امەريكانى 3300 جىل بۇرىن قىتايلىقتار اشقان - سۋرەت
البۋكەركەنىڭ پەتروگليف ۇلتتىق ساياباعىنداعى جارتاسقا جازىلعان 25 مىڭ سۋرەتتىڭ ىشىنەن عالىم ءبىزدىڭ ەرامىزعا دەيىنگى XIV عاسىرداعى ەجەلگى قىتايدىڭ جۇزدەگەن يەروگليفتەرىن تاپتى. ول بۇل تۋرالى ساراپتامالىق باعالاۋدان ءوتىپ جاتقان عىلىمي ماقالاسىندا جازدى.
قىتاي حاتتارىن زەرتتەۋشى مامان ءارى بۇرىنعى حيميكتىڭ نۇسقاسى راستالسا، وندا امەريكا قۇرلىعىن 3300 جىل بۇرىن، ياعني حريستوفور كولۋمبقا دەيىن 2800 جىل بۇرىن قىتايلىقتار اشقانى دالەلدەنەدى.
جازۋلار 30 شارشى مەتر اۋداندى الىپ جاتىر. وسىعان دەيىن بۇل جازۋلاردى تاسقا امەريكانىڭ ەجەلگى تۇرعىندارى - ۇندىستەر مەن يسپان حالقى جازدى دەپ ەسەپتەلگەن بولاتىن. ءبىراق پيكتوگراممانى انىقتاپ زەرتتەي كەلە رۋسكامپ جازۋدى قىتايلىق شان ديناستياسى (ب. ە. د 1600 -1027 -جىلدار ارالىعىندا ءومىر سۇرگەن) ەروگليفتەرىنە ۇقساس دەگەن قورىتىندىعا كەلدى.
البۋكەركەنىڭ پەتروگليف ۇلتتىق ساياباعىنداعى جارتاسقا جازىلعان كەي بەلگىلەر ەجەلگى قىتاي جازۋلارىنا ۇقسايدى.
قىتاي جازۋلارىنا ۇقساس بەلگىلەر امەريكانىڭ باسقا دا جەرلەرىنەن - اريزونا مەن نيەۆادا شتاتتارىنان تابىلدى.
رۋسكامپتىڭ ايتۋىنشا، ول ەجەلگى قىتاي يەروگليفتەرىنە ۇقساس 84 پيكتوگراممانى تاپقان. ولاردىڭ كەيبىرى ماتىنمەن بايلانىستى بولىپ شىقتى.
اريزونادان تابىلعان پيكتوگراممالار دا ەجەلگى قىتاي يەروگليفتەرىنە ۇقساس.
سكەپتيكتەردىڭ بەلگىلەردى امەريكاعا قازىرگى كەزدە قونىستانعان ەميگرانتتاردىڭ جازۋى مۇمكىن ەكەندىگى تۋرالى ويىن عالىم جوققا شىعاردى. رۋسكامپتىڭ ايتۋىنشا، شان ديناستياسى كەزىندە جازىلعان قىتاي جازۋلارى ۇمىتىلىپ كەتكەن. ءقازىر مۇنداي جازۋلاردى تەك كەيبىر عالىمدار عانا بىلەدى. ەجەلگى بەلگىلەردى تولىعىمەن اشۋ ازىرشە مۇمكىن بولمادى.
Daily Mail باسىلىمىنىڭ مالىمەتىنشە، دجون رۋسكامپ امەريكانى قىتايلىقتاردىڭ اشقانى تۋرالى ايتقان العاشقى ادام ەمەس. ۇلىبريتانيالىق تاريحشى گەۆين مەنزيس "امەريكانى كىم اشتى" اتتى كىتابىندا امەريكا قۇرلىعىندا العاش رەت ادميرال چەن حەنىڭ بولعانىن ايتقان. ءومىرىنىڭ 14 جىلىن قىتاي ەكسپەديتسياسى قوزعالىسىنىڭ كارتوگرافياسىنا ارناعان بۇرىنعى وفيتسەر- سۇڭگۋىر بۇل جاعدايدىڭ كولۋمبتان 70 بۇرىن بولعانىن ايتقان ەكەن.