الەمدە قانشا ساۋاتسىز ادام بار ەكەنى بەلگىلى بولدى

استانا. KAZINFORM - كوپتەگەن ەلدىڭ ەلەۋلى جەتىستىكتەرىنە قاراماستان، يۋنەسكو دەرەكتەرىنە سايكەس، الەمدە 739 ميلليون ەرەسەك ادام، سونىڭ ىشىندە 15 پەن 24 جاس ارالىعىنداعى 102 ميلليون جاس، جازۋ مەن وقۋدىڭ نەگىزگى داعدىلارىن مەڭگەرمەگەن، دەپ حابارلايدى ازەرتادج.

قازىرگى تاڭدا ءاربىر ون بالانىڭ تورتەۋى وقۋ جانە ساناۋ داعدىلارىنىڭ ەڭ تومەنگى دەڭگەيىنە جەتە الماي وتىر. سونداي-اق 272 ميلليوننان استام بالا مەن جاس ءوسپىرىم مەكتەپكە بارمايدى.

يۋنەسكو بۇل ماسەلەدە ەرەكشە قولداۋدى قاجەت ەتەتىن توپتارعا - قىزدار مەن ايەلدەرگە، سونداي-اق ساپالى ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىگى جوق ەر ادامدار مەن ۇل بالالارعا باعىتتالعان ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ باعدارلامالارىن كەڭىنەن ەنگىزۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى.

سونىمەن قاتار، COVID-19 پاندەمياسى بالالار، جاستار جانە ەرەسەكتەردىڭ ءبىلىم الۋ ۇدەرىسىنە كەدەرگى كەلتىرىپ، بۇرىننان بار تەڭسىزدىكتى ۋشىقتىرا ءتۇستى. ءبىلىم الۋدىڭ ۇزدىكسىزدىگىن ساقتاۋ ءۇشىن بالامالى جولدار قاراستىرىلعانىمەن (قاشىقتان وقۋ، ارالاس فورماتتار)، ساۋاتتىلىققا قولجەتىمدىلىك الەمدە بىركەلكى ەمەس.

قاشىقتان ءبىلىم بەرۋگە جەدەل كوشۋ ينتەرنەتكە قوسىلۋ، تەحنولوگيالاردى قولدانۋ، ينفراقۇرىلىم، ءتىپتى جارىققا قول جەتكىزۋ سياقتى ماسەلەلەردى انىق كورسەتتى. بۇل فاكتورلار ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك بەرمەي وتىر.

ساۋاتتىلىق - ادامزات ءۇشىن ماڭىزدى قۇندىلىق

8-قىركۇيەك - حالىقارالىق ساۋاتتىلىق كۇنى. بۇل كۇن 1966 -جىلى يۋنەسكو تاراپىنان بەكىتىلدى. ول ۇسىنىس 1965 -جىلدىڭ قىركۇيەگىندە تەگەراندا وتكەن «ساۋاتسىزدىقتى جويۋ جونىندەگى ءبىلىم مينيسترلەرىنىڭ دۇنيەجۇزىلىك كونفەرەنسياسىندا» بەرىلدى.

حالىقارالىق ساۋاتتىلىق كۇنىنىڭ باستى ماقساتى - حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ ساۋاتتىلىقتى كەڭىنەن تاراتۋ بويىنشا كۇش-جىگەرىن جانداندىرۋ. بۇل - يۋنەسكو-نىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى، ويتكەنى ساۋاتتىلىق جەكە تۇلعالاردىڭ، قاۋىمداستىقتاردىڭ جانە تۇتاس قوعامداردىڭ قۇقىقتارى مەن مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتۋ قۇرالى سانالادى.

ساۋاتتىلىق دەگەنىمىز - ادامنىڭ ءوز انا تىلىندە گرامماتيكالىق نورماعا ساي وقۋ جانە جازۋ داعدىلارىن مەڭگەرۋى. بۇل - حالىقتىڭ الەۋمەتتىك- مادەني دامۋىنىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرىنىڭ ءبىرى ءارى بارشا ادامعا ورتاق نەگىزگى قۇقىق.

ساۋاتتىلىق - ادامزات ءۇشىن ۇلكەن جەتىستىك، ءبىراق بۇكىل الەم حالقى - بالالار، جاستار مەن ەرەسەكتەر - بۇل جەتىستىككە تولىق جەتە قويعان جوق.

وسى كۇن - ساۋاتتىلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان جاڭا، تىڭ شەشىمدەردى ۇسىنۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

بۇدان بۇرىن يۋنەسكو-نىڭ «الەم جادى» باعدارلاماسىنا اباي قولجازباسىنداعى «قارا سوزدەر» كىرۋى مۇمكىن ەكەنىن جازعانبىز.