ءتورت ايدىڭ ىشىندە بالالارعا قاتىستى 1309 قىلمىس تىركەلگەن - دينارا زاكيەۆا
استانا. KAZINFORM - بيىل ەلىمىزدە العاشقى 4 ايدىڭ ىشىندە بالالارعا قاتىستى 1309 قىلمىس تىركەلگەن. ونىڭ %60 ى زورلىق-زومبىلىقپەن بايلانىستى. بۇل تۋرالى بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل Kazinform تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا مالىمدەدى.

- 2025 -جىلدىڭ العاشقى ءتورت ايىندا 5765 اتا-انا اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 127-بابى بويىنشا، ياعني بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتپەۋ ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. بۇگىنگى تاڭدا 6 مىڭنان استام اتا-انا ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ ەسەبىندە تۇر، - دەيدى دينارا زاكيەۆا.
قازاقستاندىق جەتكىنشەكتەر كوبىنە سىنىپتاستارىمەن قارىم-قاتىناستا قيىندىققا ۇشىرايدى ەكەن. ودان بولەك زورلىق-زومبىلىق پەن بۋللينگ ماسەلەسى دە ءورشىپ تۇرعان كورىنەدى.
- بالالاردان تۇسكەن قوڭىراۋلار مەن حابارلامالاردىڭ ىشىندە ەڭ وزەكتى ماسەلەلەر - سىنىپتاستارمەن قارىم- قاتىناس، زورلىق- زومبىلىق، بۋللينگ جانە پسيحولوگيالىق سۇراقتار. مىسالى، وسى جىلعى ءتورت ايدا 264 بالا پسيحولوگيالىق سۇراقپەن حابارلاستى. 111 بايلانىس ورتالىعىنىڭ وپەراتورلارى 25 سۋيتسيدتىڭ الدىن الدى. سونىمەن قاتار اۋىر دەپرەسسيادا جۇرگەن بالالار جازىپ جاتىر، ولاردىڭ بارىمەن بالالاردى پسيحولوگيالىق قولداۋ ورتالىقتارى جۇمىس ىستەپ جاتىر. ودان بولەك، 480 قىلمىستىق ءىس بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىپ، ۋاكىلەتتى ورگاندارعا 800 دەن استام سۇراۋ سالدىم، - دەيدى مامان.
بايلانىس ورتالىعىنا بالا قۇقىعى ماسەلەسىمەن ەرەسەكتەر دە ءجيى حابارلاسادى ەكەن.
- مىسالى، ءبىر ايەل الماتى وبلىسىنان حابارلاسىپ، ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنا ناقتى ءقاۋىپ ءتونىپ تۇرعان بالالار تۋرالى حابارلادى. بۇل اقپارات مەكتەپكە، پوليتسياعا جانە قامقورشىلىق ورگاندارىنا جولداندى. تەكسەرىس ناتيجەسىندە بالالاردىڭ اناسى الكوگولگە تاۋەلدى ەكەنى انىقتالىپ، بالالاردىڭ قاىپتى ورتادا ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندىعى راستالدى. وسىعان بايلانىستى ولار كامەلەتكە تولماعانداردى بەيىمدەۋ ورتالىعىنا ورنالاستىرىلدى. انا ەمدەلۋگە جىبەرىلىپ، ونىمەن كەشەندى جۇمىس باستالدى، - دەيدى ۋاكىل.
دينارا زاكيەۆا مەكتەپتەردەگى بالا قاۋىپسىزدىگى ماسەلەسى اسا ءماز ەمەستىگىن ايتادى. قيىندىقتارىن ايتىپ، دابىل قاققان بالالاردىڭ جان ايقايىن مەكتەپ قىزمەتكەرلەرى ەسكەرۋسىز قالدىرعان كورىنەدى. ول مۇنداي جاعدايلاردىڭ اسىرەسە وڭتۇستىك، باتىس وڭىرلەرى مەن الماتى وبلىسىندا ءجيى كەزدەسەتىنىن جەتكىزدى.
- وكىنىشكە قاراي، تۇركىستان، الماتى، اقتوبە، ماڭعىستاۋ وبلىستارىندا ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى وزەكتى جۇيەلى ماسەلەلەر انىقتالدى. مىسالى، بالالار زورلىق-زومبىلىق، اقشا بوپسالاۋ، دەدوۆشينا، تاماق تارتىپ الۋ، بۋللينگ، دەنە شىنىقتىرۋ مۇعالىمدەرىنىڭ سەكسۋالدىق ارەكەتتەرى تۋرالى پسيحولوگتاردىڭ انكەتالارىندا، مۇعالىمدەرگە، ديرەكتورلارعا حابارلاعان. ءبىراق ولار پوليتسياعا، ۋاكىلەتتى ورگاندارعا حابارلامادى. ينسپەكتورلار مەكتەپتەن بۋللينگ بويىنشا اقپارات سۇراتقاندا، ولار بۋللينگتى %0 دەپ بەرگەن. ءبىر مەكتەپتە بالالار كۇزدە 50 وقۋشى قاتىسقان جاپپاي توبەلەس بولعانىن ايتتى، ءبىراق مەكتەپ بۇل فاكتىنى جاسىرىپ وتىر. ال مەكتەپ تاراپىنان بولعان بۇنداي ارەكەت كەيىن ودان دا اۋىر قىلمىستارعا اكەلۋى مۇمكىن، - دەيدى ول.
مۇنداي قاتەلىككە مەملەكەتتىك ورگان قىزمەتكەرلەرى دە جول بەرەدى.
- كەيبىر وڭىرلەردە، اتاپ ايتقاندا، جەتىسۋ جانە الماتى وبلىستارىندا پوليتسيا، ءبىلىم بەرۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارمالارى قيىن جاعدايداعى وتباسىلار، قولايسىز وتباسىلار تۋرالى، زورلىق-زومبىلىق فاكتىلەرى تۋرالى اقپاراتتى وتباسىن قولداۋ ورتالىقتارىنا بەرمەيدى. سونىڭ سالدارىنان مىڭداعان وتباسى كومەكسىز قالىپ جاتىر. بۇل ماسەلەلەردى اكىمدىكتەردىڭ الدىندا كوتەردىك، - دەيدى بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل.
الايدا، مامان زاڭداعى ءبىرشاما وزگەرىستەردەن كەيىن بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە قاتىستى قىلمىس ءبىرشاما ازايعانىن تىلگە تيەك ەتتى.
- پرەزيدەنت تاپسىرماسىمەن قابىلدانعان زاڭدار مەن ءىس- شارالار ناتيجەسىندە ەلىمىزدە بالا قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋى، ونىڭ ىشىندە بالالارعا قاتىستى اسا اۋىر قىلمىستاردىڭ سانى ازايدى. ماسەلەن، بيىلعى ءتورت ايدىڭ قورىتىندىسىنا كەلسەك، جىنىستىق زورلىق-زومبىلىق فاكتىلەرىنە قاتىستى بەس باپ بويىنشا قىلمىستار %24,7 عا، ال پەدوفيلياعا قاتىستى ەكى باپ بويىنشا قىلمىستاردىڭ سانى %41 عا ازايدى، - دەيدى زاكيەۆا.
ەسكە سالا كەتەيىك، بىرنەشە اي بۇرىن دينارا زاكيەۆا كامەلەتكە تولماعاندارعا جىنىستىق زورلىق جاساعان 25 ادام ءومىر بويىنا سوتتالعانىن حابارلاعان ەدى.