ادام قۇتىلا المايتىن 3 كۇنا
ساحابالاردىڭ ءبىرى: «ولار ءبىزدىڭ الدە بىرەۋىمىزدە بولسا، ودان قالاي قۇتىلۋعا بولادى» - دەپ سۇرايدى. سوندا اللا ەلشىسى: «ەگەر قىزعانساڭ اللادان كەشىرىم سۇرا، ەگەر بىرەۋ تۋرالى جامان ويلاساڭ مۇنى راستاما، ەگەر جاماندىق نىشانىن كورسەڭ الىس ءجۇر» - دەگەن.
باسقا ءبىر حاديستە: «بىردە- ءبىر ادام ءۇش نارسەدەن قۇتىلا المايدى: بولجام، كۇمان جانە قىزعانىش» - دەلىنگەن. اللا ەلشىسى ادام بالاسىنىڭ بولمىسىن بىلگەندىكتەن، ادام ءاردايىم بەيىم بولاتىن وسى ءۇش كۇنانى اتاعان.
جاماندىق نىشانى، جامان جورامال
كوپتەگەن ادامدار الدەقانداي جاعداي بولا قالسا، جاماندىق جاعىن ءبىرىنشى ويلاپ شىعادى. جامانعا جورۋ اللاعا سەنىم كەلتىرگەن ادامنىڭ ءىسى ەمەس. بۇل اراداعا ماسەلە جامانعا جورۋدا عانا ەمەس، بال اشۋدا، بولاشاقتى بولجاۋدا بولىپ تۇر. قۇراندا: «شىنىندا ولاردىڭ بولجامدارى اللادا بولدى، ءبىراق ولاردىڭ باسىم بولىگى بۇنى بىلمەيدى» - دەلىنگەن. بۇل دەگەنىمىز كەز- كەلگەن ءىستىڭ اللانىڭ قالاۋىمەن جانە بەلگىلەۋىمەن جۇزەگە اساتىنىن بىلدىرەدى.
قىزعانىش، كورە الماۋشىلىق، ءىشتارلىق
قىزعانىشتىڭ نەگىزى - اللاعا رازى بولماۋدا جاتىر. ادام وزىنە اللا بەرگەن نىعمەتتەردى بايقاماي، وزگەنىكىمەن سالىستىرۋعا بەيىم. قىزعانىش ەكى دۇنيەدە دە ادامنىڭ باقىتسىزدىعىنا سەبەپ بولادى. اللا ەلشىسى: «وت قۇرعاق بۇتاقتاردى قالاي جاقسا، قىزعانىش تا ادامدى سولاي جالمايدى» - دەگەن. يسلام ءبىزدى بىرەۋدىكىن قىزعانۋعا ەمەس، وزىمىزگە نە تىلەسەك وزگەلەرگە سونى تىلەۋگە شاقىرادى. ال، بىرەۋدىڭ قۋانىشىنا كوڭىلى تۇسەتىن ادام شىنايى سەنىمنىڭ ءدامىن ەشقاشان تاتپاق ەمەس.
بولجام، باسقالار تۋرالى جامان ويدا بولۋ
پايعامبارىمىز (س. ع. س) : «(ادامدار تۋرالى) جامان ويلاردان ساقتانىڭدار، شىنىندا جامان ويلار - بۇل ەڭ وتىرىك سوزدەر!» - دەگەن. شىنايى مۇسىلمان - ەشقاشان قولى مەن تىلىنەن وزگەلەر ءجابىر كورمەيتىن ادام. اللا تاعالا قۇراندا: «كوپتەگەن بولجامداردان الىس بولىڭدار، سەبەبى ءبىرقاتار بولجامدار كۇنا بولىپ تابىلادى» - دەگەن (49:12). حاديستە: «بولجامنان ساقتانىڭدار، سەبەبى بولجام - ەڭ وتىرىك اڭگىمە» - دەلىنگەن.
Ihsan.kz