قازاقستاندا دوللار دەپوزيتتەرى 37 پايىزعا دەيىن تومەندەدى
ونىڭ ايتۋىنشا، 2020 -جىلى دوللارلىق دەپوزيتتەردىڭ ۇلەسى % 37,3- عا دەيىن تومەندەدى. «بۇل 2013 -جىلدان بەرگى ەڭ تومەنگى كورسەتكىش. ايىرباستاۋ پۋنكتتەرىنىڭ ا ق ش دوللارىنىڭ جىلدىق تازا ساتىلىمى 4 ميلليارد دوللارعا دەيىن تومەندەدى نەمەسە 2019 -جىلمەن سالىستىرعاندا - %14. بۇل ساندار بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە حالىقتىڭ جانە بيزنەستىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاعا دەگەن سەنىمدىلىگىنىڭ ارتقانىن كورسەتەدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس تولەۋوۆ.
سپيكەردىڭ سوزىنشە، 2020 -جىلى ۇلتتىق بانكتىڭ التىن- ۆاليۋتا رەزەرۆتەرى 35,7 ميلليارد ا ق ش دوللارعا دەيىن ءوستى جانە بۇل سوڭعى 9 جىلداعى ەڭ جوعارى دەڭگەي. رەزەرۆتەردىڭ جالپى پورتفەلى دە، رەزەرۆتەردىڭ ۆاليۋتالىق بولىگى دە ارتتى.
ورتالىق بانكتەردەگى مولشەرلەمەنىڭ ايىرماشىلىعىنا بايلانىستى قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ رەسەي بانكتەرىندەگى نەسيەگە «جوعارى سۇرانىسى» تۋرالى اقپاراتقا قاتىستى «2015 -جىلى ينفلياتسيالىق تارگەتتەۋ مەن ەركىن اينالىم كۋرس رەجيمىنە اۋىسۋ ءۇشىن كوپ دايىندىق جاسالدى. ۇلتتىق بانك فيكسيۆتى ايىرباستاۋ كۋرسىن قورعاۋ تاكتيكاسىنان سانالى تۇردە باس تارتىپ، ينفلياتسيانى تارگەتتەۋگە باسىمدىق بەردى. ۇلتتىق ۆاليۋتانى فيكسيۆتى كۋرستا ۇستاۋ - التىن ۆاليۋتالىق قوردى ازايتىپ، ول قازاقستاندىق ەكونوميكانىڭ سىرتقى شوكتارعا دەگەن ءتوزىمىن السىرەتىپ جىبەردى. جالپى العاندا، قازىر ۇلتتىق ۆاليۋتا ىشكى دە، سىرتقى دا فاكتورلارعا ارەكەت ەتەدى. بۇل بيرجاداعى ساۋدالاردىڭ قورىتىندىسىنان جاقسى بايقالىپ تۇر، دەگەنمەن، كەيبىر جاعدايلار كۋرسقا ءبىرازدان كەيىن بارىپ قانا اسەر ەتەدى»، - دەدى ۇلتتىق بانك وكىلى.
سونىمەن قاتار، ول حالىقارالىق نارىقتارعا اناليز جاساي وتىرىپ، تەڭگە كۋرسىنىڭ ديناميكاسى مەن قۇبىلمالىلىعى رەسەي رۋبلى، نورۆەگيا كرونى، مەكسيكا پەسوسى جانە باسقا قۇبىلمالى مۇناي ۆاليۋتالارى باعامدارىنىڭ وزگەرۋى مەن قۇبىلمالىلىعىنا سايكەس كەلەتىنىن ايتتى. بۇل قازىر تەڭگە شىنىمەن ەركىن اينالىمداعى كۋرس ەكەنىن جانە الەمدىك شيكىزات نارىعىنا بايلانىستى، ورتاق سىرتقى جاعدايلارعا بايلانىستى قالىپتاسىپ وتىرعانىن كورسەتەدى. قازاقستان ۇلتتىق بانكى ۆاليۋتالى نارىقتاعى جاعدايدى ۇنەمى باقىلاي وتىرىپ، ارتىق قۇبىلمالى جاعدايدى تەگىستەۋ ءۇشىن ءتيىستى شارا قولدانۋ قۇقىعىنا يە.
«بىلتىر جىل بويى تومەن ساتىلىم بولعان جەكەلەگەن كەزەڭدەردە ۇلتتىق بانك ۆاليۋتالىق نارىقتى ينتەرۆەنتسيالار ارقىلى قولداپ وتىردى، سەبەبى، سول ارقىلى ۆاليۋتالىق نارىقتى دۇرىس جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتتى. ينتەرۆەنتسيانىڭ % 79 نەمەسە 1,5 ميلليارد ا ق ش دوللارى 2020 -جىلدىڭ ناۋرىزىندا جاسالعان، ياعني، مۇناي باعاسى كۇرت تومەندەگەن كەزدە، نارىقتار قۇلدىراپ، ساۋداداعى سەرىكتەس ەلدەردىڭ ۆاليۋتالارى رەكوردتى مولشەردە السىرەگەن كەزدە جاسالدى. ينتەرۆەنتسيانىڭ قالعانى ىشكى ۆاليۋتالىق نارىققا تەڭسىز قىسىم جاسالعان كەزدە، ياعني، بىلتىر اقپان، قىركۇيەك جانە قازان ايلارىندا جاسالدى»، - دەدى ول.
ايتا كەتەتىن ماڭىزدى ماسەلە، بىلتىر مۇناي باعاسى قاتتى ارزانداپ، ۆاليۋتالارعا تەڭ ەمەس قىسىم جاسالعاندا، كۋرستارى ەركىن اينالىمداعى دامۋشى ەلدەردىڭ ورتالىق بانكتەرى دە ىشكى نارىقتارىندا ۆاليۋتالىق ينتەرۆەنسيا جاسادى. مىسالى، رەسەي ءبىز اتاعان وسى كەزەڭدەردە ورتالىق بانكى تاراپىنان ۇلتتىق ءال- اۋقات قورىنىڭ ۆاليۋتالارىن ساتۋ ارقىلى رۋبلگە قولداۋ كورسەتكەن. ال، ولاردىڭ ۇلتتىق بانكىنىڭ ساتىلعان قاراجاتى نەگىزىنەن ەلدىڭ التىن ۆاليۋتالىق رەزەرۆىنە قوسىلاتىن. 2020 -جىلدىڭ 10- ناۋرىزى مەن 20 - ءساۋىرى ارالىعىندا عانا رەسەيدىڭ ورتالىق بانكى 4,7 ميلليارد ا ق ش دوللارىن قۇرادى. قازاقستاندا بولسا، ۇلتتىق بانك بىلتىر جاساعان تازا ينتەرۆەنسيانىڭ كولەمى قازاقستان قور بيرجاسىنداعى ا ق ش دوللارىمەن جاسالعان جىلدىق ساۋدا كولەمىنىڭ نەبارى % 7 قۇرادى. بۇل - ۆاليۋتالىق نارىقتى تۇراقتاندىرۋعا ارنالعان ساتىلعان ينتەرۆەنتسيانىڭ كولەمىنە قاراماستان، تەڭگە كۋرسى كوبىنە نارىقتاعى جاعدايعا سايكەس قالىپتاسىپ وتىردى دەگەندى كورسەتەدى. ىشكى نارىقتا ۆاليۋتانىڭ ۇلتتىق قور قاراجاتى تۇرىندەگى ۇسىنىسى تەڭگەنىڭ نارىقتىق فاكتورلارمەن جانە ەركىن اينالىم رەجيمىنىڭ نەگىزگى پرينتسيپتەرىمەن انىقتالاتىنىن جوققا شىعارمايدى.
«ەڭ الدىمەن، ۇلتتىق قوردىڭ قاراجاتى مەن ترانسفەرتى ۇلتتىق بانكتىڭ التىن ۆاليۋتالىق اكتيۆتەرىنە قارامايدى. ترانسفەرتتەردىڭ اۋقىمدىعى مەن اعىمى بيۋدجەت پروتسەسىنىڭ ەلەمەنتتەرى، ونى ۇكىمەت ساياساتى رەتتەيدى. سوندىقتان، بۇل جاعدايدا ۇلتتىق بانكتىڭ ءرولى قارجى ينستيتۋتى رەتىندە وسى پروتسەسكە تەك قىزمەت كورسەتۋمەن شەكتەلەدى. مۇناي ەكسپورتتايتىن كومپانيالاردىڭ سالىعى تۇرىندەگى ۇلتتىق قوردا جينالعان رەسۋرستار ول نارىقتا جۇزەگە اساتىن ىشكى ۆاليۋتالىق ۇسىنىستاردى رەتتەۋشى نەمەسە ونىڭ ينتەرۆەنتسيا جاسايتىن بولىگى ەمەس، تولىققاندى نارىقتىق رەسۋرس»، - دەدى سپيكەر.
اۆتور: الما مۇقانوۆا