ةكةن. حالئق سونئ بئلسة كةرةك-تئ. راس، جةردةن 384 مئث شاقئرئمدا ورنالاسقان ايدئث ءبئز بئلمةيتئن قذپياسئ تئم كوپ. ةندئ شامامئز كةلگةنشة سونئ تاراتئپ ايتئپ كورةلئك.

 اي - جةردئث اينئماس سةرئگئ ءهام كذن جذيةسئنة ةنةتئن اسپان دةنةلةرئندةگئ ادام تابانئ تيگةن جالعئز عالامشار. اي اسپان الةمئن زةرتتةگةن عالئمداردئث ذنةمئ نازارئندا. ءتئپتئ جةر سةرئكتةرئ ارقئلئ دا ونئ زةرتتةؤ جئلدان-جئلعا ارتئپ كةلةدئ. ءبئراق سوثعئ ةلؤ جئلدا ايعا بايلانئستئ بئلگةنئمئز ءبئرشاما ارتقانئمةن، بئلمةيتئنئمئز ودان كوپ، قايتا ايدئث قذپياسئ تئم كوبةيئپ كةتكةن سةكئلدئ.

سوناؤ «اپوللون» جوباسئ ئسكة اسئپ، اي بةتئنة ادام بارئپ قايتقان سوث، نةگة ةكةنئ قايدام، ول جاققا ةكئنشئ مارتة ادام قادام باسپادئ. نة سةبةپ؟ بةلگئسئز. الدة ءبئر نارسة بوگةت بولدئ ما؟ كوك ءتوسئن ءسذزئپ، قارايعان نوقاتقا دةيئن انئقتاپ، زةرتتةپ وتئرعان ا ق ش-تئث ن ا س ا ورتالئعئ دا ءذنسئز. نةگة؟ ايعا بايلانئستئ قويئلار سذراق كوپ. سونئث بئرنةشةؤئ مئناداي:

 1. نةگة اي ءوز وسئن اينالعاندا ذنةمئ جةرگة ءبئر قئرئمةن عانا كورئنةدئ؟

 2. اي نةگة جئلئنا جةردةن 4 س م الئستايدئ؟

 3. ةگةر اي سؤئق دةنة بولاتئن بولسا، وندا ونئث بةتئندة ءئرئ لاأا كولئ قالاي پايدا بولعان؟

 4. نةگة «اي كولدةرئنئث» 80 پايئزئ ايدئث كورئنبةيتئن بةتئنة ورنالاسقان؟

 5. اي بةتئندة ءجيئ بولئپ تذراتئن جارقئل، كولةثكة، بذلئثعئرلئق نةمةسة عاجايئپ شذعئلا نةدةن پايدا بولؤدا؟ 6. جةر سةرئكتةرئ سؤرةتكة ءتذسئرئپ العان، ايدئث جوعارعئ بةتئندةگئ قولدان تذرعئزئلعان سةكئلدئ عيماراتتاردئ، مذنارالار مةن كذمبةزدةردئ، سونداي-اق پيراميدالاردئ كئم قالاعان؟

 7. ا ق ش عارئشكةرلةرئ ايدئث بةتئندةگئ ماگنيتتئك بةلدئكتئ زةرتتةسئن دةپ تاستاپ كةتكةن اپپارات نةگة ذزاق جئل جذمئس ئستةپ تذردئ. اپپاراتتاعئ توك بةرؤ تةتئگئنئث مذمكئندئگئ 1 جئلعا عانا ةسةپتةلگةن ةمةس پة ةدئ؟ ذزاق ؤاقئت ةنةرگيانئ قايدان الدئ؟

 8. نةگة ايدان قوثئراؤ ذنئنة ذقساس دئبئس شئعئپ تذرادئ؟

 9. اي بةتئنة تذثعئش رةت قادام باسقان ا ق ش عارئشكةرئ نيل ارمسترونگ وزگة وركةنيةتتئث عارئش كةمةسئن كورگةنئن نةگة ن ا س ا وسئ ؤاقئتقا دةيئن قذپيا ساقتاپ وتئر؟

 10. ن ا س ا سؤرةتكة تذسئرگةن ايدئث بةتئندة جاتقان سيگارا سةكئلدئ سوپاق بةلگئسئز ذشؤ نئسانئ قايدا كةتتئ؟

 11. نةگة ةرتة زامان جئلنامالارئندا نةمةسة كارتالارئندا وزگة عالامشارلار بةلگئلةنسة دة، اي كورسةتئلمةگةن؟ 12. نةگة ئقئلئم زاماننان جةتكةن اثئزداردا 13 مئث جئل بذرئن بولعان توپان سؤدان كةيئن عانا اي پايدا بولدئ دةگةن ايتئلادئ؟

ءيا، ايعا بايلانئستئ سذراق كوپ. ءبئراق ناقتئ جاؤاپ از. وسئدان-اق ءبئز ايدئ جةتئك زةرتتةي الماعانئمئز كورئنئپ قالادئ. ن ا س ا كوككة اتتاندئرعان «كلةمةنتينا» اتتئ عارئشتئ زةرتتةؤشئ زوند جةرگة كةرةمةت سؤرةت جئبةردئ. تاثعالعاننان عالئمدار شالقاسئنان تذسة جازدادئ. نة دةيسئز عوي، اي بةتئندةگئ كراتةرلةردئث تذبئندة قاتئپ قالعان سؤ، توث مذز جاتئر! بذل قايدان پايدا بولعان؟  ايداعئ تاؤلئك جةرگة قاراعاندا  28 ةسة ذزاعئراق. ونئث ذستئنة ذنةمئ كذننئث وتئندة تذرادئ. اي بةتئنئث ئستئعئ 122 گرادؤسقا دةيئن جةتةدئ. سوندا سؤ قايدان كةلدئ؟ عالئمداردئث باسئ قاتؤدا.

 بذل عالئمدار تابا الماي وتئرعان ءبئر عانا جذمباق، بذدان وزگةلةرئ قانشاما؟ باسقا عالامشارلارعا قاراعاندا ايدئث جةرگة اسةرئ وراسان زور. بذنئ قالاي تذسئنؤگة بولادئ؟ ءبئر ءسات كوز الدئثئزعا ةلةستةتئپ كورئثئزشئ، قاتتئ داؤئلدان قيراعان ءذي، قذلاعان تال-تةرةك، قاثباقشا ذشقان ادامدار ايتةؤئر استان-كةستةن بولئپ، ساپئرئلئسقان دذنية. قورقئنئشتئ ما؟ ارينة. مذنداي تابيعي اپاتتان ةشكئم قورعان بولا الماسئ حاق. وسئنداي اپاتتار جةر بةتئندة بولئپ تذرا ما، ءيا. ونئث وشاعئ نة؟ بئلمةيسئز عوي. ول - اي.

كوك جذزئندة بةيكذنا، پاك قالپئندا ءجذزئپ جذرگةن ايدان ادامزاتقا تونةر قاؤئپ زور كورئنةدئ. ءتئپتئ ادامزاتتئث بولاشاعئنا دا وسئ اي، كذندةردئث كذندةرئ نذكتة قويؤئ مذمكئن ةكةن. سةنبةيسئز بة؟  ايدئث جةر بةتئندةگئ بارلئق تئرشئلئك يةلةرئنة، سونئث ئشئندة ادام بالاسئنا اسةرئ كةرةمةت. بذل امبةگة ايان. ءبئراق سوندا دا ءبئز كوك جذزئندة قالقئعان كئشكةنتاي، يةسئز عالامشاردئ جةردئ قذر اينالعاننان باسقا بئتئرةر شارؤاسئ جوق دةپ ذعامئز. ءبئراق ءبارئ كةرئسئنشة ةمةس پة؟ بئزگة ذلكةن قاؤئپ سول جاقتان ةكةنئن ءالئ سةزئنة دة، ذعئنا دا قويعان جوقپئز.

 اي جةردةن 384 مئث شاقئرئم قاشئقتا. جةردةن كولةمئ ءتورت ةسة كئشئ. ءبئراق تارتئلئس كذشئ جةرمةن بئردةي. دةمةك، ول ءبئزدئ، ءبئز ونئ اينالئپ ءجذرمئز دةؤگة بولادئ. سودان بولار، جةرتئندةگئ مذحيت سؤلارئنئث شالقؤئ مةن قايتؤئ ايدئث تارتئلئسئنا بايلانئستئ. جالپئ، سؤ ةمةس، ايدئث تارتئلئس كذشئ جةردةگئ بارلئق دذنيةگة ذلكةن اسةر ةتةدئ. سونداي-اق اي جةردئث اينالئسئن تةجةؤگة دة «كذش» سالادئ ةكةن. عالئمداردئث ةسةبئنشة جةر كذنئنة 0،00164 سةكؤندتقا ايدئث اسةرئنةن ءوز قوزعالئسئن باياؤلاتادئ.

 بذل ذدةرئس ميلليونداعان جئلداردان بةرئ سوزئلئپ كةلةدئ. ةگةر دة اي جةردئث ءوز ءوسئن اينالؤئنا بايلانئستئ «تةجةگئشئن» باسئپ قالسا، اقئرزامان ورنادئ دةي بةرئثئز.  تاعئ دا كوز الدئثئزعا ةلةستةتئپ كورئثئزشئ، ادام لئق تولئ اأتوبؤس قاتتئ كةلة جاتئپ، وقئستان جذرگئزؤشئ تةجةگئشتئ باسئپ قالسا، ئشتةگئ ادامدار نة بولادئ؟ ءبئرئنئث ذستئنة ءبئرئ قذلاعان ادامدار، ايقاي-شؤ، جاراقات العاندار... جةر دة سونداي كذيگة ذشئراماق. بذكئل دذنية توثكةرئلئپ تذسپةك. مذحيت سؤئ، توپان سؤعا اينالئپ، جةر شارئن شايئپ كةتةر ةدئ...

  اي سونداي-اق ذلكةن تئلسئم كذشكة ية. بارلئق كورئپكةلدةر، ةمشئلةر وزدةرئنئث ةم-دومدارئن، بولجاعئش قاسيةتتةرئن ايعا بايلانئستئرئپ ايتئپ جاتادئ. ءبئز كةرةمةت جئرعا قوسئپ، ءتذرلئ تةثةؤ ايتئپ جذرگةن اي ساؤلةسئ كةرةمةت «أامپيرلئك» كذشكة ية. ادامنئث بارلئق كذش-قؤاتئن سورئپ الؤعا تئرئساتئن كورئنةدئ. سودان بولار، وزگة جذرتتئ قايدام، قازاق حالقئ ذيئقتاعاندا «بةتئثة اي ساؤلةسئ ءتذسئپ قالماسئن، اي جارئعئندا كوپ جذرمة» دةپ جاتادئ. مذنئث استارئندا ذلكةن ءمان جاتئر. ايدئث ساؤلةسئ ساؤ ادامدئ اؤرؤ جانعا اينالدئرؤعا، ءتئپتئ ءولتئرئپ جئبةرؤگة دة كذشئ جةتةدئ ةكةن. ذلكةندةردئث اي تولعان تذندة دالادا كوپ جذرؤگة بولمايدئ دةپ جاتاتئنئ سوندئقتان.

 كوپتةگةن ةزوتةريالئق باعئتتاعئ عالئمدار كذن جذيةسئندةگئ تئرشئلئك يةسئ پايدا بولاتئن ةكئنشئ عالامشار رةتئندة ايدئ سانايدئ. سول سةبةپتئ اي بويئنا كةرةكتئ ةنةرگيانئ كوپتةپ جيناپ جاتئر-مئس.  ايدئث ادامدارعا تاعئ ءبئر كةرئ اسةرئ ول - سومنامبؤليزم، ياعني اي كةزبةلئك اؤرؤئ. مذنئث سئرئن ءالئ عئلئم شةشة العان جوق. ادامداردئث كوبئ تولعان اي كةزئندة ءوزئن جامان سةزئنةدئ، كوثئل كذيئ بذزئلادئ، ءسال نارسةگة تئرئسئپ جاتادئ. نةگة؟ مذحيتتاردئث كوتةرئلؤئ مةن قايتؤئن ايعا قاراپ بئلدئك. ادام ورگانيزمئنئث 80 پايئزئ سؤدان تذرادئ دةپ ةسةپتةسةك، وندا ايدئث اسةرئ بولاتئنئن ارنايئ زةرتتةؤسئز-اق بئلؤگة بولاتئنداي.

 اي - قذپياعا تولئ عالامشار. بذدان ءبئراز بذرئن، اي بةتئندة كونة وركةنيةت بولعانئ جونئندة ن ا س ا ءتذسئرئپ العان سؤرةتتةر الةمدئ شؤلاتقان. وندا اي بةتئندة وتة قاتتئ دامئعان وركةنيةت قالدئرعان نئساندار، قالالاردئث ورنئ، تاس قامالداردئث قالدئعئ سةكئلدئ كورئنئستةر بةينةلةنگةن. ءبئراق ن ا س ا تاعئ دا بار قذپيانئ جاسئرئپ، ذنسئزدئك تانئتؤدا. قالاي ايتساق تا، قالاي زةرتتةسةك تة، اي ادام بالاسئ ءذشئن ءالئ دة جذمباق بولئپ قالؤدا.

 سةيسةن امئربةك ذلئ

 «ايقئن»

سوڭعى جاڭالىقتار