توقايەۆ ورتالىق ازيا ساراپتامالىق فورۋمىن وڭىرلىك ىقپالداستىق جۇيەسىنە قوسۋدى ۇسىندى
تاشكەنت. KAZINFORM — قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇلتتىق ۇيلەستىرۋشىلەر كەڭەسىنىڭ ءرولىن كۇشەيتۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بۇل تۋرالى اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.
مەملەكەت باسشىسى الەمدەگى گەوساياسي دۇربەلەڭ جاعدايىندا وڭىرلىك تۇراقتىلىق پەن قاۋىپسىزدىكتى كۇشەيتۋدىڭ ءمانى زور ەكەنىن ايتتى.
بۇل رەتتە پرەزيدەنت تاجىكستان مەن قىرعىزستان اراسىنداعى مەملەكەتتىك شەكارا تۋرالى، سونداي-اق قىرعىزستان، تاجىكستان جانە وزبەكستان شەكارالارىنىڭ ءتۇيىسۋ نۇكتەسى تۋرالى شارتتارعا قولداۋ ءبىلدىرىپ، بۇل مامىلەلەردى ماڭىزدى قادام رەتىندە باعالادى. بۇدان بولەك، جاقىندا تاجىكستاننىڭ XXI عاسىرداعى دوستىق جونىندەگى شارتقا قوسىلۋىن ەلەۋلى شەشىم دەپ اتادى.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ پىكىرىنشە، ءوڭىر ءالى دە تەرروريزم مەن ءدىني ەكسترەميزم، ەسىرتكى تاسىمالى جانە ترانسۇلتتىق قىلمىس سەكىلدى سىن-قاتەرلەرمەن بەتپە-بەت كەلىپ وتىر. بۇل قاۋىپتەردى بىرلەسىپ قانا ەڭسەرۋگە بولادى. وسى باعىتتاعى جۇمىس ءوڭىر ەلدەرىنىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەستەرى حاتشىلارى دەڭگەيىندە جۇرگىزىلۋگە ءتيىس.
قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ پىكىرىنشە، مادەني- گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى نىعايتۋ ءوڭىر ەلدەرى ءۇشىن نەگىزگى باسىمدىق سانالادى. مەملەكەت باسشىسى وزبەكستان پرەزيدەنتىن سامارقاند قالاسىندا يۋنەسكو- نىڭ باس كونفەرەنسياسىن تابىستى وتكىزۋىمەن قۇتتىقتادى.
پرەزيدەنت ورتاق تاريحي- مادەني مۇرانى ساقتاۋدىڭ، ۇلتتىق قولونەردى ناسيحاتتاۋ جانە تۇراقتى تۇردە بىرلەسكەن ءىس- شارالار ۇيىمداستىرۋدىڭ ماڭىزىنا نازار اۋداردى.
كينەماتوگرافيا سالاسىندا، سونداي-اق زاماناۋي تۋريستىك كلاستەرلەر قۇرۋ جانە جاڭا تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى ۇلى جىبەك جولىنىڭ مۇراسىن دارىپتەۋدە ءبىرشاما ءىس تىندىرۋعا بولادى.
- وسى سالادا بارىنشا بەلسەندى ارەكەت ەتىپ، تۋريزم ساياساتىن ءوزارا ءتيىمدى ۇيلەستىرەتىن ۋاقىت جەتتى دەپ ويلايمىن. بۇعان دەيىن بۇكىل وڭىرگە ورتاق تۋريستىك باعدارلاردى دامىتۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتىلعان ەدى. ءبىز مۇنداي باستامالاردى قولدايمىز. بۇدان بولەك، ورتالىق ازيانىڭ ءبىرتۇتاس تۋريستىك برەندىن ىلگەرىلەتۋدە پارمەندى شارالار قابىلداۋدى ۇسىنامىز. تۋريزم سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم جانە ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ ءبىرىڭعاي تۋريستىك كەڭىستىگىن قالىپتاستىرۋ اتالعان سالاداعى بايلانىستارىمىزدى جانداندىرۋعا قۇقىقتىق نەگىز بولا الادى، - دەدى پرەزيدەنت.
قاسىم-جومارت توقايەۆ تاشكەنتتەگى يسلام وركەنيەتى ورتالىعىنان العان اسەرىمەن ءبولىسىپ، شاۆكات ميرزيەۆتىڭ اتالعان مەكەمەنى عىلىمي- زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەتىن ورتاق الاڭعا اينالدىرۋ جونىندەگى باستاماسىن قولدادى.
پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، ءوڭىر ءۇشىن سۋ قاۋىپسىزدىگى ماسەلەسى اسا وزەكتى.
- سوڭعى بەس جىلدا ەلدەرىمىز سۋ ساياساتىنا قاتىستى ۇستانىمدارىن جاڭعىرتتى. سۋ پروبلەماتيكاسىنىڭ ترانسشەكارالىق سيپاتىن ەسكەرە وتىرىپ، سالالىق ستراتەگيامىزدى ۇيلەستىرۋ ماڭىزدى دەپ سانايمىن. بۇل ءبىر جاعىنان سۋ ۇنەمدەۋدىڭ اناعۇرلىم ءساتتى تاجىريبەلەرىن كەڭىنەن تاراتۋ ءۇشىن قاجەت. الداعى ۋاقىتتا حالىقارالىق ستاندارتتارعا سايكەس ورتالىق ازيانىڭ سۋدى پايدالانۋ جونىندەگى نەگىزدەمەلىك كونۆەنتسياسىن قابىلداۋدى ويلاستىرۋعا بولادى. مۇنداي قۇجات سالاداعى ءبىرىڭعاي جۇمىس قاعيداتتارىن بەكىتىپ، ىقتيمال قاراما- قايشىلىقتاردىڭ الدىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. كەلەسى جىلى ءساۋىر ايىندا استانادا وڭىرلىك ەكولوگيالىق سامميتىمەن قاتار وتەتىن حالىقارالىق ارالدى قۇتقارۋ قورىنا مۇشە مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ جيىنىندا وسى تاقىرىپقا ورالىپ، ۇسىنىستاردى تالقىلاي الامىز. سىزدەر اتالعان ءىس- شارالارعا بەلسەندى قاتىسادى دەپ سەنەمىن، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
ءسوز سوڭىندا پرەزيدەنت كونسۋلتاتيۆتىك كەزدەسۋ فورماتىن ودان ءارى جەتىلدىرۋ ماسەلەسىنە توقتالدى.
- ۇلتتىق ۇيلەستىرۋشىلەر كەڭەسى بەكىتىلگەننەن بەرى بۇل الاڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى. كەڭەستىڭ ءرولىن كۇشەيتەتىن ۋاقىت كەلدى دەپ ويلايمىن. ول ۋاعدالاستىقتاردىڭ ورىندالۋىن باقىلاۋمەن شەكتەلمەي، ءوڭىردى دامىتۋدىڭ ستراتەگيالىق ۆەكتورلارىن ازىرلەۋمەن اينالىسۋى كەرەك. وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيەۆتىڭ وسى فورماتتىڭ ينستيتۋتسيونالدىق نەگىزىن كۇشەيتۋگە قاتىستى ۇسىنىسىن قۋاتتايمىن. بۇل ماسەلەلەردى جۇمىس تارتىبىندە تالقىلاپ، ءتيىستى باستامالاردى بەكىتۋگە بولادى دەپ ويلايمىن. ورتالىق ازيا ساراپتامالىق فورۋمىن وڭىرلىك ىقپالداستىق جۇيەسىنە قوسۋدى ۇسىنامىن. سونىڭ ناتيجەسىندە فورۋم زەرتتەۋ جۇرگىزەتىن جانە ءبىرىڭعاي تاسىلدەر قالىپتاستىراتىن نەگىزگى پلاتفورماعا اينالا الادى، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
سامميتتە وزبەكستان پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيەۆ، تۇرىكمەنستان پرەزيدەنتى سەردار بەردىمۇحامەدوۆ، تاجىكستان پرەزيدەنتى ەمومالي راحمون، قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ جانە ازەربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆ ءسوز سويلەدى.
سونىمەن قاتار ب ۇ ۇ باس حاتشىسى انتونيۋ گۋتەرريش بەينەۇندەۋ جولدادى.