قازاقستان مەن رەسەيدىڭ بىرلەسكەن جۇمىستارىنىڭ ناتيجەلەرى «ەكسپو-2017» كورمەسىندە ۇسىنىلۋى مۇمكىن - ەلباسى

استانا. قازاقپارات - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتينمەن بىرگە قازاقستان مەن رەسەيدىڭ Ⅺ ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىنىڭ جالپى وتىرىسىنا قاتىستى. بۇل تۋرالى اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنەن حابارلادى.

قازاقستان مەن رەسەيدىڭ بيىلعى XI ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى كومىرسۋتەك سالاسىندا، سونىڭ ىشىندە مۇناي جانە گاز وندىرىسىندە يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار قولدانۋ ماسەلەسىنە ارنالدى.

فورۋم وتىرىسىندا سويلەگەن مەملەكەت باسشىسى مۇناي قورى بويىنشا الەمدە 12- ورىندى يەلەنەتىن، گاز قورى جونىنەن العاشقى جيىرمالىقتاعى ەلدەردىڭ قاتارىنا كىرەتىن مۇناي- گاز ونەركاسىبىنىڭ قازاقستان ەكونوميكاسى ءۇشىن ماڭىزدىلىعىن اتاپ كورسەتتى. سوعان وراي، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن كومىرسۋتەك سەكتورىنىڭ دامۋىن ايقىندايتىن زاماناۋي ۇردىستەردىڭ وزەكتىلىگىن اتاپ ءوتتى.

 - بىلتىردان بەرى مۇنايدى تۇتىنۋ تەڭگەرىمى دامۋشى ەكونوميكالار جاعىنا قاراي اۋدى. دامۋشى ەلدەردەگى مۇناي تۇتىنىسى تاريحتا ءبىرىنشى رەت ە ى د ۇ ەلدەرىنىڭ تۇتىنىسىنان اسىپ ءتۇستى. مۇناي- گاز سالاسىنداعى سوڭعى جىلداردىڭ نەگىزگى ترەندى سلانەتستى كەنىشتەردى يگەرۋ بولدى. كولبەۋ بۇرعىلاۋ مەن جەر قىرتىسىن سۋمەن جارۋدىڭ زاماناۋي تەحنولوگيالارى گازدى دا، مۇنايدى دا وندىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستان مەن رەسەيدىڭ كومىرسۋتەك سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق الەۋەتى زور ەكەنىن ايتتى.

- بۇل - تەرەڭ جانە شەكتەن تىس تەرەڭ بۇرعىلاۋدىڭ وزىق تەحنولوگيالارىن ءوندىرۋ مەن سىناۋ، ول ءبىز ءۇشىن كاسپي ماڭى ويپاتىندا وزەكتى. قازاقستاننىڭ كومپانيالارى رەسەيلىكتەرمەن بىرگە ءوز ءوندىرىسىنىڭ جوعارى تەحنولوگيالىق جابدىقتارىن ۇسىنا الار ەدى، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

 سونداي- اق نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ايتۋىنشا، ەكى ەلگە مۇناي مەن گازدىڭ جاڭا پەرسپەكتيۆالى كەنىشتەرىن انىقتاۋ ءۇشىن گەولوگيالىق بارلاۋ سالاسىنداعى بىرلەسكەن جۇمىستى جانداندىرۋعا بولادى. اتاپ ايتقاندا، بۇل رەسەيلىك تاراپتىڭ حالىقارالىق «ەۋرازيا» جوباسىن جۇزەگە اسىرۋعا اتسالىسۋىنا قاتىستى.

- بۇل جوبانىڭ نەگىزگى مىندەتى - تەرەڭدىكتەگى گەولوگيالىق تۇزىلىستەردى جانە كاسپيي وڭىرىندەگى جەر قىرتىسىنىڭ گەوحيمياسىن زەرتتەۋ، ۋاقىتتىق- كەڭىستىكتەگى مودەلدى جاساۋ، سونداي- اق رەسۋرستاردى باعالاۋ. قازاقستان مەن رەسەي اۋماعىنداعى مۇناي- گازدى كاسپيي ماڭى ويپاتىنىڭ عالامات پەرسپەكتيۆالارى حالىقارالىق ءىرى كومپانيالاردىڭ زور قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرادى، - دەپ اتاپ كورسەتتى مەملەكەت باسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى مۇناي سالاسىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ ءۇشىن كولىك، لوگيستيكا جانە قۇرىلىستى عانا ەمەس، ينجينيرينگ، جوبالاۋ، اقپاراتتىق تەحنولوگيالار سەكىلدى جوعارىتەحنولوگيالىق قىزمەتتەردى قوسا قامتيتىن قىزمەت اۋقىمىن كەڭەيتۋدەگى ەكى ەلدىڭ ءوزارا ءىس- قيمىلىنىڭ الەۋەتى جوعارى ەكەنىن ايتتى.

مەملەكەت باسشىسى ەنەرگەتيكالىق سەكتوردى دامىتۋ ءۇشىن عىلىمي زەرتتەۋلەردىڭ ءرولى ايرىقشا ەكەنىنە توقتالدى.

- ءبىزدىڭ عىلىمي ينستيتۋتتارىمىزعا بىرلەسكەن زەرتتەۋلەر ارقىلى اۋىر مۇناي ءوندىرىسىن ينتەنسيفيكاتسيالاۋ، تەرەڭ سۋداعى ءوندىرۋ، سلانەتستى مۇناي، مۇناي سينتەزىن الۋ، بالاما ەنەرگەتيكا جانە باسقا دا پەرسپەكتيۆالى باعىتتارمەن اينالىسۋعا بولادى، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ اتاپ وتكەنىندەي، قازاقستان مەن رەسەيدىڭ مۇنداي بىرلەسكەن جۇمىستارىنىڭ ناتيجەلەرى استانادا وتەتىن «ەكسپو-2017» كورمەسىندە ۇسىنىلۋى مۇمكىن.

 ءوز كەزەگىندە رەسەي پرەزيدەنتى ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى قازاقستان مەن رەسەيدىڭ اراسىنداعى سەرىكتەستىك قارىم- قاتىناستاردى دامىتۋدىڭ ماڭىزدى قۇرالىنا اينالعانىن ايتتى.

- وتكەن 11 جىل ىشىندە ەلدەرىمىزدىڭ ەكونوميكالىق بايلانىستارى جاڭا ساپالى دەڭگەيگە شىقتى. ەكىجاقتى تاۋار اينالىمى 6 ەسەدەن استام ءوستى. قازاقستان ەكونوميكاسىنا كەلگەن رەسەيلىك تىكەلەي ينۆەستيتسيالار كولەمى 10 ەسە ۇلعايدى. مۇنداي جوعارى قارقىن كوبىنە- كوپ ەكونوميكالارىمىزدىڭ ينۆەستيتسيالىق ىقپالداستىعى ارقىلى قامتاماسىز ەتىلۋدە، - دەدى ۆلاديمير پۋتين.

رەسەي پرەزيدەنتى ەكى ەلدىڭ شەكارالىق ىنتىماقتاستىعىنىڭ دەڭگەيىن دە جوعارى باعالادى.

- رەسەيلىك سۋبەكتىلەردىڭ كوپشىلىگى قازاقستاننىڭ بارلىق 14 وبلىسىمەن تىكەلەي سەرىكتەستىك قاتىناس ورناتقان. 11 مىڭنان استام بىرلەسكەن كاسىپورىن قۇرىلدى. ءوزارا ءىس- قيمىل جانە ىنتىماقتاستىق تۋرالى 300 گە جۋىق ءوڭىر ارالىق كەلىسىمگە قول قويىلدى. رەسەي مەن قازاقستان الەمدەگى ەڭ ۇزىن قۇرلىقتىق شەكاراعا يە. وسى شەكارانىڭ بويىندا ورنالاسقان وڭىرلەرگە ەكىجاقتى تاۋار اينالىمنىڭ 40 پايىزدان استامى تيەسىلى، - دەپ اتاپ ءوتتى ۆلاديمير پۋتين.

 جالپى وتىرىس بارىسىندا سونداي- اق رەسەي تاراپىنان - ەنەرگەتيكا ءمينيسترى ا. نوۆاك، ورىنبور وبلىسىنىڭ گۋبەرناتورى يۋ. بەرگ، باشقۇرتستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ر. حاميتوۆ، قازاقستان تاراپىنان - ەنەرگەتيكا ءمينيسترى ۆ. شكولنيك، اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمى ب. ىزمۇحامبەتوۆ، اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى ا. مۇحامبەتوۆ بايانداما جاسادى.

قازاقستان مەن رەسەيدىڭ كەلەسى 12 - ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى 2015 - جىلى ۋفا قالاسىندا (رەسەي فەدەراتسياسى) وتەدى.

***

فورۋم قورىتىندىسى بويىنشا ەكى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن مىناداي قۇجاتتارعا قول قويىلدى:

1. ق ر ۇكىمەتى مەن ر ف ۇكىمەتى اراسىندا كوكتەمگى- ارالشى كەنىشىندەگى مىستى- كولچەداندى كەندى يگەرۋ كەزىندە شەكارالىق اۋماقتاعى شارۋاشىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى كەلىسىم.

2. ق ر ۇكىمەتى مەن ر ف ۇكىمەتى اراسىندا «بايقوڭىر» كەشەنى اۋماعىندا راديو جيىلىك سپەكترىن پايدالانۋ جونىندەگى كەلىسىم.

3. اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمدىگى مەن باشقۇرتستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى اراسىنداعى ساۋدا- ەكونوميكالىق، عىلىمي- تەحنيكالىق جانە مادەني ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم.

4. اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمدىگى مەن تاتارستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى اراسىنداعى ساۋدا- ەكونوميكالىق، عىلىمي- تەحنيكالىق جانە مادەني ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم.

 5. «بيپەك اۆتو- ازيا اۆتو» (ق ر) كومپانيالار توبى مەن «اۆتوۆاز» ا ا ق (ر ف) اراسىنداعى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ تۋرالى كەلىسىم.