قازاقپارات كۇنتىزبەسى: 19- مامىر. بۇگىن تۇركيادا اتاتۇرىكتى ەسكە الۋ كۇنى
اتاۋلى كۇندەر
تۇركيادا اتاتۇرىكتى ەسكە الۋ، سونداي-اق جاستار جانە سپورت كۇنى
1919-جىلدىڭ 19- مامىرىندا تاۋەلسىزدىك ءۇشىن كۇرەسكەن ۇلتتىق-ريەۆوليۋتسيالىق قوزعالىس ليدەرى مۇستافا كەمال اتاتۇرىك 9 ى ارميانىڭ ينسپەكتورى رەتىندە سامسۋنعا كەلىپ، شەتەلدىك ينتەرۆەنتسياعا قارسى موبيليزاتسيا جاريالادى. بۇل كۇن تۇركيانىڭ ازاتتىعى ءۇشىن سوعىستىڭ رەسمي باستالعان كۇنى بولىپ سانالادى.
سول كەزدە تۇركيا مەن گرەكيا سوعىسىپ جاتقان بولاتىن. كەيىننەن اتاتۇرىك سويلەگەن سوزدەرىنىڭ بىرىندە 19- مامىردى ءوزىنىڭ تۋعان كۇنى دەپ جاريالادى (ونىڭ ناقتى تۋعان كۇنى بەلگىسىز). تاۋەلسىزدىك ءۇشىن ۇلتتىق قوزعالىستىڭ نەگىزىن جاستار قۇراعاندىقتان، 1938-جىلدىڭ 20- ماۋسىمى كۇنى 19- مامىردى جاستار جانە سپورت كۇنى رەتىندە بەلگىلەۋ تۋرالى زاڭ شىقتى.
بۇل كۇن العاش رەت 1935-جىلى 24- مامىردا «اتاتۇرىك كۇنى» رەتىندە اتاپ وتىلگەن بولاتىن.
سول كۇنى سپورت كۇنى دە ءوتتى. كەيىننەن سپورت كونگرەسىندە وسى ەكى مەرەكەنى بىرىكتىرۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسالىپ، بۇل زاڭمەن بەكىتىلدى.
1980-جىلدىڭ 12- قىركۇيەگىنەن بۇل كۇننىڭ رەسمي اتاۋى «اتاتۇرىكتى ەسكە الۋ، جاستار جانە سپورت كۇنى» دەپ اتالىپ كەلەدى.
ەستە قالار وقيعالار
1995-جىلى الماتىدا ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بانكنوت فابريكاسىنىڭ اشىلۋىنا قاتىستى. بانكنوتا فابريكاسى جالعان اقشا بەلگىلەرىنەن قورعايتىن، كوركەم جانە پوليگرافيالىق ءونىمدى جوعارى دەڭگەيدە ورىندايتىن بىرەگەي جابدىقتاردان قۇرىلعان. ونىڭ مەنشىكتى بازاسىنان نومينالى 100، 200، 500، 1000، 2000، 5000، 10000 تەڭگەلىك بانكنوتتار شىعارىلعان. قازىر فابريكادا بانكنوتالاردان باسقا ءتولقۇجات، كۋالىك، ديپلوم، اتتەستات، كۋالىك قاعاز، اكتسيز ماركالارى سياقتى قۇجاتتاردىڭ جۇزدەن استام تۇرلەرى شىعارىلادى.
2005-جىلى استانادا بەلارۋس رەسپۋبليكاسىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگى اشىلدى. ەلشىلىكتىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن بەلارۋس پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكو قاتىستى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن بەلارۋس رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس 1992-جىلدىڭ 16- قىركۇيەگىندە ورناعان.
2011-جىلى ءاليا مولداعۇلوۆانىڭ مەموريالدىق مۋزەيى جاڭا ەكسپوناتتارمەن تولىقتى. مۋزەيگە تاپسىرىلعان باعالى ەكسپوناتتاردىڭ ىشىندە ارتيللەريالىق مينالاردىڭ نەمىس جاشىگى، گاۋبيتسا زەڭبىرەگىنىڭ بولشەگى، ساپەرلىق كۇرەك، كاسكالار، دەگتياريەۆ پۋلەمەتىنىڭ ديسكى بولدى.
2014-جىلى قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا «جىبەك جولى» رۋحىن بيىكتەتكەنى، ءوزارا سەنىمدى، دوستىقتى، ىنتىماقتاستىقتى نىعايتقانى، الەم ەلدەرىمەن بىرگە ءوسىپ-وركەندەۋگە، تاتۋلىققا جانە ورتاق دامۋعا ىقپال ەتكەنى ءۇشىن جىبەك جولىنىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعى تاپسىرىلدى.
2014-جىلى رەسەيدىڭ سولتۇستىك استاناسىنداعى استانانىڭ مادەني كۇندەرىنىڭ اياسىندا استانا اكىمى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ پەن سانكت-پەتەربور مەرى گەورگي پولتاۆچەنكو «استانا» ورتالىعىنىڭ نەگىزىنە كاپسۋلا سالدى. «استانا» ورتالىعى ساۆۋشكين كوشەسىندە سالىنادى. كەشەننىڭ عيماراتىندا كەڭسەلەر ورنالاستىرىلادى، قازاق جانە ورىس كومپانيالارىنىڭ وكىلدىكتەرىن، مەكەمەلەر، كونفەرەنتسيالار وتكىزۋگە ارنالعان زالدار، كورمە زالدارى مەن ەكى دەڭگەيلى جەراستى پاركينگ سالۋ جوسپارلانىپ وتىر.
2015-جىلى قىرعىزستان استاناسىندا «اق ءىلبىرس - 2015» ۇلتتىق كينوسىيلىعى ۇيىمداستىرعان شارادا رەجيسسەر ءادىلحان ەرجانوۆ تۇسىرگەن قازاقستاندىق «قوجايىندار» فيلمى «ورتالىق ازياداعى ۇزدىك فيلم» نوميناتسياسىن جەڭىپ الدى.
2016-جىلى شىعىس قازاقستانعا وسى ۋاقىتقا دەيىن جۇرگىزىلگەن قازبا جۇمىستارى بارىسىندا تابىلعان بىرەگەي جادىگەرلەر جەتكىزىلدى. ولاردىڭ اراسىندا شىلىكتى، بەرەل، قىرىقكۇڭگىر، اقسۋاتتان تابىلعان سۇيەكتەر مەن تاستار، كەراميكا، قولادان جاسالعان زاتتار بار.
2016-جىلى يوردانيانىڭ KASOTC وقۋ-جاتتىعۋ ورتالىعىندا ارنايى ماقساتتاعى توپتار اراسىنداعى 8 جىل سايىنعى «Warrior-2016» سايىسى ءوتتى. جارىسقا قازاقستاندىق اسكەري قىزمەتشىلەر دە قاتىستى. بۇدان وزگە ول جەرگە قىتايدان «شابۋىلداۋشى اق تۇيعىن»، كولۋمبيانىڭ «كومماندوس»، ليۆاندىق «قارا پانتەرا»، ا ق ش «تەڭىز مىسىقتارى» جانە باسقا دا ارنايى بولىمشەلەر كەلدى.
2017-جىلى قىتايدا تانىمال «easy» جۋرنالى قازاقستاندىق ءانشى ديماش قۇدايبەرگەنگە بىرنەشە بەت ارنادى. كەزەكتى نومىردە ءانشىنىڭ سۋرەتتەرى مەن سۇحباتى جاريالاندى.
2017-جىلى قازاقستان كينويندۋسترياسى تاريحىندا العاش رەت 70-كانن فەستيۆالىندە (فرانسيا) قازاقستاننىڭ ۇلتتىق پاۆيلونى اشىلدى. قازاقستاننىڭ العاشقى پاۆيلونى فەستيۆالدار سارايىنىڭ الدىندا، Le Village International كينوبازارىنىڭ اۋماعىندا ورنالاستى.
پاۆيلوننىڭ جۇمىسى بىرلەسىپ كينو شىعارۋ، ۇلتتىق فيلمدەردى قارجىلاندىرۋ ءۇشىن الەۋەتتى سەرىكتەستەردى تارتۋعا، قازاقستاننىڭ كينويندۋسترياسىن جاڭعىرتۋ جانە تۋريزمدى دامىتۋعا جاعداي جاسادى.
2017-جىلى ق ر ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناسىندا الاشوردا ۇكىمەتى مەن الاش اۆتونومياسىنىڭ 100 جىلدىعىنا وراي «ەل-شەجىرە» قوعامدىق قورى شىعارعان عالىم-جازۋشى تۇرسىن جۇرتبايدىڭ «الاش قوزعالىسى» اتتى 3 تومدىق قۇجاتتار جيناعى مەن بولات ءمۇرسالىمنىڭ «الاشوردا» فوتوالبومىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى.
2019-جىلى جەڭىل اتلەتيكادان Thailand Open Track Field 2019 حالىقارالىق تۋرنيرىنە ماريا وۆچيننيكوۆا ءساتتى ونەر كورسەتىپ، ءۇش قارعىپ سەكىرۋدەن جەڭىمپاز اتاندى. سپورتشى 13.19 مەترگە سەكىرىپ، ۇزدىك ناتيجە كورسەتتى. ول 2019-جىلعى ازيا چەمپيونى، تايلاندتىق پارينيۋ چۋايماروەنگتى ارتتا قالدىردى.
