سولتۇستىك كورەيامەن سوعىس بولسا، العاشقى كۇنى 300 مىڭ ادام قازا تابادى

استانا. قازاقپارات - ازيا ايماعىنا ساپارلاۋدى باستاعان ا ق ش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ توكيودا ەشكىم كۇتپەگەن مالىمدەمە جاسادى.

ءبىراق ونىڭ ايتارى بار دا، ورىندالۋى ەكىتالاي عوي. ترامپ جاپونيا پرەمەر-ءمينيسترى سيندزو ابەمەن اڭگىمەدە سولتۇستىك كورەيانىڭ يادرولىق باعدارلاماسىن توقتاتۋ ءۇشىن وعان بارىنشا قىسىم جاساۋ قاجەتتىگىن ايتتى.

«كەرەك بولسا، جاپونيا سولتۇستىك كورەيادان اتىلعان راكەتالاردى اتىپ ءتۇسىرۋ قاجەت» دەدى.

-  قازىر رەسمي پحەنيانمەن ديالوگ جۇرگىزەتىن ۋاقىت ەمەس. تەك وعان قىسىم جاساۋ كەرەك. سوندا عانا ولار ەسىن جيادى. ستراتەگيالىق توزىمدىلىك ءداۋىرى ءوتتى. سوندىقتان ا ق ش -  تا، جاپونيا دا بىرلەسى قيمىل ىستەۋى قاجەت. باستى ماقسات -  الەم ءۇشىن وتە قاۋىپتى اگرەسسور سولتۇستىك كورەيا رەجيمىن قۇلاتۋ. بۇل باعىتتا جالعىز قيمىلداي المايمىز. بىزگە رەسەيدىڭ دە كومەگى كەرەك. ازيا ساپارىندا پۋتينمەن كەزدەسىپ، وسى ماسەلەنى تالقىعا سالۋعا تىرىسامىن، -  دەدى جاپونياعا اياق باسار ساتتە ۇشاق بورتىندا جۋرناليستەرمەن بولعان سۇحباتىندا دونالد ترامپ.

جاپونيا پرەمەر-ءمينيسترى سيندزو ابە دە سولتۇستىك كورەياعا قاتىستى ا ق ش- پەن پوزيتسياسى 100 پايىز ۇندەسەتىنىن ايتتى.

-  ءبىز جاقىن كۇندەردە قوسىمشا سانكتسيالار قابىلدايمىز. جاپونيا بانكتەرىندەگى سولتۇستىك كورەيانىڭ 35 ازاماتتارى مەن زاڭدى تۇلعالارىنىڭ ەسەپشوتتارىن جاباتىن بولامىز، -  دەدى سيندزو ابە.

شىن مانىندە قازىرگى ۋاقىتتا سولتۇستىك كورەيانىڭ ۇستانعان پوزيتسياسى ا ق ش ءۇشىن عانا ەمەس، جاپونيا ءۇشىن دە وتە ءقاۋىپتى بولىپ وتىر. جاقىندا ا ق ش كونگرەسىنىڭ ماماندارى «ەگەر سوعىس بولا قالعان جاعدايدا العاشقى كۇننىڭ شىعىنى قانداي بولۋى مۇمكىن؟» دەگەن سيپاتتا بايانداما جاساعان. مامانداردىڭ ەسەپتەۋىنە قاراعاندا، سوعىستىڭ ءبىرىنشى كۇنى 300 مىڭ ادام قازا تابۋى ىقتيمال كورىنەدى.

وسى ورايدا ايتا كەتەر ءبىر جايت بار: جاقىندا رەسەي پرەزيدەنتى ءبىر ساياسي شىندىقتىڭ شەتىن شىعارعان. «ا ق ش ەشقاشان سولتۇستىك كورەياعا سوعىس اشا المايدى. ويتكەنى پحەنياندا يادرولىق قارۋ بار، اسكەري وقتۇمسىق راكەتالار جەتەرلىك. يادرولىق قارۋى بار ەلگە ۆاشينگتون ەشقاشان سوعىس اشپايدى. بۇل اۋعانستان نەمەسە يراك ەمەس. ا ق ش يراكتا باكتەريولوگيالىق جانە يادرولىق قارۋدىڭ جوقتىعىن الدىن الا زەرتتەپ، ءبىلدى. سوسىن سوعىس اشتى. ساددام حۇسەيىندى ءسويتىپ تاقتان تايدىردى. ال سولتۇستىك كورەياعا باتا المايدى. ويتكەنى اياق استىنان اتىس باستالا قالسا، وراسان زور شىعىن كەلەدى. ءبىر- ءبىرىن ايامايدى» دەگەنى بەلگىلى.

بۇل سوزدە شىندىق بار. امەريكالىق مامانداردىڭ زەرتتەۋىنە قاراعاندا، سولتۇستىك كورەيانىڭ قارۋلى كۇشتەرى قازىرگى كەزدە سوعىس جاعدايىنا دايىن تۇر. ءتىپتى كارىس ارتەللەرياسىنىڭ مينۋتىنا 10 مىڭ سنارياد جىبەرە الاتىن مۇمكىندىگى بار.

امەريكالىق اسكەري ماماندار دايىنداعان باياندامادا ءبىر ماسەلە بار: پەنتاگون سولتۇستىك كورەياداعى يادرولىق قارۋدىڭ وشاعىن بىردەن تالقانداي الا ما؟ ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

ا ق ش- تىڭ باس شتابى بىرلەسكەن كوميتەتتەرىنڭ باسشىسى، كونتر-ادميرال مايكل ديۋمونت «سولتۇستىك كورەيانىڭ يادرولىق قارۋىن جويىپ جىبەرۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ول ەلگە قۇرلىق اسكەرلەرىن جىبەرۋ كەرەك. ءبىراق قاۋىپ ودان سايىن كۇشەيە تۇسەدى. سولتۇستىك كورەيا جاياۋ اسكەرلەرگە قارسى بيولوگيالىق جانە حيميالىق قارۋ قولدانۋى مۇمكىن. بۇل جوبا جۇزەگە اسسا، جاعداي ءتىپتى قيىنداي تۇسەدى» دەپ وتىر. سوعان قاراعاندا، رەسەي پرەزيدەنتى پۋتيننىڭ ايتقان پىكىرىندە اشى اقيقات بار سەكىلدى.

ا ق ش سولتۇستىك كورەيامەن ساياسي ديالوگقا بارعانمەن، ودان ەش ناتيجە شىقپايدى. مۇنى ترامپتىڭ ءوزى دە ءمالىم ەتكەن. «ماعان دەيىن كلينتون، ەكى بۋش پەن وباما دا كەلىسسوز جۇرگىزدى دە، 25 جىل ۋاقىتتارى بوس كەتتى. سوندىقتان ولارمەن ديالوگقا كەلۋدىڭ ەش پايداسى جوق» دەگەن.

ەندىگى جاعداي قالاي جالعاسادى؟ ترامپ تىعىرىققا تىرەلگەن ساياسي ەگەستەن جول تاۋىپ شىعا الا ما؟ ءوزى سوعىس اشايىن دەسە، ونىڭ سالدارى وتە كۇردەلى بولماق. قىسىم جاساۋ ارقىلى سولتۇستىك كورەيا رەجيمىن قۇرتام دەۋ، بوس اڭگىمە. قانشاما قوقان - لوقى جاساعانمەن، ناقتى ايتقاندا، ا ق ش-تىڭ ءوزى قازىر نە ىستەرىن بىلمەي وتىر.

بەرىك بەيسەن ۇلى

  «ايقىن»