اكە اماناتى

استانا. قازاقپارات - بالانىڭ كىرشىكسىز، رياسىز كۇلكىسىنەن اسقان قۋانىش تا، باقىت تا جوق شىعار. ق ۇلىنداي قۇلدىراڭداپ شاپقىلاپ جۇرگەن بەيكۇنا پەرىشتەنىڭ جۇزىندەگى جىلىلىق اكە بىتكەندى قاناتتاندىراتىنى، شابىتتاندىراتىنى انىق. 

әке мен бала
Фото: Оқу-ағарту министрлігі

كوزىنىڭ اعى مەن قاراسىنداي بولعان ۇلىنا كىم دە بولسا تەك جاقسىلىق تىلەيتىنىنە ەشكىمنىڭ تالاسى جوق. بالاعا ارنالعان ادەمى اندەر از ەمەس. سولاردىڭ ىشىندە عازيزحان شەكەربەكتىڭ ورىنداۋىندا « ۇلىما اقىل» ءانى كىمدى دە بولسىن ويلاندىرماي، تولعاندىرماي قويمايدى.

ءاننىڭ ءسوزى مەن سازى ۇيلەسىم تاپسا، تىڭدارماننىڭ كوڭىلىن توقىتاتىنى، جان تەبىرەنتەتىنى بەلگىلى. سول تۇرعىدان العاندا عازيزحان شەكەربەك پەن اقىن ەرشات قايبولدين اراسىنداعى شىعارماشىلىق تاندەم ءساتتى شىققان دەۋگە تولىق نەگىز بار. ەكى اۆتوردىڭ بىرلەسىپ جازعان اندەرى ساپا تۇرعىسىنان العاندا، ونەرسۇيەر قاۋىمنىڭ ويىنداعىسىن ءدال تاباتىنىنا ەشكىم تالاسا قويماس. قارا ولەڭنىڭ قاينار بۇلاعىنان ءشولىن قاندىرعان ەرشات اقىننىڭ قاي انگە جازعان ءسوزى بولسىن، تىڭدارمان جۇرەگىنە ءدوپ تيەتىنى بار. سۇيەگىنە ءسوز قونعان جاس اقىن سونىسىمەن دارالانىپ تۇرادى.

«سەن ءسۇرىنىپ كەتكەندە تىك تۇرامىن،

شىر- پىر بولىپ شىرقىراپ شىقتى جانىم.

دوس تاڭداماي بارىمەن سىيلاسا بەر،

ءبىراق جاۋدىڭ تاڭداپ ال مىقتىراعىن»، دەپ كەلەتىن ءتورت جول كەز كەلگەن اكەنىڭ كومەيىندە كەپتەلىپ تۇرعان ءسوز ەكەنىنە ەشكىمنىڭ ءشۇبا كەلتىرە الماسى انىق. اقيقاتىندا بارلىق اكە بالاسىنىڭ سۇرىنبەۋىن، جىعىلماۋىن، جولىنان اداسپاۋىن تىلەيدى ەمەس پە؟ اكە كوڭىلىندەگى سول ءبىر العاۋسىز تىلەك ءان تىلىندە، قارا ولەڭ قالىبىندا جۇرەكتەرگە ءدال جەتىپ تۇر دەسەك، ارتىق ايتپاسپىز. بۇل ەندى ەرشات اقىننىڭ شەبەرلىگى ەكەنى داۋسىز. ونى جۇرت جۇرەگىنە ادەمى اۋەنىمەن جەتكىزگەن عازيزحان شەكەربەكتىڭ دە ەڭبەگى ەرەن.

«ءبورى ەتەكتەن العاندا جاۋ جاعادان،

تالايلار ارىن ساتىپ ساۋدالاعان.

قاپىدا تابىسىڭدى جوعالتساڭ دا،

نامىسىڭدى جوعالتىپ الما، بالام»، دەپ كەلەتىن شۋماق تا كوكەيىمىزدە جۇرگەن، الايدا ءتىلدىڭ ۇشىنا كەلمەگەن ويىمىزدى ايقىن جەتكىزىپ تۇرعانى تاعى راس.

راسىندا جۇرەگىندە نامىس وتى لاۋلاعان ءاربىر اكە بالاسىنىڭ دا بويىندا قازاق باتىرلارىنا ءتان ءور رۋحتىڭ وتى ۇشقىنداپ تۇرعانىن قالايتىنى اقيقات. نامىسىن ساۋداعا سالمايتىن قازاق بالاسىنىڭ ءجۇزى قاي كەزدە دە جارقىن بولاتىنى دا داۋسىز. ادالدىق پەن ار جولىنان اينىماعان ادامنىڭ جۇرەگىن جارالاۋ وڭاي كورىنسە دە، كوڭىلىنە ەشكىم قاياۋ تۇسىرە المايدى. ويتكەنى ونىڭ بويىندا بايىرعى بابالاردان قالعان تەكتىلىكتىڭ، كىسىلىكتىڭ سارقىتى بار.

«جولدان ىزدەپ جولىقتىر ازىعىڭدى،

سەن كورسەتشى اكەڭنەن وزىپ ۇلگى.

جارتى الەمنىڭ تىزگىنىن ۇستاساڭ دا،

تۋعان جەرگە قاعارسىڭ قازىعىڭدى»، دەپ باستالاتىن ءان شۋماقتارى دا سانانى ءدۇر سىلكىندىرەتىنى انىق.

راسىندا، ادامزات ءۇشىن، اسىرەسە اكە ءۇشىن ۇلىنىڭ ءوزى قول جەتكىزە الماعان زاۋ بيىكتى باعىندىرعانىن كورگەننەن اسقان باقىت جوق شىعار. ال اقىننىڭ «جارتى الەمنىڭ تىزگىنىن ۇستاساڭ دا، تۋعان جەرگە قاعارسىڭ قازىعىڭدى» دەۋىنىڭ ارتىندا اكە اماناتى جاتقانىنا ەشكىمنىڭ تالاسى جوق.

«جانىم بالام، تاس لاقتىرما تاعدىرعا،

جارقىراپ ءجۇر، كوڭىلىمدى قالدىرما.

ءتور سەنىكى، تومەندەۋگە حاقىڭ جوق،

ەل تۇرعاندا ارتىڭدا، مەن تۇرعاندا الدىڭدا»، دەگەن ولەڭ تارماقتارى دا تىڭدارمان ساناسىن سان ساققا جۇگىرتەتىنى، تولعاندىراتىنى، ويلاندىراتىنى ءسوزسىز. ويتكەنى بۇل شۋماقتاعى كەز كەلگەن تارماق ءاربىر اكە جۇرەگىندەگى تۇنىق ويدى دالمە- ءدال جەتكىزىپ تۇر. ءاننىڭ ءماتىنى سونىسىمەن قۇندى دەسەك تە بولاتىن سەكىلدى.

ءان ماتىنىنەن ءمان كەتكەن قازىرگى ۋاقىتتا ەرىنبەگىننىڭ ءبارى ءانشى بولىپ جۇرگەنى جان اۋىرتادى. وسىندايدا ءسوز تاني بىلەتىن، قاسيەتتى قارا ولەڭگە باس يەتىن عازيزحان شەكەربەك سەكىلدى تالعامپاز انشىلەردىڭ بارى كوڭىل توعايتادى. ويتكەنى مۇنداي انشىلەر ءاننىڭ تابيعاتىن دا، قارا ولەڭنىڭ تابيعاتىن دا بۇزبايدى.

تابيعات مۇسىلمانقۇل

egemen.kz

سوڭعى جاڭالىقتار