وتكةن داؤئرگة كوز سالساق، بذرئن سولاقايلارعا كوزقاراس دذرئس بولماعان
جالپئ، ولاردئث ءوز مةرةكةسئ بار. 13- تامئز سولاقايلاردئث بذكئل دذنيةجذزئلئك كذنئ. ادامزاتتئث ءبئر بولئگئن قذراپ وتئرعان ولار بذل كذنئ ءوز مةرةكةلةرئن سالتاناتتئ جاعدايدا اتاپ وتةدئ. نازار اؤدارارلئق-اق نارسة، دةسةك تة ءسابي نةگة سولاقاي بولئپ تؤئلادئ؟ مامانداردئث باعالاؤئنا قاراعاندا، مذنئث ءارتذرلئ سةبةبئ بار. سونئث ئشئندة اقيقاتقا جاناساتئنئ - ةكئ پئكئر. ءبئرئنشئسئ-تذقئم قؤالاؤشئلئق، دةمةك اكة-شةشةسئ نةمةسة اتا-باباسئندا وسئنداي ةرةكشةلئك بولسا، ذرپاعئندا دا بذل جايت قايتالانئپ وتئرادئ. ةكئنشئسئ - پاتولوگيالئق سةبةپتةردةن ورئن الؤئ مذمكئن. ناقتئ ايتار بولساق، انانئث بوسانؤئ كةزئندة نةمةسة ءسابي ئشتة جاتقان كةزدة ءارتذرلئ جاراقات الؤئ ئقتيمال. سونئث سالدارئنان قيمئل-ارةكةت پةن قؤات سول قولعا بةرئلئپ، سولاقايلئق دامؤئ مذمكئن دةيدئ ماماندار.
سولاقاي بولئپ تؤئلعان بالا 5-6 جاسقا دةيئن ونئث قيئندئعئن ةش سةزئنبةؤئ مذمكئن. ال مةكتةپ تابالدئرئعئن اتتاعان تذستا مذعالئم اتا-اناسئنا «ءسئزدئث بالاثئز سولاقاي ةكةن» دةپ ساؤال قويؤئ زاثدئ. بذعان شامدانئپ، «جوق، مةنئث بالامنئث دةنساؤلئعئ دذرئس، ءبارئ جاقسئ» دةپ جاؤاپ بةرؤئثئز مذمكئن. اقيقاتئ - سولاقايلئق قالئپتئ جاعداي. سول قولمةن جازاتئنداردئ «ناشار نةمةسة جامان كئسئ، بذل ادام اعزاسئنئث كةمتارلئعئ» دةپ ةش ؤاقئتتا اتاؤعا بولمايدئ. دارئگةرلةردئث ايتؤئنا قاراعاندا، سولاقاي بولئپ تؤئلعان سابيلةردئث مي قذرئلئمئنئث دامؤئ العاشقئدا باياؤ بولئپ كورئنةدئ، كةيئن ؤاقئت وتة كةلة بذل جاعداي بئلئنبةي كةتةدئ. قالاي ايتقاندا دا، كوپتةگةن زةرتتةؤلةر بارئسئ كورسةتكةندةي، ادامداردئث سولاقاي بولئپ تؤئلؤئ ولاردئث پسيحولوگيالئق ةرةكشةلئكتةرئ مةن ارتئقشئلئقتارئن بئلدئرةتئن كورئنةدئ.
جالپئ، ولاردئث وثقايلاردان ةرةكشةلئگئ بايقالادئ، بئرئنشئدةن مذنداي ادامدار اسا تالانتتئ، دارئندئ بولئپ كةلةدئ. سولاقايلاردئث ميئنئث وث جاق جارتئ بولئگئ جاقسئ جذمئس ئستةيدئ، سةزئمتالدئق پةن ةستة ساقتاؤ، ساراپتاؤ سياقتئ قابئلةتتةر ولاردا جاقسئ دامئعان. سوندئقتان سولاقايلاردان شئعارماشئلئق ادامدارئ، سؤرةتشئلةر، سازگةرلةر، اقئندار مةن مؤزئكانتتار كوپ شئعادئ.
جالپئ، وتكةن داؤئرگة كوز سالساق، بذرئن سولاقايلارعا كوزقاراس دذرئس بولماعان. ةرتةدةگئ ريمدة «جاراتقاننئث ولارعا كوزئ تةرئس تذسكةن، سولاقايلئق جاؤئزدئقتئث بةلگئسئ» دةپ قاراپ، وسئلاي تؤئلعانداردئ باسكةسةرلئك ارةكةتكة يتةرمةلةگةن، ولاردئ تاپسئرئسپةن كئسئ ولتئرؤگة جذمساعان. ال ةرتةدة گةرمانيالئقتار سولاقايلاردئ «دذنيةگة ئثعايسئز كةلگةندةر» دةپ ولاردئ مازاققا اينالدئرعان. جاپوندار بولسا، بولاشاق جارئ سول قولمةن جازاتئنئن ءبئلئپ قالسا، بئردةن اجئراساتئن بولعان. ال ةجةلگئ رؤستة سوت زالئندا سولاقاي ادامداردئ كؤا رةتئندة قاتئسؤعا تئيئم سالعان. ورتا عاسئرلاردا قارت قذرلئق «سولشئلدارعا» قاتئستئ تةرئس كوزقاراس XX عاسئردئث باسئندا دا جاعئمسئز كذيئندة كةلدئ.
بريتان پسيحولوگئ كيريل بةرت «سولاقايلار ومئرگة استامشئلئقپةن قارايدئ، ولار ءوزئن قويارعا جةر تاپپايدئ، تاعدئرئ قيئنداؤ بولئپ وتةدئ» دةسة، نةمئس پسيحولوگئ رؤدولف حةرس «جاقسئ تاربيةلةنگةن بالانئث سولاقايلئعئ كةز كةلگةن قيمئل-ارةكةتتة ءبارئبئر قولايسئزدئق تؤدئرادئ» دةپ قورئتئندئ جاساعان. بذل، ارينة، ةرتة عاسئردان قالعان ةسكئ كوزقاراس. قازئر شة...
بذگئنگئ تاثدا سولاقايلارعا قاراستئ كوزقاراس وثدئ شةشئمئن تاپقان. اعئلشئن عالئمئ كريس ماكمانؤس «وث جانة سول قول» اتتئ كئتابئندا ادامزات تاريحئندا سولاقايلار «وثشئلدارعا» قاراعاندا، عالامات دارئنعا ية بولئپ، تةثدةسسئز تابئسقا قول جةتكئزگةنئن جازادئ. وتكةنگة ءذثئلئپ قاراساق، شئندئعئندا دا سولاي، بذل پئكئردئث بذگئندة دة اقيقاتقا اينالعانئنا ةرئكسئز سةنةسئز. دةرةك تة جةتةرلئك. الةكساندر ماكةدونسكيي، يؤليي سةزار، أيكتوريا حانشايئم، ناپولةون، وتتو فون بيسمارك «سول قولئمةن» ةلدئ باسقارئپ، تاريحتا قالدئ. مذنداي ءتئزئم ودان ارئ جالعاسا بةرةدئ. الةمدئك عئلئمدا وراسان زور تابئسقا جةتكةن ةينشتةين مةن نيؤتون دا - «سولشئل». ءبئراق تئرلئكتة وثدئ وزگةرئستةر جاسادئ. مامانداردئث ايتؤئنا قاراعاندا، موسارت پةن بةتحوأةن ةث اؤئر كذردةلئ پارتيالاردئ سول قولئنئث ساؤساقتارئمةن ورئندايتئن كورئنةدئ.
«سولشئلدار» تؤرالئ ةرتة عاسئرلارداعئ تذسئنئكتئث تذككة تذرعئسئز ةكةنئن كةيئنگئ وقيعالار دا دالةلدةپ بةرگةندةي. مئسالئ، لةوناردو دا أينچي، ميكةلاندجةلو، رافاةل، رؤبةنس جانة پيكاسسونئث بذگئنگة جةتكةن ذلئ تؤئندئلارئ سول قولئمةن دذنيةگة كةلگةن. عالامنئث ذلئ ويشئلدارئ اريستوتةل، فريدريح گانس، حريستيان اندةرسةن، مارك تأةن، گةربةرت ؤةللس پةن فرانس كافكالار دا كئتاپتارئن سول قولمةن جازعان. مذنداي ةرةكشةلئكتةن گولليأؤد جذلدئزدارئ دا كةندة ةمةس. اندجةلينا دجولي، نيكول كيدمان، بريؤس ؤيلليس سولاقايلاردئث توبئن تولئقتئرئپ، الةمدئ اكتةرلئك شةبةرلئگئمةن تابئندئرئپ جذرگةن تذلعالار. سوثعئ جانة بذگئنگئ عاسئردئث ساياسي باسقارؤ داؤئرئندة ويئپ تذرئپ ورئن العان ؤينستون چةرچيلل، ماحاتما گاندي، رونالد رةيگان مةن فيدةل كاسترو دا ءبئز اتاپ ءوتئپ وتئرعان توپتئث قاتارئندا. دةمةك، دةرةككة قاراپ وتئرئپ، سولاقايلاردئث وثاي ادام ةمةستئگئن ايقئن اثعارؤعا بولادئ. تاريحتا كةزدةيسوقتئق بولمايدئ.
ا ق ش-تا بولعان پرةزيدةنتتئك سايلاؤ دوداسئندا ةكئ سولاقاي بيلل كلينتون مةن ذلكةن دجوردج بؤش بئرئنةن كةيئن ءبئرئ جةثئسكة جةتتئ. ال ولارعا باسةكةلةس بولعان سةناتور دجون ماككةين، بذرئنعئ أيسة-پرةزيدةنت ةل گور مةن پةرو جةثئلئپ قالعانمةن، ولار سولاقايلاردئث ساناتئنان ةدئ. قالاي ايتقاندا دا، ا ق ش-تا اق ذيدة باسقارعان جةتئ پرةزيدةنتتئث بارلئعئ دا سولاقاي بولئپ شئققان. ولار: دجةيمس گارفيلد، گارري ترؤمةن، رونالد رةيگان، دجوردج بؤش، بيلل كلينتون مةن باراك وباما.
شئندئعئندا، مامانداردئث باعالاؤئنا قاراعاندا، الةمدةگئ ةث مئقتئ تذلعالار رةتئندة تئزئمگة ةنگةندةردئث 400 دةن استامئن «سولشئل لاگةرلةر» قذرايتئنئ جازئلعان. تاريحتئث دامؤئنا ولشةؤسئز ذلةس قوسقان ولاردئث قاتارئندا ميكةلاندجةلو، يأان پاألوأ، ماياكوأسكيي، سةرگةي ةيزةنشتةين، پول ماككارتني، بيلل گةيتس بار. جالپئ، بذگئنگئ تاثدا الةمدة قانشا سولاقايلار بار؟ مامانداردئث ةسةپتةؤئ بويئنشا، قازئر جةر شارئندا
1 ميللياردتان استام سولاقايلار ءومئر سذرةدئ. سوثعئ ءبئر عاسئردا «سولشئلداردئث» سانئ ةكئ ةسة وسكةن.
ارينة، جئل ساناپ سانئ ارتئپ كةلة جاتقان ولاردئث ءبئر جاعئنان ارتئقشئلئقتارئ دا بار كورئنةدئ. اأستراليا نةيروفيزيولوگيا مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئ ماماندارئنئث پئكئرئنة قاراعاندا، سول قولمةن جذمئس ئستةيتئندةردئث كةز كةلگةن نارسةگة جاؤاپ قاتؤ ارةكةتئ وثقايلارعا قاراعاندا جئلدام ةكةن جانة ولار تاپسئرمانئ تةز ءتذسئنئپ، تياناقتئ ورئندايتئن كورئنةدئ. سونئمةن قاتار ولار كومپيؤتةر ويئندارئن جاقسئ مةثگةرئپ، دئبئستان جئلدام ذشاتئن ذشاقتاردئ ساپالئ باسقارادئ دةگةن بولجام بار.
جالپئ، سولاقايلئق ادامزاتقا عانا ءتان ةمةس، چيكاگو قالاسئنئث حايؤاناتتار پاركئنئث ماماندارئ شيمپانزةنئث ذشتةن ةكئسئ سول قولئمةن تاماق ئشةدئ، ال اق ايؤلار نةگئزئنةن سول الاقانئمةن جةيدئ دةگةن مالئمةت كةلتئرةدئ. نةگئزئ ادام مةن ايؤان اراسئنداعئ سولاقايلئقتا قانداي ذقساستئقتار بار، وعان قاتئستئ عئلئم ناقتئ ءبئر تذجئرئمئن ايتا قويعان جوق. دةسةك تة، مامانداردئث ءبئر دةرةگئ ويلانتارلئقتاي: سول قولمةن جذمئس ئستةيتئندةردئث 80 پايئزئ اللةرگيالئق اؤرؤلارعا ءجيئ ذشئرايتئن كورئنةدئ، ولاردئث اراسئندا وزئنة-ءوزئ قول سالاتئندار مةن اراققا اؤةستةنةتئندةر كوپ. ءتئپتئ ولار وثقايلارعا قاراعاندا 5 جئل از ءومئر سذرةدئ دةگةن دة دةرةك بار. دارئگةرلةردئث اثگئمةسئنة نازار اؤدارساق، ةگةر بالانئث اكة-شةشةسئ «وثشئل» بولسا، بالالارئنئث 67،3 پايئزئ وثقاي، قالعانئ سولاقاي بولئپ ءومئر سذرةدئ ةكةن. ال ةگةر كةرئسئنشة بولسا، وندا ذرپاقتارئنئث 48،9 پايئزئ وثقاي، ال 27،7 ارالاس، 23،4 پايئزئ سول قولمةن كوبئرةك قيمئلدايتئن كورئنةدئ. الايدا بذل كورسةتكئشتةر قانشالئقتئ شئندئققا جاناسئمدئ، بذل بةيمالئم نارسة. دةسةك تة، ا ق ش-تئث ةكونوميكالئق زةرتتةؤلةر جونئندةگئ زةرتتةؤلةر بيؤروسئنئث دةرةكتةرئ شئنايئ دةسةك تة بولادئ. سپورتشئلاردئث ئشئندة، اسئرةسة، رينگكة شئققان سولاقاي بوكسشئلاردئث قارسئلاسئنا وتة قولايسئز بولاتئنئ ول اقيقات. سپورت باپكةرلةرئ مةن ماماندارئنئث باعالاؤئنشا، سولاقاي بوكسشئلاردئث 40 پايئزئ التئن جذلدةگة ية بولعان كورئنةدئ. «سولشئلداردان» وتة جوعارئ ساپالئ ماماندار شئعادئ. قالاي ايتقاندا دا ولاردئث سانئ قازئر ارتئپ بارادئ. سوسيولوگتاردئث ايتؤئنشا، ؤاقئتئنان كةش بوساناتئن ايةلدةر مةن 40 جاستان اسقاندا ومئرگة ءسابي اكةلةتئن انالاردان سولاقايلار كوپ دذنيةگة كةلةتئن كورئنةدئ. قازئر ا ق ش-تئث كانزاس شتاتئندا سولاقايلاردئث حالئقارالئق قاؤئمداستئعئنئث شتاب-پاتةرئ بار. ولار «سولشئل لاگةرلةردئث» مذثئن جوقتاپ، كذيئن كذيتتةپ وتئرادئ. ءبئراق ءبئر نارسة انئق: سولاقايلاردان تالانتتئ تذلعالار مةن ئسكةر باسقارؤشئلار مةن مئقتئ پرةزيدةنت شئعادئ.
پرةزيدةنت دةمةكشئ، بةلگئلئ فرانسؤز كورئپكةلئ ماريا ديؤأال جاقئندا ةلةث ةتكئزةرلئك ءبئر دةرةكتئث شةتئن شئعاردئ: ونئث ايتؤئنشا، «2012- جئلئ رةسةي بيلئگئنئث باسئنا سولاقاي ادام كةلةدئ». ول كئم؟ مةملةكةت باسئنداعئ شةنةؤنئكتةردئث ءاربئر ارةكةتئنةن ساياسي ءمان ئزدةيتئن جؤرناليستةر پؤتيننةن ءبئر نارسةنئ بايقاپ قالعان. ول ساعاتتئ ذنةمئ وث قولئنا تاعادئ جانة وث قالتاسئنداعئ ءماتئن جازئلعان قاعازدئ ذنةمئ سول قولئمةن الادئ. بذل ارةكةت پةن فرانسؤز كورئپكةلئ ءماريا ديؤأال جورامالئنئث اراسئندا قانداي سايكةستئك بار؟ بذل الداعئ ؤاقئتتئث ةنشئسئندةگئ ماسةلة. دةسةك تة...
سولاقايلئق بذل - گةنةتيكالئق ةرةكشةلئك!
بةرئك بةيسةن ذلئ
دةرةككوز: «ايقئن» گازةتئ