التىنعا قىزىققاندار وعان اربالىپ قالادى

استانا. قازاقپارات - ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، وتكەن عاسىردىڭ 50-جىلدارىندا كەڭەستەر وداعىندا جۇرتشىلىقتىڭ جاپپاي بريلليانت تاعۋى ۇلكەن سانگە اينالدى دەسەك بولادى.

ونىڭ ۇستىنە كوزدىڭ جاۋىن الاتىن مۇنداي جاۋھار حالىققا قولجەتىمدى ەدى. بۇل - ءبىر. ەكىنشىدەن، سول كەزدە ياكۋتيادا قورى مول الماز كەنى اشىلدى.

ساراپشىلار بۇل تۋرالى سول كەزدەگى باسشى حرۋشيەۆكە ءمالىم ەتكەندە، ول بىردەن ارنايى كەڭەس قۇرعان.

اياق استىنان پايدا بولعان بۇل قازىنانى قايدا جاراتارىن بىلمەي، بيلىكتەگىلەر «حالىقتىق بايلىق» ەتكىسى كەلگەن. قازىر قاراساڭ، كۇلكىلى كورىنەر، حرۋشيەۆتىڭ ارنايى كەڭەسى «بۇل اسىل بۇيىمداردى ايەلدەرگە بەرۋ كەرەك» دەپ شەشتى: «ءار ساۋىنشىعا - ءبىر سىرعا جۇپ بريلليانت!».

سول كەزدەگى فەرماداعى ساۋىنشىلاردىڭ اي سايىنعى جالاقىسى 50 سومدى قۇرادى. ال اسىل جاۋھاردىڭ باعاسى - 100 سوم. ءبىراق بيلىك قاشانعى حالىقپەن بىرگە بولا بەرسىن، ساۋىنشىلارعا بريلليانت تاراتۋ ءادىسى وزگەرىپ كەتتى. ونى كەيىننەن ارتيستەر، جوعارى شەنەۋنىكتىڭ ايەلدەرى مەن كوڭىلدەستەرى، دۇكەننىڭ ديرەكتورلارى تاعاتىن بولدى. اسىل تاستار، قىمبات جاۋھارلار ارنايى دۇكەنگە شىعارىلدى. بۇل كەزەڭدە ونى الۋعا قاراپايىم حالىقتىڭ قارجىسى جەتپەدى. ءبىراق «التىن كورسە، پەرىشتە دە جولدان تايادى» دەگەن ەمەس پە؟

ءومىرى بايلىقپەن وتكەن، مويىنعا، قولعا، قۇلاققا تەك التىن، القا، بريلليانت پەن اشەكەيلى سىرعا، جۇزىكتەر تاعاتىن اسىل جاندار ءومىرىنىڭ اقىرى جاقسىلىقپەن اياقتالعان جوق. ودان شىعاتىن قورىتىندى مىناۋ: التىنعا قىزىققاندار وعان اربالىپ قالادى نەمەسە اباقتىدان ءبىر-اق شىعادى.

مىسالى، ستاليندىك سىيلىقتى ەكى رەت العان، ەڭبەك قىزىل تۋ وردەنىمەن ماراپاتتالعان رەسەيدىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى زويا فەدوروۆانىڭ ءولىمىن بىرەۋلەر «مافيا بريلليانتىمەن» بايلانىستىرادى. شىندىعىندا سولاي ما، جوق پا، ول جاعى بەلگىسىز. ءبىراق 1981 - جىلدىڭ 11 - جەلتوقسانى رەسەي كينوسۇيەر قاۋىمى ءۇشىن قارالى كۇنگە اينالدى.

وسى كۇنى ءوزىنىڭ ماسكەۋدەگى ءۇش بولمەلى پاتەرىندە ونى بەلگىسىز بىرەۋلەر بىلدىرمەي ارتىنان كەلىپ، اتىپ كەتتى. كىم اتتى، ولتىرۋگە تاپسىرىس بەرگەن كىم؟ بۇل وسى كۇنگە دەيىن قۇپيا جاعدايدا قالىپ وتىر. بازبىرەۋلەر «بۇل ك س ر و قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءىسى» دەگەندى ايتادى. سوت ساراپشىلارى اتاقتى ءارتيستى ءوز ۇيىندە تەلەفونمەن سويلەسىپ تۇرعان ساتتە ونى ارتىنان دىبىسى شىقپايتىن 7,65 كاليبرلى شەتەلدىك «زاۋەر» پيستولەتىمەن اتىپ كەتكەن دەگەن بولجام ايتادى. جاسىراق كەزىندە رەسەيدەگى ا ق ش ەلشىلىگىندە قىزمەت ەتكەن ازاماتپەن بىرگە تۇرىپ، ودان ءبىر قىز تاپقان زويا فەدوروۆا اسىل بۇيىمدارمەن، اشەكەيلەر مەن التىن بريلليانت ساتۋمەن دە اتى شىققان.

كەيىننەن ارتيست گاسترولدىك ساپارمەن قىرىمعا كەتكەن كۇننىڭ ەرتەڭىنە ۇ ق ق قىزمەتكەرلەرى اياق استىنان كەلىپ، ونىڭ ازاماتتىق نەكەدە تۇرعان شەتەلدىك كۇيەۋىن 8 ساعاتتىڭ ىشىندە رەسەيدەن ا ق ش-قا قونىس اۋدارىپ جىبەرگەن. كۇيەۋىنىڭ جەر اۋدارىلعانىن ساپاردان كەلگەن كۇنى ەستىرتكەن. ءبىراق ىشتە قالعان قىزىمەن ءومىر سۇرگەن اكتريسا كەيىننەن التىن اشەكەي بۇيىمدارىن ساتۋمەن قايتا اينالىسقان. ءبىراق ونى كىم ءولتىردى؟ سوتتا ءتورت جۇزگە جۋىق كۋاگەرلەر سۇرالسا دا، ءولىم جۇمباق كۇيىندە قالدى. شىندىعىندا، فەدوروۆا «مافيا بريلليانتارى» مۇشەسىنىڭ ءبىرىن جولىن كەسىپ كەتتى مە، ول جاعى دا بەلگىسىز. كەيبىرەۋلەر اتاقتى ارتيست ونىڭ ازاماتتىق كۇيەۋىنىڭ ءىنىسىنىڭ قولىنان قازا تابۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتادى.

بازبىرەۋلەر ۆاشينگتون-ماسكەۋ اۆياجۇيەسىندە ۇشقىش بولىپ جۇمىس ىستەيتىن امەريكالىق جىگىت فەدوروۆانىڭ ۇيىنە كەلىپ ءجۇرىپ ءولتىرىپ كەتۋى ىقتيمال دەگەن جورامال ايتقان. ويتكەنى ماسكەۋلىك ب ا ق فەدوروۆانىڭ ولىمىنەن سوڭ امەريكالىق جىگىتتىڭ كەنەتتەن بايىپ كەتكەنىن جازادى. ءسويتىپ، ستاليننىڭ قولىنان ەكى رەت سىيلىق العان فەدوروۆا التىن، جاۋھار، اسىل تاستاردىڭ قۇربانى بولدى.

اقشاسى بار ادامعا نە السا دا جاراسادى ەمەس پە؟! دجەننيفەر لوپەس $1,5 ميلليون دوللار تۇراتىن بريلليانتى قولىنا تاعادى. ەڭ قىمبات گاۋھار تاستارمەن جۇرتشىلىقتىڭ كوز جاۋىن العان تانىمالدىلاردىڭ ءبىرى - مادوننا. ول رەجيسسەر گ. ريچيگە تۇرمىسقا شىققان كۇنى ءبىر كۇندىك قۋانىش ءۇشىن تويعا باعاسى 300 مىڭ دوللار تۇراتىن بريلليانتتى ساۋساعىنا تاقتى. 2005 - جىلى اتاقتى فۋتبولشى دەۆيد بەحكەم ايەلى ۆيكتورياعا قۇنى 1 ميلليون 800 مىڭ دوللار تۇراتىن بريلليانتتى سىيعا تارتتى. مۇنداي ۇلكەن سىيلىقتار داۋلەتى تاسىعان ادامدارعا جاراسار. ءبىراق ادامنىڭ قىزىعۋشىلىعى كەيدە بايلىققا، كورسەقىزارلىققا، قۇمارلىققا اينالىپ كەتەدى ەمەس پە؟

رەسەيدىڭ اتاقتى ءارتيسى، ميلليونداردىڭ سۇيىكتىسىنە اينالعان ءانشى ليۋدميلا زىكينا دا جاۋھار اشەكەيلەرىن «ارقالاعان» كۇيى ومىردەن ءوتتى. ول ەشكىمگە امانات قاعاز، مۇراگەرلىككە بايلىعىن تاستاعان جوق. ساراپشىلاردىڭ باعالاۋىنا قاراعاندا، ونىڭ اشەكەي بۇيىمدارى مەن بايلىعى 500 مىڭ دوللارعا باعالانعان كورىنەدى. قايتىس بولعاننان كەيىن ءبىرشاما ۋاقىت وتكەن سوڭ ونىڭ بريلليانتارى اۋكسيوندا ساتىلدى. ءبىر عانا مىسال، كەزىندە ءازىربايجاننىڭ پرەزيدەنتى بولعان گەيدار اليەۆ سىيلاعان 121 قىمبات تاستارى بار القا اۋكسيوندا 1 ميلليون 500 مىڭ رۋبلگە ساتىلدى. ال قولىنا ۇنەمى تاعاتىن، ارنايى تاپسىرىسپەن جاسالعان جۇزىگى 1 ميلليون 400 مىڭ رۋبلگە تەڭ بولدى. تابيعي بريلليانتى بار التىن سىرعاسى (18.3 كاراتاسى بار) 8 ميلليون رۋبلگە ساتىلدى. مىنە وسى ءۇش اسىل زاتتىڭ ءوزى-اق زىكينانىڭ بايلىعىنىڭ بارىن كورسەتتى. ءانشى قايتىس بولعاننان كەيىن ونىڭ قازىناسىنا قول سۇعۋشىلار تابىلدى.

ءبىراق ءانشىسىن سىيلاعان ورىس جۇرتى ونىڭ قازىناسىنىڭ قايدا جاتقانىن ىزدەدى، جۋرناليستەر ۇزاق سونار ماقالا جازدى. اقىرى ونىڭ اسىل قازىناسىنىڭ بارلىعىن كۇتۋشىسى ساقتاپ قويعانى بەلگىلى بولدى. 2009 - جىلى دۇنيەدەن وتكەن ك س ر و حالىق ءارتيسى ليۋدميلا زىكينانىڭ باعالى بۇيىمدارى ماسكەۋدە اۋكسيوندا 31,787 ميلليون رۋبلگە ساتىلدى.

ونىڭ كوپشىلىگىن اتى-ءجونى اتالماعان ءانشىنىڭ تالانتىنا تابىنۋشى توپ كوتەرە ساتىپ الدى. ساۋدا بارىسىندا باعالى بۇيىمداردىڭ قۇنى ەكى ەسە ءوستى. ماسەلەن، بىلەزىك پەن «زۇبارجات ارال» ساقيناسىنىڭ العاشقى باعالاۋ قۇنى 45-64 مىڭ رۋبل بولسا، ولار 800 مىڭ رۋبلگە ساتىلدى. اۋكتسيونداعى ەڭ قىمبات لوت بريلليانت التىن سىرعا بولدى، ول 6,5 ميلليون رۋبلگە وتكىزىلدى.

ساۋدادان تۇسكەن بارلىق قاراجات زىكينانى ەستە قالدىرۋ شارالارىنا جۇمسالاتىنى ايتىلدى. ارينە، بايلىققا يە بولعان ادام ءوزى داۋرەن سۇرگەننەن كەيىن ونى ۇرپاعىنا قالدىرۋعا تىرىسادى. ءبىراق ءومىر ونىڭ ءوزى ويلاعانىنداي بولا بەرە مە؟ اتاقتى ادامنىڭ كوزى جۇمىلىسىمەن، ونىڭ قازىناسىن تالان-تاراجعا سالۋشىلار دا كەزدەسەدى.

... ءبىراق ومىردە بەلگىلى ءبىر نارسە بار: بايلىق ادامعا جولداس ەمەس، اكەنىڭ مالى بالاعا مال بولمايدى.

اۆتور: بەرىك بەيسەن ۇلى

«ايقىن»