تاۋەلسىزدىككە 30 جىل: بۇگىن - قازاقستاننىڭ ەڭ قاستەرلى مەرەكەسى
تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىندا قازاقستان ەلەۋلى جەتىستىكتەرگە جەتتى جانە كۇردەلى سىن- قاتەرلەردەن ءوتتى. ءتول ۆاليۋتاسىن قولدانىسقا ەنگىزدى. ايبىندى اسكەرىن قۇردى. شەكارالارىن بەكىتىپ، جاڭا استاناسىن سالدى. مەملەكەتتىك رامىزدەرىن بەكىتتى. ورنىقتى مەملەكەتتىك ينستيتۋتتارى بار جانە ەكونوميكاسى باسەكەگە قابىلەتتى دەموكراتيالىق مەملەكەت رەتىندە قالىپتاستى. الەمدىك ساۋدا- ەكونوميكالىق جۇيەگە تولىق ەنىپ، ءوزىن سەنىمدى سەرىكتەس رەتىندە كورسەتە ءبىلدى.
بۇگىندە الەم بويىنشا 120 دان استام ەل قازاقستانمەن ديپلوماتيالىق قارىم- قاتىناس ورناتقان. بيىلعى مەرەيتويلىق جىلدا دا ەلىمىزدە اۋقىمدى رەفورمالار باستالدى، ەكونوميكا مەن الەۋمەتتىك سالا جاڭعىرىپ كەلەدى. پاندەمياعا قاراماستان، مەملەكەت وتاندىق بيزنەسكە قولداۋ كورسەتىپ جاتىر. حالقىمىزدىڭ سانى 19 ميلليوننان استى. قازاقستان س س ر و تاراعاننان كەيىن اراعا 8 كۇن سالىپ، تاۋەلسىزدىگىن جاريالادى.
قازاقستاننىڭ دەربەس ەل بولعانىن الەمگە العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ «قازاقپارات» حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى (قازتاگ) حابارلاعان ەدى.
«تاۋەلسىزدىكتىڭ ءبىزدىڭ بارىمىزگە ارتار مىندەتى مول. ەندى ەڭسەلى ەل بولۋدىڭ جولىنا شىنداپ ءتۇسۋىمىز كەرەك. اۋلەتىمىزدىڭ اسۋى دا، داۋلەتىمىزدىڭ تاسۋى دا ءوز قولىمىزدا. كەڭ- بايتاق جەرىمىزدىڭ بايلىعى وسى دالانىڭ تۇپكىلىكتى حالقىنا دا، تاعدىر قوسىپ بىرگە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان وزگە ۇلت وكىلدەرىنە دە مولىنان جەتەدى. نە ىستەسەك تە اقىلمەن ىستەيىك، ارزان ۇرانعا ەرمەيىك، ۇشپا سەزىمگە ەرىك بەرمەيىك دەگىم كەلەدى»، - دەدى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ 17- جەلتوقساندا الماتىداعى ورتالىق الاڭدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى جاريالانۋىنا وراي وتكىزىلگەن جيىندا.
قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن رەسمي تۇردە ەڭ العاش امەريكا قۇراما شتاتتارى مويىندادى. ودان كەيىن قىتاي، ۇلى بريتانيا، موڭعوليا، فرانسيا، جاپونيا، وڭتۇستىك كورەيا جانە يران يسلام مەملەكەتى قازاقستاندى تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە تانىدى. ال تۇركيا ءبىرىنشى بولىپ قازاقستاندا ءوز ەلشىلىگىن اشتى. ق ر تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءوزىنىڭ «تاۋەلسىزدىك تاعىلىمدارى» اتتى ماقالاسىندا عاسىرلار توعىسىندا ەل باسقارۋ ءىسى ۇلكەن سەنىممەن قاتار زور جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەگەنىن ايتادى.
«وسىدان وتىز جىل بۇرىن ءبىز سانالى تۇردە، ءوز دۇنيەتانىمىمىز بەن بولمىسىمىزدىڭ نەگىزى رەتىندە بوستاندىق پەن ازاتتىققا تاڭداۋ جاسادىق. بۇگىنگە دەيىنگى بۇل مەرزىم ادامزات تاريحى ءۇشىن قاس- قاعىم عانا ءسات بولعانىمەن، وردا بۇزار جاسقا ەندى تولعان تاۋەلسىز قازاقستان ءۇشىن ول - ۇلكەن بەلەس، اسقارالى اسۋ. مۇندايعا تەك رۋحى كۇشتى، بىرلىگى بەكەم جۇرت قانا قول جەتكىزە الادى»، - دەپ جازدى ن. نازاربايەۆ.
مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆ ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان سالتاناتتى جيىنىندا تاۋەلسىزدىكتىڭ وتىز جىلىن حالقىمىزدىڭ تاريحىندا بەتبۇرىس بولعان جاسامپازدىق ءداۋىرى دەپ اتادى.
«تاريحي ۋاقىت ولشەمىمەن قاراعاندا وتىز جىل دەگەن - قاس- قاعىم ءسات. ال، وتكەن وقيعالار تۇرعىسىنان باعالاساق، عاسىرلارعا تاتيتىن مەرزىم. قازاقستان حالقى ءۇشىن بۇل - ازاتتىق جىلناماسىنىڭ تۇتاس ءداۋىرى. جارقىن بولاشاعىمىزعا جول سالعان ۇلى جەتىستىكتەر كەزەڭى. ەندى تاۋەلسىزدىكتىڭ ءتورتىنشى ونجىلدىعىنا قادام باسقالى تۇرمىز. بۇل كەزەڭ بىزگە جاڭا مىندەتتەر جۇكتەيدى. مەملەكەتتىگىمىزدى ودان ءارى نىعايتىپ، حالقىمىزدىڭ ءال- اۋقاتىن ارتتىرا ءتۇسۋىمىز كەرەك. سوندىقتان، بارلىق سالاداعى رەفورمانى مىندەتتى تۇردە جالعاستىرا بەرەمىز. ەڭ باستىسى، بەيبىت ءومىردى، تىنىشتىق پەن تۇراقتىلىقتى ساقتاي ءبىلۋىمىز قاجەت. سوندا ازاماتتارىمىز تاۋەلسىزدىكتىڭ يگىلىگىن ءاردايىم سەزىنەتىن بولادى. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز - وسى»، - دەدى پرەزيدەنت.
قازاقستانداعى تاۋەلسىزدىك كۇنىندە تۇتاس ەل بويىنشا سالتاناتتى ءىس- شارالار وتەدى، الەۋمەتتىك نىساندار ىسكە قوسىلادى. 2021 -جىلدىڭ باسىنان بەرگى كوپتەگەن ءىس- شارالار تاۋەلسىزدىك كۇنىنە ارنالدى. سونىمەن بىرگە، پرەزيدەنت اقوردادا ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق جانە مادەني دامۋىنا، حالىقتار اراسىنداعى دوستىق پەن ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى، بەلسەندى قوعامدىق قىزمەتى ءۇشىن ءبىر توپ ازاماتتى مەملەكەتتىك ناگرادالارمەن ماراپاتتادى جانە قازاقستاندى كوركەيتۋگە ۇلەس قوسقان بارلىق ازاماتقا ريزاشىلىق ءبىلدىردى. ال 15- جەلتوقساندا نۇر- سۇلتاننىڭ ءۇش نۇكتەسىندە دەمەۋشىلىك قاراجات ەسەبىنەن مەرەكەلىك وتشاشۋ ۇيىمداستىرىلدى.
«دامۋ جولىمىزدى ناقتى نۇسقاپ تۇرعان ستراتەگيالىق ماقساتتارىمىز بار. ەلىمىز ءوزىنىڭ سارا جولىنان اينىماي، العا قادام باسا بەرەدى. ءبىز ءۇشىن تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات. وسى باعا جەتپەس قۇندىلىعىمىزدى قاستەرلەپ، قۋاتتى قازاقستاندى دامىتۋ ءۇشىن ءبارىمىز جۇمىلىپ، ءبىر ەل بولىپ ايانباي ەڭبەك ەتەيىك. جالپى ۇلتتىق مەرەيتويىمىز قۇتتى بولسىن! ەلىمىزدىڭ ابىرويى اسقاقتاپ، بەدەلى بيىكتەي بەرسىن! ەلباسىمىز امان بولسىن! قازاقستانىمىز ماڭگى بولسىن!»، - دەپ قۇتتىقتادى قاسىم- جومارت توقايەۆ.
اۆتور: ايجان سەرىكجان قىزى
