نذرسذلتان نازاربايةأ: استانا فورؤمئ دايئن شةشئمدةر سامميتئ بولمايدئ

مةملةكةت باسشئسئ نذرسذلتان نازاربايةأ تانئمال "Euronews" تةلةارناسئنئث ءتئلشئسئ كونستانتينو دة ميگةلگة سذحبات بةردئ.
None
None

- 2010 - جئلدئث قاثتارئنداعئ ة ق ئ ذ قوعامداستئعئنا ءوزئثئزدئث بةينة ذندةؤئثئزدة ءسئز ءتوراعالئقتئث ذرانئ - سةنئم، ءداستذر، اشئقتئق، توزئمدئلئك دةپ جاريا ةتتئثئز. بذل ايتارلئقتاي وث قابئلداندئ. قازاقستان ءوزئنئث ءتوراعالئعئ كةزةثئندة اتالعان ذراندارعا تولئق كولةمئندة سايكةس بولا الدئ ما؟

- ءبئزدئث ة ق ئ ذ-داعئ ءتوراعالئعئمئزدئث ذرانئ جاقسئ قابئلدانؤئنئث سةبةبئ - ول ذيئمعا بارلئق مذشةلةردئث أانكؤأةردةن ألاديأوستوكقا دةيئنگئ ذلان-بايتاق كةثئستئكتةگئ سذرانئستارئن ايعاقتايدئ.

ءبئرئنشئ - ءبئزدئث بارلئعئمئز ءبئر-بئرئمئزگة سةنئمدئ قاجةتسئنةمئز. ة ق ئ ذ ةلدةرئ الدئندا تذرعان قاؤئپسئزدئك سالاسئنداعئ پروبلةمالار كوپ قئرلئ جانة كذردةلئ. بذل پروبلةمالاردئ ءتذسئنؤ مةن ولاردئ شةشؤ جولدارئن تاثداؤداعئ بئزدةردئث ارامئزداعئ ايئرماشئلئق تا ايتارلئقتاي.

قازاقستاننئث كوزقاراسئنشا، ة ق ئ ذ قوعامداستئعئ سةنئم مةن بئرلئكتئ كورسةتؤگة مئندةتتئ - قازئرگئ قيئندئقتاردئ ةثسةرؤدة، مئنة، ءدال وسئ قاجةت. وسئعان بايلانئستئ قازاقستاننئث ة ق ئ ذ-داعئ ءتوراعالئق ستراتةگياسئ قاتئسؤشئ مةملةكةتتةر اراسئنداعئ كةلئسئم مةن سةنئمدئ قالئپتاستئرؤ ءذشئن جاعداي جاساؤدان تذرادئ.

ونئث ذستئنة سةنئمدئ ورتاق قاؤئپسئزدئك نةگئزدةلةتئن ماثئزدئ قذرامداس رةتئندة قاراستئرعان ءجون.

ة ق ئ ذ كةثئستئگئندة سةنئم احؤالئن قالپئنا كةلتئرؤگة قازاقستان ءتوراعالئعئ دايةكتئ ذسئنعان "كورفؤ ذدةرئسئ" ماثئزدئ ذلةس قوستئ. بذل ذلةس ة ق ئ ذ تذعئرناماسئندا كةلةشةكتةگئ ةؤرازيالئق قاؤئپسئزدئككة قاتئستئ بئرلئككة جةتؤ ءذشئن اشئق، تذراقتئ، كةث اؤقئمدئ جانة جان-جاقتئ قامتئلعان ءذنقاتئسؤدان كورئندئ. مةن "ةؤرازيالئق" انئقتاماسئن كةزدةيسوق قولدانئپ وتئرعان جوقپئن، ويتكةنئ، بذگئندة ةؤروپالئق نةمةسة ازيالئق قاؤئپسئزدئك تؤرالئ بولة-جارا ايتؤعا بولمايدئ. قازئرگئ زامانعئ قئر كورسةتؤلةر مةن قاؤئپ-قاتةرلةردئ قاپةرگة الاتئن بولساق، ة ق ئ ذ-عا قاتئسؤشئ ءبئرقاتار ةلدةردئث اؤماعئ ازيادا ورنالاسقان، ال قازاقستان ءتوراعالئعئ ةؤرواتلانتيكالئق جانة ةؤرازيالئق كةثئستئكتةگئ قاؤئپسئزدئك تؤرالئ اثگئمة قوزعاپ ءجذر.

"كورفؤ ذدةرئسئ" اياسئندا جذمئستئ ودان ءارئ جالعاستئرؤ ءذشئن كونسةنسؤستئق سالالاردئ انئقتاؤدا پروگرةسكة قول جةتكئزئلدئ.

وسئنئث بارلئعئ ورتاق قئر كورسةتؤلةرگة بايلانئستئ سةنئم مةن ونئث اسةرئن قابئلداؤدا جاقسئ جاعداي تؤعئزادئ.

ذراننئث ةكئنشئ ةلةمةنتئ - ءداستذرلةر ة ق ئ ذ-نئث نةگئز قالاؤشئ قاعيدالارئ مةن قذندئلئقتارئنا جاقئندئقتئ بئلدئرةدئ.

وكئنئشكة قاراي، بذگئندة ة ق ئ ك ة ق ئ ذ-نئث نةگئز قالاؤشئ قذجاتتارئندا كورسةتئلگةن قاعيدالار مةن مئندةتتةمةلةر ءالئ دة بولسا تولئق كولةمئندة ساقتالماي كةلةدئ.

كذش قولدانؤدئ جانجالداردئ شةشؤدئث قذرالئ رةتئندة قاراستئرؤ توقتالماي وتئر، مةملةكةتتةر اراسئنداعئ قارسئ تذرؤشئلئقتار قاتةرئ الاستالعان جوق.

كادئمگئ قارؤ-جاراق تذرلةرئنة باقئلاؤ جاساؤ ذدةرئستةرئندة توقئراؤ بايقالادئ.

ترانس ذلتتئق قاتةرلةر ايتارلئقتاي قاؤئپ ءتوندئرئپ وتئر، كوپتةگةن جانجالدار شةشئلمةگةن كذيئندة قالئپ كةلةدئ.

وسئعان بايلانئستئ استانا سامميتئندة ة ق ئ ذ-نئث بارلئق قاعيدالارئ مةن مئندةتتةمةلةرئن قايتادان قؤاتتاؤ، سونئمةن قاتار، جاثا، بولاشاققا باعدارلانعان كذن ءتارتئبئن بةكئتؤ قاجةت دةپ سانايمئن.

ةؤرواتلانتيكالئق جانة ةؤرازيالئق ساياساتتا ايتارلئقتاي وزگةرئستةردئ جذزةگة اسئرؤ ءذشئن ولاردئث جولدارئن يننوأاسيالئق تذرعئدان ساراپتاؤ قاجةت.

داستذرلةر دةگةندة ءبئز، سونداي-اق ءار حالئقتئث تاريحي جانة مادةني ةرةكشةلئكتةرئن ةسةپكة الؤ قاجةتتئلئگئ دةپ تذسئنةمئز.

مذنئ قازئرگئ كونتةكستة ءبئزدئث ذيئم قذرئلعان ماقساتتارعا قايتا ورالؤ - ةؤروپانئ جالپئعا ورتاق جانة قاؤئپسئزدئكتئث بارلئق قئرلارئنا تةثدةستئرئلگةن قادام جاساؤ نةگئزئندة بولؤ جةلئلةرئنسئز قذرؤ ءذشئن جاساؤ قاجةت.

ءذشئنشئ ةلةمةنت - اشئقتئق بويئنشا، ول حالئقارالئق قاتئناستاردا قوسارلانعان ستاندارتتار مةن بولؤ جةلئلةرئنةن ةركئن بارئنشا اشئقتئقتئ، قئر كورسةتؤلةر مةن قاؤئپسئزدئك قاتةرلةرئنة قارسئ باعئتتالعان ئنتئماقتاستئقتئ مةثزةيدئ دةپ ايتار ةدئم.

ذستئمئزدةگئ جئلدئث قازانئنداعئ مةنئث فرانسياعا ساپارئم بارئسئندا ءبئز پاريج حارتياسئ قابئلدانؤئنئث 20 جئلدئعئنا ارنالعان كونفةرةنسيا وتكئزدئك. وعان سول وقيعالارعا تئكةلةي قاتئسقان ادامدار كةلسة، ارالارئندا فرانسيانئث ةكس-پرةزيدةنتئ ج.دةستةن، فرانسيانئث سئرتقئ ئستةر ةكس-ءمينيسترئ ر.ديؤما، گ ف ر-دئث سئرتقئ ئستةر ةكس-مينيسترئ ح.د.گةنشةر بولدئ. جاثا ةؤروپا ءذشئن پاريج حارتياسئنا قول قويؤ ة ق ئ ك-نئث فورؤمنان ترانسفورماسيالانؤئنا جول اشئپ، ونئ بةلسةندئ قئزمةت ةتؤشئ قذرئلئمعا اينالدئردئ جانة دة ول حةلسينكي قورئتئندئ اكتئسئنئث زاثدئ جالعاسئ بولدئ. اتالعان تاعدئرشةشتئ قذجات كوپ جاعدايدا جالپئ ةؤروپالئق قاؤئپسئزدئكتئث ذزاق مةرزئمدئ پةرسپةكتيأالارئنا ارنالعان سذلباسئن ايقئندادئ.

"قئرعي-قاباق سوعئس" كةزةثئندة حةلسينكي ذدةرئسئنئث نةگئزئندة ةكئ پوليؤس - ا ق ش پةن كةثةس وداعئ اراسئندا قالئپتاسقان تةپة-تةثدئكتئ ساقتاؤ نةگئزئندةگئ ةؤرواتلانتيكالئق ءتارتئپتئ ذستاپ تذرؤ مذددةلةرئ جاتتئ. "تةمئر قابئرعانئث" قذلاؤئمةن، أارشاأا بلوگئنئث كذيرةؤئمةن جانة ك س ر و-نئث ئدئراؤئمةن بذل ذستةم يدةيا دا جوعالدئ.

قورئتئندئسئندا ءبئزدئث ذيئم بذرئنعئ كةثئستئكتئك باعدارئن جوعالتئپ، دةر كةزئندة قايتا قذرئلا المادئ جانة ينةرسيانئث جةتةگئندة كةتتئ.

بيپوليارلئ قارسئ تذرؤشئلئق ءئس جذزئندة اياقتالعان ساتتةن بةرئ، ياعني 20 جئلدان سوث دا أانكؤأةردةن ألاديأوستوكقا دةيئنگئ كةثئستئكتةگئ حالئقارالئق قاتئناس قذرئلئمئ باياعئدا وتكةن ءداؤئردئث بارلئق نةگئزگئ بةلگئلةرئن ساقتاپ قالئپ وتئر.

ة ق ئ ذ-نئث نةگئزئن قالاؤشئلار ةؤرواتلانتيكالئق جانة ةؤرازيالئق قاؤئپسئزدئكتئث جالپئ ارحيتةكتؤراسئنا ذيلةسئمدئ كئرئككةن تاماشا ذيئم قذرعانئ ءسوزسئز.

الايدا، ءومئر ءبئر ورنئندا تذرمايدئ. تذراقتئلئققا جاثا قئر كورسةتؤلةر پايدا بولادئ، قاؤئپ-قاتةرلةردئث مازمذنئ ءتذرئ جاعئنان وزگةرةدئ، تةرروريزم، ساياسي جانة ءدئني ةكسترةميزم، ةسئرتكئ بيزنةسئ سياقتئ تذسئنئكتةر ينتةرناسيونالانادئ.

ءبئزدئث بارلئعئمئز ءوزئنئث ئقپالئ مةن اؤقئمئ جونئنةن تةثدةسسئز ةكونوميكالئق داعدارئستئ باستان وتكةرؤدةمئز. حالئقارالئق قوعامداستئقتئث قولئنان "سوزئلمالئ" جانجالداردئ رةتتةؤ كةلمةي وتئر.

الةم كارتاسئندا اؤعانستان قانئ سورعالاعان جارا تذرئندة قالئپ كةلةدئ.

ءبئزدئث بارلئعئمئز ءذشئن قئرعئزستانداعئ وتكئر ئشكئ ساياسي داعدارئس تةثدةسسئز قئر كورسةتؤ بولدئ. ءبئز قاؤئپسئزدئك قذرئلئمدارئن بذزاتئن ذدةرئستةرگة يئلمةلئ تذردة، دةر كةزئندة جانة تةپة-تةثدئكپةن ئقپال ةتؤگة مئندةتتئمئز. ءبئزدئث ماقساتئمئز قاؤئپسئزدئكتئ نئعايتئپ، ونئ قازئرگئ زامان شئندئعئنا سايكةس كةلتئرؤدةن تذرادئ.

ذراننئث ءتورتئنشئ ةلةمةنتئ توزئمدئلئك - مادةنيةتارالئق جانة وركةنيةتارالئق ءذنقاتئسؤدئ نئعايتؤ جونئندةگئ جاهاندئق ترةندتةردئ ايعاقتاسا، بذل جايت قازئرگئ الةمدة بارعان سايئن ذلكةن ماثئزعا ية بولا تذسؤدة.

29-30 - ماؤسئمدا استانادا ة ق ئ ذ-نئث توزئمدئلئك جانة قئسئم كورسةتپةؤشئلئك جونئندةگئ جوعارئ دةثگةيدةگئ كونفةرةنسياسئن وتكئزؤ ءبئزدئث ذلكةن ورتاق تابئسئمئز بولدئ.

بذل فورؤم ذلتارالئق جانة كونفةسسياارالئق كةلئسئم سالاسئندا تاجئريبة الماسؤدئث ماثئزدئلئعئن جارقئن كورسةتئپ بةردئ.

قازاقستان قازئرگئ زامانعئ الةم قذرئلئسئ جانة ونئث ودان ارعئ ةأوليؤسياسئ پةرسپةكتيأاسئنئث شةشؤشئ ماسةلةلةرئن تذسئنؤدة شئعئس پةن باتئستئث جاقئنداسؤئن بةلسةندئ ئلگةرئلةتئپ كةلةدئ.

مةنئث باستامام بويئنشا استانادا الةمدئك جانة ءداستذرلئ دئندةر كوشباسشئلارئنئث سيةزدةرئ تذراقتئ تذردة وتكئزئلئپ ءجذر.

استانا سامميتئ بارئسئندا بئزدةر وتكةنئمئز تؤرالئ ةستةلئكتةردئث، قازئرگئ زامانعئ ةؤروپا مةن ةؤرازياداعئ ذلتتار تاتؤلاستئعئنئث، توزئمدئلئكتئ ئلگةرئ جئلجئتؤدئث، ناسئلشئلدئكپةن، انتيسةميتيزممةن جانة كسةنوفوبيامةن كذرةستئث ماثئزدئلئعئن ءئس جذزئندة دالةلدةؤگة ءتيئسپئز.

وكئنئشكة قاراي، ءبئز ةقئذ مةملةكةتتةرئندة بايقاپ جذرگةن تئلدئك، ميگراسيالئق، ءدئني، مادةني، ءبئلئم بةرؤ ساياساتئنداعئ وزگةرئستةر ذجئمدئق دةثگةيدة ءتيئستئ دارةجةدة سارالانعان جوق.

ءبئز بئرئگئپ سوثعئ بئرنةشة جئل بةدةرئندةگئ توزئمدئلئك ساياساتئنداعئ وتة سالماقتئ ئلگةرئ جئلجؤلاردئ ورتاقتاندئرؤ ءذشئن جذمئس ئستةؤگة ءتيئستئ ةكةنئمئزگة سةنئمدئمئن.

مةن "ة ق ئ ذ: جاثا ونجئلدئقتاعئ توزئمدئلئككة" دةپ اتاعاندئ ءجون كورئپ وتئرعان ورتاق قذجاتقا شئعؤئمئز قاجةت.

توزئمدئلئك تاقئرئبئ كةث ماعئناسئندا العاندا قازاقستاننئث 2011 - جئلعئ يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا ءتوراعالئعئ بارئسئندا دا باستئ نازاردا بولادئ.

- ة ق ئ ذ-نئث سوثعئ سامميتئ وسئدان 11 جئل بذرئن ئستامبذلدا ءوتتئ. سول ؤاقئتتان بةرئ ة ق ئ ذ تذراقتئ تذردة باتئس-شئعئس جةلئسئ بويئنشا قارسئ تذرؤشئلئققا بايلانئستئ تومةنگة قذلدئراپ كةلدئ. ءسئز كوپ جاعدايدا ءتذرلئ، كةيدة ءتئپتئ قاراما-قايشئ مذددةلةردةگئ 56 ةلدئث باسشئسئن استانادا ة ق ئ ذ سامميتئن وتكئزؤ تؤرالئ باستاماثئزدئ قابئلداؤعا قالايشا كوندئرة الدئثئز؟

- قازاقستاننئث ة ق ئ ذ-نئث ساياسي مةنةدجةرئ رةتئندةگئ ءتوراعالئعئ ذيئمعا قاتئسؤشئلاردئث بارلئعئنئث پئكئرلةرئ مةن مذددةلةرئن ةسةپكة الؤ قاجةتتئگئنةن شئعئپ وتئر.

قازاقستان ة ق ئ ذ كةثئستئگئندةگئ ءتذرلئ قذرئلئمداردئث بةلسةندئ قاتئسؤشئسئ جانة وزگة دة "باسةكةلةس" ذيئمدارعا كئرةتئن مةملةكةتتةرمةن تئعئز ارةكةتتةستئكتة بولا وتئرئپ، ءئس باسئنداعئ ءتوراعا لاؤازئمئندا ةشكئمدئ الالامايتئن باعئت ذستانؤعا بولاتئنئن جانة سولاي ئستةؤ قاجةت ةكةنئن ايعاقتاپ بةردئ.

ة ق ئ ذ-عا قاتئسؤشئ مةملةكةتتةردئث بارلئعئمةن كونسؤلتاسيالار جذرگئزؤدئث ارقاسئندا ذلان-بايتاق ة ق ئ ذ كةثئستئگئندة پئكئرتالاس اؤانئن تذبةگةيلئ وزگةرتؤگة، ءسويتئپ، استانادا جوعارئ دةثگةيدةگئ كةزدةسؤ وتكئزؤ ماسةلةسئن كونسةنسؤستئق نةگئزدة شةشؤگة قول جةتكئزئلدئ. ونئث ذستئنة، ءبئزدئث ءتوراعالئعئمئزدئث باسئندا بذل يدةيانئث شئندئققا اينالاتئنئنا سةنگةندةر كوپ بولا قويعان جوق.

2010 - جئل ةكئنشئ دذنيةجذزئلئك سوعئستئث اياقتالعانئنا 65 جئل، حةلسينكي قورئتئندئ اكتئسئنة 35 جئل جانة جاثا ةؤروپا ءذشئن پاريج حارتياسئنا 20 جئل تولؤئمةن ةرةكشةلةندئ.

سوندئقتان ءوزئمئزدئث قاتئسؤشئ مةملةكةتتةرمةن كونسؤلتاسيالارئمئزدا ءبئز ةكپئندئ ةؤرواتلانتيكالئق جانة ةؤرازيالئق نذسقالئ ءبئرتذتاس جانة بولئنبةيتئن قاؤئپسئزدئك قوعامداستئعئن قذرؤ ةقئذ-نئث بارلئق، ياعني جاثا، بولاشاققا باعدارلانعان كذن تارتئبئندةگئ قاعيدالار مةن مئندةتتةمةلةردئ قايتا بةكئتؤدئ تالاپ ةتةتئنئنة تذسئردئك.

جاثا كذن ءتارتئبئن جاساؤ جوعارئ دةثگةيدةگئ ءتيئستئ ساياسي ةرئك-جئگةر بار بولعان جاعدايدا عانا مذمكئن.

ونئث ذستئنة، ءبئز استاناداعئ سامميتتة ة ق ئ ذ-نئث ذلان-بايتاق جاؤاپكةرشئلئگئ ايماعئنداعئ گةوساياسي قاتئناستاردئ شئنايئ "قايتا قذرؤعا" دةن قويؤ بذگئندة الةمدة بولئپ جاتقان وسئنداي ذدةرئستةردئ ءتيئمدئ تولئقتئرادئ دةگةنگة نازار اؤدارتتئق.

بئرئنشئدةن، جةكةلةگةن مةملةكةتتةر اراسئنداعئ قارئم-قاتئناستاردا. بذعان جارقئن مئسال رةتئندة رةسةي مةن ا ق ش-تئ كةلتئرؤگة بولادئ.

ةكئنشئدةن، جاهاندئق جانة وثئرلئك كوپ قئرلئ ساياسي جانة ةكونوميكالئق ذدةرئستةر شةثبةرئندة.

بذل جةردة مةن ءبئرئنشئ كةزةكتة "ذلكةن جيئرمالئقتئ"، ةؤروپا وداعئن، ناتو-نئ، قازاقستان، رةسةي جانة بةلارؤس كةدةن وداعئن مةثزةپ تذرمئن.

ة ق ئ ذ-داعئلاردئث بارلئعئ ونئث جاؤاپكةرشئلئگئ ايماعئنداعئ جالپئعا ورتاق بةيبئتشئلئك پةن تذراقتئلئققا قول جةتكئزؤ جاهاندئق قاؤئپسئزدئكتئ نئعايتاتئنئمةن كةلئسةدئ.

مئسالئ، ةگةر استانا سامميتئندة قاؤئپسئزدئكتئث جاثارتئلعان ارحيتةكتؤراسئ تؤرالئ ؤاعدالاستئققا قول جةتكئزئلةتئن بولسا، وندا يادرولئق قارؤلانؤ مةن ولاردئ قئسقارتؤعا باقئلاؤ سالاسئندا سةزئنةرلئكتةي پروگرةسكة جةتةمئز دةپ باتئل ةسةپتةؤگة بولادئ.

ةگةر ةلدةر ئنتئماقتاستئقتئث وزگة دة ماثئزدئ قئرلارئندا مامئلةگة جةتة الاتئن بولسا، وندا كليماتتئث وزگةرؤئ سياقتئ شةتئن ماسةلةنئ شةشؤدة دة وسئنداي وث احؤال قالئپتاساتئنئ كذمانسئز.

ةگةر ءبئز ءوزئمئزدئث ةؤروپالئق جانة ةؤرازيالئق "اؤلامئزداعئ" پروبلةمالئ ايماقتارئمئزدئ بئتئستئرة الساق، وندا الةمنئث ساياسي كارتاسئنداعئ "ئستئق نذكتةلةردئ" تئنئشتاندئرؤداعئ ءوزارا ءئس-قيمئلئمئز قازئرگئدةن پةرسپةكتيأالئ بولا تذسةر ةدئ.

ءبئزدئث سامميت شاقئرؤ تؤرالئ باستامامئزدا كةلةسئ ءبئر ماثئزئ ايتارلئقتاي ماسةلة رةتئندة قازاقستاننئث بذكئل الةمگة "يسلام، پروگرةسس جانة دةموكراتيا سئيئسا الاتئنئن" كورسةتؤگة ذمتئلئسئمئزدئ ايتقان بولار ةدئم.

ءبئزدئث بذعان مذسئلمان تذرعئندارئ باسئم تذراتئن، الةؤمةتتئك-ةكونوميكالئق جانة ساياسي رةفورمالاردئ تابئستئ جذزةگة اسئرئپ كةلة جاتقان، دةموكراتيالئق قوعامداستئققا دايةكتئلئكپةن ينتةگراسيالانؤ ذستئندةگئ ةل رةتئندة مورالدئق قذقئمئز بار.

سامميت وتكئزؤدئ بذدان ءارئ كةشئكتئرؤدئث زياندئلئعئن ءبئز قازئرگئ كةزدةگئ سالئستئرمالئ تذردة العاندا قولايلئ گةوساياسي جاعدايدئ قولدان شئعارئپ الؤ مذمكئندئگئمةن تذسئندئردئك.

ةؤروپالئق قاؤئپسئزدئك تذسئنئگئ تؤرالئ ايتقاندا ونئث ءئس جذزئندة "أانكؤأةردةن"، ءبئراق "ألاديأوستوكقا دةيئنگئ" ةمةس، "بةلوستوكقا دةيئنگئ" كةثئستئكتئ عانا قامتيتئن بارلئعئمئز ءذشئن اسا نةگاتيأتئ سسةناريدئ جذزةگة اسئرؤ مذمكئندئگئ دة جوق ةمةس.

ال مذنداي سسةناريدة ة ق ئ ذ تذپكئلئكتئ لةتارگيالئق ذيقئعا كةتكةن بولار ةدئ.

وسئ ارالئقتا ةگةر ة ق ئ ذ-عا قاتئسؤشئ بارلئق ةلدةر كونسترؤكتيأتئ قادامعا بارئپ، ساياسي كورةگةندئك تانئتا بئلمةسة، وندا سامميتتئث پايدالئلئعئ تؤرالئ ةشقانداي دايةكتةمةلةر وث ناتيجة بةرمةس ةدئ.

كونسةنسؤسقا قول جةتكئزؤدة حاتشئلئقتئث جانة ة ق ئ ذ باس حاتشئسئ مارك پةررةن دة بريشامبونئث جةكة باسئنئث، سونداي-اق ة ق ئ ذ-نئث بارلئق ينستيتؤتتارئنئث مئقتئ قولداؤئ مةن تةر توگة اتقارعان جذمئسئ ذلكةن ذلةس قوسقانئن اتاپ وتكئم كةلةدئ.

- ءسئزدئث كوزقاراسئثئزشا، ءتوراعالئق كةزةثئندة قازاقستان ءذشئن قانداي قئر كورسةتؤلةر نةگئزگئلةر بولدئ؟

- قازاقستاندئق ءتوراعالئق ءذشئن ةث باستئ قئر كورسةتؤلةردئث ءمانئ سول، ونئث ناتيجةسئ ة ق ئ ذ-عا مذشة مةملةكةتتةردةن العان سةنئم نةسيةسئن قانشالئقتئ تابئستئ اقتاي الاتئنئمئزعا بايلانئستئ بولماق.

شئنايئ بولايئن - ءبئزدئث ارئپتةستةرئمئز قازاقستانعا ءئس باسئنداعئ ءتوراعالئقتئث جاؤاپكةرشئلئكتئ وكئلةتتئگئن سةنئپ تاپسئرا وتئرئپ، وسئنداي كذردةلئ قذرئلئمدئ جةتكئلئكتئ دةثگةيدة تةپة-تةث جانة ءتيئمدئ باسقارا الاتئنئمئزعا قاتئستئ كذماندئ كوثئل-كذيدة بولؤئ ابدةن ئقتيمال ةدئ. جاؤاپكةرشئلئك ايماعئنا 56 ةل كئرسة، ونئث ئشئندة 4 يادرولئق دةرجاأا بار ةكةنئن دة ةستةن شئعارماؤ كةرةك.

جانة مذنداي كذمانمةن قاراؤشئلئقتئ تذسئنؤگة دة بولاتئن ةدئ.

ونئث ذستئنة قازاقستان ذيئمعا ءتوراعالئق ةتئپ وتئرعان العاشقئ پوستكةثةستئك، باسئم نةگئزدة ازيالئق جانة مذسئلمان مةملةكةتئ بولئپ تابئلادئ عوي.

ارينة، ءبئزدئث ةلئمئز ءوزئنئث بةلسةندئ سئرتقئ ساياساتئمةن جاقسئ تانئمال، مودةراتور جانة بئتئمگةر اتاعئنا ية، ءتذرلئ ينتةگراسيالئق پئشئندةردئث "قوزعالتقئشئ"، تذتاس ءبئر حالئقارالئق باستامالاردئث اأتورئ رةتئندة بةدةلئ بار.

ءبئراق ة ق ئ ذ-عا ءتوراعالئق - ول، اسئرةسة الةمدةگئ مةيلئنشة قاراپايئم ةمةس ساياسي جانة ةكونوميكالئق احؤالدار اياسئندا، مذلدة وزگةشة دةثگةيدةگئ جانة اؤقئمداعئ سئناق.

سونئمةن بئرگة، قازاقستاننئث ذيئم ءتوراعاسئ قئزمةتئنة كةلؤئن ة ق ئ ذ-نئ سوثعئ ؤاقئتتئث تيةسئلئ وث تةندةنسيالارئ ارناسئندا "قايتا دةمدةؤ" ذمئتئمةن دة بايلانئستئردئ.

ءوز ءتوراعالئعئمئزدئث باعدارلاماسئن ازئرلةي جانة ونئ كةيئننةن ءئس جذزئنة اسئرا وتئرئپ، ءبئز "سكةپتيكتةردئث" قاؤئپتةرئن سةيئلتئپ، "وپتيميستةردئث" دئتتةگةندةرئن اقتاؤعا تئرئستئق.

بئزگة ونئث ايتارلئقتاي دارةجةدة ورايئ كةلدئ دةپ ذمئتتةنةمئن.

ارينة، سامميت شاقئرؤ جونئندةگئ قازاقستاندئق ذسئنئس بويئنشا كونسؤلتاسيالار وثايلئقپةن جذرة قويعان جوق. ءبئراق جوعارئ دةثگةيلئ كةزدةسؤ وتكئزؤ تؤرالئ كونسةنسؤستئق شةشئم قابئلداؤ - بار بولعانئ ءئستئث جارتئسئ عانا.

ءبئز قازاقستاندئق ءتوراعالئقتئث ناتيجةلئلئگئ تؤرالئ ورتاق پئكئردئث، ءبئرئنشئ كةزةكتة، ءبئزدئث استانا سامميتئنئث ذيئمداستئرؤشئلئق تا، مازمذندئق تا ماسةلةلةرئن قانشالئقتئ تابئستئ ورايلاستئرا الاتئندئعئمئزعا بايلانئستئ بولاتئنئن تذسئنةمئز.

ءبئز جوعارئ دةثگةيلئ كةزدةسؤدئث مازمذندئق بولئگئنة ايرئقشا نازار اؤداراتئن بولامئز. ئستامبذلدان كةيئنگئ كوپ جئلدئق ذزئلئستة ة ق ئ ذ كةثئستئگئندة جيناقتالئپ قالعان پروبلةمالئق ماسةلةلةردئث قاتپارلارئ وتة-موتة كوپ. ولاردئ "شايئپ تاستاؤ" سونشالئقتئ وثاي ةمةس.

بارلئق قيئندئقتارعا قاراماستان، تذپتةپ كةلگةندة ءبئزدئث ةث ءبئر وتكئر دةگةن ماسةلةلةردئث وزئندة دة ءوزارا ءتيئمدئ تذجئرئمدارعا قول جةتكئزةتئنئمئزگة سةنئمئم مول.

مةن ءوزئمنئث بذل پئكئرئمدة 11 جئلدئق ذزئلئستةن كةيئن استانا سامميتئ ذيئمنئث ساپالئق جاثارؤئنا، ونئث 21 -عاسئرداعئ ءومئر شئندئقتارئنا بةيئمدةلؤئنة باستاؤ بولادئ دةگةن ءبئزدئث بذكئل ارئپتةستةرئمئزدئث مذددةلئلئكتةرئن باسشئلئققا الئپ وتئرمئن.

سامميتتئ مازمذن جاعئنان تولئقتئرؤ تذرعئسئندا وثتذستئك كاأكاز بةن پريدنةستروأةدةگئ داؤ-جانجالداردئ رةتتةؤگة ئقپال ةتؤدئث قازاقستاندئق ءتوراعالئق ءذشئن تاعئ ءبئر ةلةؤلئ سئناق بولعانئن اتاپ وتةر ةدئم.

ة ق ئ ذ-نئث مينسك توبئ شةثبةرئندة تاؤلئ قاراباق جاعدايئن رةتتةؤ بويئنشا بةلگئلئ ءبئر قوزعالئستئث بولعانئن اتاپ ءوتؤ مةن ءذشئن قؤانئشتئ جايت.

بيئلعئ جئلدئث قازانئندا سوثعئ 5 جئلدا العاش رةت ة ق ئ ذ قولداؤئنداعئ حالئقارالئق ساراپشئلار توبئ جةرگئلئكتئ جةردةگئ گؤمانيتارلئق احؤالعا باعا بةرؤ ءذشئن تاؤلئ قاراباقتا بولدئ.

ءبئز ارمةنيا مةن ءازئربايجان اسكةري تذتقئندار الماسئپ، ة ق ئ ذ-نئث مينسك توبئنئث تةث ءتوراعالارئنئث جانة حالئقارالئق قئزئل كرةست كوميتةتئنئث كومةگئمةن قازا بولعانداردئث مذردةلةرئن قايتارؤعا كةلئسكةن پرةزيدةنتتةر د.مةدأةدةأتئث، س.سارگسياننئث جانة ي.اليةأتئث بئرلةسكةن مالئمدةمةلةرئن قؤاتتايمئز.

ذستئمئزدةگئ جئلئ پريدنةستروأة ماسةلةسئ بويئنشا "5 +2" فورماتئنداعئ تذراقتئ دا تولئقتاي سئندارلئ ءذنقاتئسؤدئ جولعا قويؤدئث ءساتئ ءتذستئ.

كةلئسسوزدةردئث قولايلئ احؤالئ جانة حالئقارالئق ارااعايئنداردئث كذش-جئگةرئ حالئقتاردئث تذرمئس-تئرشئلئگئنئث ءتذرلئ سالالارئنداعئ پراكتيكالئق ماسةلةلةر بويئنشا قئزمةتتةستئكتئث قارقئن الؤئنا جاعداي جاسايدئ. ماسةلةن، 1 - قازاندا، 2006- جئلدان بةرئ العاش رةت، پريدنةستروأة ارقئلئ كيشينةأ پةن ودةسسا اراسئنداعئ جولاؤشئلار تةمئر جول قاتئناسئ قايتا قالپئنا كةلتئرئلدئ.

گرؤزين ماسةلةسئ بويئنشا جةنةأا پئكئر سايئسئ شةثبةرئندة تاراپتار اراسئنداعئ قارئم-قاتئناستاردئث بئرتئندةپ قالئپقا تذسة باستاعانئن جانة ءوزارا ءتيئمدئ شةشئمدةردئ ئزدةؤگة دةگةن تالپئنئستئ اتاپ وتؤگة بولادئ. ءبئز ذزاققا سوزئلعان ذزئلئستةن سوث، 28 - قازاندا قاقتئعئستاردئث الدئن الؤ جانة رةتتةؤ جونئندةگئ مةحانيزمنئث وثتذستئك وسةتيالئق ماتئندةگئ جذمئسئنئث قايتا قالپئنا كةلؤئن قؤاتتايمئز.

وسئ كذش-جئگةردئث ءبارئ، تذپتةپ كةلگةندة، سوزئلمالئ داؤ-جانجالدار سالدارئنان ءالئ كذنگة دةيئن زارداپ شةگئپ كةلة جاتقان قاراپايئم ازاماتتاردئث يگئلئگئ ءذشئن جانجالداسؤشئ تاراپتاردئث سةنئم دةثگةيلةرئن ارتتئرؤعا جانة پوزيسيالارئن جاقئنداستئرؤعا جاعداي جاساؤئ ءتيئس.

ءسوز جوق، قئرعئزستانداعئ داعدارئستئ دا نازاردان تئس قالدئرا المايمئن.

بذل جاعداي ءبئزدئث ءبارئمئز ءذشئن، اسئرةسة وسئ ةلدئث جاقئن ساياسي جانة ةكونوميكالئق ارئپتةسئ رةتئندةگئ قازاقستان ءذشئن كذتپةگةن ءارئ كذشتئ سئناق بولدئ.

وسئناؤ كذردةلئ، كوپ استارلئ ئشكئ ساياسي احؤالدئ رةتتةؤ جونئندةگئ ءبئزدئث ءتوراعالئعئمئزدئث ءئس-قيمئلئ شئنئمةن دة كوپ جاعدايدا اتاپ ايتارلئقتاي سيپاتقا ية بولدئ.

بئزگة ءجيئ-ءجيئ كذتپةگةن باعئتتا ءورئس العان جاعدايلاردا ءئس-قيمئلدار جاساؤعا تؤرا كةلدئ.

ة ق ئ ذ شةثبةرئندة جاؤاپتئ مالئمدةمةلةر مةن شةشئمدةر قابئلداندئ، حالئقارالئق كذش-جئگةر جةرگئلئكتئ جةردة ذيلةستئرئلدئ.

وسئنئث ءبارئ وتة وتكئر سةيتنوت جاعدايئندا ورئن الدئ.

پرةزيدةنتتةر د.مةدأةدةأ جانة ب.وبامامةن ءبارئمئزدئث ؤاقتئلئ جانة ذيلةستئرئلگةن ءئس-قيمئلدارئمئزدئث، ب ذ ذ، ةو جانة وزگة دة حالئقارالئق ذيئمدار تاراپئنان بولعان ءتيئمدئ قولداؤدئث جانة قئرعئزستاننئث كوپ ذلتتئ حالقئنئث ةرئك-جئگةرئ مةن كةمةثگةرلئگئنئث ارقاسئندا بذل ةلدئث ازامات سوعئسئنا كئرئپ كةتؤئنئث الدئن الؤدئث ءساتئ ءتذستئ.

قئرعئز داؤ-جانجالئنئث بةيبةرةكةت دامؤئ ورتالئق ازيانئث بذكئل وثئرلةرئ ءذشئن ةث ءبئر بولجاؤئ قيئن زارداپتار اكةلةر ةدئ. اؤعانستاننئث سوعئس قيمئلدارئ ايماعئنداعئ بذلدئرگئش تةررورلئق كذشتةر ءوزئنئث وثئردةگئ ئقپالئن كةثةيتة ءتذسؤ ءذشئن قئرعئزستانداعئ جاعدايدئ پايدالانئپ قالؤعا كةت ارئ بولعان جوق.

سوندا دا بولسا، ءتئپتئ 10 - قازاندا وتكةن پارلامةنت سايلاؤئنان كةيئن دة تذپكئلئكتئ تذراقتئلئق تؤرالئ ايتؤعا ءالئ دة ةرتة.

ءئس باسئنداعئ بيلئك پةن قئرعئزستاننئث كوپ ذلتتئ حالقئ داعدارئستئ جويئپ، جاسامپاز ارناعا قايتا ورالؤ ءذشئن، تولئققاندئ ذكئمةتتئ قالئپتاستئرؤ ءذشئن قارئشتئ قادامدار جاسالؤدا.

ة ق ئ ذ مذنداي وث ذدةرئستئ قولداپ قانا قويماي، سونئمةن بئرگة قالئپتاسؤدئث وسئناؤ ماثئزدئ ساتئسئندا قئرعئزستانعا پراكتيكالئق كومةك كورسةتؤدئ جالعاستئرا بةرةتئن بولادئ. ةكونوميكالئق جانة گؤمانيتارلئق ئقپالداستئقتاعئ ماسةلةلةر، سول سياقتئ قذقئق ءتارتئبئ مةن ذلتارالئق جانجالداردئث الدئن الؤ ماسةلةلةرئ نةعذرلئم باسئم سيپاتقا ية بولماق.

الةمدئك قوعامداستئقتئث قئرعئزستانعا كومةك بةرؤ جونئندةگئ كذش-جئگةرئن ذيلةستئرؤ ماقساتئندا الداعئ جئلدئث باسئندا الماتئ قالاسئندا مةنئث باسشئلئعئممةن حالئقارالئق ارنايئ دونورلئق كونفةرةنسيا وتكئزؤدئ جوسپارلاپ وتئرمئز.

- كوپتةگةن ادامدار قازئردئث وزئندة الدا تذرعان سامميتتئث "تاريحيلئعئ" تؤرالئ ايتؤدا. ءبئراق، ءسئزدئث ويئثئزشا، ونئث شئنئمةن دة تاريحي بولؤئ ءذشئن جوعارئ دةثگةيلئ كةزدةسؤدئث نةگئزگئ ناتيجةلةرئ قانداي بولؤئ كةرةك؟

- استانا سامميتئ تةك ءبئر جاعدايدا عانا ناعئز تاريحي سامميت بولا الادئ.

ول 56 مذشة مةملةكةتتةر مةن ذكئمةتتةردئث باسشئلارئنا ة ق ئ ذ تةك "قئرعي-قاباق سوعئس" كةزئندة عانا ةمةس، سونئمةن بئرگة بذگئنگة دةيئن دة قازئرگئ زامانعئ جاهاندئق ساياسات پةن ةكونوميكانئث جاندئ بئتئمئنة تئعئز كئرئككةن بةلسةندئ دامئپ كةلة جاتقان قذرئلئم ةكةنئن ءئس جذزئندة دالةلدةي العاندا عانا مذمكئن بولماق.

وسئناؤ كوكةيكةستئ مئندةتتئ شةشؤدةگئ تابئس كةپئلئ - ة ق ئ ذ شةثبةرئندة قوردالانعان پروبلةمالار مةن قاراما-قايشئلئقتارعا سالاماتتئ، سالقئن قاندئ جانة پراگماتيكالئق تذرعئدا تالداؤ جاساؤ.

ءبئزدئث قازئرگئ بار وث ئستةردئ تاباندئ تذردة بولئپ الئپ، بةكئتة ءتذسؤئمئز، ذيئم الدئندا تذرعان سئناقتار مةن قاتةرلةرگة سايكةس كةلةتئن ءئس-قيمئلداردئ بةلگئلةپ الؤئمئز قاجةت.

ءبئز ءوزئمئزدئث كةزدةسؤئمئزدئ ة ق ئ ذ-نئث بئرةگةي جانة بولئنبةيتئن قاؤئپسئزدئگئن نئعايتؤداعئ، قازئرگئ بار داؤ-جانجالداردئ شةشؤ مةن جاثالارئنئث الدئن الؤداعئ تيئمدئلئگئن كذشةيتة ءتذسؤ ءذشئن پايدالانؤئمئز قاجةت.

ول تيئمدئلئك ترانس ذلتتئق قاتةرلةرمةن، ةكونوميكالئق جانة ةكولوگيالئق پروبلةمالارمةن كذرةستة، ذيئم جاؤاپكةرشئلئگئ ايماعئندا ادامنئث قذقئقتارئ مةن ةركئندئكتةرئن قامتاماسئز ةتؤدة قاجةت.

سونئمةن قاتار، استانا فورؤمئنئث دايئن شةشئمدةر سامميتئ بولمايتئنئن دا ايقئن تذسئنگةن ءجون.

ءبئز "أانكؤأةردةن ألاديأوستوكقا دةيئنگئ" قاؤئپسئزدئك كةثئستئگئ تذجئرئمداماسئنان ةؤرواتلانتيكالئق جانة ةؤرازيالئق قوعامداستئقتئث بئرةگةي دة بولئنبةيتئن قاؤئپسئزدئگئن قذرؤعا قاراي تاباندئلئقپةن قوزعالؤدئث جاثا ستراتةگيالئق باعئتئ مةن ءئس-قيمئلدار جوسپارئن بةلگئلةؤ ماقساتئن العا قويئپ وتئرمئز.

ول ورتاق قذندئلئقتار، پرينسيپتةر مةن مئندةتتةمةلةر نةگئزئندة قذرئلعان، قاؤئپسئزدئكتئث بولؤ سئزئقتارئ مةن ءتذرلئ دةثگةيلةرئنةن ادا قوعامداستئق.

استانادا بئزگة قاراپايئم قاراؤ-جاراقتارعا جالپئ ةؤروپالئق باقئلاؤ ورناتؤ رةجئمئن نئعايتؤ سالاسئنداعئ ناقتئ ماقساتتار مةن مئندةتتةردئ العا قويؤ قاجةتتئلئگئ تذر.

ياعني، ول سةنئم مةن قاؤئپسئزدئك شارالارئن نئعايتؤ، تةرروريزمدئ، جاپپاي قئرئپ-جوياتئن قارؤ-جاراقتار تاراتؤدئ، ذيئمداسقان قئلمئستئ، ادامدار ساؤداسئ مةن ةسئرتكئنئث زاثسئز اينالئمئن، قئلمئس پةن جةثئل جانة وتتئ قارؤلارعا بايلانئستئ پروبلةمالاردئ قوسا العانداعئ ترانس ذلتتئق قاؤئپ-قاتةرلةرگة جاؤاپ بةرؤ.

اؤعانستان مةن قئرعئزستانداعئ تذراقتئلئققا ئقپال جاساؤعا، جانة، تيئسئنشة، ءداستذرلئ ةؤرازيالئق ولشةمدئ تولئقتئرا تذسةتئن قاؤئپسئزدئكتئث جاثا ةؤرازيالئق كومپونةنتئن بةكئتؤگة دةگةن ءبئزدئث بةرئك ذستانئمئمئزدئ تاعئ دا اتاپ كورسةتؤ ورئندئ دةپ سانايمئن.

ةؤرواتلانتيكالئق جانة ةؤرازيالئق قوعامداستئق قاؤئپسئزدئگئنئث ذزاق مةرزئمدئ جوسپارئن جاساؤدئث ءدال وزئنةن مةن "حةلسينكي رؤحئنا" جاثاشا جارقئن كةلبةت پةن قؤات بةرةتئن "استانا رؤحئنئث" كأينتةسسةنسياسئن كورئپ وتئرمئن.

تاعئ ءبئر باسئمدئق - داؤ-جانجالداردئث الدئن ةرتةرةك الؤ مةن جويؤدئث، داعدارئستاردئ رةتتةؤ مةن جانجالداردان كةيئنگئ قالپئنا كةلتئرؤلةردئث ذجئمدئق تةتئكتةرئن جةتئلدئرؤ. ونئ جاساؤ قاجةت، ويتكةنئ ة ق ئ ذ كةثئستئگئندة ونداعان ئقتيمالدئ داؤ-جانجالدئق وثئرلةر بار.

سول سياقتئ ة ق ئ ذ-نئث ةكونوميكالئق-ةكولوگيالئق سةبةتئنئث باسئمدئقتارئن دا قاراؤ قاجةت.

ول ةث الدئمةن، قارجئلئق-ةكونوميكالئق الةم قذرئلئمئنئث جاثا مودةلئن قذرؤ، سول سياقتئ ة ق ئ ذ كةثئستئگئندةگئ ةكولوگيالئق اپاتتارعا، ءبئرئنشئ كةزةكتة ارال اپاتئنا، ذجئمدئق ءئس-قيمئلدار قالئپتاستئرؤ جونئندةگئ ءبئزدئث كذش-جئگةرلةرئمئز بولئپ تابئلماق.

استانادا ءبئزدئث جالپئعا ورتاق ادام قذقئقتارئ دةكلاراسياسئنا دةگةن بةرئك ذستانئمئمئزدئ تاعئ دا ايعاقتاي ءتذسؤئمئز قاجةت.

ادامنئث قذقئقتارئ مةن نةگئزگئ بوستاندئقتارئن قورعاؤ مةن ئنتالاندئرؤ مةملةكةتتئك باسقارؤدئث نةگئز قالاؤشئ ماقساتتارئنئث ءبئرئ جانة قازئرگئ زامانعئ ءتارتئپتئث نةگئزئ بولئپ تابئلادئ.

ادام قذقئقتارئ مةن ةركئندئكتةرئنئث يدةالدارئ مةن قذندئلئقتارئن، تولةرانتتئلئق پةن اشئقتئق ستاندارتتارئن ءبئز ءبارئمئز سان جئلدئق قينالئستار ارقئلئ قالئپتاستئرعان بولاتئنبئز. بذل ولاردئ ءبئزدئث وسئ سالاداعئ ساياساتئمئزدئث مئزعئماس نةگئزئنة اينالدئرادئ.

ة ق ئ ذ-نئث ءذشئنشئ سةبةتئ بويئنشا دا ءبئز تولةرانتتئلئق پةن قئسئم كورسةتپةؤدئ نئعايتؤ جونئنةن مئندةتتةمةلةر قابئلداؤدئ ذسئنامئز.

- بيئلعئ جئلئ قازاقستان نةگئزئنةن ةؤروپالئق ذيئم سانالاتئن ة ق ئ ذ-عا ءتوراعالئق ةتؤدة. كةلةر جئلئ ءسئزدئث ةل بذكئل يسلام الةمئن قامتيتئن يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا ءتوراعا بولادئ. ءسئزدئث ويئثئزشا، قازاقستاننئث وسئ ذيئمدارداعئ جةتةكشئلئگئن ءوزارا تذسئنئستئكتئ جاقسارتؤ جانة شئعئس پةن باتئس اراسئندا "كوپئر ورناتؤ" ءذشئن پايدالانؤ شئندئقپةن قانشالئقتئ سايكةسپةك؟

- شئلدة ايئندا استانادا وتكةن ة ق ئ ذ-نئث تولةرانتتئلئق پةن كةمسئتپةؤ جونئندةگئ جوعارئ دةثگةيلئ كونفةرةنسياسئ ذلت ارالئق جانة كونفةسسيا ارالئق كةلئسئم سالاسئنداعئ تاجئريبة الماسؤدئث قانشالئقتئ ماثئزدئ ةكةنئن كورنةكئ تذردة ايعاقتاپ بةردئ.

2010 - جئلدئ "مادةنيةتتةردئ جاقئنداستئرؤدئث حالئقارالئق جئلئ" دةپ جاريالاپ وتئرعان جاعدايدا بذل وتة-موتة كوكةيكةستئ.

قازاقستان تاؤةلسئزدئك جئلدارئ ئشئندة ةتنوستار مةن كونفةسسيالاردئث وراسان سان تذرلئلئگئنئث بةيبئت جانة تولةرانتتئ ءومئر ءسذرؤئنئث وزئنة تان ايرئقشا تاجئريبةسئن جيناقتادئ.

وسئنداي تالاس تؤدئرمايتئن ارتئقشئلئق ءبئزدئث ةلئمئزدئ باتئس پةن شئعئستئث، ةؤروپا مةن مذسئلمان الةمئنئث ءذنقاتئسؤئ ءذشئن ةث ءبئر قولايلئ الاثداردئث بئرئنة اينالدئرادئ.

ءتوراعالئق، ارااعايئندئق فؤنكسيالاردئ ورئنداؤ ءذشئن كوبئنة-كوپ پروسةسكة قاتئسؤشئلاردئث ءبارئ كئمنئث ذستانئمئ سالقئن قاندئ ةكةنئنة سةنئمدئ بولسا، سونئ تاثدايدئ.

سوندئقتان دا ءبئزدئث شةتةلدئك ارئپتةستةرئمئز قازاقستاندئ، وسئنداي جايتتئث ا ءو س ش ك مةن ة ق ئ ذ، كةلةسئ جئلئ ي ك ذ جاعدايئندا ورئن الاتئنئنداي، ازيالئق تا، ةؤروپالئق تا بئرلةستئكتةرگة ءتوراعالئق ةتؤگة ناعئز لايئق كانديدات رةتئندة قارايدئ.

ونئث سئرتئندا استانانئث، الةمدئك جانة ءداستذرلئ دئندةر ليدةرلةرئنئث ءذش سيةزئن شاقئرؤ بارئسئندا ءوزئمئز جيناقتاعانداي، مذنداي جذمئستا اسا زور تاجئريبةسئ بار. ونئث سئرتئندا، ءبئز "ورتاق الةم: سان-الؤاندئق ارقئلئ دامؤعا" دةگةن اتپةن باتئس پةن مذسئلماندئق شئعئستئث سئرتقئ ساياسات أةدومستأولارئ باسشئلارئنئث كونفةرةنسياسئن دا العاش رةت وتكئزدئك.

سوثعئ جئلداردئث كوپتةگةن وقيعالارئ "وركةنيةتتةر ءتذيئسؤئ" دةگةن تةوريانئ ءبئزدئث ةسئمئزگة تاباندئ تذردة سالئپ كةلةدئ.

ولار 2001 - جئلدئث 11- قئركذيةگئندةگئ ا ق ش-تاعئ تةراكت، ودان كةيئن لوندوندا، مادريدتة، ماسكةؤدة، بةسلاندا، تاشكةنتتة جانة ة ق ئ ذ كةثئستئگئنئث وزگة دة ءبئرقاتار قالالارئندا بولعان تةررورلئق اكتئلةر.

شأةيسارياداعئ مذنارالار تؤرالئ رةفةرةندؤم، ءبئرقاتار ةؤروپالئق ةلدةردةگئ مؤلتيكؤلتؤراليزم ساياساتئنئث داعدارئسئ تؤرالئ اثگئمةلةر، حيدجابقا تئيئم سالؤ تؤرالئ پئكئرسايئستار مةن "كاريكاتؤرالئق جانجالدار".

وسئعان ا ق ش-تاعئ "گراؤند زةرو" بةلگئسئنة تاياؤ جةردةگئ مةشئتئ بار مذسئلمان ورتالئعئن تذرعئزؤ توثئرةگئندةگئ ءسوز تالاستار، قذراندئ ورتةؤ قاتةرئ جانة باسقا دا كوپتةگةن وقيعالاردئ قوسايئق.

مذسئلمان الةمئنئث بئلايعئ قالعان الةممةن قارئم-قاتئناستار قيئندئعئ الةمدئك ساياساتتاعئ ةث باستئ پروبلةمالاردئث ءبئرئ بولئپ قالئپ وتئر. قارئم-قاتئناستار كذردةلئلئگئ ءبئر بئرئنة دةگةن كذدئكتةن، ساياسي جانة يدةولوگيالئق ةكسپانسياعا قاتئستئ ءوزارا ايئپتاؤلاردان كورئنئس تابؤدا.

تذپتةپ كةلگةندة وسئلاردئث ءبارئ اسكةري-ساياسي جانجالدارعا اكةلئپ سوقتئرؤدا.

مذسئلمان الةمئ باتئس قوعامئنئث كوزقاراسئندا ءبئرئنشئ كةزةكتة ونئث راديكالدئ بولئگئمةن استاستئرئلئپ، ذرةي تؤدئرادئ.

ةث باستئسئ - سةبةپتةردئ ءتذسئنؤ، وسئ قيئندئقتاردئ ةثسةرؤدئث شئنايئ جولدارئن ذسئنؤ.

ءبئزدئث الدئمئزدا اسا ماثئزدئ ةكئ مئندةت تذر.

ءبئرئنشئ مئندةت - يسلامدئ دئن رةتئندة قذبئجئقتاندئرماي ساياسي يدةولوگيا رةتئندةگئ ءدئني فؤندامةنتاليزمگة قارسئ تذرا بئلؤگة ذيرةنؤ.

ةكئنشئ مئندةت - باتئس پةن مذسئلمان الةمئنئث اراسئندا اشئق تا ءادئل ءذنقاتئسؤدئ جولعا قويؤ.

قازاقستاننئث يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنا ءتوراعالئعئ وسئ ئزگئلئكتئ ماقساتتارعا قئزمةت ةتةتئن بولادئ.

«ةگةمةن قازاقستان» گازةتئ، 10 - قاراشا 2010 ج.

سوڭعى جاڭالىقتار