كونە جادىگەرلەر، ەرەكشە قارۋ- جاراقتار، تاريحي جازبالار – 18- مامىردا مۋزەي ءتۇنى وتەدى
مادەني ءىس- شارا بارىسىندا ورتالىق مۋزەي قورى جانە جەكە كوللەكسيالار نەگىزىندە ۇيىمداستىرىلعان بىرنەشە جاڭا كورمە اشىلادى.
«ەر جىگىتتىڭ بەس قارۋى بويىندا...» كورمەسى ارقىلى مۋزەي قوناقتارى مەملەكەتتىك ورتالىق مۋزەيىنىڭ ەرەكشە قارۋ- جاراق كوللەكسياسىمەن تانىسا الادى. كورمەدە قازبا جۇمىستارى بارىسىندا تابىلعان ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسيا ماتەريالدارى: نايزا ۇشتارى، سۇڭگى، جەبەلەر، قولا قىلىشتار، قانجارلار مەن پىشاقتار، سونداي- اق قازاق ۇلتتىق قارۋلارى - ساداق، جەبە، قورامساق، قىن، قىلىش، قانجار، پىشاق، نايزا، ايبالتا، سويىل، شوقپار، قورعانىسقا ارنالعان جاراقتار - دۋلىعا، قالقان، شاراينا، كىسە بەلدىكتەر جانە 1916 -جىلعى ۇلت- ازاتتىق كوتەرىلىسى، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستارى كەزىندە قولدانعان قارۋ تۇرلەرى دە كوپشىلىك نازارىنا ۇسىنىلادى.
قازاقستان سۋرەتشىلەر وداعىنىڭ مۇشەسى، ساۋلەتشى، سۋرەتشى، تامارا ۆولكوۆانىڭ «كونە جادىگەرلەردىڭ ءومىرى مەن سيمۆوليكاسى» اتتى كورمەسىندە قىلقالام شەبەرىنىڭ 80-نەن استام تۋىندىلارى، سونىمەن قاتار، ەلىمىزدىڭ بەلگىلى تۇلعالارى مەن كاسىبي سۋرەتشىلەرىنىڭ «XXI عاسىر كوشباسشىلارى مەن تانىمال تۇلعالارى. بىرلەسكەن شىعارماشىلىق» شىعارماشىلىق جوباسى نەگىزىندە تۋىنداعان كارتينالارى ۇسىنىلادى. تۇڭعىش رەت ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان اتالمىش جوبا 100-گە جۋىق ەلىمىزگە ەڭبەگى سىڭگەن تانىمال تۇلعالار - اسانالى ءاشىموۆ، ولجاس سۇلەيمەنوۆ، نۇرعالي ءنۇسىپجانوۆ، روزا رىمبايەۆا، بيبىگۇل تولەگەنوۆا، ماقپال ءجۇنىسوۆا جانە ت. ب. ونەر جانە قوعام قايراكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ىسكە اسىرىلدى. مەرەكەلىك جيىنعا ارنايى قاتىسىپ وتىرعان مادەنيەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى «مۋزەي ءتۇنى-2023» قوناقتارىن قۇتتىقتايدى دەپ كۇتىلۋدە.
«مۋزەي ءتۇنى» اكسياسىنىڭ اياسىندا «ۇلتتىق مۇرا - ۇرپاققا امانات» اتتى ارت- پلەنەر ۇيىمداستىرىلىپ، قازاقستاننىڭ 15 تانىمال سۋرەتشىسى ءوز تۋىندىلارىنىڭ تۇساۋىن كەسەدى. قىلقالام شەبەرلەرى حالىقارالىق مۋزەي كۇنى كاسىبي مەرەكەسىنە وراي ورتالىق مۋزەيگە جاڭا جۇمىستارىن سىيعا تارتىپ، مۋزەيدىڭ كەسكىندەمە قورىن تولىقتىرادى. ارت- پلەنەردىڭ دەمەۋشىسى - «چجۋنسينگوۆەن» ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمى جانە 2016 -جىلى الماتى قالاسىندا قۇرىلىپ، قىتاي مەن قازاقستان اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ ارتۋىنا دانەكەر بولعان «بۇگىنگى جىبەك جولى» باسىلىمى.
«ءۇش ءدىننىڭ بىرەگەي جازبا ۇلگىلەرى: ءتاۋرات، ءىنجىل، قۇران» - «ءۇش زات- ءۇش تاريح» اتتى كورمە اياسىندا مۋزەيلىك تاقىرىپتىق ساباق وتكىزىلىپ، ەرەكشە جانە سيرەك كەزدەسەتىن رۋحاني جادىگەرلەر نەگىزىندە، ياعني، بۇزاۋ تەرىسىنە جازىلعان ءتاۋرات (XIV- XV ع ع. )، 1751 ج. جارىق كورگەن ءىنجىل جانە تۇركيادا جازىلعان قۇران (XVIII- XIX ع ع. ) سياقتى قۇندىلىقتارمەن مۋزەي كەلۋشىلەرى تانىسا الادى.
مۋزەي ءتۇنى شاراسى اياسىندا باسقا دا، اتاپ ايتقاندا زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولداناتىن ساندىك- قولدانبالى ونەر جانە ءداستۇرلى قولونەر تۇرلەرى بويىنشا شەبەرلىك ساباقتارىن «شەبەرلەر اۋىلى» قولونەرشىلەرى وتكىزەدى. اكسياعا قاتىسۋشىلار كيىز باسۋ، جۇننەن سۋرەت جاساۋ، گيپستەن فيگۋرالار، كەسكىندەمە، قىش، زەرگەرلىك بۇيىمدار، بيسەر بۇيىمدارى، كەستە تىگۋ، بالشىقتان مودەلدەۋ، كوركەم كەراميكا، كىلەم توقۋ، اعاش وڭدەۋ جانە مەتالل وڭدەۋ بويىنشا شەبەرلىك ساباقتارىنا قاتىسۋعا مۇمكىندىك الادى.
شەبەرلىك ساباقتارىن قازاقستان جانە وزبەكستاننىڭ بەلگىلى شەبەرلەرى، و. تاڭسىقبايەۆ اتىنداعى الماتى ساندىك- قولدانبالى ونەر كوللەدجىنىڭ ستۋدەنتتەرى مەن وقىتۋشىلارى، ت. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى جانىنداعى كوللەدج جاس شەبەرلەرى، الماتى وقۋشىلار سارايىنىڭ شەبەرلەرى وتكىزەدى.
مەرەكەلىك شارا بارىسىندا «توپجارعان» ەتنو- مادەني ورتالىعى اڭشىلار شەرۋىن ۇيىمداستىرىپ، قازاق ساياتشىلىق كاسىبىن كوپشىلىككە تانىستىرسا، «سال- سەرى» ەتنوسپورت فەدەراتسياسىنىڭ وكىلدەرى ۇلتتىق «ساداق اتۋ» سپورت ءتۇرىن، ال دانيار مەن اسىلگۇل بايدارالى «بەس قارۋ» ونەرىن پاش ەتەدى.
بالالارعا ارنالعان كوۆوركينگ ورتالىعىندا «جەتى قازىنا»، «قازاق زەرگەرلىك بۇيىمدارى»، «ۇلى جىبەك جولى» تاقىرىپتارىندا مۋزەيلىك ساباقتارى مەن مادەني- تانىمدىق ءىس- شارالار وتكىزىلەدى.
مۋزەي تۇنىنە بەلگىلى ونەر جۇلدىزدارى، مەملەكەتتىك وركەسترلەر مەن مۋزىكالىق شىعارماشىلىق توپتار: Tengri Group، ز. التىنبايەۆا، ج. سەركەبايەۆا، ا. ەڭسەپوۆ، و. تاتاميروۆ، ت. راقىمبايەۆ، «MEZZO» ۆوكالدىق توبى، ق ر حالىق ءارتىسى م. سەركەبايەۆتىڭ باسقارۋىمەن الماتى قالاسى اكىمدىگىنىڭ كونسەرتتىك وركەسترى، م. تولەبايەۆ اتىنداعى مۋزىكا مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى، «بەرەن» ۆوكالدىق توبى، «شابىت» جانە «كەربەز» بي انسامبلدەرى، «نازىك» جەتىگەنشىلەر انسامبلى، باۋىرجان تاڭىربەرگەن، ولجاس شەرحان، قۋاندىق ۇسەن، رۋسلان نۇرعالي جانە ت. ب. ونەر كورسەتەدى.
سونداي- اق، مۋزەي قوناقتارى ەتنيكالىق ستيلدە بەزەندىرىلگەن ءتۇرلى- ءتۇستى فوتوزونادا سۋرەتكە تۇسە الادى.
مۋزەي قوناقتارىن ساق پاتشايىمى توميريس پەن ساق جاۋىنگەرى التىن ادام ءسان- سالتاناتىمەن كۇتىپ الادى.