مذقاعاليدئث شاراپاتئ

الماتئ وبلئسئنئث ءبئر فةرمةرئ (اتئ-ءجونئن ادةيئ ايتپاي وتئرمئز) ءوز اقشاسئنا سؤ جاثا شةتةلدئک اأتوکولئک ساتئپ الئپ، ونئ توي کوميسسياسئنا الئپ کةلئپ: "مئنا اأتوکولئکتئ قابئلداپ الئثئزدار! بذل - مةنئث مذقاعالي تويئنا تارتؤئم! ات بايگةسئنة تئگةسئزدةر مة، جوق ءمذشايرادا وزعان اقئندارعا بةرةسئزدةر مة، ول وزدةرئثئزدئث ةرئکتةرئثئزدة. ايتةؤئر، تويعا، تويدئث قئزئعئنا جاراتئثئزدار!" - دةپتئ. سودان کةيئن "مةنئث اتئ-ءجونئمدئ جارنامالاماثئزدار. بذل - مةنئث شئن ئقئلاسئم! ئقئلاستئ جارنامالاؤعا بولمايدئ! ةگةر جارنامالاساثئزدار، ول ئقئلاس ةمةس، باقاي ةسةپکة اينالئپ کةتةدئ!" دةپتئ. ءدال وسئ ازامات سةکئلدئ تويعا وز ذلةسئن دابئراسئز قوسقاندار (ارينة، بارئنئکئ - اأتوکولئک ةمةس!)، ورالئ کةلگةنشة، شاماسئ جةتکةنشة قارجئلاي کومةک کورسةتکةندةر از بولعان جوق.
مةرةيتويعا قامقور نيةتپةن ذلکةن قولعابئس تيگئزگةن سةرئک ذمبةتوأتئث ايتؤئنا قاراعاندا، مذقاعالي ماقاتايةأتئث تويئنا بايلانئستئ 800 ميلليون تةثگةگة جؤئق قارجئ ءبولئنئپتئ. "جاقسئدان شاراپات" دةيدئ حالئق، مذقاعاليدئث شاراپاتئ دا ةث اؤةلئ تؤعان اؤئلئنا ءتيدئ. قاراساز اؤئلئنداعئ مادةنيةت سارايئ جوندةلدئ. مةکتةپ، باسقا دا الةؤمةتتئک نئساندار جاثارتئلدئ. قاراسازعا، شالکودة مةن تالاسقا باراتئن اؤئل اراسئنداعئ جولدار اسفالتتالدئ. قاراساز اؤئلئنا تابانجول (تروتؤار) توسةلدئ. تابانجولئ بار اؤئل کذللئ قازاقستاندا سيرةک، سول سيرةکتئث ءبئرئ - بذگئنگئ قاراساز!
مذنئث سئرتئندا مذقاعاليدئث اياؤلئ اناسئ ناعيمان اجةنئث باسئنا کةسةنة تذرعئزئلدئ. "اققايئث اللةياسئ" بوي تذزةدئ. اؤدان اکئمئ ايان ايتجان ذلئ بذل ئستةردئث ذيئتقئسئ بولدئ
قاراسازداعئ م.ماقاتايةأ مذراجايئ دا کوز تارتادئ. باستان-اياق قايتا جاساقتالئپتئ. مذراجايعا قاراساز اؤلئنئث بذرئنعئ کةيپئ بةينةلةنگةن سؤرةتپةن ذيلةردئث ورنالاسؤ سئزباسئ (1965- جئلعا دةيئنگئ) قويئلعان. بذل "جاس الاش" گازةتئنئث ذسئنئسئ بويئنشا ارنايئ جاسالدئ.
"ذسئنئس" دةگةننةن شئعادئ، "جاس الاش" گازةتئندة بذرئنعئ نارئنقول اؤدانئن قالپئنا کةلتئرئپ، ونئ مذقاعاليدئث ةسئمئمةن اتاؤ تؤرالئ ذسئنئس جارئق کورگةن-دئ. وسئ ذسئنئستئ قولدايتئندار وتة کوپ ةکةن. ولار توي ذستئندة دة وسئ پئکئرلةرئن قايتالاپ، پئسئقتاپ جاتتئ. "حالئق - اللانئث ةکئنشئ اتئ" دةيدئ حاديس. بئزدئثشة، حالئقتئث وسئ پئکئرئمةن الماتئ وبلئسئنئث جاثا اکئمئ اثسار مذساحانوأ تا، ذکئمةت باسشئسئ کارئم ءماسئموأ تا ساناسؤعا ءتيئس. "کةزئندة جاسالعان اسئعئس ارئ ات ءذستئ قادامدئ قايتا تذزةتةيئک" دةيدئ حالئق. حالئق ءبئلئپ ايتسا کةرةک.
ايتپاقشئ، مذقاعالي ماقاتايةأتئث تويئنداعئ ءمذشايرانئث باس جذلدةسئنة اأتوکولئک تئگئلدئ. باس جذلدةنئ اقئن ءجذرسئن ةرمان جةثئپ الدئ. قالعان جذلدةلةردئ مئنا اقئندار ءوزارا ءبولئستئ: ماقپال مئسا، يران-عايئپ، بئلئسبةک ابدئرازاق، ساکةن يماناسوأ، ادئلعازئ قايئربةک، جارکةن بودةشةأ، سةرئک اقسذثقار ذلئ، باتئق ءماجيت ذلئ جانة ت.ب.
ج.ةرمان بايگةگة ءذش ولةثئمةن قاتئسئپتئ ("باق پةن سور"، "تالعار اسؤلارئ"، "تاؤةلسئزدئککة تاؤةلدئلئک"). جالپئ، ءجذرسئن ةرمان - ارناؤ ولةثنئث شةبةرئ. ةکئنشئدةن، ج.ةرمان - باتئل ءارئ ذرئمتال اقئن. ءسوزبذيداعا سالمايدئ، ءسوزالاثداتپايدئ، ءبئر-اق کةسةدئ! ج.ةرماننئث باس بايگةگة ية بولؤئنئث سةبةبئ دة وسئندا (شةبةرلئک + باتئلدئق) جاتئر عوي دةپ ويلايمئز. ةندئ اقئننئث کذل بئلتةسئ، مئسئق کومبةسئ جوق، اجارئ دا اشئق، ايتارئ دا ايقئن "باق پةن سور" اتتئ جةثئمپاز ولةثئنةن ذزئندئ کةلتئرة کةتکةندئ ءجون کوردئک:
ويئ بيئک،
بويئ بيئک ورتادان
جاندئ-ءسوندئ لاپئلداعان ءورت-ادام.
ةشکئم ونئ سيپاعان جوق ماثدايدان،
ةشکئم ونئ قاققان ةمةس ارقادان.
باسئن يسة،
ادالدئققا يةتئن
ةشکئم ونئث تذسئنگةن جوق نيةتئن.
وزةگئنةن تةؤئپ جاتقان ءومئردئ ول
وگةيسئمةي،
ءولئپ-ءوشئپ سذيةتئن!
عاشئق ةدئ تئرشئلئککة ول بايعذس،
قاسئرةتکة قذشتار ةتکةن قانداي کذش؟!
کةشئپ ءجذردئ ول ولةثنئث وزةنئن،
باسئنا تةک باقئت بولئپ قونباي قذس.
دوسئ دا جوق.
دوس دةگةنئ - ول دا جاؤ.
جوقشئلئقتئث کوز جاسئنا تولدئ وجاؤ.
وثدئ-سولدئ شاشتئ جئردان نةسئبة
باقئتسئزدار ةتسة ةکةن دةپ تالعاجاؤ.
ول جذرةگئن جذرگةنئمةن جئرلاتئپ،
بذيئرمادئ ماثدايئنا ءبئر باقئت.
ارؤلاردئث جانارئنان سئر وقئپ،
انالاردئث الدئ جاسئن قذرعاتئپ.
تاؤسئلعانشا سوثعئ دةمئم-تئنئسئم،
تةک ولةثنئث تاسئتام دةپ ئرئسئن.
جئردئث عانا قاباعئنا قارايلاپ،
ءومئرئن دة قذربان ةتتئ جئر ءذشئن.
قاسئرةتئ قارئعانمةن قانشا ءئشئن،
جئر-تذلپارعا باسئپ سوثعئ قامشئسئن.
کةلةشةککة سالةمئم دةپ،
ولةثگة
سارقئپ قذيدئ جذرةکتئث قان تامشئسئن.
قارا ولةثمةن کوگةرةر دةپ کوسةگةم،
جانئن جئرعا جورگةک ةتئپ توسةگةن.
ءبئر ولةثگة بار عالامدئ سئيعئزدئ ول،
سوثعئ ولةثئم ةمةس پة دةپ وسئ ولةث.
ءبئلؤشئ ةدئ ول اجالدئث کذتپةسئن،
ءبئلؤشئ ةدئ ءبارئن جازئپ بئتپةسئن.
قولئنداعئ قالام سؤسئپ تذسکةندة
سوثعئ ولةثنئث قويدئ سوثعئ نذکتةسئن.
قولئندا ولةث -
قانسئراعان جانسئز حات،
جئلاپ تذردئ جذرةگئمةن جار سئزداپ.
تئرشئلئکتة قولعا تذسپةي،
ولگةندة
باسئنا کةپ قونئپ جاتتئ ارسئز باق.
تاسئنعاندا - تةثئز بولئپ تولاتئن،
اشئنعاندا - گذلدةي قؤراپ، سولاتئن،
ولةث ذشئن ءومئر سذرگةن سول اقئن -
مذقاعالي ماقاتايةأ بولاتئن!
ءبئز جوعارئدا ءجذرسئن ةرماندئ "ذرئمتال اقئن" دةدئک. ةندئ وسئعان ءبئر مئسال. توي کوميسسياسئ مذقاعاليدئث بةل بالاسئ، زاثگةر جذلدئز ماقاتايةأقا سؤ جاثا شةتةلدئک اأتوکولئک مئنگئزگةن کةزدة، کوپشئلئک قاتتئ قؤاندئ. تاپ ءبئر مذقاعاليدئث وزئنة مئنگئزئپ جاتقانداي ءماز-مةيرام بولدئ. سونئمةن بئرگة... ءجذرسئننئث ولةثئندة ايتئلعان:
تئرشئلئکتة قولعا تذسپةي،
ولگةندة،
باسئنا کةپ قونئپ جاتتئ ارسئز باق، - دةگةن جولدارداعئ اقيقاتتئ مذقاعاليدئث جةرلةستةرئ مةن زامانداستارئ ةسکة ءتذسئرئپ جاتتئ. "وسئ قوشةمةت پةن قذرمةتتئ تئرئسئندة کورة المادئ-اؤ قايران مذقاعالي... مذنداعئعا دةيئن اؤئلعا تراکتور سذيرةگةن تةلةشکئمةن کةلؤشئ ةدئ..." دةپ قامئرئقتئ...
تالانتتئ کوزئ تئرئسئندة سئيلاؤئمئز کةرةک. تالانتتئ سئيلاؤ ءذشئن، ةث الدئمةن، ونئث تالانتتئ تذلعا ةکةنئن ءبئلؤئمئز کةرةک. سولاي ةمةس پة؟ ارينة، سولاي. دةمةک، ءبئزدئث باستئ پارئزئمئزدئث ءبئرئ - تالانتتئ دةر کةزئندة تاني ءبئلؤ. تالانتتئ تاني بئلگةن ورتا، تالانتئن تاني العان قاؤئم ةشؤاقئتتا وپئق جةمةيدئ، اداسپايدئ. قاراسازدا وتکةن "جاهاندانؤ جانة م.ماقاتايةأ الةمئ" اتتئ عئلئمي-تاجئريبةلئک کونفةرةنسيادا وسئنداي ويلاردئ ورتاعا سالا وتئرئپ، فيلولوگيا عئلئمدارئنئث دوکتورئ باؤئرجان جاقئپوأ، فيلوسوفيا عئلئمدارئنئث دوکتورئ عاريفوللا ةسئموأ، اقئن مذحتار شاحانوأ، جازؤشئ بةکسذلتان نذرجةکة ذلئ جانة باسقالارئ مذقاعالي مذرالارئن جان-جاقتئ تالقئلادئ. قوعام قايراتکةرئ، "جاس الاش" گازةتئنئث باس رةداکتورئ رئسبةک سارسةنباي سوثعئ ؤاقئتتا مذقاعاليدئث مذرالارئن تةرةثنةن تانؤعا، تانئتؤعا، ناسيحاتتاؤعا ةرةکشة ذلةس قوسئپ جذرگةن ادةبيةت سئنشئسئ امانگةلدئ کةثشئلئک ذلئ مةن مذقاعالي تانؤشئ نذرلئتاي ذرکئمبايةأاعا گازةتتئث ارناؤلئ سئيلئعئن تابئس ةتتئ.
وسئ کونفةرةنسيادا فيلوسوف-عالئم عاريفوللا ةسئم "اباي سياقتئ مذقاعالي دا - حاکئم" دةگةن ذلکةن وي ايتتئ.
سونئمةن قاتار بذل کونفةرةنسييادا پئکئرتالاسقا شاقئراتئن وي-تولعامدار دا، کةلةلئ ذسئنئستار دا مول ايتئلدئ. مذقاعالي تانؤ - کةزةث-کةزةثنةن، بةلةس-بةلةستةن، ساتئ-ساتئدان تذراتئن ذلکةن ءارئ ئرگةلئ عئلئم. مذقاعالي ماقاتايةأتئث 80 جئلدئق مةرةيتويئ، وسئ مةرةيتويعا وراي وتکئزئلگةن قيلئ شارالار - مذقاعالي تانؤدئث ءبئر کةزةثئ، ءبئر ساتئسئ عانا. مذقاعاليدئث قاتپارلئ، قذيقالئ ءارئ قذپيا الةمئنة ءبئز ةندئ دةندةپ ةنة باستايتئن بولامئز.
امئرحان مةثدةکة
دةرةككوز: «جاس الاش» گازةتئ