اجىراسۋشىلار كوبىنە قانداي ءۋاج ايتادى؟
استانا. قازقپارات - بۇگىندە ەلىمىزدە اجىراسۋ تاقىرىبى وزەكتى ماسەلەنىڭ بىرىنە اينالىپ وتىر. ويتكەنى قازاقستانداعى اجىراسۋ كورسەتكىشى بىلتىرعىمەن سالىستىرعانداي ايتارلىقتاي ارتقان. ەرلى-زايىپتىنىڭ اجىراسۋىنا ءتۇرلى جاعداي سەبەپ بولۋى مۇمكىن. مىسالى، ءبىرى مىنەز-قۇلىقتىڭ ساي كەلمەۋىنەن اجىراسسا، ەندى ءبىرى سەرىكتەسىنىڭ ىشكىلىككە سالىنعانىن ايتىپ، شاعىمدانادى. وسىعان بايلانىستى Massaget.kz قازاق وتباسىلارى شاڭىراعىنىڭ شايقالۋىنا كوبىنە نە تۇرتكى بولىپ جاتقانىن انىقتاپ كوردى.
مامانداردىڭ ايتۋىنشا، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىنىڭ تومەندىگى وتباسىنىڭ بەرەكەسىنە ءوز اسەرىن تيگىزەدى. مىسالى، وتباسىلىق سوت وكىلدەرى اجىراسۋشىلاردىڭ كوپ بولىگى اقشانىڭ جەتىسپەۋشىلىگى مەن تۇرمىستىق جاعدايدىڭ تىم تومەندىگىنەن ءجيى كيكىلجىڭگە تاپ بولاتىنىن ءتۇسىندىردى.
وتباسىلىق سوت وكىلدەرى نە دەيدى؟
سۋديا دينارا قۇيقابايەۆا اجىراسۋعا كەلەتىن ەرلى-زايىپتىنىڭ ەڭ ءجيى ايتاتىن 2 سەبەبىن ءتىزدى.
مىنەز-قۇلىقتىڭ جاراسپاۋى؛
ەر ادامنىڭ جۇمىس ىستەمەۋى، وتباسىن اسىراي الماۋى.
«كوپ ەرلى-زايىپتى مىنەزىمىز جاراسپادى دەپ جاتادى. نەگىزى زاڭ بويىنشا اجىراسۋعا ەكى تاراپ تا كەلىسىپ تۇرسا، ەرلى-زايىپتىنىڭ اجىراسۋ تۋرالى شەشىمىن قابىلداۋعا نە سەبەپ بولعانىن سۇراۋعا قاقىمىز جوق. ءتىپتى ەرلى-زايىپتىنىڭ ءبىرى وپاسىزدىق جاساسا دا.
سونداي-اق، ەر ادامنىڭ جۇمىس ىستەمەۋى، اقشا تاپپاۋى، اسىراماۋىنىڭ ورنى ەرەكشە. بۇل ەلىمىزدىڭ جالپى داعدارىسىنا بايلانىستى، قوعامنىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى تومەن. حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى تومەندەگەن سايىن، اجىراسۋ دا اۆتوماتتى تۇردە كوبەيە بەرەدى»، - دەيدى سۋديا.
وتباسىلىق پسيحولوگ نە دەيدى؟
ال وتباسىلىق پسيحولوگ مامانى ەلۆيرا قاسىم جاعدايدى مۇلدە باسقا قىرىنان كورەدى. ونىڭ سوزىنشە، زورلىق- زومبىلىقتان باسقا كەز كەلگەن ماسەلەنى اجىراسپاي-اق شەشۋگە بولادى. ول ءۇشىن الدىمەن ەكى تاراپتىڭ ءارقايسىسى ىشتەي دايىن بولۋى ماڭىزدى.
پسيحولوگ جىراسۋ پروتسەسى وتە اۋىر كەزەڭنىڭ ءبىرى ەكەنىن جەتكىزدى. مامان ادەتتە اجىراسقان ادامدار پسيحولوگ كەڭەسىنە وتە سيرەك كەلەتىنىن ايتتى، ال كومەك سۇراپ كەلەتىن ەر ادامدار جوقتىڭ قاسى.
«نەگىزى پسيحوتەراپياعا كۇشتى ايەلدەر عانا كەلەدى. ال ەر ادامدار ايەلدەرمەن سالىستىرعاندا از كەلەدى. مىسالى، مەنىڭ كەڭەسىمە جازىلاتىن 30 ادامنىڭ ەكەۋى عانا ەر ادام بولۋى مۇمكىن. وعان قوسا، ەر ادامدار تەراپياعا ۇزاق ۋاقىت كەلمەيدى، مەنىڭ جەكە تاجىريبەمدە كەزدەسكەن ەڭ ۇزاق ۋاقىت 1 جىل عانا. ءبىزدىڭ قوعام پسيحوتەراپياعا بەيىمدەلمەگەن»، - دەيدى ول.
ەلۆيرا قاسىم كۇيەۋىنە شاعىمدانىپ كەلەتىن ايەلدەردىڭ اجىراسۋىنا كوبىنەسە وزدەرى كىنالى ەكەنىن العا تارتتى.
«ماعان كەلەتىن 10 ايەلدىڭ 9 ى وتباسى ماسەلەسىمەن كەلەدى. ولاردى تىڭداي كەلە، العاشقى قابىلداۋدان-اق ماسەلە كۇيەۋىندە ەمەس ەكەنىن بايقايمىن.
قارىم-قاتىناسقا تۇسكەن ادامدا پروەكسيا دەگەن تۇسىنىك بولادى. پروەكسيا بۇل ادام پسيحيكاسىنىڭ قورعانىس مەحانيزمى. مىسالى، ادامنىڭ اناسى قاتىگەز، مەيىرىمسىز بولسا، ول قارىم-قاتىناسقا تۇسكەن كەزدە جولداسىنان ەشقانداي مەيىرىم كورە المايدى. ول ىشتەي قورقادى، ۇرەيلەنىپ جۇرەدى. ۇنەمى سەرىكتەسىنەن ءبىر قاتەلىكتى كۇتەدى. ايەلدەردەن «ۇيگە ەرتەرەك بارىپ، تاماق ىستەمەسەم، كۇيەۋىمنەن تاياق جەيمىن» دەگەن اڭگىمەنى ەستىگەن بولارسىز؟ شىن مانىندە ول ەركەكتىڭ ونداي ويى جوق. بۇل ايەلدىڭ ىشىندەگى سەزىمى عانا. الايدا مۇنىڭ سالدارى بار، ويتكەنى ادام بەيسانالى تۇردە ءوزىنىڭ ىشىندەگى سەزىمىن سەرىكتەسىنە قۇيا بەرەدى، سودان ەرتە مە كەش پە سەرىكتەسى تۋرا ويىنداعىداي ادام بولىپ شىعادى. ياعني، ەگەر ادام ىشتەي وزىنە ۇنامايتىن قاسيەتتى سەرىكتەسىنەن كورە، كۇتە بەرسە، «سونداي بولا ما؟» دەپ قورقا بەرسە، سەرىكتەسى سونداي ادامعا اينالادى»، - دەدى ول.
مامان ەرلى-زايىپتىنىڭ اجىراسۋىنا تاعى ءبىر سەبەپ رەتىندە ادامداردىڭ وتباسىلىق ومىرگە دايىن بولماۋىن ۇسىندى.
«اجىراسۋعا كەلەتىن ەرلى-زايىپتىلار دا تاعى ءبىر كوپ كەزدەسەتىن سەبەپ - ادامداردىڭ وتباسىلىق ومىرگە دايىن ەمەستىگى. كوپ ادامنىڭ جان دۇنيەسى تولىق جەتىلمەگەنى. ولار ۇلكەن ومىرگە تولىق وسپەگەندىكتىن، سەرىكتەسىنە پروەكسيا جاسايدى. ويتكەنى پسيحيكاسى ەداۋىر ساۋ ادام مەنىكى - مەنىكى، سەنىكى - سەنىكى دەگەن دۇنيەنى تۇسىنەدى. ادۆوكات، سۋديا سەكىلدى سوت وكىلدەرى تەك دەرەكپەن جۇمىس ىستەيدى. ولارعا ەرلى-زايىپتىلار «قارنىم اش، اقشا جوق، جالاڭاشپىن، سوندىقتان اجىراسقىم كەلەدى» دەپ ايتۋى مۇمكىن. ءبىراق مۇنداي كەزدەگى ماسەلە - ادامداردىڭ ىشتەي ەرەسەك بولماۋى. ەگەر سارالايتىن بولساق، ءوز-وزىنە قول جۇمسايتىن ادامدار تەك كۇنىن كورە الماي وتىرعان ادامدار ەمەس. مىسالى، كەزىندە قازاقستانداعى ءنومىرى ءبىرىنشى ادامنىڭ دا نەمەرەسى ءوز-وزىنە قول جۇمسادى عوي، وعان اقشا جەتپەدى دەپ ويلايسىز با؟ جوق!» - دەدى ول.
پروەكسيا - قاراپايىم تىلمەن تۇسىندىرگەندە - تاسىمال. ادام ءوزىنىڭ ىشىندەگى دۇنيەنىڭ ءبارىن سەرىكتەسىنە تاسىمالداپ، جابىستىرا بەرەدى. سودان ەكەۋى دە ءبىر-بىرىنە ساي بولىپ شىعادى. سوندىقتان دا پسيحولوگ اجىراسۋدىڭ سەبەبى اقشانىڭ جوقتىعى ەمەس، ادامنىڭ ىشتەي ەرەسەك بولماۋى، ءبىر-بىرىنە شەكتەن تىس پروەكسيا جاساۋى دەپ تۇسىندىرەدى.
الايدا مامان كەيبىر جاعدايدا اجىراسۋ ەكى جاق ءۇشىن دە تاپتىرماس شەشىم ەكەنىن ەسكە سالدى.
«مەنىڭ كەڭەسىمدى الاتىن ايەلدەردىڭ اراسىندا اجىراسۋعا دايىندالىپ جۇرگەندەر دە بار. ول ايەل ءالى دايىن ەمەس، ءبىراق دايىندالىپ جاتىر. ءبىز قانداي كەزدە ادامدى اجىراسۋعا دايىندايمىز؟ ەگەر سەرىكتەسى پارانويك، ەسالاڭ، ۇراتىن بولسا. ەرلى-زايىپتىنىڭ ارا-قاتىناسىن ساقتاپ قالۋعا بولادى، ءبىراق كەيبىر جاعدايدا اجىراسۋ ەكى جاق ءۇشىن دە تاپتىرماس شەشىم»، - دەدى ول.
كەڭەس
ەلۆيرا قاسىم ەرلى-زايىپتىلارعا كەڭەس بەردى.
«ماعان كەلەتىن ادامدار العاشىندا «بولدى، مەن اجىراسىن» دەپ كەلەدى. مەن ەڭ الدىمەن سەرىكتەسى پسيحولوگيالىق تۇرعىدان قانشالىق جەتىلگەنىن انىقتاپ الامىن. ەگەر ۇرىپ- سوعاتىن سەرىكتەس بولسا، مەن «اجىراسپاڭىز، ماسەلەنى شەشۋگە بولادى» دەپ ايتا المايمىن عوي. ەگەر فيزيكالىق زورلىق-زومبىلىق جوق بولسا، مەن ماسەلەنى تولىق اشىپ، سەبەبىن اشۋعا تىرىسامىن. ەرلى-زايىپتى اجىراسۋعا كەز كەلگەن ۋاقىتتا ۇلگەرەدى، ەڭ الدىمەن وتباسىنى ساقتاپ قالۋعا تىرىسىپ كورۋ كەرەك»، - دەپ قورىتىندىلادى پسيحولوگ.