وزبەكستان شەتەلدىك ينۆەستورلاردى ديۆيدەند سالىعىنان بوساتادى
تاشكەنت. KAZINFORM - وزبەكستاندا شەتەلدىك ينۆەستورلار ءۇشىن جاڭا سالىقتىق جەڭىلدىك ەنگىزىلەدى. بۇل تۋرالى 3-تاشكەنت ينۆەستيتسيالىق فورۋمىندا ەل پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيەۆ ءمالىم ەتتى، دەپ حابارلايدى Kazinform اگەنتتىگىنىڭ تاشكەنتتەگى مەنشىكتى ءتىلشىسى ءاليحان اسقار.
وزبەكستان ينۆەستورلارعا ديۆيدەند تابىسىنىڭ 10 پايىزى مولشەرىندە سالىناتىن سالىقتى الىپ تاستاماق. اتاپ ايتقاندا، بۇل ەلدىڭ ەكونوميكاسىنا قارجى قۇيۋعا نيەتتى شەتەلدىكتەر 3 جىل مەرزىمگە ءتيىستى مىندەتتەمەدەن بوساتىلادى.
«كاسىپكەرلىك پەن بيزنەستى قولداۋ ماقساتىندا ءبىز ناقتى شارالار ازىرلەدىك. ەندى شەتەلدىك ينۆەستورلار اكسيالاردان الىنعان ديۆيدەندتەر بويىنشا سالىقتان 3 جىل مەرزىمگە بوساتىلادى»، - دەدى شاۆكات ميرزيەۆ.
سونداي-اق وزبەكستان باسشىسى شەتەلدىك ينۆەستورلار ءۇشىن جەردى جالعا الۋ مەرزىمىن 49 جىلعا دەيىن ۇزارتۋ جونىندە قارار قابىلدانعانىن اتاپ ءوتتى. بۇعان دەيىن جالعا بەرۋ ۋاقىتى 25 جىلدان اسپايتىن.
«ەل پرەزيدەنتى ايتقان باستامالار وتە ماڭىزدى. سەبەبى الەمدە تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيتسيا ءۇشىن تالاس كۇشەيگەن. وزبەكستاننىڭ بۇل تۇرعىدا ءوزىنىڭ باسىم تۇستارى بار. ول - جۇمىسقا قابىلەتتى جاستاردىڭ كوپتىگى. بۇل بيزنەستى ىنتالاندىراتىن كۇش، وعان قوسىمشا سالىقتىق جەڭىلدىكتەر بەرىلسە، ينۆەستورلار ءۇشىن جاقسى مۇمكىندىك بولار ەدى»، - دەدى وزبەكستاننىڭ جوبالىق سەرىكتەسى ەندريۋ حايەس.
بۇلاردان بولەك، جوعارى رەيتينگىگە يە كاسىپكەرلىك قۇرىلىمدارعا سالىقتىق تەكسەرىس جۇرگىزىلمەيدى. مۇنداي وزگەرىستىڭ جەرگىلىكتى بيزنەسكە وڭ ىقپالى زور.
ايتا كەتەيىك، وزبەكستاندا قازاقستاندىق كاپيتالمەن جۇمىس ىستەيتىن 1,1 مىڭنان استام بىرلەسكەن كاسىپورىن بار.
«مەملەكەت باسشىلارى جۇكتەگەن تاپسىرماعا ساي، ءوزارا ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى نىعايتۋعا كۇش سالامىز. ەگەر تىكەلەي ينۆەستيتسيا جايىندا ايتار بولساق، كەيىنگى 10 جىلدا وزبەكستاننان قازاقستان نارىعىنا 33 ميلليون دوللار قارجى باعىتتالعان. ال كەرى باعىتتا كورسەتكىش كوبىرەك. قازاقستان وزبەكستانعا وسى ۋاقىت ارالىعىندا 401 ميلليون دوللار ينۆەستيتسيا قۇيدى. بۇل دەگەنىمىز ارادا ءالى تولىق اشىلماي وتىرعان الەۋەتىمىز بار ەكەنىن كورسەتەدى»، - دەدى ينۆەستيتسيالىق فورۋمعا قاتىسقان ق ر سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى نازيرا نۇربايەۆا.
فورۋم بارىسىندا قازاقستاننىڭ ينۆەستيتسيالىق احۋالى دا ءسوز بولدى. ەلىمىز ەكونوميكاعا تىكەلەي قارجى تارتۋ جونىنەن كوپ مەملەكەتتەن ىلگەرى تۇر. ماسەلەن، وزبەكستاننىڭ مەتاللۋرگيالىق پروكات دايىنداۋ ىسىندەگى ءىرى كاسىپورنى ەلىمىزدە قۇنى 70 ميلليون دوللار بولاتىن جاڭا جوبانى جۇزەگە اسىرۋدى كوزدەپ وتىر.
«قازىر بۇل جوبا بويىنشا قازاقستاننىڭ ەلشىلىگى جانە ونەركاسىپ مينيسترلىگىمەن كەلىسسوز ءجۇرىپ جاتىر. جوبا قۇنى 70 ميلليون دوللار دەپ بەلگىلەدىك. ءبىراق كولەمى ودان دا ۇلعايۋى مۇمكىن. اۋەلى ءوندىرىستى قاي وڭىردە سالاتىنىمىزدى انىقتاپ الۋىمىز كەرەك. سوسىن ونىڭ ءونىمى جەرگىلىكتى جانە كورشى ەل نارىعى مەن ەۋروپاعا ەكسپورتتالادى»، - دەپ ءبولىستى وزبەكستاندىق مەتاللۋرگيا كومپانياسىنىڭ جوبالىق جەتەكشىسى گيۋزال توجيميرزايەۆا.
قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىنداعى ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىق كەيىنگى جىلدارى قارقىندى دامىپ كەلەدى. جالپى قۇنى 2,5 ميلليارد دوللاردان اساتىن 60 وندىرىستىك جوبا قولعا الىنعان. ونىڭ ىشىندە، ءداستۇرلى اۋىل شارۋاشىلىعى مەن شيكىزات وندىرىسىنەن بولەك جاڭا سالالار دا بار. ماسەلەن، وزبەكستاندىق بيزنەس ەلىمىزدە جەڭىل ونەركاسىپپەن اينالىسىپ، تۇرمىستىق تەحنيكا جاساۋعا كىرىسسە، قازاقستاندىق كاسىپكەرلەر كورشى مەملەكەتتە زاماناۋي تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىن سالىپ، ديلەرلىك ورتالىقتار اشۋعا دەن قويعان.
اۆتور
ءاليحان اسقار
