الەمدىك ب ا ق- تاعى قازاقستان: قۇرىق تابانىن تەرەڭدەتۋ، ۋاقىت بەلدەۋى، قوناق ۇيدەگى تۇرىك ۇلەسى مەن گاز باعاسى
الەمدىك باسىلىمدار اپتا بويى قازاقستانعا قاتىستى ءبىرشاما جاڭالىق جاريالادى. ىشىندە ەلدەگى ۋاقىت بەلدەۋىنە قاتىستى داۋ، سۇيىتىلعان گاز باعاسىن رەتتەيتىن جوبا جايى، حالىقارالىق سۋتەگى باستاماسىنا وراي قازاقستان كوزقاراسى ايتىلعان.
قوناق ءۇي بيزنەسىندەگى تۇرىك كاسىپكەرلەرىمەن بايلانىس، قۇرىق پورتى اكۆاتورياسىنىڭ ءتۇبىن تەرەڭدەتۋ جۇمىسىنىڭ كۇنىبۇرىن اياقتالعانى دا قالىس قالماپتى. تولىعىراق Kazinform ءتىلشىسىنىڭ شولۋىنان وقىڭىز.
Daryo: قازاقستان سۇيىتىلعان گازدىڭ كوتەرمە باعاسىن وزگەرىسسىز قالدىرماق
ق ر ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى ىشكى نارىقتاعى سۇيىتىلعان مۇناي گازىنىڭ شەكتى كوتەرمە باعاسىن 45158 تەڭگە كولەمىندە ساقتاۋعا نيەتتى. بۇل - جاناما سالىقتاردى ەسەپكە الماعانداعى باعام. جوباعا سايكەس، كورسەتىلگەن باعا 2025-جىلدىڭ 1-قاڭتار مەن 30-ماۋسىم ارالىعىندا قولدانىلادى. اقپاراتتى Daryo ءبولىستى.
ەستە بولسا، ۆەدومستۆو ماۋسىم ايىندا وسى باعانى ەنگىزگەن بولاتىن. ول كەزدە مەجە 2024-جىلدىڭ 1-شىلدەسى مەن 31-جەلتوقسانى ارالىعىندا قولدانىستا بولادى دەپ مەجەلەنگەن. مينيسترلىك مۇنداي شەشىمدى ىشكى نارىقتاعى تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جاساعانىن جەتكىزدى. جوبانىڭ تۇسىندىرمە جازباسىنا سەنسەك، باستاما ق ر- نىڭ «گاز جانە گازبەن جابدىقتاۋ تۋرالى» زاڭى مەن سۇيىتىلعان گازدىڭ كوتەرمە ساۋداداعى شەكتى باعاسىن بەلگىلەۋ قاعيداسى نەگىزىندە ازىرلەنگەنى ايتىلىپتى. سونداي-اق مينيسترلىك بۇيرىقتى جۇزەگە اسىرۋ قوسىمشا بيۋجەتتىك شىعىندى تالاپ ەتپەيدى ءارى ەلدەگى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعدايعا تەرىس اسەرى جوق دەگەن ويدا.
بۇگىندە قۇجات جوباسى جاريا تالقى ءۇشىن «اشىق ن ق ا» پورتالىندا ورنالاستىرىلعان. مۇددەلى تاراپتار، سونىڭ ىشىندە بيزنەس وكىلدەرى مەن ساراپشىلار بيىل 5-جەلتوقسانعا دەيىن ۇسىنىس پەن ەسكەرتپەسىن قوسا الادى. قۇجات تالقىلاۋ اياقتالعاننان كەيىن جانە تۇزەتۋلەر ەنگىزىلگەن سوڭ كەلەر جىلدان باستاپ كۇشىنە ەنەدى.
جالپى باعانى تۇراقتاندىرۋ ەلدەگى ەنەرگەتيكالىق قاۋىپسىزدىك ساياساتى، ىشكى نارىقتاعى سۇرانىستى باقىلاۋ شەڭبەرىندە قولعا الىنىپ وتىر. وتكەن جىلى ۇكىمەت تۇرعىندار مەن كاسىپكەرلەردىڭ سۇرانىسىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن سۇيىتىلعان گاز ەكسپورتىنا ارنالعان شەكتەۋدى ۇزارتقان بولاتىن.
Report: قۇرىق پورتىنىڭ تابانىن تەرەڭدەتۋ جۇمىسى اياقتالدى
ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعىتىن (ت ح ك ب) دامىتۋ اياسىندا قۇرىق پورتىنىڭ تابانىن تەرەڭدەتۋ جۇمىسى مەرزىمىنەن بۇرىن ءبىتتى. قازىرگى ۋاقىتتا سۋ ايدىنى مەن پورتتىڭ كىرەبەرىس كانالىنىڭ تەرەڭدىگى 7-8 مەترگە دەيىن جەتەدى. بۇل پورتتاعى كەمەلەرگە جۇكتى تولىق تيەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى دەگەن بولجام بار. جاڭالىقتى Report باسىلىمى حابارلادى.
«4 اي ىشىندە باس مەردىگەر «Jan De Nul Kazakhstan» ج ش س كاسپي تەڭىزىندەگى ەڭ قۋاتتى «Vesalius» جەر سناريادىنىڭ كومەگىمەن قاجەتتى جۇمىستى جۇرگىزدى. الىنعان توپىراقتىڭ كولەمى 990000 تەكشە مەتردەن استى»، - دەلىنگەن حابارلامادا.
اتالعان جۇمىسقا «Jan De Nul Kazakhstan» ج ش س- نىڭ ءتورت كەمەسى، قازاقستاندىق مەردىگەرلەردىڭ بۋكسيرى مەن تەحنيكاسى، وتاندىق جوبالاۋ جانە سيۋرۆەيەرلىك كومپانياسى جۇمىلدىرىلعان. جوبا اياسىندا 50 دەن استام جۇمىس ورنى قۇرىلىپتى. قۇرىقتىڭ تابانىن تەرەڭدەتۋ ناتيجەسىندە پورتتىڭ تەرمينالدىق قۋاتى ارتىپ، مۇمكىندىگى مولايا تۇسكەن. وعان قوسا ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعىتىنىڭ ماڭىزىن ارتتىرۋعا ءارى جۇك كولەمىن كوبەيتۋگە جول اشىلماق.
ايتا كەتەيىك، قۇرىق پورتىنىڭ جوبالىق قۋاتى جىلىنا 6 ميلليون توننانى قۇرايدى. ونىڭ ىشىندە 4,1 ميلليون تونناسى - تەمىر جول تاسىمالى بولسا، 1,9 ميلليون تونناسى اۆتوكولىك تاسىمالىنىڭ ۇلەسىندە.
CentralAsia: قازاقستان سۋتەگى باستاماسىنا قوسىلدى
ق ر ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى س و ر 29 ەنەرگەتيكا كۇنى اياسىندا «جاسىل ەنەرگەتيكا جانە يننوۆاتسيالار: قازاقستاننىڭ ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىكتەرى» پانەلدىك سەسسياسىن وتكىزدى. بۇل تۋرالى CentralAsia ايتتى.
باسقوسۋدا قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا ۆيتسە-ءمينيسترى سۇڭعات ەسىمحانوۆ قازاقستاننىڭ جاسىل ەنەرگەتيكانى دامىتۋداعى ماقساتى، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىنىڭ ۇلەسىن ارتتىرۋ، اتوم جانە سۋتەگى ەنەرگەتيكاسى تۋرالى تاقىرىپتى تالقىلادى. سونداي- اق انتروپوگەندىك مەتان شىعارىندىسىن ازايتۋ جانە «جاسىل قارجىلاندىرۋ» يدەياسىن سارالاعان. ءىس-شاراعا «Masdar»، ە ق د ب جانە ازيا دامۋ بانكى سەكىلدى ينۆەستيتسيالىق قاۋىمداستىق وكىلدەرى قاتىستى.
سونىمەن قاتار ەنەرگەتيكا ۆيتسە-ءمينيسترى قازاقستاننىڭ سۋتەگى باستاماسىنا (Hydrogen Breakthrough Agenda) قوسىلعانىن مالىمدەدى. وعان قوسا ازەربايجان مەن حالىقارالىق ۇيىمدار ۇيىمداستىرعان سەسسياعا قاتىستى، جاسىل ەنەرگەتيكا سەكتورىنا ينۆەستيتسيالار تارتۋ ماسەلەسىن قوزعادى.
- بۇل بيىل قابىلدانعان سۋتەگى ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ تۇجىرىمداماسىن ىلگەرىلەتۋگە جول اشپاق. ال قازاقستاننىڭ باتىسىندا «Svevind» نەمىس كومپانياسىمەن سۋتەگى بويىنشا بىرلەسكەن جوبانى جۇزەگە اسىرۋ سۋتەگى ەنەرگەتيكاسىنىڭ دامۋىنا ىقپال ەتەتىن بولادى، - دەدى ول.
ت ا س س: ءبىرىڭعاي ۋاقىت بەلدەۋىنە كوشۋ - تاريحقا نەگىزدەلگەن
قازاقستان ۇكىمەتى ءبىر جىلعا جۋىق داۋ- دامايعا اينالعان ءبىرىڭعاي ۋاقىت بەلدەۋىنە كوشۋ باستاماسىن ەكسپەريمەنت ەمەس، تاريحي نەگىزى بار شەشىم دەپ سانايدى. ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى ارمان شاققاليەۆتىڭ ايتۋىنشا، كەڭەس داۋىرىندە بەلگىلەنگەن ۋاقىت بەلدەۋى تابيعي تسيكلگە جات، ال بۇرىنعى ۋاقىت بەلدەۋىن قايتارۋدى تالاپ ەتۋشىلەر ماسەلەنىڭ ءمانىن تۇسىنبەۋدە. مينيستر ءسوزىن ت ا س س تاراتتى.
- قازاقستانداعى ۋاقىتتى ەسەپتەۋ جۇيەسىنىڭ قالىپتاسۋ تاريحى بۇرىنعى UTC+6 بەلدەۋى العاش رەت 1930-1931-جىلدارى دەكرەتتىك ۋاقىتتى (بەلدەۋ ۋاقىتىنا ءبىر ساعات قوسۋ) قولدانۋ ارقىلى ەنگىزىلگەنىن كورسەتەدى. بۇل رەتتە ەلدىڭ كوپ بولىگى ءىس جۇزىندە 5-ۋاقىت بەلدەۋىندە ورنالاسقان ەدى. جالپى كەڭەس داۋىرىندە قازاقستاندا تابيعي ۋاقىت بەلدەۋى جوسپارلى ەكونوميكا مۇددەسى ءۇشىن 8 رەت بۇيرىقپەن وزگەرتىلگەن. سونىڭ سالدارىنان ەل تۇرعىندارى تابيعي تسيكلگە سايكەس كەلمەيتىن ۋاقىت بەلدەۋلەرىندە ءومىر ءسۇرىپ كەلدى، - دەدى ا. شاققاليەۆ.
ونىڭ سوزىنشە، قازاقستان بۇعان دەيىن تابيعي تسيكلدەن تىس ۋاقىت بەلدەۋىنە سۇيەنىپ كەلگەن. سوندىقتان «UTC+5 - جاڭا ۋاقىت بەلدەۋى ەكسپەريمەنت ەمەس، كەرىسىنشە، تاريحقا نەگىزدەلگەن ۋاقىتقا ورالۋ»، - دەپ ءتۇسىندىردى مينيستر.
ا. شاققاليەۆ ماسەلەدە ارنايى ءبىلىمى مەن قۇزىرەتى جوق ادامدار الەۋمەتتىك جەلىلەردە جاعىمسىز پىكىر قالىپتاستىرۋعا تىرىسقانىن ايتۋدا. ولار كۇندەلىكتى ومىرىنە ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن نەگىزسىز اقپارات تاراتقان. پەتيتسيانى قاراۋ جونىندەگى جۇمىس توبى بارلىق تۇرمىستىق ارگۋمەنتتى زەردەلەپ، دەنساۋلىق پەن ەكونوميكاعا تەرىس اسەر ەتەتىن سەبەپ-سالدار تاپپاعان.
Anadolu: قوناق ءۇي يندۋسترياسىن دامىتۋدا تۇرىك مەيمانحانا يەلەرىنىڭ ۇلەسى زور
استاناداعى تۇرىك قوناقۇيلەر جەلىسىنىڭ باس مەنەدجەرى، پروفەسسور تانسەل تەرجان «تۇرىك اڭگىمەلەرى» شاراسى اياسىندا قازاقستاندىق جاستارمەن كەزدەستى. ول تۋريزم سالاسىنداعى 30 جىلدىق تاجىريبەسىن بايانداپ، قازاقستانداعى جۇزدەگەن قوناق ءۇي بيزنەسى قىزمەتكەرىن وقىتۋ جۇمىسى تۋرالى ايتىپتى. كەزدەسۋ تۋرالى ماقالانى Anadolu اگەنتتىگى جاريالاعان.
پروفەسسور استاناداعى ءجۇنىس امىرە ينستيتۋتى ۇيىمداستىراتىن ءداستۇرلى «تۇرىك اڭگىمەلەرى» شاراسى اياسىندا تۋريزم ماماندىعىندا وقيتىن جانە تۇرىك ءتىلىن ۇيرەنىپ جۇرگەن جاستارمەن جولىققان. ونىڭ ايتۋىنشا، تۋريزم سالاسىنا قازاقستاندىقتاردى باۋلۋ ءىسى 9 جىل بۇرىن باستالعان، ءقازىر دە جالعاسۋدا. وسى ۋاقىتقا دەيىن ماماننان ساباق العان شاكىرتتەرى بەدەلدى قوناق ۇيلەردە جۇمىس ىستەپ كەلەدى.
- جەكە تالىمگەر رەتىندە تۋريزمنەن مۇلدە حابارى جوق 50 دەن استام جاسقا بىلگەنىمدى ۇيرەتتىم. سونىڭ ىشىندە 15 شاكىرت قوناق ءۇي يندۋسترياسىنا ءسىڭىسىپ، باس مەنەدجەر دارەجەسىنە جەتتى. وعان قوسا بىرلەسكەن جوبالار اياسىندا 3 مىڭنان استام ادامنىڭ مەيمانحانا سەكتورىنداعى داعدىسىن دامىتۋعا سەپتەستىم.
قازاقستان مەن تۇركيا - تامىرلاس ەل. ەكى مەملەكەت تەك مادەني تۋريزممەن شەكتەلمەي، كەڭ تارالعان ەكوتۋريزم، دەنساۋلىق ساقتاۋ تۋريزمى، تابيعات اياسىنداعى تۋريزم سەكىلدى بالاما جولعا كوڭىل بولگەنى ءجون، - دەپ قورىتىندىلادى مامان.
اۆتور ەرسىن شامشادين