قازاقستان قىتايدان نەگە 100 ميلليارد تەڭگە قارىز الادى - سمايىلوۆ جاۋاپ بەردى
بۇل تۋرالى Tengrinews.kz حابارلايدى. قوس ەل اراسىنداعى كەلىسىمدى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى زاڭ جوباسى ماجىلىستە قارالدى. وعان 2018 -جىلدىڭ ماۋسىمىندا قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بەيجىڭگە ساپارى بارىسىندا ەكى ەل باسشىلارى قول قويعان بولاتىن. وسى كەلىسىم بويىنشا قىتايدىڭ ەكسپورت-يمپورت بانكى قازاقستان ۇكىمەتىنە قىتاي جانە وزبەكستانمەن شەكاراداعى قازاقستاندىق وتكىزۋ پۋنكتتەرىن جەتىلدىرۋ جانە تەحنيكامەن جابدىقتاۋ ءۇشىن 2,062 ميلليارد قىتايلىق ءيۋاندى جەڭىلدەتىلگەن نەسيە تۇرىندە بەرەدى. پرەمەر-ءمينيستردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى - قارجى ءمينيسترى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ ايتۋىنشا، قىتاي 20 جىلعا 2 پايىزبەن 100 ميللياردقا جۋىق تەڭگە قارىز بەرەدى.
«ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتاعى ىشكى شەكارالاردىڭ قازاقستاندىق ۋچاسكەلەرىندەگى وتكىزۋ پۋنكتتەرىنىڭ كەدەندىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ قاجەت. قازىرگى ينفراقۇرىلىم ءوسىپ كەلە جاتقان ادامدار لەگىن ءبىرقالىپتى ءارى جىلدام وتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرمەيدى. مىسالى، قازاقستان مەن وزبەكستان شەكاراسىنداعى جاعدايدى ايتۋعا بولادى. قازاقستان جاعىنداعى وتكىزۋ پۋنكتى الدىندا كۇن سايىن 70-300 اۆتوكولىك جينالادى، ولار ءۇش كۇنگە دەيىن كەزەكتە تۇرادى»، - دەيدى سمايىلوۆ ماجىلىستە.
قازاقستانداعى وتكىزۋ پۋنكتتەرىندە قوزعالىستار لەگىن فيزيكالىق تۇردە ءبولىپ تاستاۋ جوسپارلانىپ جاتىر، اۆتوكولىكتەردىڭ توقتاماي قوزعالۋى ءۇشىن تەحنيكالىق باقىلاۋدىڭ ءبىرىڭعاي اۆتوماتتانىرىلعان دالىزدەرى قوندىرىلادى. «وسى قارىز اياسىندا توعىز اۆتوكولىك جانە ءبىر تەمىرجولعا ارنالعان وتكىزۋ پۋنكتىن جەتىلدىرىپ، تەحنيكالىق جابدىقتاۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل جوبانى وسى جىلدىڭ سوڭىنا قاراي باستاپ، 2022 -جىلى اياقتايمىز»، - دەدى سمايىلوۆ. جۋرناليستەردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرگەن مينيستر قارىزعا الىنعان سومانىڭ 70 پايىزى وتكىزۋ پۋنكتتەرىن تەحنيكالىق جابدىقتاۋ ءۇشىن قىتايلىق قۇرىلعىلاردى ساتىپ الۋعا كەتەتىنىن ايتتى. «نەسيەگە بايلانىستى قىتايلىق Nuctech كومپانياسىنان قۇرىلعىلار الامىز. بۇل - ءوز قۇرىلعىلارىن 122 ەلگە ۇسىنعان الەمگە تانىمال قىتايلىق كومپانيا. ولاردىڭ كەدەن سالاسىنداعى قۇرىلعىلارى امەريكالىق جانە ەۋروپالىق انالوگتاردان كەم ەمەس، ال باعاسى - ارزانداۋ. تاڭداۋىمىزدىڭ سەبەبى وسى بولدى»، - دەدى ول.
«دوللارمەن بەرىپ، جىلىنا 3-4 پايىزدىق نەسيە ۇسىناتىن باسقا دا قارجى ۇيىمدارىمەن سالىستىرعاندا، بىزگە مۇندا 20 جىلعا 2 پايىزبەن يۋان ارقىلى بەرىلىپ وتىر. يۋان دا السىرەيتىن كەزدەر بولادى، سوندىقتان بيۋدجەتكە سالماق قاتتى تۇسپەيدى. ەگەر ءبىز رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن قارجىلاندىرساق، مۇنداي جوبالار بيۋدجەتكە ۇلكەن قىسىم جاسايدى. سەبەبى ءبىر ساتتە ۇلكەن كولەمدە قارجى قۇيۋ كەرەك بولادى. جەڭىلدەتىلگەن نەسيە الساق، شىعىندارىمىز از بولىپ، ول 20 جىلعا بولىنەدى. قىتايدىڭ الدىندا مەملەكەتتىك قارىزىمىز جوق. 1,2 ميلليارد دوللار كولەمىندە كەپىلدەندىرىلگەن قارىزىمىز بار، ءبىز ونى اۆتوكولىك جولى جوباسىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن العانبىز. ونى قازىر تولەپ جاتىرمىز»، - دەدى ءبىرىنشى ۆيتسە-پرەمەر.
