ۆاشينگتونداعى سامميت تابىستى ءوتتى - ساراپشىلار پىكىرى
استانا. KAZINFORM - ساراپشىلار ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ پەن قازاقستان دەلەگاتسياسىنىڭ ۆاشينگتونداعى مەرەيتويلىق C5+1 سامميتىنە ساپارىنان كەيىن قازاقستان مەن ا ق ش اراسىنداعى قارىم-قاتىناستا ايتارلىقتاي سەرپىلىس بولعانىن اتاپ ءوتتى، دەپ حابارلايدى Kazinform اگەنتتىگىنىڭ مەنشىكتى ءتىلشىسى.
حالىقارالىق سالىق جانە ينۆەستيتسيا ورتالىعىنىڭ ەنەرگەتيكا، ەكونوميكالىق ءوسۋ جانە قاۋىپسىزدىك باعدارلاماسى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى ۋەسلي الەكساندر حيلل اقش- تا وتكەن C5+1 سامميتى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى.
- مەنىڭ ويىمشا، سامميت ۇلكەن تابىسقا جەتتى. ۇزاق ۋاقىت بويى C5+1 فورماتى شىندىققا قاراعاندا ريتوريكاعا كوبىرەك ۇقسادى، ايتىلادى، ءبىراق كوپ ارەكەت بولعان جوق. مەن بۇل سامميت ناقتى مىندەتتەمەلەر قابىلداناتىن، كەلىسىمدەرگە قول قويىلاتىن جانە كەلىسىمدەر جاسالاتىن بولاشاقتاعى كوپتەگەن سامميتتىڭ العاشقىسى بولادى دەپ ۇمىتتەنەمىن، - دەدى ۋەسلي الەكساندر حيلل.
ساراپشى ورتالىق ازيا ەلدەرى مەن امەريكالىق بيزنەس اراسىنداعى قول جەتكىزىلگەن كەلىسىمدەردىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى:
- الداعى ۋاقىتتا مەن جەكە ءوزىم بۇل ينۆەستيسيالاردىڭ قايدا باعىتتالاتىنىنا نازار اۋدارامىن. مەنىڭ ويىمشا، ءبىزدى ورتالىق ازياداعى ينۆەستيتسيالىق احۋال ءۇشىن وتە قىزىقتى كەزەڭ كۇتىپ تۇر. قاسىم- جومارت توقايەۆ پەن دونالد ترامپتىڭ كەزدەسۋى ءساتتى ءوتتى، - دەيدى ول.
ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ بولاشاعى تۋرالى ايتا كەلە، ساراپشى قازاقستان مەن ا ق ش اراسىنداعى ينۆەستيسيالار مەن ساۋدا ەكى نەگىزگى باعىتقا باعىتتالاتىنى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى.
ءبىرىنشىسى - لوگيستيكا. ا ق ش پەن ورتالىق ازيا ەلدەرى، اسىرەسە قازاقستان اراسىنداعى ساۋداداعى ەڭ ۇلكەن قيىندىق - تاۋاردى ەلدەن شىعارۋ جانە ەلگە جەتكىزۋ.
بۇل ا ق ش-تىڭ كاسپي تەڭىزىنىڭ ينفراقۇرىلىمىنا، وڭتۇستىك كاۆكازداعى بەيبىتشىلىككە، تۇركيا مەن گرۋزياداعى ساياسي وقيعالارعا، سونداي-اق جالپى الەمدىك جاعدايعا، سونىڭ ىشىندە كاۆكاز بەن كاسپي تەڭىزىندەگى «ورتا ءدالىز» دەپ اتالاتىن ينفراقۇرىلىمنىڭ جاعدايىنا باسا نازار اۋدارۋى كەرەك دەگەندى بىلدىرەدى.
ەكىنشىدەن، ماڭىزدى مينەرالدار. سوندىقتان، ا ق ش پەن قازاقستان اراسىنداعى مينەرالدار بويىنشا ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم بولاشاقتا نازار اۋدارتاتىن بولادى.
ا ق ش-قا تەك ءوزىنىڭ وڭدەۋى ءۇشىن عانا ەمەس، نارىقتى تولتىرۋ جانە مينەرالدى شيكىزات باعاسىن تومەندەتۋ ءۇشىن دە ماڭىزدى مينەرالدار قاجەت.
Freedom Holding Corp. باس ديرەكتورى تيمۋر تۋرلوۆ قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ۆاشينگتونعا ساپارى كەزىندە ترامپ اكىمشىلىگى قازاقستاندىق دەلەگاتسيانى وتە جىلى قارسى العانىن ايتتى.
- مەنىڭ تۇسىنگەنىمشە، ساپار وڭ بولدى جانە ءۇمىتتى اقتادى. ماڭىزدى كەلىسىمدەرگە قول قويىلدى. ءبىز جوعارى لاۋازىمدى شەنەۋنىكتەردىڭ نازارىن اۋداردىق، ولار ورتالىق ازيا قازىر ماڭىزدى سەرىكتەس ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ءبىز ا ق ش ءۇشىن باسىمدىققا اينالىپ كەلە جاتقانىمىزدى كورىپ وتىرمىز. ولار بىزگە جانە ءبىزدىڭ ەلىمىزگە ينۆەستيتسيا سالۋعا دايىن، ال قازاقستان ءۇشىن بۇل ەڭ وزىق تەحنولوگيالارعا قول جەتكىزۋ جانە بارلىق نەگىزگى ەكونوميكامەن قارىم-قاتىناسىمىز بەن سەرىكتەستىگىمىزدە دۇرىس تەپە- تەڭدىكتى قامتاماسىز ەتۋ مۇمكىندىگى، - دەپ اتاپ ءوتتى تيمۋر تۋرلوۆ.
امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ تۇركىمەنستانداعى بۇرىنعى ەلشىسى مەتتيۋ كليموۋ وتكەن جىلى اشحابادتان 2019 -جىلدان 2024 -جىلعا دەيىن ا ق ش ەلشىسى بولىپ ورالعانىن جانە پرەزيدەنت ترامپتىڭ شاقىرۋىمەن مەملەكەت باسشىلارىنىڭ C5+1 فورماتىنداعى كەزدەسۋگە قاتىسۋى تۋرالى پىكىرىن بولىسكەنىنە قۋانىشتى ەكەنىن ايتتى.
- مەن 2019 -جىلى اشحابادقا كەلگەن كەزدە C5+1-دىڭ سونشالىقتى تەز ءوسۋى مۇمكىن ەمەس ەدى. مەن ءۇشىن بۇل سەنىمدى نىعايتاتىن ارحيتەكتۋرا. بۇل ورتالىق ازيادان وتە الىس ورنالاسقان امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ ايماققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن كورسەتۋ جانە شىعىس پەن باتىس اراسىنداعى ءوزارا بايلانىستىڭ ماڭىزدىلىعىن مويىنداۋدىڭ ءبىر جولى. ورتالىق ازياعا العاشقى ساپارىمنان بەرگى التى جىلدى ەسكە تۇسىرگەندە، جاعدايدىڭ قانشالىقتى تەز جاقسى جاققا وزگەرگەنىنە تاڭعالامىن جانە 5+1 كەلىسىمى بۇل وسىمگە ءىشىنارا ۇلەس قوستى دەپ ويلايمىن، - دەدى مەتتيۋ كليموۋ.
- مەن كەزدەسكەن جانە تانىسىپ جاتقان ورتالىق ازيا جاستارىنان الدەقايدا كوپ مۇمكىندىك، كاسىپكەرلىك رۋح، ءبىلىم جانە كۇش-جىگەر كورەمىن. مەنىڭ ويىمشا، ورتالىق ازيانىڭ بەس ەلىنىڭ بارلىعىندا پايدالانىلماعان وراسان زور الەۋەت بار. ال ەندى بىزدە بۇل سالانى شىنىمەن دامىتۋ ءۇشىن بىرنەشە جىل بۇرىن بولماعان مۇمكىندىكتەر بار، - دەدى مەتتيۋ كليموۋ.
