الماتىلىق ستۋدەنت ادام ءومىرىن قۇتقاراتىن بىلەزىك ويلاپ تاپتى
سانجار اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 6 كۋرس ينتەرناتۋرا ستۋدەنتى ارۋجان قاليحانوۆا دەمەنتسيا، اۋتيزم، التسگەيمەر سيندرومى، داۋن، شيزوفرەنيا، ەپيلەپسيا، قانت ديابەتى جانە سوزىلمالى اۋرۋلارى بار ادامدارعا ارنالعان ەرەكشە بىلەزىك ويلاپ تاپاتى.
جوبا جۇزەگە اساتىن بولسا، ونىڭ باعاسى دا قولجەتىمدى بولماق، دەپ حابارلايدى Kazinform.
ارۋجان قاليحانوۆانىڭ ايتۋىنشا، مۇنداي يدەيا وعان 2 كۋرستا وقىپ جۇرگەن كەزدە كەلگەن. وعان كوشەدە تالىپ قالعان ادام سەبەپ بولعان.
«دالادا ءبىر ادام ەسىنەن تانىپ، قۇلاپ قالدى. كوشەدە كەتىپ بارا جاتقاندار بىردەن قورشاپ الدى. مەن دە جۇگىرىپ باردىم. ءبىراق ول كىسىگە نە بولعانىن، قالاي كومەكتەسۋ كەرەكتىگىن ەشقايسىمىز بىلمەدىك. قولىمىزدان تەك جەدەل جاردەم شاقىرۋعا عانا كەلدى. سول كەزدە ءبىر بەلگى بەرەتىن اكسەسسۋار بولعاندا عوي دەپ ويلادىم. سودان ادام ءومىرىن قۇتقاراتىن بىلەزىك جاسادىم. ياعني، ول ءبىرىنشى مەديتسينالىق كومەكتى تەز كورسەتۋگە ارنالعان بىلەزىك. ەگەر قوعامدىق ورىندا، كوشەدە ناۋقاس ادامنىڭ جاعدايى ناشارلاپ كەتەتىن بولسا، وندا كەزدەيسوق ءوتىپ بارا جاتقاندار بىلەزىككە ەنگىزىلگەن اقپاراتتى وقىپ، كومەكتەسە الادى»، - دەيدى ول.
سپيكەردىڭ سوزىنشە، بىلەزىكتىڭ ارتىقشىلىعى - بىرەگەيلىگىندە. قازاقستاندا بىلەزىكتەر تەك قابىلداۋ بولىمىندە پاتسيەنتتەردى ىرىكتەۋ ءۇشىن عانا قولدانىلادى، ا ق ش- تا وسىعان ۇقساس بىلەزىكتەر بار.
«امەريكا قۇراما شتاتتارىنداعى مەديتسينالىق بىلەزىكتە تەك QR كود قانا ەنگىزىلگەن. ونى سكانەرلەسە پاتسيەنتتىڭ ءوزى جازعان اقپاراتى عانا شىعادى. مەديتسينالىق قۇجاتتار، ىشەتىن ءدارى- دارمەگى تۋرالى اقپارات جوق. مىسالى دارىگەردىڭ كورىنۋىنەن كەيىن جاڭا اقپاراتتى ەنگىزۋدى ۇمىتىپ كەتسە، بىلەزىك ءوز فۋنكسياسىن تولىعىمەن اتقارا المايدى. سونداي اق ولار جىل سايىن ءبىزدىڭ ۆاليۋتامەن ەسەپتەگەندە 13000 تەڭگە تولەپ تۇرۋى كەرەك، تولەمەسە QR ىستەمەيدى. بۇل بىلەزىكتىڭ باعاسىنان بولەك سوما. ال مەن ۇسىنىپ وتىرعان جوبادا ءبىر رەت ساتىپ الىپ ءومىر- باقي ەش الاڭسىز قولداناسىز، اقپارات، بارلىق قۇجات اۆتوماتتى تۇردە اۋىسىپ وتىرادى، باعاسى دا قولجەتىمدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ارۋجان قاليحانوۆا.
يدەياعا سايكەس، بۇل بىلەزىكتەر ۇستاماسى بار (ەپيلەپسيا، ديابەت) ءارى سوزىلمالى اۋرۋلارى بار ادامدارعا (استما، حوبل، گيپەرتونيا، اريتميا)، نيەۆرولوگيالىق ناۋقاستارعا (دەمەنتسيا، اۋتيزم، التسگەيمەر سيندرومى، داۋن اۋرۋى، شيزوفرەنيا) باعىتتالعان. جەدەل جاردەم دارىگەرلەرى كودتى سكانەرلەۋ ارقىلى ناۋقاستىڭ Damumed قوسىمشاسىن كورە الادى.
«كوشەدە ۇستاماسى ۇستاپ قالعان ناۋقاسقا، قاراپايىم ادام دا قول ۇشىن سوزا الادى. بىلەزىكتەگى «ينگالياتور سومكەدە» دەگەن اقپارات ارقىلى مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋگە بولادى. سونداي- اق جاقىندارىنىڭ بايلانىس نومەرى جانە دارىلەرگە اللەرگياسى جازىلادى. جەدەل جاردەم دارىگەرلەرى QR كودتى سكانەرلەۋ ارقىلى، Damumed-تەگى ناۋقاستىڭ مەديتسينالىق كارتاسىنا وتەدى»، - دەپ ءتۇسىندىردى ستۋدەنت.
ارۋجان كاليحانوۆا، جوبا العاشىندا ءاميان رەتىندە جارىققا شىعاتىنىن جەتكىزدى.
«ونىڭ ىشىندە پورتاتيۆتى كارتوچكا بولادى. جوبا Demo Day فيناليستى اتانىپ، KazNMU Endowment فوندىنىڭ قولداۋىنا يە بولدى. قازىرگى تاڭدا فوند سەرىكتەستەردى تابۋعا جانە ماركەتينگ سالاسىندا كومەك كورسەتىپ جاتىر. بۇگىندە بىلەزىكتەردى جارىققا شىعارۋ ءۇشىن سەرىكتەستەر ىزدەستىرىلۋدە»، - دەيدى جوبا اۆتورى.
اۆتور
الما مۇقانوۆا
