قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق ءوسىمى قارقىندى دامىپ كەلەدى - تالداۋ

استانا. KAZINFORM - ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ الدىن الا دەرەكتەرىنە سايكەس، 2025-جىلعى قاڭتار-ءساۋىر ارالىعىندا ەلدىڭ ناقتى ج ءى ءو- ءسى 6 پايىزعا ءوستى. بۇل كورسەتكىش قاڭتار-ناۋرىزداعى (5,6 پايىز) وسىمنەن جوعارى جانە وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا (3,4 پايىز) ەكى ەسە جۋىق ارتتى.

تولىعىراق ەكونوميكالىق تالداۋدى ranking.kz رەسۋرسى ۇسىنادى.

ناقتى سەكتور: ونەركاسىپ پەن قۇرىلىس باستى رولدە

تاۋار ءوندىرۋ كولەمى 7,5 پايىزعا ارتىپ، ەكونوميكانىڭ نەگىزگى قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدى. ونەركاسىپ ءوندىرىسى 6,4 پايىزعا ءوستى، ونىڭ ىشىندە وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ ءوسىمى - 7,2 پايىز.

ءوندىرىسى ارتقان ونىمدەر قاتارىندا كۇنباعىس مايى، ۇن، قانت، كۇرىش، تابيعي ۋران، بەنزين، ديزەل وتىنى، تاۋارلىق بەتون، تىڭايتقىشتار، بولات، شويىن، جالپاق پروكات، جۇك ۆاگوندارى، ديزەل جانە تەمىرجول لوكوموتيۆتەرى بار.

تاۋ-كەن ونەركاسىبىنىڭ ءوسىمى 7,1 پايىزعا جەتتى ء(بىرىنشى توقساندا - 6,1 پايىز)، بۇل مۇناي ءوندىرۋدىڭ (8,8 پايىز)، كومىردىڭ (11,2 پايىز) جانە مەتال رۋدالارىنىڭ (1,4 پايىز) ۇلعايۋىمەن بايلانىستى.

قۇرىلىس سەكتورىنىڭ داايتارلىقتاي ۇلەسى بار

قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ كولەمى 16,2 پايىزعا ارتتى. 4,9 ميلليون شارشى مەتر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى (ءوسىم - 6,8 پايىز). وسىمگە اسەر ەتكەن ءىرى جوبالار، ياعني ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى تۇشىتۋ كەشەنى، قوستانايداعى KIA زاۋىتى، تۇركىستانداعى «ساستوبە» حيميالىق زاۋىتى، پاۆلودارداعى ەرتىس ارقىلى وتەتىن كوپىر، جامبىل وبلىسىنداعى بيوفارماتسيەۆتيكالىق جانە سودا زاۋىتتارى، سونداي-اق مەكتەپتەر، ينجەنەرلىك جەلىلەر، جولدار مەن تۇرعىن ۇيلەر.

قىزمەت كورسەتۋ سەكتورى: ساۋدا مەن كولىك سەرپىندى ءوسىپ جاتىر

قىزمەت كورسەتۋ كولەمى 5,3 پايىزعا ارتتى. ساۋدا - 7 پايىز، كولىك قىزمەتى - 22,4 پايىزعا ءوستى (لوگيستيكا قالپىنا كەلىپ، جۇك اعىنى ارتتى). كولىك سالاسىنداعى ءوسىم، نەگىزىنەن، تەمىرجول كولىگىمەن جۇك تاسىمالداۋ قىزمەتىنىڭ ۇلعايۋىنا بايلانىستى بولدى، بۇل قىزمەتتىڭ سالالىق كولەمدەگى ۇلەسى 20,5 پايىز.

قازاقستانداعى جۇك اينالىمىنىڭ 65 پايىزىن «قازاقستان تەمىر جولى» ۇ ك» ا ق قامتاماسىز ەتەدى. قاڭتار- ءساۋىر ايلارىندا كومپانيانىڭ نەتتو جۇك اينالىمى 92,1 ميلليارد اۋىر سالماقتى كونتەينەرلەر مارشرۋتى جاسالدى، بۇل وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 9,8 پايىزعا ارتىق.

2025-جىلعى قاڭتار-ساۋىردە ق ت ج جەلىسى بويىنشا جۇك تاسىمالداۋ 4,5 پايىزعا ءوسىپ، 85 ميلليون تونناعا جەتتى. ونىڭ ىشىندە 54,6 ميلليون توننا ەل ىشىندە تاسىمالدانسا، ەكسپورتقا 30,4 ميلليون توننا جونەلتىلدى، بۇل 2024-جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 12,7 پايىزعا كوپ.

قارجىلىق قولداۋ جانە كلاستەرلەرگە باسىمدىق

2025-جىلى «بايتەرەك» حولدينگى ارقىلى جەڭىلدىكپەن قارجىلاندىرۋ كولەمى 8 تريلليون تەڭگە بولدى. قاراجات شاعىن جانە ورتا بيزنەسكە، تۇرعىن ۇيگە جانە ۇلتتىق جوبالارعا باعىتتالعان.

مۇناي-گاز حيمياسىنان باستاپ تۋريزمگە دەيىنگى تەرەڭ وڭدەۋگە باعىتتالعان 17 ءىرى جوبا انىقتالعان.

ماقسات:

شاعىن جانە ورتا بيزنەس ۇلەسى - 2030-جىلعا قاراي ج ءى ءو- ءنىڭ 40 پايىزى؛

IT قىزمەت ەكسپورتىن 1,5 ميلليارد ا ق ش دوللارىنان اسىرۋ؛

تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا جىل سايىن 24-25 ميلليارد ا ق ش دوللارىنا جەتۋى.

سىرتقى تاۋەكەلدەر جانە ماكروەكونوميكالىق باعدار

ساۋىردەن باستاپ سىرتقى نارىقتاعى جاعداي كۇردەلەنە ءتۇستى، ونىڭ ىشىندە ا ق ش- تىڭ تاريفتىك ساياساتى، OPEC+ ءوندىرىستى ۇلعايتۋ شەشىمى (+411 مىڭ باررەل/تاۋ.)، لوگيستيكالىق ىركىلىستەر مەن قارجى نارىعىنىڭ قۇبىلمالىلىعى مۇناي باعاسى مەن جاھاندىق سۇرانىسقا قىسىم جاساپ وتىر. ۇكىمەت ماكروەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى ساقتاي وتىرىپ، ينۆەستيتسيا، ەكسپورت جانە جاھاندىق تىزبەكتەرگە كىرىگۋ باعىتىندا جۇمىس ىستەپ جاتىر.

پەرسپەكتيۆا

2025-جىلدىڭ العاشقى ءتورت ايىنداعى تۇراقتى ءوسىم ءارتاراپتاندىرۋدىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتەدى. يندۋستريالىق سەرپىن قىزمەت كورسەتۋ سەكتورىنىڭ جاندانۋىمەن قاتار ءجۇرىپ جاتىر، ال قۇرىلىس مۋلتيپليكاتيۆتىك اسەر بەرىپ وتىر. نەگىزگى مىندەت - باسەكەگە قابىلەتتىلىكتى ارتتىرۋ، جاڭعىرتۋ، يننوۆاتسيا جانە ەكسپورت نارىعىن كەڭەيتۋ.

ساراپشىلار بۇل وزگەرىستى ماڭىزدى بەلگى رەتىندە باعالايدى، ونداعان جىل بويى ايتىلىپ كەلگەن ءارتاراپتاندىرۋ ەندى ناقتى ىسكە اسىپ جاتىر. الايدا جەتىستىكتى بەكىتۋ ءۇشىن مەملەكەتكە ينفراقۇرىلىمدى دامىتىپ، شاعىن جانە ورتا بيزنەسكە ەكسپورت پەن قارجىعا جەڭىل قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ قاجەت.

- 6 پايىز ءوسىمنىڭ باسىم بولىگى مۇناي-گاز وندىرىسىمەن بايلانىستى ەمەستىگى جاقسى ناتيجە. شيكىزات نارىعىنىڭ تۇراقسىزدىعىن ەسكەرسەك، مۇناي سەنىمدى قوزعاۋشى كۇش بولا المايدى. ءارتاراپتاندىرۋ - جالعىز جول. ءبىراق، لوگيستيكالىق جانە قارجىلىق ينفراقۇرىلىمعا كۇردەلى ينۆەستيتسياسىز الداعى ءۇش جىلدا شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ تۇراقتى ءوسۋى كۇماندى. كەلەسى 5- 7 جىلدا ءوسۋ درايۆەرلەرى لوگيستيكا، ساقتاۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە تاۋ-كەن-مەتاللۋرگيا كەشەنى بولماق، - دەدى قارجى ساراپشىسى راسۋل رىسمامبەتوۆ.

ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق وسىمىنە قاتىستى ماكروەكونوميست، Dasco Consulting Group سەرىكتەسى ەلدار بەيسيمبەكوۆ تە ويىن ورتاعا سالدى.

- ەكونوميكانىڭ 6 پايىزدىق سەنىمدى ءوسىمى - جاقسى جاڭالىق، ءبىراق اسىرەسە ماڭىزدىسى وڭدەۋ ونەركاسىبىنىڭ وزىق قارقىنمەن ءوسۋى. ءالى دە قۇرىلىمدىق وزگەرىس دەپ ايتۋعا ەرتە، ءبىراق ءۇردىس ايقىن، ەكونوميكا قۇرىلىمى جاقسارىپ كەلەدى. باستى ماقسات - كۇردەلى ءونىم ءوندىرىسى مەن جوعارى قوسىلعان قۇنمەن ەكسپورت. تەك كۇردەلى ونەركاسىپ ونىمدەرى تۇراقتى وسىمگە، ساپالى جۇمىس ورىندارىنا جانە جەتكىزۋ تىزبەگى بويىنشا مۋلتيپليكاتيۆتىك اسەرگە جول اشادى. بۇگىندە قارقىندى ءوسىپ جاتقان سەكتورلارعا مەتالل بۇيىمدارى، مۇناي وڭدەۋ، ماشينا جاساۋ، ازىق-تۇلىك جانە حيميا ونەركاسىبى. قازاقستان وسى سالالارعا باسىمدىق بەرۋى ءتيىس، - دەيدى ول.

ايتا كەتەيىك، تاياۋدا ۇكىمەت باسشىسى ولجاس بەكتەنوۆ ساراپشىلارمەن ەكونوميكانىڭ دامۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى.