مامبةت قويگةلدئ: قازاق تاريحئن تةك قانا قازاق جازؤئ كةرةك

استانا. 23- ءساؤئر. قازاقپارات -  ستةندال: «ءبئزدئث عاسئردا تاريحتئ قولدان جاسايتئن تاريحشئلار كوبةيدئ»، - دةپ كذثئرةنئپتئ. وسئلاي وي تذيگةن ستةندال تؤرالئ ستةفان سأةيگ: «ول ءوزئ دة تاريح تؤرالئ وتئرئك جازدئ، وتئرئك اثگئمة ايتتئ. ءبئراق ونئث «وتئرئگئ» كوپ «شئندئقتان» ادةمئ ةدئ»، - دةيدئ.
None
None

    ماعان قازئر تاريح تاقئرئبئندا «بةلسةندئ» كورئنئپ جذرگةن جازؤشئلار سةكئلدئ كورئنةدئ. ءبئراق مةنئث بذل پئكئرئممةن تاريحشئ مامبةت قويگةلدئ مذلدةم كةلئسپةيدئ...

 - مامبةت اعا، جةتپئس جئل كةثةس يمپةرياسئنئث قذرامئندا بولدئق. ايتئثئزشئ، رةسةيگة بودان بولعان كةزدةگئ قازاقتئث تاعدئرئ، تاريحئ شئنايئ جازئلئپ جاتئر ما؟

    - ءبئر عذلامانئث ايتقانئ بار: «جةثئلگةن حالئقتئث سورئ قالئث. ويتكةنئ، تاريحتئ جازؤعا تاپسئرئس بةرةتئن جةثگةن حالئق». كةثةس كةزةثئندة ءبئز قازاق تاريحئن ورئستئث كوزئمةن جازدئق. تاريحتئ زةرتتةؤدة ورئستاردئث ئقپالئندا جذردئك. ذستازئمئز ورئستار بولدئ. مةن سئزگة ءبئر مئسال ايتايئن. مةن قازئر جيئننان شئقتئم. جيئنعا ءبئلئم جانة عئلئم مينيسترلئگئنئث وكئلئ قاتئستئ. ول: «قازاقستاننئث ءبئر بةدةلدئ جوعارئ وقؤ ورنئ قازاق تاريحئن جازؤ ءذشئن، امةريكانئث بةدةلدئ ؤنيأةرسيتةتئمةن كةلئسئمشارت جاساسئپ جاتئر»، - دةدئ.

 «ءبئر ذلتتئث تاريحئن ةكئنشئ ةلدئث عالئمئ جازا المايدئ. قازاقتئث تاريحئن جازؤ ءذشئن، سةنئث تةرئث كةنةسارئنئث تةرئسئندةي بولؤئ كةرةك. ايتپةسة، ماحامبةتتئث، بايتذرسئن ذلئنئث، بوكةيحانوأتئث تةرئسئندةي بولؤئ كةرةك. قازاقتئث تاريحئن قازاقتان اسئرئپ، وزگة ذلت تاريحشئسئ جازا المايدئ. ول تالانتتئ، ءبئلئمدئ تاريحشئ شئعار، ءبارئبئر جازا المايدئ»، - دةدئم. ورئستئث ذلئ تاريحشئسئ كليؤچةأسكيي: «رةسةيدة بولعان شةتةلدئكتةردئث جازبالارئ بار. ولار رةسةيدئث ئشكئ ومئرئنة تةرةثدةپ كئرة الماعان جانة ةشقاشان كئرة المايدئ. شةتةلدئك عالئمدار رةسةيدئث «سئرتقئ تئرشئلئگئن» عانا قامتيدئ. ال «ئشكئ ءومئرئن» تةك قانا ورئس تاريحشئسئ، ورئس جازؤشئسئ تذسئنةدئ»، - دةيدئ. سول سةكئلدئ، قازاقتئث «ئشكئ ءومئرئن» قازاق تاريحشئسئنان ارتئق ةشكئم تذسئنبةيدئ.

گوگول كوز جذمعاندا تؤرگةنةأ موپاسسانعا حات جازئپتئ. «گوگول ءولدئ. گوگولدئث كئم ةكةنئن، قانداي ادامنئث ولگةنئن ءتذسئنؤ ءذشئن، ورئس بولؤئث كةرةك» دةيدئ حاتئندا. ورئس ادةبيةتئ مةن مادةنيةتئ ءذشئن، جالپئ ورئس قوعامئ ءذشئن، كئمنئث ولگةنئن تؤرگةنةأ جانئمةن سةزئنگةن. بذل اثگئمةنئ نة ءذشئن ايتئپ وتئرمئن؟ قازاقتئث تاعدئرئن، تاريحئن ءتذسئنؤئث ءذشئن، قازاق بولؤئث كةرةك. مةنئث تامئرئمدا قازاقتئث قانئ اعئپ جاتئر. بةس-ون عاسئر بذرئن ءومئر سذرگةن اتا-بابامنئث رؤحئمةن سويلةسة الامئن. ون عاسئر بذرئن ءومئر سذرگةن اتا-بابامنئث نة ءذشئن، قانداي ماقساتتا كذرةسكةنئن تذسئنةم. مئنا اعاشتئ باسقا جاققا وتئرعئزساث، تامئر جايمايدئ. (قولئمةن تةرةزة الدئندا تذرعان قارا اعاشتئ كورسةتتئ، - رةد.) ادام دا سول سةكئلدئ. بذل توپئراقتئ باسقا ذلتتئث ادامئ مةن سةكئلدئ جاقسئ كورمةيدئ.

    - مامبةت اعا، بئرةؤلةر شئثعئس حاندئ «قازاق» دةپ كئتاپ جازئپ جاتئر. ةندئ بئرةؤلةر اتيللانئ دا قازاقپةن بايلانئستئرادئ. ولار شئنئمةن ءبئزدئث اتا-بابامئز با؟

    - بذل جةردة جازؤشئلاردئث فانتازياسئ باسئمدئق الئپ وتئر. ولار قازئرگئ دذنيةتانئمدئق ولشةممةن تاريحقا باعا بةرةدئ. شئثعئس حان - XIII عاسئردئث تذلعاسئ، ءبئز 21 - عاسئردا ءومئر ءسذرئپ جاتئرمئز. مةنئثشة، شئثعئس حاندئ تذرك، بولماسا، قازاق دةپ تانؤ - ذيات. شئثعئس حان تذرك تة، قازاق تا ةمةس، موثعول. راس، شئثعئس حاندئ الةمدئك كةثئستئككة الئپ شئققان تذركتةر. شئثعئس حاننئث نةگئزگئ قارسئلاسئ تاتارلار بولدئ.

    - اكةسئ تاتاردئث قولئنان قازا تاپتئ ةمةس پة؟

    - دذرئس ايتاسئز. ونئث اينالاسئندا موثعولدارعا قاراعاندا، تذرك تايپالارئ باسئم ةدئ. ونئ قورشاعان ورتا: نايمان، قوثئرات، كةرةيلةر ةدئ. ال اناسئ مةن بايبئشةسئ قوثئراتتئث قئزئ. ول كةزدة تذركتةردئث مادةنيةتئ موثعول تايپالارئنئث مادةنيةتئنةن الدةقايدا جوعارئ بولعان.

      - مئسالئ، ورئستار دا الةكساندر ديؤمانئ «ورئس» دةپ، زةرتتةؤلةر جاساپ جاتئر. ولاردئث پايئمداؤئنشا، «پؤشكين ولگةن جوق، پاتشانئث تاپسئرماسئمةن فرانسياعا كةتكةن»...

       -  ديؤمانئ «ورئس» دةپ جذرگةن دة جازؤشئلار عوي. تاريحشئلار ناقتئ دةرةكتةرگة سذيةنةدئ. ال جازؤشئلار كوبئنة قيالعا ةرئك بةرةدئ.

       - قالاي دةسةثئز دة، قازئر تاريحقا قاتئستئ كوپتةگةن ماسةلةلةردئ كوتةرئپ جذرگةن جازؤشئلار عوي...

       - ءسئزدئث بذل پئكئرئثئزبةن كةلئسپةيمئن. جازؤشئلار تاريحشئلاردئث جازعان عئلئمي ةثبةكتةرئن وقئمايدئ. شئثعئس حان داؤئرئنة، موثعول جانة تذرك قوعامئنا قاتئستئ كوپتةگةن عئلئمي ةثبةكتةر بار. سولاردئ وقؤ كةرةك.

        - شئثعئس حانعا قاتئستئ مذحتار ماعاؤين مةن مذحتار شاحانوأ ايتئسئپ، تارتئسئپ جاتقاندا تاريحشئلار ءذنسئز قالدئ. نةگة؟

        - تاريحشئلار اراشا تذسسة، ولار ءباتؤاعا كةلةتئن ةدئ دةيسئز بة؟ ةگةر مةن شاحانوأتئ جاقتاسام، شئثعئس حاندئ «جاؤئز» دةؤئم كةرةك. ال ونئث قارسئلاسئ مذحتار ماعاؤيندئ جاقتاسام، «شئثعئس حان بئزگة كوپ جاقسئلئق جاساعان تذلعا، ءوزئمئزدئث قانداسئمئز» دةؤئم كةرةك. قاي جاعئنا شئقسام دا، بئرةؤئ ايئپتاؤعا دايار تذر. ولارعا ءبئر ماقالا جازئپ، جاؤاپ بةرة المايسئث. شئثعئس حانعا قاتئستئ ئرگةلئ زةرتتةؤ ةثبةكتةر جازئلؤئ كةرةك. ةكةؤئنئث ايتئسئنان كةيئن زةرتتةؤ ةثبةكتةر جازئلا باستادئ. مئسالئ، تاريحشئ زاردئحان قيانات كةسةك دذنية جازدئ. «شئثعئس حاندئ تذرك، قازاق دةگةنئمئز ذيات بولادئ، ول - موثعول حالقئنئث تاريحي تذلعاسئ» دةپ ناقتئ دةرةكتةرگة سذيةنئپ جازدئ. كةيئننةن اؤةسقوي  زةرتتةؤشئ ق.دانياروأ شئثعئس حان تؤرالئ ءبئر كئتاپ شئعاردئ. كئتابئندا زاردئحان قيانات ةكةؤمئزدئ «بذلار ساؤاتسئز عالئمدار. شئثعئس حاندئ تذرك ةتؤگة، قازاق ةتؤگة قارسئ»، - دةپ كئنالادئ. سوندا ءبئز عالئمدار «شئثعئس حان قازاق» دةپ شؤلاؤئمئز كةرةك پة؟ قايبئر جئلئ ءبئزدئث ةلگة موثعوليانئث عئلئم اكادةمياسئنئث پرةزيدةنتئ كةلدئ. سول كئسئ: «قازاقتار، سةندةرگة نة بولدئ؟ شئثعئس حاندئ جاؤئزعا تةثةپ، ول تؤرالئ جاثساق پئكئر ايتتئثدار. ءتئپتئ ونداي ءسوزدئ ورئس عالئمدارئ ايتقان جوق»، - دةپ رةنئشئن ءبئلدئردئ. «بذل پئكئر-تالاستئ باستاعان تاريحشئلار ةمةس، جازؤشئلار. ءبئز سئزدةرمةن شئثعئس حانعا قاتئستئ عئلئمي بايلانئس جاساؤعا دايئنبئز»، -دةپ شاي بةرئپ، يئعئنا شاپان جاؤئپ، قذتئلدئق.

      - شئثعئس حان تذرك جذرتئنا جاقسئلئق جاساعان تذلعا ما؟

      - شئثعئس حاننئث شابؤئلئنان كةيئن ورتالئق ازيادا كذردةلئ ذدةرئستةر ءجذردئ. بذرئنعئ قذرئلئمدار ئدئرادئ. شئثعئس حاننئث جورئعئ بولماسا، ءبئزدئث قازاقستان جةرئندة باسقا ةتنوس، باسقا مادةنيةت وركةن جايؤئ مذمكئن ةدئ. ول موثعول مةملةكةتئنئث نةگئزئن قالادئ. بةلگئلئ ءبئر دارةجةدة تذرك حالئقتارئنئث الةم ساحناسئنا شئعؤئنا سةبةپشئ بولدئ. تذرك  حالئقتارئنئث كوتةرئلؤئنة ئقپال ةتتئ. ونئ ةشكئم جوققا شئعارا المايدئ. تاريح - كذردةلئ پروسةسس. ونئ ءبئر قئرئنان عانا قاراؤعا بولمايدئ.

      - زيالئلار اراسئنداعئ الاؤئزدئق قاي قوعامدا دا بار سةكئلدئ. مئسالئ، ءاليحان بوكةيحان مةن مذستافا شوقايدئث، قوجانوأ پةن رئسقذلوأتئث اراسئنداعئ قئرعي-قاباقتئق ءار جةردة ايتئلئپ قالادئ...

      - الاشتئقتاردئ زةرتتةپ جذرگةن تاريحشئمئن. الاشورداشئلارعا كةلسةك، ولاردئث ءبئر-ءبئرئنئث ذستئنةن ارئز جازئپ، ءبئرئن-ءبئرئ ساتقانئ تؤرالئ ماتةريال جوق. ءار ادامنئث كوزقاراسئ، ذستانئمئ بولادئ. بذل - تابيعي نارسة. الاش قوزعالئسئ - ذلت-ازاتتئق قوزعالئس. ءبئز مذنئ تار ماعئنادا «الاش قوزعالئسئ» دةپ ءجذرمئز. وكئنئشكة قاراي، قوزعالئس جاساؤشئلاردئث تاعدئرئ تراگةديامةن اياقتالدئ. ولاردئ ورئس يمپةرياسئ زورلئقپةن باسئپ تاستادئ. الدئمةن پاتشا وكئمةتئ، سوسئن بولشةأيكتةر باسئپ-جانشئدئ.

ءيا، مةملةكةتتئك قذرئلئمعا قاتئستئ بوكةيحان مةن شوقايدئث كوزقاراسئ ةكئ ءتذرلئ ةدئ. بوكةيحان «ذلتتئق مةملةكةت قذرامئز» دةدئ، ال شوقاي بولسا، ورتا ازياداعئ تذركئ حالئقتارئنئث باسئن بئرئكتئرؤدئ ارماندادئ. ءبئراق ةكةؤئنئث مذددةسئ ءبئر ةدئ. ذلتتئ كوتةرؤ ةدئ.

     تذركيا، قئتاي، ءذندئستاندئ الئثئز. بذل مةملةكةتتةردة ذلت-ازاتتئق قوزعالئستار بارلئق دامؤ ساتئسئنان ءوتتئ. قوزعالئستئث باسئندا تذرعان تذلعالاردئ اتئپ تاستاعان جوق. ءبئر بؤئننئث يدةياسئن ةكئنشئ، ءذشئنشئ بؤئن جالعاستئردئ. ال بئزدة شة؟ ءبئر بؤئن باس كوتةرئپ ةدئ، ءبارئن اتئپ تاستادئ. الاشوردالئقتاردئ ماعجان جذماباي «التئن ايعا قول سوزعاندار» دةيدئ. ولار ون بةس جئلدئث ئشئندة ذيئقتاپ جاتقان حالقئن وياتتئ. قازاقتئث رؤحاني الةمئنة سئلكئنئس جاسادئ. زيالئنئث نةگئزگئ قئزمةتئ - ذلتئنا ءوزئن-ءوزئ تانئتؤدئ ذيرةتؤ. ذلتتئث الدئندا تذرعان مئندةتتةردئ ايقئنداپ بةرؤ. الاشتئقتار ءوز مئندةتئن ورئندادئ.

      پاتشا وكئمةتئنئث بولشةأيكتةرگة قاراعاندا، مادةنيةتئ جوعارئ ةكةن. پاتشا وكئمةتئ زيالئلارئمئزدئ قؤدالادئ، ءبئراق ءبارئن اتئپ تاستاعان جوق قوي. ال بولشةأيكتةردئث ينتةللةكتؤالدئق  دةثگةيئ تومةن ةدئ. قازاقتئث ذلت-ازاتتئق قوزعالئسئن باستاعان زيالئلارئنداي تذلعالار وزبةكتة دة، قئرعئزدا دا بولعان جوق.

     قازاققا قانداي بيلئك باقئت اكةلةدئ؟ قازاق نةگة مذقتاج؟ قازاققا نة كةرةگئن بيلئك بئلؤگة ءتيئس. كةثةس وكئمةتئ قازاقتئث پسيحولوگياسئن، تابيعاتئن ةسكةرگةن جوق.

     -  مامبةت اعا، ءذيئر-ءذيئر جئلقئ ايداپ، سابا-سابا قئمئز ئشكةن قازاق اشتئققا قالاي ذرئندئ؟

      - قازاق ماسةلةسئن شةشؤگة بايلانئستئ كةثةس وكئمةتئنئث باعدارلاماسئ بولعان جوق. ذلت - كذردةلئ ورگانيزم. بولشةأيكتةر قازاقتئث پسيحولوگياسئن، ءومئر ءسذرؤ سالتئن زةرتتةگةن جوق. بولشةأيكتةر بيلئك باسئنا كةلگةن سوث، قازاقستاندئ ورئس پةن ةأرةي، ارميان مةن گرؤزين باسقاردئ. بذل تؤرالئ بايتذرسئن ذلئ اشئنئپ، لةنينگة حات جازدئ. «حالقئنئث باقئتئ ءذشئن، ولئمگة باسئن تئككةن قازاقتئث زيالئلارئ بار. ولار ورئستئث اباقتئسئن كورگةن، ورئس ءتئلئن بئلةدئ. قازاقتئ سولار ارقئلئ باسقارئثئز» دةپ تئلةك ايتتئ. لةنيندئ «ءدانئشپان» دةيمئز. سول «ءدانئشپان» «قازاققا نة كةرةك؟» دةپ باسئن دا قاتئرعان جوق.

قئسقاسئ، قازاقتئث زيالئلارئ مةن كةثةس وكئمةتئنئث باسشئلارئ اراسئندا ديالوگ بولعان جوق. اقئرئ نة بولدئ؟ قازاقستاندا 2 ميلليون 300 مئثعا جؤئق ادام اشتان قئرئلدئ. حالئقتئث جارتئسئ، دالئرةگئ 49 پايئزئ اشتان ءولدئ. اشتئقتئث  جوباسئن جاساعان، «رةجيسسةرئ» دة ءوزئ بولعان گولوششةكين كةتئپ، ورنئنا ميرزويان كةلدئ. ميرزويان كةلگةندة «اثگئمة بئتكةن بولاتئن». قازاقتئث جارتئسئ قئرئلئپ قالعان. ال ميرزويان زيالئلاردئ قؤعئنداؤدئ باستاپ بةردئ. قازاقتار بولسا، ونئ «مئرزاجان» دةپ قذرمةتتةيدئ. ونئث تذسئندا قازاقتئث زيالئلارئن قؤدالاؤ پروسةسئ قاتتئ ءجذردئ. وكئنئشكة قاراي، ءبئز تاريحي دةرةكتةردئ بئلمةي جاتئپ، تاريحقا، تذلعالارعا باعا بةرئپ جاتامئز.

      - قازاقتئ اشتان قذتقارؤدا تذرار رئسقذلوأ از ةثبةك سئثئرگةن جوق. قوجانوأ پةن رئسقذلوأتئث اراسئنداعئ تارتئس مانساپقا تالاسؤدان باستالدئ ما؟

       -  تذلعالاردا «مةن ةلدئ باسقارسام، ةلدئك ماسةلةنئ بئلاي شةشةر ةدئم» دةگةن تذسئنئكتئث بولؤئ تابيعي نارسة. تذلعادا مئنةز بولادئ، امبيسيا بولادئ. بئرةؤلةر تذرار رئسقذلوأتئ «ول الاشتئقتاردئ ساتتئ، ولاردئث ذستئنةن ارئز جازدئ»، - دةپ قارالاپ جاتئر. بذل - تاريحي دةرةكتةردئ ءذستئرت بئلةتئن كئسئلةردئث اثگئمةسئ. مذنداي ادامداردئث كوكسةگةنئ نة؟ ولاردئث پيعئلئندا رؤلئق مذددة جاتئر. شئن مانئندة، قوجانوأ تا، رئسقذلوأ تا - ذلتتئق دةثگةيدة ويلايتئن ادامدار. ةكئ تذلعانئث اراسئنان رؤلئق قاقتئعئس ئزدةپ جذرگةن تاريحشئلاردئث ارةكةتئ - بةيشارالئق. تاريح تؤرالئ اثگئمة ايتؤ ءذشئن، الدئمةن سانانئ تازارتؤ كةرةك.

        - تاريحي تذلعالارئمئز تؤرالئ بئرةن-ساران كوركةم فيلم تذسئردئك. وكئنئشكة قاراي، ابئلاي حاننئث رولئن گولليأؤد اكتةرئ، ال مذستافا شوقايدئث رولئن قئرعئز اكتةرئ وينادئ. وسئ جانئثئزعا باتپاي ما؟

         - وكئنئشتئ، ارينة. ارينة، قاپالاندئم. تاريحتئ حالئققا عئلئم تئلئمةن عانا ةمةس، كوركةم ادةبيةت پةن كينو ارقئلئ تذسئندئرؤگة بولادئ. الاشوردالئقتاردئث تاعدئرئ، وسكةن ورتاسئ، شئعارماشئلئعئ تؤرالئ قانشاما زةرتتةؤلةر بار. ولار تؤرالئ ذلتئن جان-تانئمةن سذيةتئن رةجيسسةر عانا كينو تذسئرة الادئ. ءوز باسئم، ولار تؤرالئ كوركةم فيلم تذسئرة الاتئن رةجيسسةردئ كورئپ تذرعانئم جوق. «كوشپةندئلةر» فيلمئنة قاتئسئ بار ءبئر جئگئت فيلمنئث سسةناريئن اكةلئپ، كةثةسشئ بولؤئمدئ ءوتئندئ. تذنئمةن سسةناريدئ وقئدئم. قارنئم اشتئ. ةرتةسئنة «قازاق فيلمگة» باردئم. تالعات تةمةنوأكة جولئقتئم. سسةناري تؤرالئ ويئمدئ ايتتئم. «قازاقتئ قورلاپ كينو تذسئرؤگة بولمايدئ. مئناؤ كينو تذسئرةتئن سسةناري ةمةس. كةثةسشئ بولمايمئن. مةنئ  سسةناري اأتورئ رذستةم يبراگيمبةكوأكة جولئقتئرشئ»، - دةدئم.

سودان نة كةرةك، سول كذنئ  يبراگيمبةكوأكة جولئعا المادئم. «كوشپةندئلةردئث» سسةناريئ تؤرالئ رةسةنزيا جازئپ، «جاس الاشقا» اپارئپ بةردئم. گازةتتئث ةرتةثگئ نومئرئنة ماقالام باسئلدئ. ماعان سسةناريدئ اكةلئپ بةرگةن بايعذس جئگئتتئ جذمئستان شئعارئپ جئبةرئپتئ. «كوشپةندئلةرگة» قئرؤار قارجئ ءبولئندئ. «كوشپةندئلةردئ» تذسئرؤشئلةرگة بارئنةن سول اقشا ماثئزدئ ةدئ.

    ...ءبئر كذنئ ماعان «قازاق فيلمنئث» سول كةزدةگئ باسشئسئ سةرگةي ءازئموأ حابارلاستئ. ول كةزدة تاريح ينستيتؤتئنئث ديرةكتورئمئن. «ةرتةث مادةنيةت ءمينيسترئ ة.ةرتئسبايةأ كةلةدئ. سول جيئنعا ءسئز دة قاتئسئپ، مذستافا شوقاي تؤرالئ فيلم ءتذسئرؤدئث ماثئزدئلئعئن باسا ايتساثئز»، - دةپ تئلةك ءبئلدئردئ. مذستافا شوقايدئ زةرتتةگةن تاريحشئمئن. شوقايدئث ءارؤاعئ ءذشئن باردئم، تذلعالار تؤرالئ كينو ءتذسئرؤدئث ماثئزدئلئعئ تؤرالئ اثگئمة ايتتئم. بذل فيلمدئ تاريحشئ رةتئندة، كورةرمةن رةتئندة قابئلداي المادئم. مذستافا شوقايدئث بةينةسئ دارالانباعان. مذستافانئث وبرازئ اشئلماعان.

    - ءسئزدئ تاريح ينستيتؤتئنان كةتئردئ. سوندا ارئپتةستةرئثئزدةن قولداؤ تاپتئثئز با؟

     - جوق، قولداؤدئ سةزئنبةدئم. بابئردئث «كوثئلئمنةن جاقئن دوس تاپپادئم، جانئمنان جاقئن جار تاپپادئم» دةيتئن ولةث جولدارئ بار. قانداي ءسوز دةسةثشئ! بابئردئث ولةثئن سول كةزدة ءتذسئندئم. مةنئ قئزمةتتةن شةتتةتكةندة سةنسةثئز، سونشا قايعئرعانئم جوق. مةن قازاق تاريحئن قازاق جازسا ةكةن، شئندئقتئ جازساق ةكةن دةدئم. قايتالاپ ايتام، قازاق تاريحئن تةك قانا قازاق جازؤئ كةرةك.

                                         سذحباتتاسقان اياگذل مانتايةأا

سوڭعى جاڭالىقتار