ادامنىڭ بايىپ كەتۋىنە كەدەرگى كەلتىرەتىن 7 جامان ادەت قانداي؟
اسىرەسە مىناداي جامان ادەتتەر بايۋعا كوپ كەدەرگى كەلتىرەدى دەپ جازادى «زامانا».
- ساۋدالاسا بىلمەۋ. ادام ساۋدالاسا ءبىلۋى كەرەك. مىسالى، ايلىق جالاقى جونىندە ساۋدالاسۋ. جۇمىس بەرۋشى كوپ جاعدايدا تولەنگەن جالاقىنىڭ تومەن مولشەرىن كورسەتەدى. ءوز باعاڭىزدى بىلەتىن بولساڭىز جانە ىسكەرلىك تاجىريبەڭىز بەن ىسكەرلىگىڭىزگە سەنسەڭىز، وندا ساۋدالاسىڭىز. لايىقتى جالاقى سۇراڭىز. بۇلاي ەتۋدەن سىزگە پايدا بولماسا، زيان جوق. جۇمىس بەرۋشى جالاقىڭىزعا از دا بولسا مولشەر قوسادى. ياعني ءبىرىنشى ۇسىنىلاتىن مولشەردى قابىلداماڭىز.
- وزىڭىزگە ينۆەستيتسيا جاسامايسىز. قۇندى قاعاز، جىلجىمايتىن مۇلىك، ت. ب. قاجەت نارسەگە ينۆەستيتسيا قۇيىپ ۇيرەنىڭىز. دەنساۋلىعىڭىزعا قاراڭىز، ءبىلىم الىڭىز، بىلىكتىلىگىڭىزدى، تاجىريبەڭىزدى ارتتىرىڭىز. سوندا جۇمىس بەرۋشىگە كەرەك بولاسىز. قۇندى شەشىمدەر قابىلدايسىز، تابىستى كوبەيتەسىز.
- كەڭ اۋقىمدا ويلامايسىز. ءسىز كەڭ ويلاڭىز، كىرىس كوزدەرىن كوبەيتىڭىز. ياعني «زاپاس» ۇستاڭىز. مىسالى، جىلجىمايتىن مۇلىكتى جالعا بەرەتىن بولساڭىز نەمەسە باسقاداي تاعى دا كىرىس كوزى بولسا، ول سىزگە قيىن جاعدايدا جاقسى جاردەمشى بولادى. كەڭ ويلاپ، ءىس اياسىن كەڭەيتىڭىز.
- «وسى كۇنىمە شۇكىر» دەگەنگە ۇيرەنىپ العانسىز. بۇل - جاقسى. ءبىراق كوڭىلىڭىز بارعا ۇيرەنىپ، «ۇيىقتاپ» قالۋ قاۋپى بار. مىسالى، جۇمىسقا كۇشتى بۇرىنعىدان از جۇمسايسىز. بۇل ءسىزدىڭ باعاڭىزدى تۇسىرەدى. قازىرگى جالاقىم دا جەتكىلىكتى دەگەن توقمەيىلسۋ العا ۇمتىلۋىڭىزعا كەدەرگى بولادى. مىقتى تاجىريبە جيناقتاي تۇرىپ العا ۇمتىلماۋ، توقمەيىلسۋ ادامدى كەرى تارتادى. مۇندايدى سەزگەن بەتتە ءتيىستى شارالاردى قولعا العانىڭىز ابزال.
- العا ماقسات قويعان جاقسى، دەگەنمەن كەيدە ادام كوزدەگەنىنە جەتكەسىن سونىمەن شەكتەلىپ قالادى. بىلىمگە، تاجىريبەگە، جالاقى مەن مانساپقا قاتىستى «پلانكا» قويىپ، سوعان جەتكەسىن توقتاپ قالاتىندار بار. مۇنداي جاعدايعا تاپ بولماس ءۇشىن العا ۇلكەن ماقساتتار قويا ءبىلۋ كەرەك.
- تىم كەلىسىمپازسىز، وزگەنىڭ كوڭىلىنە قارايسىز. كەيدە ادام جۇمىسى تۇيىققا تىرەسە دە باسشىنىڭ كوڭىلى ءۇشىن ءبىر ورىندا جۇرە بەرەدى. مۇندايدا ماقسات جايىنا قالادى. سوندىقتان تارتىنشاقتاپ، بىرەۋدىڭ كوڭىلىنە قاراپ ءومىر ءسۇرۋدى توقتاتقان ءجون.
- اقشاعا جۇمىس ىستەتە بىلمەيسىز. اقشا ەسەلەنەتىندەي، تابىس اكەلەتىندەي بولۋى كەرەك. بانككە اقشا سالساڭىز، ول بوسقا جاتپاسىن، پايدا اكەلسىن. اكسيا، وبليگاتسيا، ورتاق ينۆەستيتسيا قورى سياقتىلاردان «بۇيىعى» كىرىس الىپ ۇيرەنىڭىز نەمەسە ونى ءبىلىمدى كوتەرىپ، مۇمكىندىكتى كوبەيتۋگە جۇمساڭىز. اقشا كىرىس كەلتىرۋى كەرەك، وسىنى ۇمىتپاڭىز.
جاقسى ءومىر سۇرگىڭىز كەلسە، جوعارىدا اتالعان ارتقا تارتاتىن 7 كەدەرگىدەن اباي بولىڭىز.