33 ميلليوندى سۋىرىپ بەرىپ، تۇڭعىش قازاق رومانىنا بايگە جاريالاعان كىم؟
استانا. قازاقپارات - كەشەلى بەرى رومان جازۋعا 15 ميلليون تەڭگە بايگە جاريالاندى دەپ جەلى شۋلاپ جاتىر عوي. شىنى كەرەك، بۇل نارسە قولىنا قالام ۇستاعاننىڭ ءبارىنىڭ ءۇمىت وتىن ۇرلەدى. قيالعا ەرىك بەرگەندەر، سونى جەڭىپ الىپ، شەتەلدە تەڭىز جاعاسىندا كۇنگە قىزدىرىنىپ جاتقان بولار. ويشا ارينە.
ال مەنىڭ ويىما وسى كەزدە نە ءتۇستى دەڭىزدەرشى؟ الفرەد نوبەل جولىمەن تۇڭعىش قازاق رومانىنا بايگە جاريالاعان قازاق ورالۋدا. وسىدان 110 جىل بۇرىن بولعان وقيعا. «ايقاپ» جۋرنالىنىڭ 1915 -جىلعى 7-8-سانىنا: «...قۇدايعا شۇكىر، ءبىزدىڭ قازاق اراسىنداعى عىلىمنىڭ قادىرىن ءبىلۋشى، داۋلەتىن عىلىم جولىنا جۇمساۋشى بايلارىمىز بار ەكەن. ەسەنقۇل باي مامانوۆ رومان جازعان ادامعا اقشالاي بايگە تىگىپ وتىر، جازىلعان رومانداردى بىلگىرلەردىڭ سىنىنا بەرىپ وتىر. ەسەنقۇل بايدان ۇلگى الماق، ونىڭ سالعان جولىمەن جۇرمەك - قازاقتىڭ باسقا بايلارىنىڭ مىندەتى» دەگەن ماقالا جاريالانادى.
سونداعى ەسەنقۇل دەگەن كىم ەدى دەڭىزشى؟
ول - اتاقتى «مامانيا» مەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاعان مامان قاجىنىڭ كەنجەسى ەسەنقۇل قاجى ەدى. 1880-1932 -جىلدارى ءومىر سۇرگەن قازاقتىڭ اسا اۋقاتتى بايى ءاليحان بوكەيحان ۇلى، مۇحامەدجان سەرالين، احمەت بايتۇرسىن ۇلى، ءمىرجاقىپ دۋلات ۇلى ءتارىزدى قازاقتىڭ كوشىن العا سۇيرەگەن ۇلت قايراتكەرلەرىمەن قويان-قولتىق ارالاسىپ، قازاقتىڭ بولاشاعىنا الاڭداپ وتىرعان. ولارعا ءتىپتى اباقتىعا قامالعاندا شىعارىپ الۋعا، گازەت اشۋعا ت. ب ۇدايى اقشالاي كومەكتەسىپ وتىرعان.
بىلايشا ايتقاندا، قازاقتىڭ سول تۇستاعى «مەنمىن» دەگەن مەسەناتى عوي. ەڭ قىزىعى، قازاقتىڭ تۇڭعىش رومانى وسى بايگەنىڭ ارقاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. بايقاۋدا ءبىر ەمەس، ەكى بىردەي شىعارما جەڭىسكە جەتكەن: ءبىرى - سۇلتانماحمۇت تورايعىردىڭ «قامار سۇلۋى» بولسا، ەكىنشىسى - تايىر جومارتبايدىڭ «قىز كورەلىك» رومانى. جۇلدە قورى نەگىزىنەن 2000 سوم بولعان. ول قازىرگى اقشا جۇيەسىمەن ەسەپتەگەندە 33 ميلليون تەڭگەنىڭ شاماسىندا ەكەن. ەندەشە، جاساسىن رومان بايگەسى. جاساسىن ادەبيەتكە دەم بەرەتىن قازاق مەسەناتتارى!
P. S. «الاش زيالىلارىنىڭ سوڭعى ءسوزى» كىتابىمدا قازاقتىڭ نەبىر اتىمتاي جومارتتارى تۋرالى ارنايى ءبىر ءبولىم بار. وقىپ، تانىسۋعا بولادى.
ءماريام ءابساتتار
Facebook پاراقشاسىنان
