قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى: تاراز حالقى قوناقتاردى مەرەكەلىك كونسەرتتەرمەن جانە داستارحانمەن قارسى الدى - فوتو
تارازدا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن تويلاۋعا بايلانىستى شارالارعا كوپ دايىندىق جۇرگىزىلدى. اراسىندا «كونە تاراز» سياقتى ارحەولوگيالىق ساياباق بولعان جاڭا نىسانداردى جاڭادان سالۋ، وبلىستىق دراما تەاترىن، قالالىق يپپودروم جانە كوپتەگەن باسقا نىسانداردى جوندەۋ، قالانىڭ كوشەلەرى، ساياباقتارىن اباتتاندىرۋ، كولەمدى مادەني باعدارلامانى قۇرۋ كەرەك بولدى.
وبلىستىق اكىمدىكتىڭ مالىمەتتەرىنشە، مەرەيتويعا دايىندىققا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 2,95 ميلليارد تەڭگە بولىنگەن. اباتتاندىرۋ جۇمىستارىنا قازاقستاننىڭ بارلىق اۋداندارى قاتىسىپ، نىسانداردى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىنا 455 ميلليونعا جۋىق تەڭگە سالىندى. جامبىلدىق بيۋدجەتتەن سالىنىپ جاتقان نىسانداردى قۇرۋعا، جارىقتاندىرۋ جانە كولىكتىك ارتەريالارعا 630 ميلليون تەڭگە جانە مادەني باعدارلامانى جاساۋعا 70 ميلليونعا جۋىق تەڭگە بولىنگەن.
جامبىل وبلىسىنىڭ اكىمى كارىم كوكىرەكبايەۆ مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ مەرەيتويلىق شارالاردى مينيمالدىق شىعىندارمەن، ءبىراق ساپالى وتكىزۋدىڭ ناقتى مىندەتىن قويعانىن اتاپ ءوتتى. «ءبىز اتالعان تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن، مەرەكەنىڭ حالىق جادىندا ساقتالىپ، جامبىل وبلىسىنىڭ دامۋىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋىنە كوپ كۇش سالدىق»، - دەپ اتاپ ءوتتى ك. كوكىرەكبايەۆ.
ەكى مىڭ جىلدىق تاريحى بار قالاعا مىڭداعان قوناق، قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن، قيىر جانە تاياۋ شەتەلدەن بىرنەشە جۇزدەگەن ءارتىس كەلدى.
قالا تۇرعىندارى ءۇشىن وبلىس ورتالىعىنىڭ بارلىق كونسەرتتىك الاڭدارىندا، «دوستىق» ورتالىق الاڭىندا، ستانديوندار مەن ساياباقتاردا كوركەم ءارى ءتۇرلى مادەني باعدارلاما دايىندالدى. ەكى كۇن بويى كورەرمەندەر تەاترلاندىرىلعان كورىنىستەردى، ونەرپاز جانە اتاقتى ارتىستەردىڭ ونەرىن، سونداي-اق قازاقستاندىق جۇلدىزداردىڭ قاتىسۋىمەن بولعان گالا-كونسەرتتى تاماشالاي الدى. ءاربىر ايماق كونسەرتتىك باعدارلامادان باسقا قازاقستان تاريحى جانە ءوز ايماعىنا ارنالعان ۆيدەو تانىستىرىلىمىن ۇسىندى.
مەرەيتويدىڭ نەگىزگى سالتاناتتى شارالارىنىڭ ءبىرى - تارازدىڭ باتىسىنداعى كىرەبەرىستە «قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى» اتتى 30 مەترلىك ەسكەرتكىشتىڭ اشىلۋى بولدى. ونىڭ قۇرىلىسىنا مەملەكەتتىك قازىنادان 501 ميلليون تەڭگە جۇمسالعان.
تارازدىڭ ورتالىعىندا كيىز ءۇي قالاشىعى، اتتراكتسيوندار مەن حالىقتىق-قولدانبالى شىعارماشىلىق زاتتارى قويىلعان كورمە اشىلدى. كيىز ۇيلەردە قوناقتار ءۇشىن ۇلكەن داستارحان جايىلدى.
سالتاناتتار كۇنى تارازدا كونە قالاشىقتىڭ ارحەولوگيالىق قازبا جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ وتىرعان بۇرىنعى ورتالىق بازاردىڭ ورنىندا قۇنى 1,23 ميلليارد تەڭگەنى قۇراعان «كونە تاراز» ارحەولوگيالىق پاركى اشىلدى. ونىڭ قۇرامىنا مۇراجاي، دوستىق ءۇيى بار ەتنومادەني ورتالىق، كونگرەسس-حولل كىردى.
«كونە تاراز» پاركى وبلىستىڭ حالىقارالىق تۋريستىك برەندىنە اينالاتىنى كۇتىلۋدە. جوبانىڭ اياقتالۋى 2017-جىلعا جوسپارلانعان. بۇل نىسان «ەكسپو-2017» دۇنيەجۇزىلىك كورمەسىنىڭ قوناقتارى كەلەتىن قالالاردىڭ قاتارىنا قوسىلعان.
«تاراز-ارەنا» سپورت سارايىندا ق ر پرەزيدەنتىنىڭ جۇلدەسى ويناتىلعان قازاق كۇرەسىنەن «ەۋرازيا بارىسى» حالىقارالىق جارىسى بولىپ ءوتتى. «ماڭگىلىك ەل» رەسپۋبليكالىق اقىندار ايتىسى اۋىزەكى ونەردىڭ ۇزدىك شەبەرلەرىن جينادى. «اتشابار» يپپودرومىندا جامبىل وبلىسىندا دا، قازاقستاندا دا ات پولوسى بويىنشا ءبىرىنشى كلۋبتىڭ اشىلۋى ءوتتى.
تارازداعى تۇڭعىش پرەزيدەنت ساياباعىندا «قازاق الەمى» اتتى بىرەگەي تاريحي-ەتنوگرافيالىق شارالار بولىپ ءوتتى.
مەرەيتوي اياسىندا تارازدا ق ح ر- دىڭ سيان قالاسىنان ۇلى جىبەك جولىنىڭ باعدارىمەن ءبىر جىلعا جۋىق جۇرگەن شاي كەرۋەنى ەكسپەديتسياسى ۇيىمداستىرىلعان.
«شىنىمەن دە ەستە قالارلىقتاي شارالاربولدى. ءبىزدىڭ قالامىز بۇعان دەيىن ەشقاشان وسىنشاما كوركەم بولىپ، ءساندى بەزەندىرىلمەگەن. ونى تەك تارازدىڭ تۇرعىندارى ەمەس، بۇرىن قالامىزدا بولعان قوناقتار دا سەزدى. ولاردىڭ بارلىعى تارازدىڭ مەرەكەگە قارسى ايتارلىقتاي تۇرلەنىپ قالعانىن ايتتى. قالا بيلىگى بارلىعىن تارتىپكە سالىپ، كوپ كۇش جۇمىلدىرعان. نىسانداردى سالىپ، ولاردى تارازعا تارتۋ ەتكەن بارلىق وبلىستارعا راحمەت. مەرەكەلىك اتموسفەرانى جاساۋعا جانىن سالعان ارتىستەرگە راحمەت. قالامىزدا قانداي تاماشا ارحەولوگيالىق مۇراجاي-پارك پايدا بولعانىن ايتساڭشى! ەندى ءبىز تۋريستەردى كۇتىپ ءجۇرمىز، ولارعا كورسەتەتىنىمىز، اپاراتىن جەرىمىز بار»، - دەيدى قالانىڭ كونە تۇرعىنى، جازۋشى، دراماتۋرگ ەلەن ءالىمجان.
Елен Әлімжан. 
