12-ماۋسىم. قازاقپارات كۇنتىزبەسى
اتاۋلى كۇندەر
دۇنيەجۇزىلىك بالالارەڭبەگىن پايدالانۋعا قارسى كۇرەس كۇنى
حالىقارالىق ەڭبەك ۇيىمى بەكىتىپ، جىل سايىن 12-ماۋسىم كۇنى اتاپ وتىلەدى. كۇنتىزبەگە جاڭا داتانى ەنگىزۋ يدەياسى 1997 -جىلى امستەردام مەن وسلودا وتكەن بالالار ەڭبەگىن پايدالانۋدىڭ ەڭ ناشار تۇرلەرىنە قارسى كۇرەس جونىندەگى كونفەرەنسيا مەن بالالار ەڭبەگى ماسەلەلەرى بويىنشا كونفەرەنتسيادان كەيىن تۋىندادى.
اتالمىش شارالار بالالاردىڭ ەڭبەگىن قاناۋدى جويۋ جولىندا جاھاندىق كۇش- جىگەر جۇمسالۋ قاجەتتىگىنە قوعامنىڭ نازارىن اۋدارتتى.
ەستە قالار وقيعالار
1924 -جىلى س س س ر ورتالىق اتقارۋ كوميتەتىنىڭ ساياسي بيۋروسى «ورتا ازيا رەسپۋبليكالارىن (تۇركىستاندى، بۇحاردى، حورەزمدى) ۇلتتىق مەجەلەۋ تۋرالى» قاۋلى قابىلدادى. ولكە حالىقتارىنىڭ تىلەگىن ەسكەرە كەلىپ، تۇرىكمەن مەن وزبەك ك س ر-لەرى قۇرىلدى.
تۇركىستاننىڭ قازاقتارى تۇراتىن اۋداندارىن قىرعىز (قازاق) ا ك س ر- مەن بىرىكتىرۋ، ر ك ف س ر قۇرامىندا قارا قىرعىز (قىرعىز) اۆتونوميالى وبلىسىن، وزبەك ك س ر-نىڭ قۇرامىندا تاجىك اۆتونوميالى وبلىسىن قۇرۋ قاجەت دەپ تابىلدى.
1925 -جىلى ر ك پ (ب) قازاق ولكەلىك كوميتەتىنىڭ سەكرەتارياتى جاس دارىنداردى بىرىكتىرەتىن جانە ولاردى قولدايتىن پرولەتارلىق جازۋشىلار قاۋىمداستىعىن قۇرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. ول 1934 -جىلى قازاقستاننىڭ سوۆەتتىك جازۋشىلار وداعى بولىپ وزگەرتىلدى.
بۇل ۇيىمدى ساكەن سەيفۋللين، ءىلياس جانسۇگىروۆ، عابباس توعجانوۆ، ءسابيت مۇقانوۆ، مۇحامەدجان قاراتايەۆ، ديحان ابىليەۆ، ءابدىلدا تاجىبايەۆ، عابيدەن مۇستافين، عابيت مۇسىرەپوۆ، ءادي ءشارىپوۆ، ءانۋار ءالىمجانوۆ، جۇبان مولداعاليەۆ، ولجاس سۇلەيمەنوۆ، قالداربەك نايمانباي سىندى مارقاسقالار باسقاردى.
بۇگىندە جازۋشىلار وداعى - قازاقستاننىڭ بۇرىننان كەلە جاتقان بىرلەستىكتەرىنىڭ ءبىرى. جازۋشىلار وداعىنىڭ قۇرامىندا - قازاق، ورىس، ۇيعىر، نەمىس جانە كارىس ادەبيەتىنىڭ شىعارماشىلىق سەكسيالارى، قاراعاندىدا، سەمەيدە، ورالدا، استانادا، شىمكەنتە 5 وبلىسارالىق بولىمشەلەرى بار.
1934 -جىلى س س س ر جازۋشىلارىنىڭ ءبىرىنشى سەزىنىڭ اشىلۋىنا دەيىن قازاق رەسپۋبليكاسى جەرگىلىكتى جازۋشىلارىنىڭ ءبىرىنشى سەزى بولىپ ءوتتى. ونىڭ ءبىرىنشى ءتوراعاسى بولىپ ءىلياس جانسۇگىروۆ سايلاندى.
1957 -جىلى ەكىباستۇزكومىر جۇمىس كەنتىنە قالا مارتەبەسى بەرىلدى.
2000 -جىلى الماتىدا جازۋشى ءسابيت مۇقانوۆتىڭ تۋعانىنا 100 جىل تولۋىنا وراي ەسكەرتكىش اشىلدى.
2014 -جىلى اتىراۋ وبلىسى ماحامبەت اۋدانى اقجايىق اۋىلىنداعى سارماتتاردىڭ قورعانىن قازۋ كەزىندە التىن بىلەزىكتەر مەن سىرعالار، كيىمگە تاعىلعان كوپتەگەن التىن بۇيىمدار، سونداي-اق، تەمىر قىلىشتار، قانجارلار، قولا اينا، كەراميكالىق ىدىستاردىڭ قالدىقتارى، جەبە ۇشتارى سياقتى ەرەكشە زاتتار تابىلدى. كومىلگەن ۋاقىتى شامامەن ب. ز. د V جانە ب. ز V عاسىرىنا سايكەس كەلەدى. 2015 -جىلى قازاقستاننىڭ ۆەتنامداعى ەلشىلىگىنىڭ كومەگىمەن «قازاقپارات» حالىقارالىق اقپارات اگەنتتىگى مەن ۆەتنام جاڭالىقتار اگەنتتىگى (VietnamNewsAgency, VNA) اقپارات الماسۋ سالاسىنداعى بايلانىستاردى ورناتۋ جانە دامىتۋعا باعىتتالعان ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويدى.
2015 -جىلى ماگاتە باسقارۋشى كەڭەسى قازاقستانمەن ەلدەگى از بايىتىلعان ۋران بانكىن قۇرۋ جانە باسقارۋ بويىنشا كەلىسىمدى ماقۇلدادى.
2017 -جىلى تاتارستان پرەزيدەنتى رۋستام ميننيحانوۆ اقورداداعى كەزدەسۋدە قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى «تاتارستان رەسپۋبليكاسى الدىنداعى ەڭبەگى ءۇشىن» وردەنىمەن ماراپاتتادى.
2017 -جىلى ەكسپو- ساياباعى اۋماعىندا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم اللەياسى اشىلدى.
2017 -جىلى اتىراۋدا قازاقستاننىڭ كورنەكتى قوعام قايراتكەرى، ۇلتتىق ءبىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى عالىمجان نۇرىشەۆتىڭ تۇرعان ۇيىنە مەموريالدىق تاقتا ورناتىلدى. عالىم بۇل ۇيدە 1995-2004 -جىلدارى ءومىر سۇرگەن.
2018 -جىلى قوعامدى ۇلتتىق مادەنيەت پەن بىرەگەيلىكتى ساقتاۋ مەن قايتا جاڭعىرتۋ يدەياسىنىڭ توڭىرەگىندە ودان ءارى توپتاستىرۋ ماقساتىندا ۇلتتىق دومبىرا كۇنى بەكىتىلدى. بۇل كۇندى قازاقستاندىقتار شىلدەنىڭ ءبىرىنشى جەكسەنبىسىندە اتاپ وتەدى.
2019 -جىلى نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ تاۋەلسىزدىك سارايىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم- جومارت توقايەۆتى سالتاناتتى ۇلىقتاۋ ءراسىمى ءوتتى. انت بەرۋ راسىمىنەن كەيىن، مەملەكەتتىك ءانۇران ورىندالىپ، قاسىم-جومارت توقايەۆقا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كۋالىگى، توسبەلگى، پرەزيدەنت شتاندارتى جانە «التىن قىران» وردەنى تابىستالدى.
2019 -جىلى مەملەكەت باسشىسى ق ر پرەزيدەنتى جانىنان ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىن قۇرۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدى. ۇلتتىق كەڭەستىڭ نەگىزگى ماقساتى - مەملەكەت ساياساتىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن جۇرتشىلىق، ساياسي پارتيالار، ازاماتتىق قوعام وكىلدەرىمەن بىرگە تالقىلاپ، ۇسىنىستار مەن ۇسىنىمداردى تۇجىرىمداۋ.
