قازاقپارات كذنتئزبةسئ 30-ناؤرئز: اتاؤلئ كذندةر، وقيعالار، ةسئمدةر

30 ناؤرئز، جذما
جةردئ قورعاؤ كذنئ. يزرايل باسئپ العان اؤماقتان قؤئلعان اراب تذرعئندارئن جانة 1976 - جئلئ اراب جةرلةرئن كذشتةپ تارتئپ الؤعا قارسئ شةرؤگة قاتئسئپ، يزرايل پوليسياسئنان زارداپ شةككةن ازاماتتاردئ ةسكة الؤ ماقساتئندا جئل سايئن اتاپ وتئلةدئ.
ا ق ش-تا دارئگةر كذنئ. 1842 - جئلئ دارئگةر كراؤفورد لونگ انةزتةزيانئ العاش رةت پايدالانعان كذننئث جئلدئق مةرةكةسئنة ارنالئپ اتالئپ وتةدئ.
ةستة قالار وقيعالار
19 جئل بذرئن (1993) يتالياندئق «ةكوس» جؤرنالئ ءوزئنئث جازؤشئلارئنا قازاقستانعا ارنالعان ارناؤلئ سانئن شئعاردئ. باسئلئم قازاق، ورئس، يتاليان، اعئلشئن تئلدةرئندة جارئق كوردئ. وندا قازاقستان پرةزيدةنتئ ن.نازاربايةأتئث سذحباتئ بةرئلگةن.
11 جئل بذرئن (2001) «بولاشاق» ق ر پرةزيدةنتئنئث حالئقارالئق ستيپةندياسئ تذلةكتةرئنئث قاؤئمداستئعئ» قذرئلدئ.
8 جئل بذرئن (2004) اؤعانستان سوعئسئ مذگةدةكتةرئنئث رةسپؤبليكالئق وداعئ قذرئلئپ، قذرامئنا قازاقستاننئث 10 ايماعئنان 13 ذيئم كئردئ. جةتةكشئسئ بولئپ كةثةس وداعئنئث باتئرئ، اؤعان سوعئسئنئث ارداگةرئ نيكولاي يأانوأيچ كرةمةنيش سايلاندئ. رةسپؤبليكادا 3500 اؤعان سوعئسئنئث مذگةدةكتةرئ تذرادئ.
42 جئل بذرئن (1970) جازؤشئ ءادي ءشارئپوأتئث (1912-1993) «ءبئر ئشئكتئث تاريحئ» اتتئ پوأةسئ جارئق كوردئ. وندا سوعئس جئلدارئ ادامداردئث وتان ءذشئن كذرةستة قايتپاس قايسارلئقتارئ بةينةلةنگةن.
7 جئل بذرئن (2005) سةمةيدة قازاقستان مذسئلماندارئ ءدئني باسقارماسئ ءتوراعاسئنئث ءبئرئنشئ ورئنباسارئ ةركئن قاجئ دؤانايةأتئث قاتئسؤئمةن رةسپؤبليكالئق قاجئلار وداعئنئث قالالئق فيليالئ اشئلدئ. بذل ذيئم ءداستذرلئ يسلام يدةيالارئن تاراتؤداعئ جذمئستاردئ كذشةيتؤ ءذشئن قذرئلئپ وتئر.
5 جئل بذرئن (2007) پاألوداردا «سةرپئن» جاستار گازةتئنئث قازاق تئلئندة العاشقئ سانئ جارئق كوردئ.
وزدةرئنئث قاتارئنا بوزبالالار مةن قئزداردئ توپتاستئرعان «ذلان» جاستار ذيئمئنئث باستاؤئمةن قذرئلعان بذل گازةت مةملةكةتتئك ءتئل مةن ذلتتئق مادةنيةتتئ ذيرةنؤدئ ءناسيحاتتايدئ.
گازةتتئث باستئ باعئتتارئنئث ءبئرئ - جاس ذرپاقتئ وتان سذيگئشتئك سةزئمگة تاربيةلةؤ. تيراجئ ةكئ مئث دانا بولئپ، ايئنا ةكئ رةت شئعادئ.
3 جئل بذرئن (2009) ةلباسئ نذرسذلتان نازاربايةأ «قوسئمشا ايئرئم ةمبلةماسئن قابئلداؤعا قاتئستئ 1949 جئلعئ 12 تامئزداعئ جةنةأا كونأةنسياسئنا قوسئمشا حاتتامانئ (ІІІ حاتتاما) راتيفيكاسيالاؤ تؤرالئ»، «يننوأاسيالئق قئزمةتكة مةملةكةتتئك قولداؤ كورسةتؤ تؤرالئ» قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث زاثئنا وزگةرئستةر مةن تولئقتئرؤلار ةنگئزؤ تؤرالئ» زاثدارعا قول قويدئ.
3 جئل بذرئن (2009) پاألودارداعئ شافةردئث مذراجاي-ذيئ حالئق ءانشئسئ جامال وماروأانئث ورئنداؤئنداعئ اندةردةن قذرالعان «مةنئث قازاقستانئم» اتتئ لازةرلئك جيناعئن شئعاردئ.
ديسكئگة ءانشئنئث 1950-1970 - جئلدار ارالئعئنداعئ رةپةرتؤارئنان الئنعان 21 تؤئندئ ةنگئزئلئپ وتئر. ولاردئث بارلئعئ ناؤم شافةردئث كوللةكسيالارئنداعئ أينيل كذيتاباقتارئنان جازئلئپ الئندئ.
6 جئل بذرئن (2006) ا ق ش-تئث مادةنيةت جونئندةگئ بئرلةسكةن جيئنئ مةن امةريكالئق گةوگرافيا ينستيتؤتئ ءوزارا كةثةسة كةلة قازاقستاندئق بةلگئلئ عالئم، قازاقستان رةسپؤبليكاسئ عئلئم اكادةمياسئنئث اكادةميگئ ساعئندئق ساتئبالدئنئ حالئقارالئق بةيبئتشئلئك سئيلئعئمةن ماراپاتتادئ.
بةيبئتشئلئك ءذشئن سئيلئعئ قوعامدا وزگةرئستةر ةنگئزگةن جانة ءوزئنئث ةرةكشة دارئندئلئعئمةن كوزگة تذسكةن ادامدارعا عانا بةرئلةدئ. بذل سئيلئقتئ بةرؤدةگئ ماقسات - تؤما تالانت تذلعالاردئث ساياسات، ةكونوميكا، ءدئن جانة ةتنيكالئق سالادا اسا جوعارئ ناتيجةلةرگة قول جةتكئزگةن ةثبةكتةرئن ءناسيحاتتاپ قانا قويماي، ولاردئث كةثئنةن تارالؤئنا جاعداي جاساؤ. س.ساتئبالدئ بذل سئيلئققا قوعامدئ دامئتؤعا ارنالعان ةكونوميكالئق تئث جوبالارئ ءذشئن ية بولئپ وتئر.
ساعئندئق ساتئبالدئ ذلئ ساتئبالدين قوستاناي وبلئسئ سةميوزةر اؤدانئنئث (قازئرگئ اؤليةكول) جانگةلدين اتئنداعئ كةثشاردا 1937 جئلعئ مامئردئث 5 ئندة دذنيةگة كةلدئ. 1960 - جئلئ س.م.كيروأ اتئنداعئ قازاق مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئنئث (قازئرگئ ءال-فارابي اتئنداعئ قازاق ذلتتئق ؤنيأةرسيتةتئ) ةكونوميكا فاكؤلتةتئن ءبئتئردئ. 1962 - جئلئ حالئق شارؤاشئلئعئن جوسپارلاؤ كافةدراسئنئث اعا وقئتؤشئسئ بولئپ تاعايئندالدئ. اكادةميك س.ساتئبالدين 400 دةن استام عئلئمي ةثبةكتئ، زةرتةؤلةردئ، سونئث ئشئندة 45 ذجئمدئق مونوگرافيالاردئ، وقؤلئقتاردئ جاريالادئ. ولار ت م د ةلدةرئندة، ا ق ش، أةتنام، وثتذستئك كورةيا، جاپونيا، ق ح ر، شأةسيا، پاكئستان جانة الةمنئث باسقا مةملةكةتتةرئندة باسئپ شئعارئلعان.
6 جئل بذرئن (2006) قازاقستاندا حالئقارالئق جازؤشئلار مةن پؤبليسيستةر قاؤئمداستئعئنئث رةسمي وكئلدئگئ اشئلدئ. حالئقارالئق قاؤئمداستئقتئث ةلئمئزدةگئ وكئلدئگئ الماتئدان ورئن الدئ.
الةمنئث 35 مةملةكةتئندة 4 جئلدان بةرئ تئثعئلئقتئ جذمئستار اتقارئپ كةلة جاتقان قاؤئمداستئق ءبئزدئث اقئن-جازؤشئلارئمئزدئ، پؤبليسيست-جؤرناليستةرئمئزدئ سول ةلدةرگة تانئتؤ ماقساتئندا ئستةر اتقاراتئن بولادئ. قاؤئمداستئقتئث شتاب-پاتةرئ لوندوندا، ورتالئق ةؤروپا بيؤروسئ پراگادا، باسپا ورتالئعئ مةن باسقارما ورنئ ريگادا.
2 جئل بذرئن (2010) الماتئ مةن استانا قالالارئندا 2011 - جئلئ وتةتئن 7- قئسقئ ازيا ويئندارئنئث باستالؤئنا قانشا كذن قالعانئن ةسةپتةيتئن كةرئ ةسةپتةؤ تابلوسئ سالتاناتتئ تذردة ئسكة قوسئلدئ. 2011 - جئلئ 30 - قاثتار مةن 6 - اقپان ارالئعئندا الماتئ، استانا قالالارئندا 7- قئسقئ ازيا ويئندارئ ءوتتئ.
كةرئ ةسةپتةؤ تابلوسئن ئسكة قوسؤ سالتاناتئ استانامةن ءبئر مةزگئلدة الماتئ قالاسئندا دا ءوتتئ. ةلئمئزدئث باس قالاسئندا تابلو «استانا-ارةنا» جاثا فؤتبول ستاديونئنئث الاثئندا ورناتئلسا، وثتذستئك استانادا ول بالؤان شولاق اتئنداعئ سپورت سارايئنئث الدئندا ورئن تةپتئ.
2 جئل بذرئن (2010) يسلام كونفةرةنسياسئ ذيئمئنئث جانئنان قازاقستاننئث تذراقتئ وكئلدئگئ اشئلدئ.
بذل قادام ءبئزدئث ةلئمئزدئث الةمنئث 57 مةملةكةتئنئث باسئن قوسئپ وتئرعان وسئناؤ بةدةلدئ حالئقارالئق بئرلةستئكپةن ءوزارا قارئم-قاتئناسئن نئعايتؤعا باعئتتالئپ وتئر.
ةسئمدةر
72 جئل بذرئن (1940) زاث عئلئمدارئنئث دوكتورئ، پروفةسسور، قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث قذرمةتتئ سؤدياسئ ناركبايةأ ماقسذت سذلتان ذلئ دذنيةگة كةلدئ.
الماتئ وبلئسئندا تؤعان. س.م.كيروأ اتئنداعئ قازاق مةملةكةتتئك ؤنيأةرسيتةتئن (ءال-فارابي اتئنداعئ قازاق ذلتتئق ؤنيأةرسيتةتئ) بئتئرگةن.
ادئلةت مينيسترلئگئندة جانة رةسپؤبليكا پروكؤراتؤراسئندا جذمئس ئستةگةن. 1992-1993 - جئلدارئ پرةزيدةنت اپپاراتئندا جانة قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث مينيسترلةر كابينةتئندة قئزمةت ةتتئ. 1995-96 - جئلدارئ قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث باس پروكؤرورئ. 1996-2000 - جئلدارئ قازاقستان رةسپؤبليكاسئ جوعارعئ سوتئنئث ءتوراعاسئ. 2000 - جئلدان - «قازاق گؤمانيتارلئق زاث ؤنيأةرسيتةتئ» ا ق پرةزيدةنتئ. 2004 - جئلدان جالپئ قوعامدئق «قازاقستاننئث دةموكراتيالئق پارتياسئنئث» ءتوراعاسئ.
2- دارةجةلئ مةملةكةتتئك زاث كةثةسشئسئ، جوعارئ دارةجةدةگئ سؤديا. جةتكئنشةك جانة زاث، بالالئقتئ زاثمةن قورعاؤ، ازاماتتئق قذقئقتئ سوتتا قورعاؤ، قازاقستان رةسپؤبليكاسئنئث قئلمئستئق زاثئ تاقئرئپتارئنا جازئلعان كئتاپتاردئث جانة 50 دةن استام عئلئمي ماقالانئث اأتورئ. كوركةم ادةبيةتپةن اينالئسادئ. «نةمئس جازؤشئلارئنئث پوأةستةرئ» جيناعئنا 2 اؤدارماسئ ةنگةن. «تةرگةؤشئ» پوأةسئ جانة «جةتئسؤ - جةرذيئعئم» ءانئنئث اأتورئ.
«پاراسات» وردةنئمةن ماراپاتتالعان.
86 جئل بذرئن (1926-1991) قوعام قايراتكةرئ، قازاق ك س ر-نئث ةثبةگئ سئثگةن قذرئلئسشئسئ ئقسانوأ مذستاحئم ءبئلال ذلئ دذنيةگة كةلدئ.
باتئس قازاقستان وبلئسئ جانئبةك اؤدانئندا تؤعان. الماتئ تةمئر جول تةحنيكؤمئن، قازاق اؤئل شارؤاشئلئعئ ينستيتؤتئن بئتئرگةن. 1952-1954 - جئلدارئ - الماتئ قالاسئ لكجو فرؤنزة اؤداندئق كوميتةتئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ. 1954-1957 - جئلدارئ - «جةتئساي قذرئلئس» ترةسئنئث باستئعئ، باس ينجةنةرئ، وندئرئستئك-تةحنيكالئق بولئمئنئث باستئعئ، پرورابئ. 1957-1961 - جئلدارئ - قازاقتئث يرريگاسيا قذرئلئسئ ترةسئنئث باستئعئ. 1961-1962 - جئلدارئ - يليچةأ اؤداندئق پارتيا كوميتةتئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ. 1962-1963 - جئلدارئ - وثتذستئك قازاقستان وبلئسئ ولكةلئك سؤ شارؤاشئلئعئ باسقارماسئنئث باستئعئ. 1963-1966 - جئلدارئ - قئزئلوردا وبلئستئق پارتيا كوميتةتتةرئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ. 1966-1970- جئلدارئ - قازاق ك س ر مينيسترلةر كةثةسئ ءتوراعاسئنئث ورئنباسارئ. 1970-1971 - جئلدارئ - جامبئل وبلئستئق پارتيا كوميتةتتةرئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ. 1971-1975 - جئلدارئ - قازاقستان كومپارتياسئ ورتالئق كوميتةتئنئث حاتشئسئ. 1975-1986 - جئلدارئ - ورال وبلئستئق پارتيا كوميتةتئنئث ءبئرئنشئ حاتشئسئ. 1986 - جئلدارئ - ذلكةن الماتئ كانالئ جانة بارتوعاي سؤ قويماسئن پايدالانؤ جونئندةگئ باسقارمانئث باستئعئ قئزمةتتةرئن اتقارعان. 1986 - جئلئ زةينةتكةرلئككة شئققان.
قازاق ك س ر جوعارعئ كةثةسئ 6-7- شاقئرئلئمئنئث دةپؤتاتئ. ك س ر و جوعارعئ كةثةسئنئث 7-8، 10-11- شاقئرئلئمدارئنئث دةپؤتاتئ.
لةنين، قازان رةأوليؤسياسئ، ةثبةك قئزئل تؤ وردةندةرئمةن جانة مةدالدارمةن ماراپاتتالعان. ورال قالاسئنداعئ ول تذرعان ذيگة ةسكةرتكئش تاقتا ورناتئلعان. ئقسانوأ اتئنداعئ ذجئمدئق شارؤاشئلئق بار.