بايلىقتىڭ ەسىگىن اشاتىن 15 كىلت

 استانا. قازاقپارات - جەر بەتىندە باي بولعىسى كەلمەيتىن جان جوق شىعار. كىم دە بولسىن شاما- شارقىنشا داۋلەتتى بولۋعا ۇمتىلادى. ال بايلىقتىڭ ەسىگىن اشۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

1. اللادان قورقۋ

قورقۋ - اللا تاعالانىڭ بۇيرىقتارىنا مويىنۇسىنۋ، تىيىم سالعان ىستەرىنەن ساقتانۋ. قاسيەتتى قۇران كارىمدە بىلاي دەلىنەدى: «كىم اللادان قورىقسا، وعان ءبىر شىعار جول پايدا قىلادى. جانە وعان اللا، ويلاماعان جەردەن ريزىق بەرەدى.. .»

2. ناماز

ءابۋ ۋماما (ر. ا) پايعامبارىمىزدان (س. ع. س) ريۋايات ەتەدى: «ءۇش ءتۇرلى ادام بار. ولاردىڭ ءبارى - اللانىڭ قورعاۋىندا. كوزدەرى تىرىسىندە اللا تاعالا ولارعا جەتەرلىك دارەجەدە ريزىق- نەسىبە بەرەدى. ومىردەن وزسا، اللا تاعالا ولاردى ءجانناتقا كىرگىزەدى: 1. كىم ۇيىنە كىرە سالىپ، سالەم بەرسە، ول - اللانىڭ قورعاۋىندا؛ 2. كىم مەشىتكە شىقسا، ول - اللانىڭ قورعاۋىندا؛ 3. كىم اللا جولىندا جۇرسە، ول - اللانىڭ قورعاۋىندا» .

3. يستيعفار مەن تاۋبە

اللا تاعالا ايتادى: (سونداي- اق ولارعا) : «راببىلارىڭنان جارىلقاۋ تىلەڭدەر. ويتكەنى، ول - وتە جارىلقاۋشى» دەدىم. «ول سەندەرگە اسپاننان مول- مول جاڭبىر جىبەرەدى» . «ءارى وزدەرىڭدى مالدار، بالالارمەن قامدايدى. جانە سەندەر ءۇشىن باقشالار جاساپ، وزەندەر اعىزادى» . سول سەبەپتى تاۋبە جاساپ، يستيعفار ايتۋدىڭ ماڭىزى زور.

4. ۇلى جاراتۋشىعا دەگەن سەنىم

ءابۋ ۋسايد فازاريدەن سۇرادى: «نە ىستەپ تىرشىلىك جاسايسىز؟ » . ول كىسى اللا تاعالاعا تاكبىر مەن حامد ايتىپ: « ءتىپتى، مايمىل مەن دوڭىزدى دا ريزىقتاندىرعان اللا ءابۋ ۋسايدتىڭ نەسىبەسىن قالايشا بەرمەسىن؟ !» ، - دەدى.

5. شۇكىر ايتۋ

اللا تاعالا ەسكەرتەدى: «سول ۋاقىتتا راببىلارىڭ: «ەگەر شۇكىر ەتسەڭدەر، ارتتىرا بەرەمىن. ال، ەگەر قارسى كەلسەڭدەر، ازابىم تىم قاتتى» ، - دەپ جاريالادى» .

 

يمام فاحريددين رازي اتالمىش اياتتىڭ تاپسىرىندە بىلاي دەپ جازادى: «كىم بەرىلگەن نىعمەتتەر ءۇشىن اللاعا شۇكىر ەتسە، اللا تاعالا وعان ءوز نىعمەتتەرىن ودان دا ارتتىرىپ قويادى. بۇل جاعدايدا پەندە شۇكىرشىلىكتى شىنايى تۇردە جالعاستىرۋى جانە شۇكىرشىلىك ارتىنان ءناسىپ ەتكەن نىعمەتتەردى تۇسىنە وتىرىپ وي قورىتۋى قاجەت» .

6. بايلىقتى دۇعا ەتىپ سۇراۋ

ءبىر كۇنى حاليد يبن ءۋاليد (ر. ا. ) اللا ەلشىسىنە (س. ع. س) تۇرمىسىنداعى جەتىسپەۋشىلىكتەن شاعىمداندى. سوندا پايعامبارىمىز (س. ع. س) ايتتى: «ەكى قولىڭدى اسپانعا كوتەرىپ، اللادان مول ريزىق سۇرا!» .

7. كەدەيشىلىكتىڭ كەلۋىنەن پانا تىلەۋ

اللا ەلشىسى (س. ع. س) تاڭ اتقاندا جانە كەشكىسىن مىنا دۇعانى ءۇش رەت وقيتىن: «ۋا، اللا، دەنەمدى، قۇلاعىمدى جانە كوزىمدى ساۋ ەتە گور! وزىڭنەن باسقا ءتاڭىر جوق! ۋا، اللا، سەنەن كۇپىرلىك پەن كەدەيشىلىكتەن پانا تىلەيمىن. قابىر ازابىنان ساقتاي گور» .

8. «سۋبحاناللاھ» ءسوزىن كوپ ايتۋ

پايعامبارىمىز (س. ع. س) ايتتى: «نۇح پايعامبار ولىمىنەن بۇرىن بالاسىنا بىلاي دەدى: «مەن ساعان ءبىر وسيەت ايتامىن، ەكى ءىستى بۇيىرامىن جانە ەكەۋىنەن قايتارامىن: « ءلا يلاھا يللاللاھ» - تى بۇيىرامىن. سەبەبى، جەتى اسپان مەن جەتى جەر ءبىر الاقانعا، ال « ءلا ءيلاھا يللاللاھ» ەكىنشى الاقانعا قويىلسا، « ءلا ءيلاھا يللاللاھ» - تىڭ تاسى اۋىر كەلەدى. ساعان «ءسۋبحاناللاھي ءۋا بيحامديھي» - دى بۇيىرامىن. سەبەبى، ول - دانەكەرلەۋشى. ونىمەن ماحلۋقاتتار ريزىقتاندىرىلادى. سەنى تاكاپپارلىق پەن شيركتەن قايتارامىن» .

9. تۋىستىق قاتىناستى ارتتىرۋ

اللا ەلشىسى (س. ع. س. ) بىلاي دەيدى: «كىمدە- كىمدى نەسىبەسىنىڭ مولايۋى مەن ومىرىنە بەرەكە بەرىلۋى قۋانتسا، تۋىستارىمەن قارىم- قاتىناس جاساسىن» .

10. ءوز جۇمىسىڭدى جوعارى دەڭگەيدە ورىنداۋ

اتالمىش فاكتور - ريزىق- نەسىبەنىڭ مولايۋىنا الىپ كەلەتىن ماڭىزدى سەبەپتەردىڭ ءبىرى. ءومىردىڭ ءوزى كۇندەلىكتى شارۋاسىن كەمەلىنە جەتكىزىپ، جوعارى دەڭگەيدە ورىندايتىن ادامداردى ءبىرىنشى كەزەككە قويىپ تۇر.

11. اماناتشىلدىق

ادامدار ءوز ىسىندە، ساۋداسىندا اماناتشىل كىسى تابۋعا تىرىسادى. ونى باسقالاردان جوعارى قويادى. سونىڭ ءۇشىن دە شۋايبتىڭ (ع. س) قىزى مۇسانىڭ (ع. س) كۇش- قۋاتى مەن اماناتشىلدىعىن كورىپ اكەسىنە ايتادى: «اكەتايىم! ونى جالداپ ال! راسىندا، ول - جالداعان ادامداردىڭ قايىرلىسى دا، سەنىمدىسى» .

12. كوركەم مىنەز

 

بۇل جاسىرۋعا كەلمەيتىن اقيقات. كىسىنىڭ كوڭىلى كوركەم مىنەزدى ادامعا اۋادى. ال، مىنەزى ناشار ادامنان بارلىعى دا قاشادى.

13. السىزدەرگە جاقسىلىق جاساۋ

ساعد يبن ءابۋ ۋاققاس (ر. ا) ءوزىن باسقالاردان ابزال دەپ بىلەتىن. سوندا پايعامبارىمىز (س. ع. س. ) ايتتى: «سەندەر ارالارىڭداعى السىزدەرىڭنىڭ شاراپاتىنان عانا جەڭىسكە جەتەسىڭدەر جانە ريزىقتاندىرىلاسىڭدار» .

14. اللا جولىندا قايىرىمدىلىق جاساۋ

اللا تاعالا بۇيىرادى: «مۇحاممەد (س. ع. س. ) : «راسىندا، راببىم، نەسىبەنى قۇلدارىنان كىمگە قالاسا كەڭىتەدى دە وعان ولشەپ- تاماپ تا بەرەدى. ءتيىستى ورىنعا ءبىر نارسە جۇمساساڭدار، سوندا اللا تاعى ەسەسىن بەرەدى. ول ريزىق بەرۋشىلەردىڭ ەڭ جاقسىسى دەدى» .

اتالمىش اياتتاعى « ءتيىستى ورىنعا ءبىر نارسە جۇمساۋداعى» ماقسات - كەدەيلەرگە قايىرىمدىلىق جاساۋ.

15. اللانىڭ بەرگەن نىعمەتتەرىنە جاقسى قارىم- قاتىناستا بولۋ

ايشا (ر. ا. ) انامىزدان ريۋايات ەتىلەدى: « ءبىر كۇنى اللا ەلشىسى (س. ع. س) مەنىڭ الدىما كىردى. سوندا توگىلىپ جاتقان نان ۇساقتارىنا كوزى ءتۇسىپ، ولاردى دەرەۋ تەرىپ الدى. ارتىنشا بىلاي دەدى: «ەي، ايشا، اللانىڭ نىعمەتتەرىنە جاقسى قارىم- قاتىناستا بول. سەبەبى، (نىعمەتتەرگە نەمقۇرايلى بولعان) وتباسىلارعا نىعمەتتەردىڭ قايتا بەرىلۋى وتە سيرەك» .

جوعارىدا ايتىلعان امالداردى ورىنداپ تىرشىلىك ەتكەن پەندە ماتەريالدىق بايلىققا جەتىپ قانا قويماي، رۋحاني كەمەلدىككە يە بولادى. بۇل تۋرالى قۇراندا دا ايتىلىپ وتىر. سول سەبەپتى بارشامىزعا ەكى دۇنيە بايلىعىنا جەتكىزۋشى اللا تاعالانىڭ امىرلەرىنە مويىنسىنىپ ءومىر ءسۇرۋدى ءناسىپ ەتسىن!

 

قۋات ەرعالي ۇلى، muslim.kz