كۇيزەلىس پەن اشۋشاڭدىققا جول بەرمەيتىن 9 تاعام

قيىندىق تۋعىزاتىن دۇنيە ەمەس سياقتى... ءبىراق باسەكەلەستىك پەن ۋاقىت تاپشىلىعى، ۇلكەن قالالارداعى كۇيزەلىس جاعدايىندا بويىڭدى بوس ۇستاپ، تىنىشتىق كۇيدە بولۋ استە مۇمكىن ەمەس.
بىزگە كوبىنە، باقىت گورموندارىنىڭ بولىنۋىنە ىقپال ەتەتىن امين قىشقىلدار، تريپتوفان جەتىسپەيدى. سەروتونيننىڭ تۇزىلۋىنە كومىرسۋلار، ۆ توبى دارۋمەندەرى، ماگني مەن سينك كومەكتەسەدى. ەگەر بۇل زاتتەكتەر ورگانيزمدە بولماسا، تريپتوفاننىڭ ميعا جەتىپ، سەروتونين بولە باستاۋى قيىنعا سوعادى. ورگانيزمدەگى تريپتوفاننىڭ جەتكىلىكتى مولشەرى ورگانيزمگە ۇيقىسىزدىقتان زارداپ شەگۋگە جول بەرمەيدى. وعان قوسا اشۋشاڭدىقتى باسىپ، جۇمىس ىستەۋ قابىلەتىن جاقسارتىپ، باس اۋرۋىن جەڭىپ، ىشىمدىككە تاۋەلدىلىكتى ەڭسەرەدى.
باقىلاۋدا ۇستايتىن تاعى ءبىر دۇنيە - كارتيزول دەڭگەيى. ول - ادامعا قاۋىپ تونگەن ساتتە نە اش كەزىندە بولىنەتىن كۇيزەلىس گورمونى. قانداعى بۇل گورمون دەڭگەيىن تومەندەتۋ قاجەت. سەبەبى كارتيزول دەڭگەيىنىڭ ارتۋى تۇراقتى كۇيزەلىسكە، اشۋشاڭدىققا الىپ كەلىپ، زات الماسۋىن ناشارلاتادى. قانداعى كارتيزول قوزعالىس پەن قورەكتى قاجەتسىنەدى. ءدال وسى سەبەپتى كۇيزەلىس سوزىلمالى سيپات السا، ءبىز ارتىق سالماق قوسا باستايمىز.
اشۋدى باسىپ، تىنىشتالىپ، كۇيزەلىستەن ارىلىپ، كوڭىل- كۇيدى كوتەرۋ ءۇشىن بىزگە ارنايى «مەيىرىمدىلىك ەمدامى» كومەكتەسە الادى. ول كەلەسى تاعامداردان تۇرادى:
قىزىل ۋىلدىرىق
ءيا، ءبىز ونى سيرەك تۇتىنامىز. ءبىراق عالىمدار ۋىلدىرىقتىڭ ەڭ پايدالى تاعامداردىڭ ءبىرى ەكەنىن الدەقاشان دالەلدەگەن. تەك قىمبات تۇراتىن قىزىل ۋىلدىرىق قانا ەمەس، مينتاي مەن شورتان ۋىلدىرىقتارى دا وتە باعالى. ولاردىڭ قۇرامىندا كوپ مولشەردە پايدالى زاتتەكتەر بار، وعان قوسا ءسىڭۋى دە جەڭىل. دارۋمەندەر مەن مينەرالداردان بولەك، قىزىل ۋىلدىرىقتا تريپتوفان مەن جۇيكە جۇيەسىن نىعايتاتىن حولەستەرول كەزدەسەدى.
بادام
بادامدا تىنىشتاندىراتىن اسەرگە يە جانە كۇيزەلىس گورموندارى دەڭگەيىن تومەندەتەتىن اسا قۇندى ە دارۋمەنى بار. سونىمەن قاتار وندا حولەستەرين دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋىنە پايدالى قانىقپاعان مايلار كەزدەسەدى.
پىستە
باسقا جاڭعاقتارداعى سياقتى ونىڭ دا قۇرامىندا قانىقپاعان ماي قىشقىلدارى بار. ولار سەرگەكتىك پەن جاقسى كوڭىل- كۇي سىيلايدى. ودان بولەك پىستە قان قىسىمىن تومەندەتىپ، ادرەناليننىڭ ارتىق بولىنۋىنەن ارىلتىپ، كۇيزەلىستى باسادى.
ۇرمەبۇرشاق
ۇرمەبۇرشاقتىڭ ەڭ باستى بايلىعى - ماگنيي. ول بۇلشىقەتتەردى بوساڭسىتىپ، تىنىشتاندىرادى. ال تىنىشتانعان دەنەدە جۇكە جۇيەسى دە اۆتوماتتى تۇردە تىنىشتانادى. مۇنىمەن بىرگە ماگنيي كورتيزول دەڭگەيىن باقىلاۋعا كومەكتەسەدى.
بال
ول تەك جۇيكە جۇيەسىن عانا ەمەس، بۇكىل ورگانيزمدى نىعايتادى. بالدىڭ بوساڭسىتاتىن اسەرىنىڭ كۇشتىلىگى سونشا، ءتىپتى ۇيىقتاتاتىن اسەرگە يە. سوندىقتان بال قوسىلعان جىلى شاي - ۇيقىسىزدىق مازالاعاندى كومەكتەسەتىن ءبىرىنشى قۇرال.
ءشوپ شايلارى
ءشوپ شايلارىنا كەلەر بولساق، تۇيمەداق پەن جالبىز تىنىشتاندىراتىن اسەر بەرە الادى. وعان قوسا جالبىز ۇيقىدان جىلدام ويانىپ، بويعا كۇش- قۋات جيناۋعا سەبىن تيگىزەدى. جانە اشۋشاڭدىقتى باسىپ، شارشاعان كەزدە ورگانيزمدى قولدايدى.
شوكولاد
تاپتىرماس «كوڭىل- كۇي كوتەرگىش» جانە اشۋشاڭدىقپەن كۇرەسۋشى. شوكولاد بزىگە جاقسى كوڭىل- كۇي مەن سەرگەكتىك سىيلايدى. ونىڭ قۇرامىندا سەروتونين مەن ازدعان مولشەردە كانابينويدتەر بار. كانابينويدتەر - باقىت پەن ماساتتانۋ سەزىمىن سىيلايتىن زاتتەكتەر.
ءسۇت
ول بوساڭسۋعا، تىنىعىپ، تىنىش ۇيىقتاۋعا كومەكتەسەدى. جۇيكە جۇيەسىن تىنىشتاندىرىپ، اشۋشاڭدىقتان ارىلتادى. ءسۇتتىڭ قۇرامىندا پروتەين لاكتۋم كەزەدسەدى. ول ورگانيزمگە تىنىشتاندىراتىن اسەر بەرىپ، قان قىسىمى مەن كارتيزول دەڭگەيىن تومەندەتەدى.
ىرىمشىك
وندا ا جانە ە دارۋمەندەرى، دەپرەسسياعا قارسى تابيعي ءدارى- دارمەك اتالاتىن ماي قىشقىلدارى كوپ. سونىمەن قاتار ىرىشمىك قۇرامىندا كۇيزەلىس، اشۋ- ىزانى باساتىن تريپتوفان بار. ىرىمشىك ۇيقى ساپاسىن جاقسارتۋعا كومەكتەسەدى. ءتاپتا عالىمدار ۇيقىعا جاتار الدىندا ازداعان مولشەردە ىرىمشىك جەۋگە كەڭەس بەرەدى. دەسە دە ىرىمشىكتىڭ اسا كالورييلى ەكەنىن ۇمىتپاعايسىز. سوندىقتان ىرىمشىك ءتىلىمىنىڭ كىشكەنتاي بولعانى ابزال.
Stan.kz