كةيدة «جالاثاشتانبايئقشئ» دةپ ايقاي سالعئث كةلةدئ

ت. جذسئپبةك قورعاسبةك، جازؤشئ، «جاس وركةن» ج ش س-نئث باس ديرةكتورئ.
None
None

- ومئردة اشئق-جارقئن مئنةزدئ، مةيلئنشة قاراپايئم ادام سياقتئسئز. ءبئراق اثگئمةلةرئثئزدة ايتار ويئثئزدئ تذگةل ايتا بةرمةيسئز. كةيئپكةرلةر تاعدئرئ، الدةبئر وقيعانئث شةشئمئ وقئرماندئ كوبئنةسة ةكئذداي كذيدة، ةكئذداي ويدا قالدئرادئ. وسئ ستيل ءسئزدئث ءوز مئنةزئثئزبةن، ءوز بولمئسئثئزبةن قانشالئقتئ ذيلةسةدئ؟

- كةيدة ءوزئم تؤرالئ ويلانامئن. مةن، نةگئزئ، امالدئث جوقتئعئنان اشئلاتئن تذيئق اداممئن. ارالاسؤ كةرةك، سويلةسؤ كةرةك، ءومئر دةگةننئث ءبئر تالابئ - سول. ال اثگئمةلةرئمدةگئ ءسئز ايتئپ وتئرعان جايتقا كةلسةم، ول - ادةبيةتتئث باستئ جذمباعئ. ادام كوبئنة قؤلئقپةن ءومئر سذرةدئ، ال كةيئپكةر ودان الدةقايدا ادال. ويتكةنئ ول ءبئزدئث قيالئمئزدان تؤعان. ءبئز سونداي كةيئپكةرلةرمةن بئرگة جذرگئمئز كةلةدئ. سوندئقتان دا شئعار، ادةبيةت ءبئزدئث جانئمئزدئ تازارتادئ. ادةبيةتتةن الئستاعاننان كةيئن دة ءومئر قاساثدانئپ بارادئ ةمةس پة؟!.

ورالحان بوكةيدئث قاسئندا ءبئراز جئل ةرئپ ءجذردئم، ال ةندئ قازئر كوزئ جوقتا شئعارمالارئن قايتالاپ وقئسام، كةيئپكةرلةرئ ارقئلئ بار تاكاپپار، رومانتيكالئق، قيالشئل بولمئسئمةن كوز الدئما كةلة قالادئ. ورالحان بوكةيدئث باسقامئزدان ءبئر ارتئقشئلئعئ، اينالاسئنداعئلاردئث ءبارئن ءوزئ سياقتئ اقجذرةك دةپ ويلايتئن، سولاي قابئلدايتئن. ومئردة سولاي، كةيئپكةرلةرئ دة سونداي. ارامدئقتئث ءوزئن ادالدئقپةن جاسايدئ. مةن دة، بالكئم، كةيئپكةرلةرئمنةن الئس ةمةس شئعارمئن. سولار مةنئث ءوزئمدةي بولماسا دا، ةت-جاقئن تؤئسقاندارئم سياقتئ.

ءبئراق ادةيئ سولاي جازعان جوقپئن. وزئنةن-ءوزئ سولاي تؤدئ، سولاي اياقتالدئ. وقئرمانئمدئ الدةقايدا جةتةلةپ اپاردئم، ارئ قاراي ءوزئ جذرةتئن بولار. كةيبئرةؤ تانيدئ، كةيبئرةؤ تانئمايدئ. ءبئر قئزئعئ، مةنئث پروزامدئ پوةزيا وكئلدةرئ جاقئن تذتاتئن ءتارئزدئ. تةمئرحان مةدةتبةك «ميلليون جئلان، ميلليون ارا جانة مةن» اتتئءاثگئمةمدئ تالداپ بةرگةندة انادان جاثا تؤعانداي ايران-اسئر قالدئم. جاركةن بودةش «سوقئر» دةگةن اثگئمةمدئ مةنئث وزئمنةن ارتئق تانئعانداي كذي كةشئردئ. ذلئقبةك ةسداؤلةت «ذلپئلدةك» اتتئ حيكاياتئمنئث ئشئنة كئرئپ پئكئر ايتقاندا تاعئ تولقئدئم. وسئ حيكايات تؤرالئ يران-عايئپ سئرتئمنان ءبئر جاقسئ ءسوز ايتئپ ءجذر دةيدئ، ءبئراق ءوز قذلاعئممةن ةستئگةن جوقپئن. ورازاقئن اسقار دا، سةيفوللا وسپان دا، قؤانئشباي قذرمانعاليةأ تة، جاناربةك ءاشئمجان دا، تاعئ باسقالارئ بارئ - اقئن. ال پروزاداعئ ارئپتةستةرئم جئم-جئرت. قئزئق...

كةيئپكةرلةرئمنئث تازا ءومئر سذرگئسئ كةلةدئ. سودان با، ورتادان قاشادئ. ءوزئم دة سونداي بولؤئم مذمكئن. بئلايشا ايتقاندا،

مةنئث جانئم جذدئرئقتاي قذس ةدئ،

قايدا بارئپ قوناقتارئن بئلمةگةن،

بذل كورگةنئم ءوث سئقئلدئ ءتذس ةدئ،

جةر-دذنية ءبارئ كوكتةپ، گذلدةگةن،

قونام دةسة، اعاشتار ءتذر جايقالئپ،

قذستار شؤلاپ، ورتاسئنا شاقئرئپ،

مةنئث قذسئم قونا المايدئ جاي تاؤئپ،

ذشسا، قايتئپ قونا المايتئن

ماقذلئق...

يمانداي شئنئم دةمةي-اق قويايئن، ءبئراق بارئم - وسئ.

- ءسئز ولةث دة جازاتئن با ةدئثئز؟ ونئ ءبئز، قالئث وقئرمان، نةگة بئلمةيمئز؟

- ورازاقئن اسقار وتكةندة «پروزانئ تاستا، پوةزياعا كوش» دةگةن. ءديدار امانتاي «پوةزيا - ءسابيدئث بئلدئرئ» دةگةن سياقتئ ءبئر ءسوز ايتقان-اؤ دةيمئن. مةن دة سونداي كوزقاراستامئن. ايتپةسة كةيدة ئشئمة سئيماي كةتةتئن ولةثدةر ءبئراز بار. ولةث دةپ باستئرؤعا ئثعايسئزدانئپ، ءبئر جاعئنان الدئثعئلارئنداي جوعالئپ كةتپةسئن دةپ، ةپتةپ پروزالئق شئعارمالارئمنئث ئشئنة سئنالاپ كئرگئزئپ جئبةرئپ ءجذرمئن. سئناسا، كةيئپكةرئمدئ سئناسئن دةگةن دة ءتذرئم شئعار. ال وزئمة ذناي ما، بئلمةيمئن.

- كةيبئر شئعارمالارئثئزدان تذسپال، الدةنةنئ مةثزةؤ بايقالادئ. اركئم ويئنا كةلگةنئن جازئپ، اؤزئنا كةلگةنئن ايتئپ جاتقان بذگئنگئدةي ؤاقئتتا اللةگورياعا جذگئنؤئثئزگة نة سةبةپ؟ ءوزئثئز ومئردة قانشالئقتئ شئنشئل، قانشالئقتئ تؤراشئلسئز؟

- كةيدة «جالاثاشتانبايئقشئ» دةپ ايقاي سالعئث كةلةدئ. ورالحان بوكةي ءدال سولاي ايتار ةدئ. ءبئر-اق ءسوز، سوعان ءبارئ سئيئپ تذر. يةسئز ءذيدئ جئن-شايتان جايلايدئ. «ميلليون جئلان، ميلليون ارا جانة مةن» دةگةن اثگئمة وسئ تؤرالئ. شةكارالئق اؤدانداردئث حالئ مذشكئل كةزدة جازئلعان مذثدئلاؤ اثگئمة. ءبئر قالامداسئم «وقئعاندا مئث-ميلليون قذمئرسقا ءورئپ بارا جاتقانداي ارقام جئبئرلادئ» دةدئ، راس ايتقان شئعار. مةثزةؤ دةگةن - وسئ! ال قانشالئقتئ شئنشئل، تؤراشئلسئز دةگةنگة نة ايتسام ةكةن؟ بئردة تذرسئنجان شاپاي قالاداعئ اؤاسئ تازا شاعئن اؤدانعا كوشتئ. «اؤاسئ تازا جةرگة بارئپسئث عوي» دةسةم، «سالئستئرمالئ تذردة» دةيدئ. سول ايتپاقشئ، شئنشئلدئعئمئز «سالئستئرمالئ تذردة» عوي.

«ةكئنشئ «پ» دةگةن ساتيرالئق پوأةست جازئپ ةدئم، نةگة ةكةنئن، ءابدئجامئل نذرپةيئسوأ قولجازبا كذيئندة وقئپ، ذناتتئ. «تاث شولپان» جؤرنالئندا باسئلدئ. شئنشئلدئعئمئز سودان اسا الماعان شئعار، كئم بئلگةن. الايدا ماسةلة ايقايلاپ ايتؤدا ةمةس. ءار نارسةنئ، ءار جاعدايدئ ءبئر-بئرئمةن سالعاستئرئپ كورةسئث. وتباسئنئث بئرلئگئن ويلاعان سياقتئ، وتاننئث دا تئنئشتئعئن ويلايسئث. بذل تئرلئگئمئزدئث بارلئعئنا بولاشاق ءوزئ باعاسئن بةرةر. ال مةن شئعارماشئلئقتئث شئنايئلئعئنان ةشقاشان اينئعان ةمةسپئن. ول ءوزئ - قئلكوپئردةن وتكةندةي نازئك نارسة. ءتذسئندئرئپ تة ايتا المايمئن. بئرةؤلةر «قولئثئزدا تذر عوي، ءوزئثئز تؤرالئ جازعئزبايسئز با» دةيدئ. مةن، ءسئز ايتپاقشئ، تابيعاتئم قاراپايئم بولسا دا، جان دذنيةم ءوزئم دة تانئپ بولماستاي كذردةلئ سةزئمدةردئ باستان وتكةرئپ جذرگةن اداممئن. جان دذنيةمة اركئم ءبئر ءذثئلئپ، جازا الماس. ودان دا جايئما جذرگةنئم جاقسئ دةپ شةشتئم.

- ادةبيةت پةن پؤبليسيستيكانئ قاتار ذستاپ، ءسوز مايدانئنئث ةكئ سالاسئندا دا جةمئستئ ةثبةك ةتئپ ءجذرسئز. جالپئ، ءوزئثئز قالاي ويلايسئز، بذگئنگئ ادةبيةت وقئرمان سذرانئسئن قانشالئقتئ قاناعاتتاندئرئپ وتئر؟

- ارينة، كوپ دذنية جازئلئپ جاتئر، كوپ تاقئرئپ، سان الؤان ماسةلةلةر قوزعالؤدا. ءبئراق ءبارئبئر سوثعئ كةزدة قذبئلئسقا اينالعان ةرةكشة دذنية ةلدة دة جوق، مةندة دة جوق. وقئرماننئث رؤحاني سذرانئسئن قاناعاتتاندئراتئن دذنيةلةر جازا الماي جاتئرمئز. وقؤشئ كةزئمئزدة «جالئن» جؤرنالئنا تولةن ابدئكتئث «وث قول» دةگةن پوأةسئ باسئلدئ. سول شئعارمانئ بذكئل مةكتةپ بولئپ تالاسئپ وقئدئق دةسةم، وتئرئك ةمةس. باسقاسئ باسقا، ءتئپتئ كذنئ بويئ دوپ تةپكةننةن باسقاعا قئزئقپايتئن بالالاردئث ءوزئ سول دذنيةنئ باس الماي وقئدئ. ياعني «وث قول» قازاق ادةبيةتئ ءذشئن جاثالئق بولدئ. بذگئندة تاپ سونداي ةرةكشة شئعارمالار تاپشئ. بئلاي قاراساث، جازؤشئلاردئث قالامئن قذرعاتقان كةزئ جوق. بئرةؤلةر ادامدئ قويئپ، ءتئپتئ قذداي تؤرالئ جازئپ جاتئر. وقئرماننئث نازارئن اؤدارسام دةگةن نيةتتةرئ شئعار، ءبئراق ازئرگة ايتارلئقتاي ناتيجة بايقالمايدئ.

- شئعارمالارئثئزدئث ئشئندة ءوز ومئرئثئزگة، ءوز باسئثئزدان وتكةن وقيعالارعا ارنالعانئ بار ما؟ مئسالئ، قانداي اثگئمة، پوأةستةردةن ءسئزدئث بةينةثئزدئ كورؤگة بولادئ؟

- كورمةگةن، بئلمةگةن نارسةنئ جازا المايمئن، تؤرا كوشئرة دة سالمايمئن. جاستاؤ كةزئمدة ءذستئرت جاققا جولساپارعا باردئم. قارويدا ماثعئستاؤدئث تذيةشئلةرئمةن بئرگة جابايئ ءيت اؤلادئق. ول كةزدة تذيةشئلةردئث استئندا - ءبئر-ءبئر موتوسيكل. ءبئز فةرما مةثگةرؤشئسئ ةكةؤمئز سؤ تاسيتئن ماشينةگة ءمئنئپ العانبئز. جابايئ بولئپ كةتكةن يتتةر ماث دالادا تذيةگة اؤئز سالا باستاعان ةكةن. تذيةشئلةر ءبئرتالاي ءيتتئ موتوسيكلمةن قؤالاپ ءجذرئپ، قئرئپ سالدئ. ءولئپ جاتقانداي كورئنگةن ءبئر قارالا ءيت، اؤرؤ تاراماسئن دةپ، ذستئنة جاعارماي قذيئپ ورتةگةندة، اتئپ تذرئپ، لاپئلداعان كذيئ ماشينةمئزدئث استئنا قويئپ كةتكةنئ. جذرگئزؤشئسئ جانكةشتئ ةكةن، كابيناعا قارعئپ ءمئنئپ، وتالدئرئپ، الئپ قاشئپ ذلگةردئ، ايتةؤئر. سودان الماتئعا كةلة سالئپ، «مذنار، مذنار، مذنارا» دةگةن حيكايات جازدئم. ونئم سول كةزدةگئ كومسومول مةن «جالئن» جؤرنالئنئث سئيلئعئن الدئ. كةيئن سأةتقالي نذرجانوأ جازؤشئلار وداعئنئث الدئندا كةزدةسئپ قالئپ: «جوق، ءبئزدئث جاقتئث ادامدارئ ونداي ةمةس»، - دةپ رةنئش ايتقانداي بولدئ. «مال اشؤئ - جان اشؤئ» دةگةن، تذيةشئلةردة نة كئنا بار؟!.

- ةرتةرةكتة جازئلئپ، ئلة-شالا كينوعا اينالعان اثگئمةثئز «جانسةبئلدةگئ» مذگةدةك مذقاتاي بةينةسئنةن ءبئر عانا ادامنئث ةمةس، بذكئل ذلتئمئزدئث كةشةگئ-بذگئنگئ بولمئسئن، تاعدئرئن كورگةندةي بولامئز. ذلتتئث بئتةؤ جاراسئنا اينالعان ءبئرقاتار وزةكتئ ماسةلةگة ءسئز ودان كةيئن دة تالاي رةت قالام تارتتئثئز. ءبئراق سولاردئث ءدال «جانسةبئلدةي» اؤئزعا ئلئگئپ، ذلكةن پئكئر تؤدئرعانئن بايقامادئق. مذنئث سئرئ نةدة؟

- مةن كوپ قاتةلةستئم عوي. ةشكئممةن باسةكةلةس بولعان جوقپئن. شئعارماشئلئق ادامئ ءذشئن سونئث ءوزئ دة - قاتة. كوپ ؤاقئتئم بوسقا ءوتتئ. ةندئ ورنئن تولتئرا الماي الةكپئن. ءبئراق بذل ومئرگة دة وكئنئش جوق. جاقئندا قارلئعا دةگةن قئزعا «جاپپاي بارئپ كورةتئن كينو، جاستانئپ جاتئپ وقيتئن كئتاپ نةگة جوق؟» دةگةن ماقالا جازدئردئم. سونئث ئشئندة ءوزئم دة بارمئن. ءبئراق الگئ ايتقان «ذلپئلدةك» اتتئ حيكاياتئم وتكةن جئلئ «جاس الاش» گازةتئندة باسئلدئ دا، سوعان كوپ جئلئ ءسوز ةستئدئم. جامبئلدا ب.مومئش ذلئنئث تويئندا كوزئ اشئق ءبئر ذلكةن كئسئ قاسئمئزعا كةلئپ: «ذلپئلدةگئثدئ» سودان بةرئ تالاي جةردة «وقئثدار» دةپ ايتتئم»، - دةدئ.

باتئس وثئردةن امانتاي وتةگةنوأ تةلةفون شالئپ، «مئناؤئثدئ اؤدارتايئق» دةپ ذسئنئس جاسادئ. جاس كذنئمدة «تارعئل توبةتتئث يةسئ» دةگةن اثگئمةمدئ ءبئر جئگئتتةر وزئمة ايتپاي، ورئسشاعا اؤدارئپ اكةلئپ ةدئ. سول كذندةر ةسئمة ءتذسئپ، اجةپتاؤئر قذلاعئمدئ قايشئلاپ، ةلةثدةپ قالدئم. ال «جانسةبئلگة» كةلسةك، ول زاماننئث سذرانئسئ بولدئ. ءجونئ بولةك. سول سياقتئ، «قاسقئر-ادام» دةگةن حيكاياتئمدئ «قازاق فيلم» ءبئر رةجيسسةردئث وتئنئشئمةن ساتئپ الدئ، كينو جاسايمئز دةپ مئجعئلاپ جاتئر، كورةرمئز. ءبئراق سوثعئ ؤاقئتتا مةن ادةبيةتتة ءوزئمدئ ءالئ دة دالةلدةيمئن دةگةن ئشكئ سةنئم پايدا بولدئ، ونئ دا ؤاقئت كورسةتة جاتار...

- «قالا» دةگةن اثگئمةثئزدةگئ كةيئپكةرئثئز ءبئر جاعدايعا بايلانئستئ كورئپكةلگة جذگئنةدئ. سويتة تذرا، وعان سةنئپ، تولئقتاي مويئنداپ، ءئشتارتا دا قويمايدئ. وسئنداي ساتتةر ءوز باسئثئزدان ءوتئپ كوردئ مة؟ ةمشئ، بالشئ، كورئپكةل اتاؤلئمةن قانشالئقتئ دوسسئز نةمةسة قاسسئز؟

- ءوتتئ. اللانئث جولئندا كذنا دةسة دة، سولاي بولدئ. قذداي ءوزئ كةشئرسئن دةپ قويايئن. اندا-ساندا سونداي ءبئر كةلئنشةكپةن سئرلاسامئن. الداعئ ءومئردئ بئلؤدةن بذرئن قذپياسئنا ذثئلگئم كةلگةندئكتةن شئعار. مذحتار اؤةزوأكة جاس كذنئندة لةنينگرادقا جول تارتقاندا جولاي كةزدةسكةن بئرةؤدئث ايتقانئ 63 جاسئندا ءدال كةلئپتئ. اندرة مورؤانئث «بالزاكتئث ءومئربايانئندا» سونداي نارسة كوپ كةزدةسةدئ. قازئبةك بةكتئث قولجازباسئندا وتةگةن باتئرعا قاتئستئ سونداي ءبئر ةپيزود بار. بالكئم، مذنئث ءبارئ انشةيئن شالئق سياقتئ بئردةثة شئعار، كئم بئلگةن. الايدا اركئمگة سةنئپ الاثداعانشا، اللاثدئ تانئپ، ءوز سةنئمئثمةن ءومئر سذرگةن دذرئس قوي دةپ ويلايمئن.

- جالپئ، كذندةلئكتئ ومئردة ءارتذرلئ قذبئلئستار مةن وقيعا اتاؤلئعا بةتپة-بةت كةلگةندة، ولاردئث دئنگة سئيئساتئنئ-سئيئسپايتئنئ ءسئزدئ ويلاندئرا ما؟ مذندايدا قاي جاعئنا كوبئرةك مويئنسذناسئز؟

- بذل سذراققا جاؤاپ بةرؤئم قيئن. تاسقا باسئلعان سوزگة قاتتئ سةنةتئن بئرةؤلةرگة زالالئم ءتيئپ كةتؤئ مذمكئن. قورقامئن، سئيلايمئن، قذرمةتتةيمئن. ءبئراق كوزسئز ةمةس. سوندئقتان ءداستذر مةن ءدئندئ سوعئستئرئپ قوياتئندارعا قارسئمئن. ءسويتئپ ءجذرئپ، ءوزئمئزدئ-ءوزئمئز سةنئمنةن ايئرئپ جئبةرؤئمئز دة كادئك ةمةس قوي. مةن قازئر بالالار مةن جاسوسپئرئمدةرگة ارنالعان «بالدئرعان»، «اق جةلكةن»، «ذلان»، «درؤجنئة رةبياتا» گازةت-جؤرنالدارئنئث باسئن قوسقان جةردةمئن. وتكةندة ءدئني باسقارمامئزدئث اپپارات جةتةكشئسئ قايرات جولدئبايمةن كةزدةسؤ ذيئمداستئردئق. ءسئز سذراعان نارسةنئ سول كئسئدةن ءبئز دة سذرادئق. بايقاعانئم، ول كئسئ ءداستذردئ سئيلايدئ ةكةن. راس، «قذمالاقشئعا سةنةسئز بة» دةگةن سذراققا ءوزئنئث باسئنان وتكةن ءبئر جايتتئ ايتئپ، كذلدئرئپ الدئ. ال مةنئث جةكة پئكئرئم، الاياق بئرةؤلةر بولماسا، ادامنئث ئشئنة كئرئپ سئرلاسقاندا تذرعان ةشتةثة جوق شئعار...

- قالاي ويلايسئز، جاقسئ پروزاشئ مئندةتتئ تذردة اقئلدئ ادام بولؤئ كةرةك پة؟ نةمةسة ءسئزدئث جازؤشئ رةتئندةگئ تابئسئثئزدئث كئلتئ نةدة؟

- سةزئمدة. سةزئم جةتةگئندة جذرسةم، جاقسئ جازاتئن سياقتئمئن. اراق-شاراپقا قاسپئن. قادئر اعامئز ايتئپ ةدئ «ماس ادام قالاي جازادئ» دةپ. ءبئراق لاس بئردةثة ارالاسپاسا، سةزئم دةگةن جامان نارسة ةمةس. جذبايئثدئ سئيلاعانعا، سئيلاسقانعا ةشتةثة جةتپةيدئ. وت اناسئن سئيلاماعان ادام بالا-شاعاسئن ذلارداي شؤلاتادئ. ءبئزدئث سةزئم دةگةن - ناقتئ ومئردةن گورئ، قيالعا جاقئن نارسة.

- «شئركئن، شةكةر!» اتتئ اثگئمةثئزدةگئ ساعيدوللا ئنجئقتئعئنان، قورعانشاقتئعئنان قولئنداعئ التئننان ايئرئلادئ. تاپ مذنداي بولماسا دا، الدةبئر كةرتارتپا مئنةزدةر سالدارئنان ومئرگة ةسة جئبةرئپ الاتئن ساتتةر سئزگة قانشالئقتئ تانئس نةمةسة قانشالئقتئ جات؟

- «شئركئن، شةكةر!» قايلاسئزدئقتئث قايعئسئ عوي. ةسةث كةتپةسة، ءومئر ءومئر بولا ما؟!..

- اثگئمةثئزگة راقمةت!

دةرةككوز: «الاش ايناسئ» گازةتئ

سوڭعى جاڭالىقتار