ەلباسى: «قىتاي ورلەۋى» دەپ اتالعان 21 -عاسىرداعى بىرەگەي قۇبىلىس - بۇكىل ءوڭىردىڭ دامۋى ءۇشىن قاجەتتى مۇمكىندىك
بۇل تۋرالى اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنەن حابارلادى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قىتاي حالقىن ميليتاريستىك جاپونياعا قارسى سوعىستاعى جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىمەن قۇتتىقتادى.
«قىتايدىڭ ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستاعى جەڭىسكە قوسقان ۇلەسىنە باعا جەتپەيدى. قىتاي حالقى كورسەتكەن توزىمدىلىك پەن قايسارلىق - قاھارماندىق پەن ەرلىكتىڭ، باتىلدىق پەن پاتريوتيزمنىڭ كەرەمەت ۇلگىسى. ⅩⅩ عاسىرداعى ەڭ قانقۇيلى سوعىسقا قازاقستاندا دا حالىقتىڭ 25 پايىزى جۇمىلدىرىلدى. ولاردىڭ كوپشىلىگى مايدان شەبىنەن ورالمادى. سولاردىڭ قاتارىندا قىتاي جەرىندە جان تاپسىرعاندارى دا بار»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قازاقستان پرەزيدەنتى ءدارىس وقۋ ءۇشىن ق ك پ ورتالىق پارتيا مەكتەبىنە كەزدەيسوق تاڭداۋ جاساماعانىن اتاپ كورسەتتى.
«مۇنداعى بۇگىنگى تىڭداۋشىلار - قىتاي كومپارتياسىنىڭ ەرتەڭگى باعىتىن ۇستانۋشىلار. سىزدەر - «قىتاي ارمانىن» جۇزەگە اسىرۋ جانە ۇلتتى جاڭعىرتۋ جولىنداعى الدىڭعى لەكتىڭ وكىلىسىزدەر. ويتكەنى «قىتاي ورلەۋى» دەپ اتالعان ХХІ عاسىرداعى بىرەگەي قۇبىلىستى ءبىز ءبىرىنشى كەزەكتە بۇكىل ءوڭىردىڭ دامۋى ءۇشىن قاجەتتى مۇمكىندىك رەتىندە قاراستىرامىز»، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
ءدارىس بارىسىندا ەكى مەملەكەتتىڭ قارىم- قاتىناستارى ساپالىق تۇرعىدان وسە تۇسكەنى اتاپ ءوتىلدى.
«تاريحي قىسقا مەرزىم ىشىندە قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 337 ميلليون دوللاردان 22 ميلليارد دوللارعا دەيىن ءوستى. سوڭعى ەكى جىلدىڭ وزىندە جالپى سوماسى 70 ميلليارد دوللاردان اساتىن ەكىجاقتى كەلىسىمشارتتارعا قول قويىلدى. ءبىز ءتۇرلى سالالاردا 250-دەن اسا ۇكىمەتارالىق جانە ۆەدومستۆوارالىق كەلىسىمدەردى بەكىتتىك»، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
مەملەكەت باسشىسى «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىنا ارنايى توقتالىپ، ونى جۇزگە اسىرۋ ءۇشىن ليانيۋنگان پورتىنداعى لوگيستيكالىق تەرمينالدى پايدالانۋ، «باتىس قىتاي - باتىس ەۋروپا» اۆتوكولىك جولىنىڭ قۇرىلىسى، «قورعاس» حالىقارالىق ورتالىعىن ىسكە قوسۋ سياقتى قادامدار جاسالعانىن ايتتى.
«ەۋروپالىق وداق پەن ازيا- تىنىق مۇحيتى ءوڭىرى ەلدەرى اراسىندا جىل سايىن 6 ميلليون كونتەينەر جۇرەدى. وسى جۇك اعىنىنىڭ نەگىزگى بولىگى - 98 پايىزى شەتەلدىك پورتتار ارقىلى تەڭىز فلوتىمەن تاسىمالدانادى. بۇل رەتتە قازاقستان ارقىلى وتەتىن قۇرلىقتىق ترانزيتتىك باعىت تەڭىز جولىنان الدەقايدا قىسقا. ەندى تاۋاردى ەكى اپتا ىشىندە جەتكىزۋگە بولادى. وسى ستراتەگيالىق باسىمدىق - استانا مەن بەيجىڭ اراسىندا ترانسۇلتتىق ترانزيت- كولىك اليانسىن قۇرۋ ءۇشىن نەگىزگى شارت»، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
قازاقستان پرەزيدەنتى «نۇرلى جول» باعدارلاماسى مەن «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» باستاماسىنىڭ ءوزارا تولىقتىرۋشى سيپاتىن دا اتاپ ءوتتى.
«ءبىز 2014 -جىلدىڭ جەلتوقسانىنان بەرى يندۋستريالاندىرۋ جانە ينۆەستيتسيا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق اياسىن كەڭەيتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ جاتىرمىز. اتاپ ايتساق، جالپى قۇنى 30 ميلليارد دوللاردان اساتىن 48 ينۆەستيتسيالىق جوبا ىرىكتەلىپ الىنىپ، قازاقستان مەن قىتاي اراسىندا يندۋستريالاندىرۋ جانە ينۆەستيتسيا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
سونىمەن قاتار، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بۇگىندە ەلدەرىمىزدىڭ كوپتەگەن حالىقارالىق ماسەلەلەر بويىنشا ۇستانىمى ورتاق ەكەنىنە نازار اۋدارا وتىرىپ، يادرولىق قارۋسىز ايماق تۋرالى شارتقا قاتىسۋشى ورتالىق ازياداعى مەملەكەتتەرگە ءسوزسىز نەگاتيۆتى كەپىلدىك بەرگەنى ءۇشىن قىتايعا العىس ايتتى.
***
قازاقستان پرەزيدەنتى سونداي-اق ورتالىق پارتيا مەكتەبى باسشىلىعىمەن اڭگىمەلەسىپ، قۇرمەتتى قوناقتار كىتابىنا قولتاڭبا قالدىردى.