2 -ماۋسىم. قازاقپارات كۇنتىزبەسى
اتاۋلى كۇندەر
بايقوڭىر قالاسىنىڭ جانە عارىش ايلاعىنىڭ كۇنى وسىدان 64 جىل بۇرىن 1955 -جىلعى 2 - ماۋسىمدا سسسر قورعانىس مينيسترلىگى باس شتابىنىڭ ديرەكتيۆاسىمەن «بايقوڭىر» عارىش ايلاعىن ۇيىمداستىرۋ- شتاتتىق قۇرىلىمى بەكىتىلگەن بولاتىن. مىنە، سودان بەرى، 2 - ماۋسىمدا بايقوڭىر قالاسىنىڭ تۋعان كۇنى جانە عارىش ايلاعىنىڭ كۇنى تويلانادى.
دۇرىس تاماقتانۋ جانە ارتىق استان باس تارتۋ كۇنى بۇل مەرەكە رەسمي ەمەس امەريكالىق Eat What You Want Day مەرەكەسىنە (تاۋلىك بويى ديەتانى ۇمىتىپ نە قالاسا سونىڭ ءبارىن جەۋ كۇنى) وزىندىك جاۋاپ بولدى. مەرەكەنىڭ نەگىزگى مىندەتى - تاماقتانۋ مادەنيەتىنە قالىڭ جۇرتشىلىقتىڭ نازارىن اۋدارۋ.
ەستە قالار وقيعالار
1955 -جىلى س س سر قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ عىلىمي- زەرتتەۋ سىناق پوليگونى، قازىرگى «بايقوڭىر» عارىش ايلاعىنىڭ ىرگەتاسى قالاندى. «بايقوڭىر» عارىش ايلاعى 6 ميلليون 227 مىڭ گەكتار اۋماقتى قامتيدى. قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قارماقشى جانە قازالى اۋداندارىنىڭ جەر كولەمىن جانە زىمىران تاسىمالداعىشتان بولىنگەن بولشەكتەردىڭ ءتۇسۋ ايماقتارىن قوسا ەسەپتەگەندە عارىش ايلاعى 4 ميلليون گەكتاردان استام جەردى الىپ جاتىر. بۇگىندە عارىش ايلاعىندا 15 ۇشىرۋ قوندىرعىسى، 9 باستاما جيناعى، 11 قۇراستىرۋ- سىناۋ تۇرقى بار. بايقوڭىردان ۇشۋ تراسساسى ارال تەڭىزىنەن كامچاتكا تۇبەگىنە دەيىن سوزىلىپ جاتىر. بايقوڭىر عارىش الاڭى 1991 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ يەلىگىنە ءوتىپ، 1993 -جىلى رەسەي فەدەراتسياسىنا 20 -جىلعا جالعا بەرىلدى. 2004 -جىلدان قازاقستاننىڭ عارىش قىزمەتىنە قاتىسۋىنىڭ جاڭا كەزەڭى باستالدى. قازاقستان مەن رەسەي پرەزيدەنتتەرى قول قويعان كەلىسىمدە «بايقوڭىر» عارىش ايلاعىن جالعا بەرۋ مەرزىمىن ۇزارتۋمەن قاتار رەسەي عارىش سالاسىنىڭ قولداۋىمەن قازاقستاننىڭ عارىش جوبالارىن جۇزەگە اسىرۋ قاراستىرىلعان.
1988 -جىلى قازاق كسر جوعارعى كەڭەسى ءتورالقاسىنىڭ جارلىعىمەن مادەنيەت جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەت قۇرىلدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 1992 -جىلعى اقپاننىڭ 7-سىندەگى جارلىعىمەن اتالعان كوميتەت قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت مينيسترلىگى بولىپ قايتا قۇرىلدى.
1992 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارعى كەڭەسىنىڭ «قازاقستان رەسپۋبليكاسى كونستيتۋتسياسىنىڭ جوباسى تۋرالى» قاۋلىسى قابىلداندى.
1998 -جىلى استانادا قازاق ۇلتتىق مۋزىكا اكادەمياسى اشىلدى. قازاق ۇلتتىق مۋزىكا اكادەمياسىنىڭ رەكتورى - قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، پروفەسسور، الەم ءارتىسى ايمان مۇساقوجايەۆا.
2010 -جىلعى اقپان ايىنان قازاق ۇلتتىق مۋزىكا اكادەمياسى قازاق ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتى بولىپ قايتا قۇرىلدى.
1999 -جىلى استاناداعى كوشەلەردىڭ بىرىنە الاش قايراتكەرى، عالىم، دراماتۋرگ، جازۋشى، جۋرناليست قوشكە كەمەڭگەر ۇلىنىڭ (1896-1937) ەسىمى بەرىلدى. كەمەڭگەروۆ قوشمۇحامبەت (قوشكە) دۇيسەباي ۇلى (1896-1937) - الاش قايراتكەرى، عالىم، جازۋشى، دراماتۋرگ، جۋرناليست.
1896 -جىلى 15 - شىلدەدە سول كەزدەگى تەرريتوريالىق ءبولىنىس بويىنشا اقمولا وبلىسى، ومبى ۋەزىنىڭ قارجاس اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدى. ومبى اۋىل شارۋاشىلىعى ۋچيليشەسىن بىتىرگەن. 1916-1918 -جىلدارى «بالاپان» قولجازبا جۋرنالىنىڭ رەداكتورى بولادى. ول 1915 -جىلدان باستاپ 1930 -جىلعا دەيىن ءۇزىلىسسىز ۇلت ادەبيەتىنە، دراماتۋرگياسىنا، جۋرناليستيكاسىنا، عىلىمىنا ايرىقشا ۇلەس قوستى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا قوشكە ءوز قاتارلاستارىمەن بىرگە وتارشىلدىققا قارسى ۇلت- ازاتتىق كۇرەسكە قاتىستى. ونىڭ سان سالالى ىزدەنىسكە تولى ۇلتتى دامىتۋ جولىنداعى قىزمەتىن 30-جىلدارى باستالعان كەڭەس وكىمەتىنىڭ قۋعىن- سۇرگىن ناۋقانى ءۇزدى.
1917 -جىلى ساۋىردە ومبىداعى اقمولا وبلىستىق قازاق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ تاپسىرماسىمەن د. ءادىلوۆ ەكەۋى اقمولاعا كەلەدى، مۇندا ساكەن سەيفۋللينمەن بىرلەسىپ، «قازاق» كوميتەتىن، «جاس قازاق» ۇيىمىن قۇرۋعا ات سالىسادى. قوشكە كەمەڭگەروۆ شىعارماشىلىعى «ايقاپ» جۋرنالىندا 1915 -جىلى جاريالانعان «جازعىتۇرى» ، «باق ىزدەگەن» ، «سولعان گۇل» ولەڭدەرى مەن «پايعامبار» ، «ساسكەلىك كولدىڭ جاعاسىندا» سەكىلدى اۋدارمالارىنان باستالادى. پروزاداعى العاشقى تۋىندىلارىنىڭ ءبىرى - «تۇتقىننىڭ ويى» اڭگىمەسى. وسى جانە «وتارشىلدىڭ ۇسقىندارى» ، «قاندى تولقىن» اڭگىمەلەرىندە قازاق قاۋىمىنىڭ كۇردەلى الەۋمەتتىك جاي- كۇيى شەبەر سۋرەتتەلەدى. قالامگەر قۇرمەتىنە باياناۋىلدا مەكتەپ، استانادا كوشە اتاۋى بەرىلدى.
2006 -جىلى مويناق سۋ ەلەكتر ستانساسىنىڭ قۇرىلىسى اراعا 14 جىل سالىپ قايتا قولعا الىندى. قۇرىلىسى 1985 -جىلى باستالىپ، وداق تاراعاننان كەيىن توقتاپ قالعان سۋ ەلەكتر ستانساسىن ىسكە قوسۋ، جالپى قۋاتتىلىعى 300 مۆت بولاتىن مويناق س ە س- ءىنىڭ جۇمىس ىستەۋى ەلىمىزدەگى ەلەكتر ەنەرگياسىنا دەگەن تاپشىلىقتىڭ ورنىن تولتىرماق.
2013 -جىلى م. قوزىبايەۆ اتىنداعى تاريحي جانە الەۋمەتتىك- ساياسي عىلىم ورتالىعىنىڭ جەتەكشى مامانى مۇحامەتبەك اسىلبەكوۆ تارباعاتاي تاۋلارىنان تابىلعان جارتاستاعى سانسكريتتەگى جازبانىڭ ماعىناسىن اشتى. بۇل تانىمال بۋددا مانتراسى بولىپ شىقتى: «وم ماني پادمە حۋم» . بۇل ءسوز «وزىنە ءىنجۋدى جاسىرعان لوتوس گۇلى» دەپ اۋدارىلادى.
2014 -جىلى يراننىڭ تەبريز قالاسىندا 20-30 -مامىر ارالىعىندا وتكەن شاحماتتان ازيا حالىقتارى كۋبوگىندا قازاقستاننىڭ ەرلەر كومانداسى تەز وينالاتىن شاحماتتان التىن مەدال جەڭىپ الدى. ولار فينالدا قىتايلىق شاحماتشىلاردى 2,5:1,5 ەسەبىمەن جەڭدى.
2014 -جىلى قىتايداعى قازاقستاندىق ستۋدەنتتەردىڭ Ⅲ قۇرىلتايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جاستاردى جان- جاقتى دامىتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم جانە قىتايداعى قازاقستاندىق ستۋدەنتتەر قاۋىمداستىعىنىڭ جارعىسى قابىلداندى.
2017 -جىلى بريتاندىق ۆۆس قازاقستانداعى ساۋدا حابى - «قورعاس» شەكارا ماڭى ىنتىماقتاستىعى حالىقارالىق ورتالىعى تۋرالى بەينەروليك ءتۇسىردى.
2017 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنىڭ حالىقارالىق كولىك فورۋمىنىڭ تولىققاندى مۇشەسى اتاندى.