ا ق ش- تاعى ءورت شىعىنىن ساقتاندىرۋ جابا الا ما

استانا. KAZINFORM - لوس-اندجەلەستەگى ورمان ءورتى سالدارىنان ساقتاندىرۋ كومپانيالارى تولەيتىن تولەم سوماسى 20 ميلليارد دوللاردان اسىپ جىعىلۋى مۇمكىن. دەگەنمەن، ساراپشىلار ساقتاندىرۋ سالاسىنا قاۋىپ ءتونىپ كەلە جاتقانىن العا تارتىپ دابىل قاعۋدا.

АҚШ-тағы өрт шығынын сақтандыру жаба ала ма
Фото: ACoFD / Х

وسىعان وراي قازاقپارات اگەنتتىگىنىڭ مەنشىكتى ءتىلشىسى ءمان-جايدى بايىپتاپ كورگەن ەدى.

الدىن الا باعالاۋعا قاراعاندا، «Pacific Palisades» ەليتالىق اۋدانىنداعى ساقتاندىرىلعان مۇلىكتىڭ ورتتەن كەلگەن شىعىنى شامامەن 10 ميلليارد دوللارعا جۋىقتايدى. ال لوس-اندجەلەس ءۇشىن جالپى شىعىن 20 مەن 150 ميلليارد دوللار ارالىعىندا بولجانىپ وتىر.

АҚШ-тағы өрт шығынын сақтандыру жаба ала ма
Фото: ACoFD / Х

ايتالىق، «JPMorgan» ساراپشىلارى ساقتاندىرىلعان مۇلىك شىعىنىنا قاتىستى ءوز بولجامىن ەسەلەپ، 20 ميلليارد دوللارعا جەتكىزسە، «Wells Fargo» اپاتتان كەلگەن جالپى ەكونوميكالىق شىعىن 60 ميلليارد دوللاردان دا اسىپ جىعىلۋى مۇمكىن دەپ كۇتەدى.

- «AccuWeather» كومپانياسىنىڭ الدىن الا باعالاۋىنا سايكەس، ءورت 135 ميلليارد دوللاردان 150 ميلليارد دوللارعا دەيىن مولشەردە جالپى شىعىن اكەلدى جانە ءورتتىڭ تارالۋىنا قاراي بۇل سيفر ءالى دە ايتارلىقتاي ارتۋى مۇمكىن، - دەپ جازادى Investopedia.

جۇما، 10-قاڭتار كۇنى ساقتاندىرۋ كومپانيالارىنىڭ اكسيالارى الداعى ۋاقىتتا تولەنەتىن وتەماقىعى بايلانىستى ميلليارد- تاعان دوللارعا قۇلدىرادى.

АҚШ-тағы өрт шығынын сақтандыру жаба ала ма
Фото: Yahoo News

ساقتاندىرۋ داعدارىسى

ساراپشىلاردىڭ اتاپ وتۋىنشە، كاليفورنياداعى قايعىلى وقيعاعا دەيىن شتاتتاعى ەڭ ءىرى 12 ساقتاندىرۋ كومپانياسى ءوز قىزمەتىن تولىقتاي توقتاتقان نەمەسە جاڭا ساقتاندىرۋ پوليستەرىن بەرۋىن دوعارعان.

ناقتىراق ايتار بولسا، كاليفورنياداعى ەڭ ءىرى «State Farm» ساقتاندىرۋ كومپانياسى 2023-جىلدىڭ مامىرىندا-اق شتاتتا ورتتەن ساقتاندىرۋعا جاڭا وتىنىمدەردى قابىلداۋىن توقتاتقان بولاتىن. كومپانيا مۇنداي قادامعا اپات قاۋىپىنىڭ جوعارى بولۋىنا بايلانىستى بارعان ەدى. سودان كەيىن 2024 -جىلدىڭ ناۋرىزىندا كومپانيا شتاتتاعى 72 مىڭ پوليستىڭ مەرزىمىن ۇزارتپايتىندىعىن مالىمدەدى. بۇل شەشىم ينفلياتسياعا، تابيعي اپاتتاردىڭ جيىلەۋىنە جانە ساقتاندىرۋ نارىعىنداعى جوعارى تاۋەكەلگە بايلانىستى قابىلداندى.

АҚШ-тағы өрт шығынын сақтандыру жаба ала ма
Фото: Etienne Laurent

مۇنان بولەك، 2023 -جىلى كاليفورنياداعى تۇرعىن ءۇيدى ساقتاندىرۋ جاعىنان التىنشى ورىندا تۇرعان «Allstate» كومپانياسى دا شتاتتا جاڭا پوليستەر بەرۋىن توقتاتاتىندىعىن مالىمدەدى. دەگەنمەن، ساقتاندىرۋ سالاسىنداعى بۇل تەندەنسيا ۇزاق جىلدان بەرى بايقالادى. كاليفورنيا، تەحاس، لۋيزيانا جانە فلوريدا سىندى شتاتتاردىڭ تۇرعىندارى ساقتاندىرۋ الۋ كەزىندە قيىندىققا تاپ بولىپ وتىر. كومپانيالار جاباتىن شىعىن كولەمىن قىسقارتادى نەمەسە مۇلدەم شتاتتان كەتىپ قالادى.

امەريكا تۇتىنۋشىلار فەدەراتسياسىنىڭ دەرەگىنە سايكەس، 2022 -جىلى لۋيزيانا شتاتىندا ءۇي يەلەرىنىڭ 12 پايىزىندا ساقتاندىرۋ بولماعان. ويتكەنى، ساقتاندىرۋ پوليسىنىڭ ورتاشا قۇنى جىل ىشىندە 2240 دوللارعا دەيىن كوتەرىلىپ كەتتى. ال ەلدەگى ورتاشا كورسەتكىش 1915 دوللاردى قۇرايدى. دەمەك، بۇل نارىقتاعى كورسەتكىشتەن 15 پايىزعا جوعارى دەگەن ءسوز.

ساقتاندىرۋ اقپاراتتارى ينستيتۋتىنىڭ مالىمەتتەرىنە قاراعاندا، سوڭعى 3 جىلدىڭ ىشىندە فلوريدادادا ءۇيدى ساقتاندىرۋ شىعىندارى 102 پايىزعا ارتقان.

АҚШ-тағы өрт шығынын сақтандыру жаба ала ма
Фото: Caroline Brehman

«San Francisco Chronicle» كومپانياسىنىڭ ساراپتامالىق دەرەكتەرىنە سايكەس، 2019 -جىلدان بەرى 100 مىڭنان استام كاليفورنيالىق ساقتاندىرۋ كومپانيالارىنان شىعارىلعان. ويتكەنى، وڭىردە ورمان ءورتى جيىلەپ تۇر. ال قالعان كومپانيالار تاريفتەرىن كوتەرىپ، سونىمەن قاتار كاليفورنيادا پوليستەرىن الىپ تاستاي باستادى نەمەسە ولاردى ۇزارتۋدان باس تارتىپ وتىر.

Insurance سايتىنا سايكەس، 2024 -جىلى كاليفورنيادا تۇرعىن ۇيگە ارنالعان ساقتاندىرۋ پوليسى (1 ميلليون دوللاردى جابۋعا) جىلىنا 2586 دوللاردان («Allstate») 5 718 دوللارعا («Farmers» ) دەيىن جەتتى. زاڭدا شتاتتا تۇراتىن جىلجىمايتىن مۇلىك يەلەرىنە باسپانانى ساقتاندىرۋدى مىندەتتەيتىن نورما جوق. الايدا، يپوتەكالىق نەسيەسى بارلار مۇلكىن ساقتاندىرۋعا مىندەتتى.

АҚШ-тағы өрт шығынын сақтандыру жаба ала ма
Фото: AP nuotr

دەگەنمەن، جىلجىمايتىن مۇلىككە ارنالعان ۇلگىلىك ساقتاندىرۋ پوليسى ادەتتە جەر سىلكىنىسى، سۋ تاسقىنى جانە لاي كوشكىنى سىندى تابيعي اپاتتان كەلەتىن شىعىندى جابا المايدى. مۇنداي تابيعي اپاتتارعان جەكە ساقتاندىرۋ پوليسى تالاپ ەتىلەدى. ال ونىڭ جىلدىق قۇنى 40 مىڭ دوللارعا جەتىپ شىعىلادى.

تاۋەكەلى جوعارى ايماق

سولتۇستىك- شىعىس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ مەملەكەتتىك ساياسات جانە قالالىق پروبلەمالار پروفەسسورى دجوان فيتسدجەرالد تاۋەكەلى جوعارى اۋدانداردا تۇرۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەندىگىنە سەنىمدى.

- بولعان جايت ەشكىمدى دە تاڭ قالدىرماۋى ءتيىس. ويتكەنى، ءبىز باستاپقىدا-اق ءۇي سالىنۋى ءتيىس جەردە سالامىز، - دەدى دجوان فيتسدجەرالد.

ساقتاندىرۋ اقپاراتى ينستيتۋتىنىڭ وكىلى مارك فريدلەندەر كاليفورنيانىڭ تاۋەكەل جوعارى ايماقتارىندا تۇراتىن ادامدار قوماقتى ساقتاندىرۋ تولەۋگە جانە اپات سالدارىنان مۇلكىن جوعالتىپ الۋعا دايىن بولۋى تيىستىگىن اتاپ وتەدى.

- ەگەر ءسىز وڭتۇستىك فلوريدادا مۇحيت جاعاسىندا تۇرۋعا دايىن بولساڭىز، وندا مۇلكىڭىزدى جوعالتۋدىڭ ۇلكەن تاۋكەلىنە تاپ بولاتىنىڭىزدى ءتۇسىنۋىڭىز قاجەت جانە ءسىز ساقتاندىرۋ ءۇشىن تولەۋگە دايىن بولۋعا ءتيىسسىز. ەگەر ءسىز كاليفورنيادا تاۋەكەلى جوعارى ايماعىنا تۇرساڭىز، وندا ەڭ الدىمەن ورتاشا ساقتاندىرۋدان دا جوعارى تولەم جاساۋعا، ەكىنشىدەن، الەۋەتتى اپات شىعىندارىنا دايىن بولىڭىز، - دەدى مارك فريدلەندەر.

«سوڭعى ساتى ساقتاندىرۋشىسى»

وتكەن جىلى ساقتاندىرۋ سەكتورىنداعى كۇردەلى جاعدايدى نازارعا العان كاليفورنيالىق شەنەۋنىكتەر ۇكىمەتتىك «ساقتاندىرۋ تالاپتارىنا ءادىل قولجەتىمدىلىك جوسپارى» باعدارلاماسىن جاڭعىرتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. بۇل باعدارلاما شتاتتىڭ «سوڭعى ساتىداعى ساقتاندىرۋشىسى» دەپ تە ءجيى اتايدى.

1960 -جىلدارداعى بىرنەشە ورمان ورتىنەن كەيىن قۇرىلعان «FAIR» جوسپارى ساقتاندىرۋ كومپانيالارىنا قاراعاندا ءبىرشاما جوعارى مولشەرلەمە الادى جانە جەكە تۇلعالار ءۇشىن 3 ميلليون دوللارعا دەيىن جانە كوممەرتسيالىق نىساندار ءۇشىن 20 ميلليون دوللارعا دەيىن شىعىندى جابۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ساقتاندىرۋ پوليسىن ۇسىنادى.

قازىرگى ۋاقىتتا شتاتتا 408400-دەن استام «FAIR» ساقتاندىرۋ پوليسى بار. بۇل 2019 -جىلدىڭ قىركۇيەگىندەگى كورسەتكىشتەن 2 ەسەگە (154500 پوليس) اسىپ تۇسەدى. «Los Angeles Times» دەرەگىنشە، باعدارلاما وتە قاۋىپتى جاعدايدا تۇر جانە نە بارى 200-300 ميلليون دوللاردى عانا جابا الادى.

قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ قۇنى شارىقتايدى

Northeastern Global News ەگەر ورتتەن كەلەتىن شىعىن «FAIR» رەزەرۆىنەن اسىپ كەتەتىن بولسا، وندا ءالى دە بولسا شتاتتا جۇمىس ىستەيتىن جەكەمەنشىك ساقتاندىرۋشىلار 1 ميلليارد دوللار تاپشىلىقتى جابۋعا ارالاساتىندىعىن حابارلايدى.

ءبىراق، سولتۇستىك- شىعىس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، تۇراقتىلىقتى زەرتتەۋ باعدارلاماسىنىڭ ديرەكتورى دەنيەل ولدريچ «FAIR» باعدارلاماسى ءوز كليەنتتەرىنىڭ قايتارا العاننىڭ وزىندە ءۇي يەلەرى قۇرىلىس بارىسىندا قيىندىققا تاپ بولاتىندىعىن العا تارتادى.

- قازىرگى ساتتە پاليسەيدستە ورتەنگەن 10 مىڭ ءۇي بار. ءبىر ۇيگە نە بارى 3 ميلليون دوللار تولەنەدى. «California FAIR» شىندىعىندا دا وسى ساقتاندىرۋ پوليستەرىن تولەي الدى دەلىك. ءبىراق، قالپىنا كەلتىرۋ سول 2,5-3 ميلليون دوللارعا قاراعاندا الدە قايدا قىمباتقا تۇسەدى، - دەنيەل ولدريچ.

ساراپشىنىڭ تۇسىندىرۋىنشە، كوپتەگەن ءۇي يەسى باسپانالارىن الداعى بىرنەشە جىلدىڭ ىشىندە قالپىنا كەلتىرۋگە تىرىسىپ، بارلىق قۇرىلىس مەردىگەرلەرگە جۇمىس تارتىلادى. ال بۇل جۇمىس كۇشى مەن قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ قىمباتتاۋىنا الىپ كەلەدى. ءدال وسىنداي جايت 2005 -جىلدىڭ تامىزىندا لۋيزيانا شتاتىنىڭ جاڭا ورلەان قالاسىندا «كاترينا» داۋىلىنان كەيىن بولعان ەدى. ول كەزدە قالانىڭ 80 پايىزى سۋ استىنا كەتىپ، تۇرعىن ۇيلەردى قالپىنا كەلتىرۋگە 125 ميلليارد دوللار جۇمسالعان بولاتىن. سونىمەن قاتار اتالعان اپات سالدارىنان لۋيزيانا شتاتىنداعى جۇزدەگەن ساقتاندىرۋ كومپانياسى بانكروتقا ۇشىرادى. ولار شىعىندى وتەۋگە دايىن بولماي شىقتى.

- مەنىڭشە، ءبىز ساقتاندىرۋ سالاسى ءۇشىن ۇلكەن قارجىلىق داعدارىس الدىندا تۇرمىز، - دەدى دەنيەل ولدريچ.

بۇعان دەيىن كاليفورنياداعى ورمان ورتىنەن 10 ادام مەرت بولعانى حابارلانعان.

ا ق ش پرەزيدەنتى دجو بايدەن كاليفورنياداعى وسى جاعدايدى شتات تاريحىنداعى ەڭ ءىرى جانە ەڭ جويقىن ءورت دەپ اتادى.

اۆتور

مارلان جيەمباي

سوڭعى جاڭالىقتار