جةكة كؤالئگئثئز جارامدئ ما؟

قپارات. ةستة ساقتاؤ قابئلةتئ مئقتئ قازاقستاندئقتارعا جةكة كؤالئكتةرئنئث «قاس بةتئندةگئ» اتئ-جونئنةن كةيئنگئ تذرعان ون ةكئ ساندئ جاتتاپ السا دا بولادئ! ويتكةنئ الداعئ جئلئ وسئ «جةكة سايكةستةندئرؤ ءنومئرئ» ءار ازاماتتئث مةملةكةتپةن بايلانئسئنئث باستئ سانئنا اينالماق.
None
None

بذل «12 قاتارلئ سان» بذگئنگة دةيئن قولدانئستا بولعان ر ن ن، س ي ك جانة تاعئ دا باسقا، بيلئكتئث قازاقستاندئقتارعا تاثئپ كةلگةن بارلئق نومئرلةرئن اؤئستئرادئ. ةل ومئرئندةگئ وسئ بةتبذرئسقا لايئقتئ ازئرلةنؤ ءذشئن مينيسترلةر كابينةتئ ءوزئنئث بيئلعئ سوثعئ وتئرئستارئنئث ءبئرئن وسئ ماسةلةگة ارناؤدئ ءجون دةپ تاؤئپتئ.

ةل ذكئمةتئ ءوزئنئث كةشةگئ وتئرئسئندا قازاقستان ازاماتتارئنئث «جةكة سايكةستةندئرؤ ءنومئرئن» (ج س ن)، ال كاسئپ-كةرلةر مةن بانكتةردئث «بيزنةس-سايكةستةندئرؤ ءنومئرئن» (ب س ن) قولدانؤعا قالاي كوشئپ جاتقاندئعئن قارادئ. بذل جاثا تذرپاتتئ نومئرلةردئ ةلئمئزدة جاثا جئلدان باستاپ، ياعني 2012- جئلدئث 1- قاثتارئندا ةنگئزؤ جوسپارلانئپ وتئر. ج س ن مةن ب س ن-دةر اقشا اؤدارؤ، تولةم ةنگئزؤ، زةينةتاقئ جارناسئن ةسةپتةؤ، سالئقتاردئ تولةؤ، بانكتة ةسةپشوت اشؤ جانة جذرگئزؤ كةزئندة دة قولدانئلاتئن بولادئ.

«وتپةلئ كةزةثنئث» قيئندئقتارئن قازاقستاندئقتار تالاي باستان كةشئرگةن، جاقسئ بئلةدئ: ةسكئ جذية ةندئ جذمئس ئستةمةيدئ، ال جاثاسئ ءالئ جولعا قويئلماعان. ةگةر 16 ميلليوننان استام قازاقستاندئقتاردئث ج س ن-دةرئ ءتيئستئ بازالارعا دذرئس ةنگئزئلمةسة، قئزمةتكةرلةردئث قولئ جالاقئلارئنا جةتپةيدئ، ستؤدةنتتةر شاكئرتاقئلارئنان قاعئلادئ، زةينةتكةرلةر زةينةتاقئسئن الا المايدئ. مئنة، ةل تاعئ دا وسئنداي ءارئ-ءسارئ جاعدايدا قالماؤئ ءذشئن الداعئ دةمالئستارعا قاراماستان، جاثا جئلدئث العاشقئ كذندةرئنةن باستاپ، بارلئق قذرئلئمداردان ذيلةسئمدئ ئسكة كئرئسؤ تالاپ ةتئلةدئ.

قارجئ ءمينيسترئ ب.جامئشةأ قازئرگئ كةزدة وسئنئ قامتاماسئز ةتؤ ءذشئن «ازاماتتار مةن ذيئمداردئث سايكةستةندئرؤ نومئرلةرئ بويئنشا مالئمةتتةردئث سالئستئرئلئپ، قارجئ، ةثبةك جانة حالئقتئ الةؤمةتتئك قورعاؤ مينيسترلئكتةرئنئث، سونداي-اق كوممةرسيالئق بانكتةردئث اقپاراتتئق جذيةلةرئنة ةنگئزئلگةندئگئنة» سةندئردئ. بذعان قوسا، بارلئق بانكتةردئث اقپاراتتئق جذيةلةرئ قايتا جوندةلئپ، ج س ن مةن ب س ن ذلتتئق يدةنتيفيكاتورلارئن قولدانؤعا قايتا بةيئمدةلئپتئ.

ج س ن 12 ساننان تذرادئ. ول بويئنشا ادامنئث جةكة مالئمةتتةرئن بئلؤگة بولادئ. ماسةلةن، العاشقئ التئ سان ازاماتتئث تؤعان جئلئ، ايئ مةن كذنئن كورسةتسة، جةتئنشئ سان ونئث قاي عاسئردا تؤعانئن انئقتايدئ: «1» مةن «2» ХІХ عاسئر بولسا، «3» پةن «4» ХХ عاسئردئث بةلگئسئ بولئپ سانالادئ. ХХІ عاسئردا تؤعاندار بولسا «5» پةن «6» نومئرلةرئنة ية بولادئ. ودان كةيئنگئ سان ادامنئث جئنئسئن بئلدئرةدئ. جذپ سان - ايةل، تاق سان - ةركةك. ال قالعان بةس ساننئث تورتةؤئ ازاماتتئث تئركةؤ نومئرلةرئ بولسا، سوثعئسئ ارقئلئ ج س ن-نئث ءتذپ نذسقالئعئ تةكسةرئلةدئ.

رةسمي مالئمةتكة سايكةس، بذگئندة قازاقستان رةسپؤبليكاسئ ازاماتتارئنئث باسئم بولئگئندة جةكة سايكةستةندئرؤ ءنومئرئ بار. سةبةبئ ول 1997- جئلدان بةرئ جةكة كؤالئكتةرگة سوعئلئپ جاتئر. ءسويتئپ، 2007- جئلئ 41،5 مئث جةكة كؤالئك قايتا شئعارئلسا، 2010- جئلدا بذل كورسةتكئش 1 ميلليوننان استئ. سوندئقتان بذگئنگئ تاثدا تةك 1995-1997- جئلدارئ شئعارئلعان ءتولقذجاتتاردئ عانا اؤئستئرؤ قاجةت. بذل جذمئس قاثتاردئث 1 ئنة دةيئن تةگئن جذرگئزئلةدئ. ال ج س ن-نئث بار-جوعئن كةز كةلگةن ايماقتئق سالئق باسقارماسئندا نةمةسة ينتةرنةت ارقئلئ سالئق كوميتةتئنئث www.salyk.kz/ru/Pages/findtaxpayers.aspx دةگةن بةتئنةن تةكسةرئپ الؤعا بولادئ.

ءمينيستردئث ايتؤئنشا، «ج س ن، ب س ن نومئرلةرئن پايدالانؤ بويئنشا بانكتةرمةن ءوزارا اقپاراتتئق ءئس-قيمئل سئناعئ ءساتتئ ءوتتئ».

«زةينةتاقئ جانة الةؤمةتتئك جاردةماقئ الؤشئ، سونداي-اق زةينةتاقئ جارناسئن اؤداراتئن سالئق تولةؤشئ ازاماتتاردئث ج س ن-دةرئنئث زةينةتاقئ تولةؤ مةملةكةتتئك ورتالئعئنئث اقپاراتتئق بازاسئندا بولؤئ قامتاماسئز ةتئلدئ» دةدئ ب.جامئشةأ. ال قازاقستاندئقتار وزدةرئنئث جةكة كؤالئكتةرئندة 12 قاتارلئ ساننئث بولؤئن قامتاماسئز ةتؤلةرئ، ياعني ج س ن-ئ جوق ةسكئ ذلگئدةگئ كؤالئگئنئث ورنئنا ؤاقتئلئ جاثاسئن الؤلارئ ءتيئس. ايتپةسة، 1- قاثتاردان باستاپ، بانكتةر ةسكئ جةكةباس قذجاتتارئمةن اقشا بةرمةيدئ.

قازاقستاندا قازئر شةتةلدئكتةر دة كوپ. قارجئ مينيسترلئگئنئث تذسئندئرؤئنشة، جاتجذرتتئقتارعا، ياعني «رةزيدةنت ةمةس سالئق تولةؤشئلةرگة» ج س ن سالئق كوميتةتئنئث بلانكتةرئندة بةرئلةتئن بولادئ. سالئق كوميتةتئ شةتةلدئك ازاماتتارعا ةث كوپ جذمئس بةرئپ وتئرعان كاسئپورئندارمةن ءبئراز ءئس-شارالار جذرگئزئپتئ. «رةزيدةنت ةمةستةر بويئنشا بارلئق ماسةلةلةر جئلدئث سوثئنا دةيئن شةشئمئن تابادئ» دةدئ مينيستر.

بذگئنگئ تاثدا قارجئ مينيسترلئگئ قئزئلوردا وبلئسئنئث اكئمدئگئمةن بئرلةسئپ، بايقوثئرداعئ ءذش مئثداي شةتةل ازاماتتارئنا سايكةستةندئرؤ نومئرلةرئن تاعايئنداپ جاتئر ةكةن. مذنداي نومئرلةر باسقا دا «رةزيدةنت ةمةستةرگة» بةرئلمةك، ولاردئث ةلئمئزدةگئ جالپئ سانئ 18 مئث ادامعا جةتةتئن كورئنةدئ.

جاثاشا نومئرلةؤ ناؤقانئنا تئركةؤ جذرگئزةتئن كوپتةگةن مةكةمةلةر تارتئلعان. بولات جامئشةأتئث ايتؤئنشا، قازئرگئ ؤاقئتتا اؤئل شارؤاشئلئعئ مةن ئشكئ ئستةر مينيسترلئكتةرئنئث «ج س ن« ب س ن-گة» اؤئستئرئلعان مالئمةتتةردئ قارجئ مينيسترلئگئنة تاپسئرؤ بويئنشا جذمئستارئ ءالئ جالعاسؤدا.

- جذرگئزئلگةن ءئس-شارالار ناتيجةسئندة، - دةدئ قارجئ ءمينيسترئ بولات جامئشةأ، - رةسپؤبليكانئث تولةم جذيةلةرئ 2012- جئلدئث 1- قاثتارئنان باستاپ، ج س ن جانة ب س ن ذلتتئق يدةنتيفيكاتورلارئن قولدانؤعا كوشؤگة دايئن!

وسئعان قاراماستان، پرةمةر كارئم ءماسئموأ بذل باعئتتاعئ جذمئستئ ذزدئكسئز جالعاستئرؤدئ قاداپ تاپسئردئ. كةلةر جئلدئث باسئ - ساياسي تذرعئدان ماثئزدئ كةزةث. دةمةك، جاثا جذيةگة ءوتؤ قيئندئقتارئ حالئقتئث كوثئل كذيئن بذزباؤئ كةرةك.

- 2012- جئلدئث 1- قاثتارئنان باستاپ، زةينةتاقئ جانة باسقا دا الةؤمةتتئك تولةمدةردئث ؤاقتئلئ تولةنؤئن قامتاماسئز ةتؤ كةرةك، - دةدئ ذكئمةت مذشةلةرئنة بذرئلعان ك.ءماسئموأ. - بذل ماسةلةنئ ايرئقشا نازاردا ذستاثدار! وسئنداي جاثا ءئس قولعا الئنعاندا، قاندايدا ءبئر سايكةسسئزدئكتةر مئندةتتئ تذردة ورئن الادئ، - دةگةن ذكئمةت جةتةكشئسئ بارلئق جاؤاپتئ مينيسترلئكتةر مةن أةدومستأولارعا قازئردةن باستاپ، ارنايئ جذمئس توپتارئن قذرؤدئ تاپسئردئ. بذعان قوسا، بارلئق ورگانداردا وسئ باعئتتارعا جاؤاپتئ تذلعالار ناقتئ انئقتالاتئن بولدئ. كارئم قاجئمقان ذلئ ولاردئث قاندايدا ءبئر «شتاتتان تئس جاعداي تؤئنداعاندا»، سول مةزةتئندة ءذن قاتؤلارئ تيئستئگئن نئقتادئ. «ادامدار كئمگة بارئپ، كومةك سذرايتئنئن بئلؤلةرئ كةرةك، - دةدئ پرةمةر-مينيستر. - ج س ن مةن ب س ن جذيةسئنة اؤئسؤ ماسةلةسئن جاريالاؤ جانة ول تؤرالئ حالئقتئ حابارلاندئرؤ بويئنشا كةث اؤقئمدئ جذمئس جذرگئزئلؤئ قاجةت. بذل تؤرالئ ايتا باستاعانئمئزعا 5 جئل بولعانئنا قاراماستان، ول جايئندا بئلمةيتئن ادامداردئث ءالئ دة بار ةكةنئ انئق» دةپ ءتذيدئ كارئم ءماسئموأ.

قارجئ ءمينيسترئ ب.جامئشةأ بذل جذيةدةن تئس قالاتئن تاعئ ءبئر توپتئ ايقئندادئ. «قازاقستاندا ءالئ ازاماتتئق الماعان شامامةن ةكئ مئثعا جؤئق ورالمان بار، - دةدئ ول. - ةثبةك جانة حالئقتئ الةؤمةتتئك قورعاؤ مينيسترلئگئنة ءئ ءئ م-مةن بئرلةسئپ، جئل سوثئنا دةيئن ولارعا جةكة باسئن كؤالاندئراتئن قذجات ةسةبئندة تذراقتئ تذرؤعا رذقسات («أيد نا جيتةلستأو») بةرؤدئ ذسئندئق».

ئشكئ ئستةر ءمينيسترئ قالمذحانبةت قاسئموأتئث دةرةگئنشة، قازئرگئ كةزدة شامامةن 200 مئث ازامات ج س ن-ئ بار جاثا جةكة كؤالئك الؤعا ءتيئس. بذلار - 1995-1997- جئلدار ارالئعئندا قذجات راسئمدةگةندةر.

ايحان شارپ

دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار