وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا 1300 جىلدان بەرى ءوسىپ تۇرعان تۇت اعاشى بار
الىپ اعاشتىڭ ەنىن بويلاعاندا التى ادامنىڭ قۇشاعى ارەڭ جەتەدى ەكەن. ءوزى دە سالبىراپ، قۇلاۋعا اينالعان كەيىپتە. ءبىراق دىڭگەگى بەرىك. اعاشتىڭ ورتاسى كەۋەكتەنىپ كەتكەن. جاڭبىر جاۋا قالسا، ىشىنە ونعا جۋىق بالا كىرىپ پانالاپ وتىرۋعا بولادى. «تاريحي تۇت اعاشى اۋىلداعى يمام باقلي مازارىندا ورنالاسقان. اۋىلدا اعاشتىڭ تاريحي جونىندە كوپتەگەن اڭىز اڭگىمەلەر بار. سونىڭ بىرىندە ەلدى يسلامعا شاقىرىپ، مۇسىلمانشىلىقتى ۇيرەتكەن ۇلكەن ءدىندار كىسى يمام باقليدىڭ وتىرعىزعان تۇت اعاشى دەگەن دە ءبىر ءاپسانا بار. سونداي-اق، پايعامبارىمىزدىڭ (س. ع. س.) اسكەر باسىلارى وسى تۇستان ءوتىپ بارا جاتىپ، تۇت اعاشىنىڭ شىبىعىن جەرگە قاداپ كەتكەنى جونىندە ايتىلادى، - دەپ حابارلادى اكىمدىكتەگىلەر.
اۋىل اقساقالدارى تاريحي تۇت اعاشى اۋىلدا ەكەۋ بولعانىن ايتادى. ونىڭ ءبىرى اۋىل بالالارى سول ماڭدا وت جاعىپ ويناپ جۇرگەن كەزىندە بايقاماي ورتەنىپ كەتىپتى. اقساقالداردىڭ ايتۋىنشا الىپ اعاشتىڭ اۋليەلىك قاسيەتى دە جوق ەمەس ەكەن. ايتالىق، اكىمدىكتەگىلەردىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى ءوسىپ تۇرعان اعاشتىڭ ءبىر جەرىن ءتۇرتىپ، جاپىراعىن جۇلىپ، زيان تيگىزسە ادامنىڭ تۇسىنە نەبىر جامان وقيعالار كىرەدى ەكەن. «بۇرىندارى اعاشتىڭ تومەنگى جاعىنان وزەن اققان. كوپشىلىك ناۋقاستار سونىڭ سۋىن ءىشىپ، اۋرۋىنان تەز ايىعىپ، دەرتىنە شيپا تاپقان كەزدەرى دە كوپ بولىپتى. بۇرىندارى مۇندا الىستان زيارات ەتىپ كەلۋشىلەر كوپ بولعان. ءالى دە اۋليە اعاشىن كورۋ ءۇشىن الىستان كەلەتىندەر بار»، - دەلىنگەن حابارلامادا. ءبىر قىزىعى مۇنداعى تۇرعىندارىنىڭ كوپشىلىگى اۋىلدا وسىنداي الىپ اعاشتىڭ بار ەكەنىندە بىلمەيدى.
