باتىس قازاقستاندا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان شارالار تاريحي حان ورداسىندا قورىتىندىلانباق

ورال. قازاقپارات - باتىس قازاقستان وبلىسىندا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان شارالار بوكەي ورداسى اۋدانى حان ورداسى اۋىلىندا قورىتىندىلانباق.

بۇل تۋرالى مادەنيەت، مۇراعاتتار جانە قۇجاتتاما باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ۆياچەسلاۆ ينوچكين ءمالىم ەتتى.

ونىڭ ايتۋىنشا، ەلباسىمىز ن. ءا. نازاربايەۆ ۇلىتاۋ تورىندەگى تولعانىسىندا، «نۇرلى جول - بولاشاققا باستار جول» اتتى جولداۋىندا، باسقا دا تاعدىرشەشتى سوزدەرىندە ەل بولاشاعى ونىڭ تاريحىن ءبىلىپ، قاستەرلەۋىنە بايلانىستى ەكەنىن اتاپ كورسەتىپ كەلەدى. سونىڭ ىشىندە قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ ەرەكشە ورىن الادى. بۇل رەتتە باتىس قازاقستان وبلىسىندا دا بيىلعى قاڭتار مەن قاراشا ارالىعىندا «تاريح پەن تاعىلىم» اتتى كەشەندى جوبالار جوسپارلانىپ، كەزەك-كەزەگىمەن جۇزەگە اسىرىلۋدا. بۇل تۋرالى ب ق و مادەنيەت، مۇراعاتتار جانە قۇجاتتاما باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ۆياچەسلاۆ ينوچكين ءمالىم ەتتى.

ونىڭ ايتۋىنشا، اتالمىش جوبا اياسىندا وبلىستىق تاريحي-ولكەتانۋ مۋزەيى فيليالدارىندا، سىرىم، قاراتوبە، جاڭاقالا، قازتالوۆ اۋداندارى مەن ورال قالاسىندا تاقىرىپتىق كورمەلەر، لەكسيا، كەزدەسۋ، مۇراجاي ساعاتتارى، ەكسكۋرسيالار سىندى ءتۇرلى شارالار ۇيىمداستىرىلۋدا.

ج. مولداعاليەۆ اتىنداعى وبلىستىق عىلىمي-امبەباپ كىتاپحاناسى كىتاپتار كورمەسى، عىلىمي كونفەرەنتسيالار، تاريحي-تانىمدىق وقۋلار وتكىزىپ، بلوگتار، جاڭا كىتاپتاردىڭ سلايد-شولۋلارىن، ەلەكتروندى كاتالوگتار، ادىستەمەلىك-بيبليوگرافيالىق قۇرالدار شىعارماقشى.

ح. ەسەنجانوۆ اتىنداعى وبلىستىق بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر كىتاپحاناسىندا اتاۋلى كۇنگە وراي «التىن حانشايىم»، «شىن حاكىم، ءسوزىڭ اسىل - باعا جەتپەس» كىتاپ كورمەلەرى، «ەرلىكتىڭ جىرى - ەلدىكتىڭ ەسكەرتكىشى» اتتى مانەرلەپ وقۋشىلار سايىسى، « ۇلىتاۋ ءوڭىرىنىڭ ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشتەرىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى» تانىم ساعاتى، «كونە ءداۋىر كۇمبىرى» ادەبي-مۋزىكالىق كەشى مەن «داۋىردىڭ دارا تۇلعاسى» وقىرماندار كونفەرەنتسياسى تەكتەس شارالار جالعاسىن تابۋدا. وبلىستىق كوزى كورمەيتىن جانە ناشار كورەتىن ازاماتتارعا ارنالعان كىتاپحانا دا بۇدان تىس قالعان جوق.

ع. قۇرمانعاليەۆ اتىنداعى وبلىستىق فيلارمونياسىندا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا وراي كونە اندەر مەن كۇيلەردەن فەستيۆال ءوز مارەسىنە جەتتى.

باتىس قازاقستان وبلىستىق قازاق دراما تەاترى جاڭا ماۋسىمنىڭ اشىلۋىنا وراي تاريحي درامانى ساحنالاماق.

قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا ارنالعان نەگىزگى مادەني-كوپشىلىك شارانى «ەلدىكتىڭ تەرەڭ تامىرى» دەگەن اتپەن حان ورداسىندا 25-26- تامىزدا وتكىزۋ جوسپارلانۋدا. وسى شارا اياسىندا «سوناۋ داۋىردەن قازىرگى زامانعا دەيىن» دەگەن تاقىرىپتا حالىقارالىق عىلىمي-تاريحي كونفەرەنتسيا ءوتىپ، وعان الماتى، استانا، رەسەي قالالارى، ت م د ەلدەرىنەن تاريحشى-عالىمدار قاتىسپاقشى.

جيىندا قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋ تاريحى مەن قالىپتاسۋ كەزەڭدەرى تالقىلانباقشى. «تاريحى تەرەڭ قازاق ەلى» اتتى رەسپۋبليكالىق اقىندار ايتىسى ءوز تىڭدارماندارىن تاباتىن بولادى. وعان ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن شاشاسىنا شاڭ جۇقپاعان جۇيرىكتەر قاتىسىپ، حالقىمىزدىڭ ارعى-بەرگى تاريحىن كەڭىنەن قاۋزاماقشى.

مەرەكەلىك كونتسەرت پەن ۇلتتىق سپورت تۇرلەرىنەن سايىستار دا وتەدى. قازاق مەملەكەتىنىڭ قاز باسۋى مەن دامۋ كەزەڭدەرىن، اتا-بابالارىمىزدىڭ ازاتتىق جولىنداعى كۇرەسىن بەينەلەيتىن «التىن دالا شەجىرەسى» تاريحي-تەاترلاندىرىلعان كورىنىسى حان ورداسىنداعى تويدىڭ شىرقاۋ شەگى بولماق.

ەسكە سالا كەتەيىك، حان ورداسىنىڭ ىرگەسىن 1826-جىلدان باستاپ جاڭگىر حان قالاعان بولاتىن. مۇندا قازىر تاريحي-مۋزەيلىك كەشەن جۇمىس جاسايدى. اۋىلعا كىرەبەرىستە جاڭگىر حان، داۋلەسكەر كۇيشى داۋلەتكەرەي، شوقانمەن زامانداس قازاقتىڭ تۇڭعىش عالىمدارىنىڭ ءبىرى مۇحامەد-سالىق باباجانوۆتىڭ كەسەنەلەرى ورناتىلعان.

اۆتور: ەلجان ەرالى