توقايەۆ: ارزان ەنەرگيا، مەملەكەتتىڭ قولداۋى جانە باسەكەگە قابىلەتتى ەڭبەك قۇنى ۇسىنىستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرادى

قازاقستان پرەزيدەنتى كەشە Berlin Global Dialogue فورۋمىندا سويلەگەن سوزىندە ارزان ەنەرگيا، مەملەكەتتىڭ قولداۋى جانە باسەكەگە قابىلەتتى ەڭبەك قۇنى ۇسىنىستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىراتىنىن ايتتى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

«قازاقستان ايماقتا ءبىرىنشى بولىپ پاريج كەلىسىمىن راتيفيكاتسيالادى جانە 2060 - جىلعا قاراي كومىرتەگى بەيتاراپتىعىنا قول جەتكىزۋ ستراتەگياسىن قابىلدادى. گەرمانيا مەن شۆەتسيانىڭ بىرلەسكەن Svevind كومپانياسى جىلىنا 2 ميلليون توننا «جاسىل» سۋتەگىن وندىرۋگە باعىتتالعان قازاقستانداعى جوباسىنا 50 ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا سالىپ وتىر. بۇدان بولەك، شيكىزات پەن رۋدانى جەرگىلىكتى جەردە وڭدەپ، سودان كەيىن ەۋروپا وداعىنا مۇشە ەلدەرگە ەكسپورتتاۋعا دايىن كاسىپورىندار ءۇشىن ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىكتەرگە جول اشىلادى. ارزان ەنەرگيا، مەملەكەتتىڭ قولداۋى جانە باسەكەگە قابىلەتتى ەڭبەك قۇنى بۇل ۇسىنىستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى»، - دەدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.

ول بىلتىر ءوزىنىڭ باستاماسىمەن ءبىرىنشى استانا حالىقارالىق فورۋمىن وتكەنىن ەسكە سالدى.

"بۇل بىرەگەي ءارى ينكليۋزيۆتى الاڭ گەوساياسي تۇرعىدان جىككە ءبولىنىپ جاتقان جاعدايدا جاھاندىق ىنتىماقتاستىق پەن ديالوگتى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن قۇرىلدى. Berlin Global Dialogue جانە استانا حالىقارالىق فورۋمى - ەۋروپا مەن ەۋرازياداعى حالىقارالىق ديالوگ ءۇشىن ماڭىزدى الاڭدار. ولار وزدەرىنىڭ جاھاندىق پروبلەمالاردى

پرەزيدەنت «كوشباسشىلار ديالوگى» سەسسياسىندا قازاقستاننىڭ جاھاندىق ەكونوميكالىق پروتسەستەردەگى ءرولى تۋرالى ءوز كوزقاراسىن ايتتى.

مەملەكەت باسشىسى اتالعان فورۋمنىڭ دەر كەزىندە ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.

- ونداعان جىلدار بويعى جاھاندانۋ مەن ينتەگراتسيا ۇدەرىسىنەن كەيىن الەم قازىر بەتبۇرىس كەزەڭىندە تۇر. قاقتىعىستار، گەوساياسي شيەلەنىستەر، نارىقتارداعى كەلەڭسىزدىكتەر جانە ساۋدا سالاسىنداعى داۋلار الەمدىك ساياسي جانە ەكونوميكالىق تۇراقتىلىققا سىزات تۇسىرۋدە، - دەدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.

پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، جاھاندىق ەكونوميكالىق وزەكتى پروبلەمالاردى شەشۋگە ىقپال ەتەتىن جاڭا امبەباپ قۇندىلىقتار قاجەت. ايتپەسە، ادامزات دۇنيەجۇزىلىك ساۋدانىڭ بۇرىن- سوڭدى بولماعان بولشەكتەنۋىنە تاپ بولادى. بۇل الەمدىك ج ءى ءو- ءنىڭ 7 پايىزعا قۇلدىراۋىنا اكەپ سوقتىرۋى مۇمكىن.

قاسىم- جومارت توقايەۆ ءسوزىنىڭ باسىم بولىگىن ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق ەكونوميكالىق بايلانىستاردى تۇراقتاندىرۋ ىسىندەگى رولىنە ارنادى.

- ەۋرازياداعى ەكىنشى ءىرى مۇناي قورىنا يە قازاقستان الەمدىك نارىقتارعا ەنەرگەتيكالىق رەسۋرستاردىڭ ءىرى جەتكىزۋشىسى سانالادى. ءبىزدىڭ مۇناي ەكسپورتىنىڭ 70 پايىزى ەۋروپا وداعىنا شىعارىلاتىنىن ەسكەرە وتىرىپ، ەكسپورتتىق الەۋەتىمىزدى كەڭەيتۋگە جانە جاھاندىق ەنەرگەتيكالىق داعدارىستى جەڭىلدەتۋگە ۇلەس قوسۋعا دايىنبىز، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى فورۋم قاتىسۋشىلارىنا ۇلتتىق ەكونوميكانى دامىتۋدىڭ پەرسپەكتيۆالارى تۋرالى مالىمەت بەردى.

- بىلتىر قازاقستان ەكسپورتى 40 پايىزعا جۋىق ءوستى. ءبىزدىڭ ج ءى ءو- ءنىڭ ەداۋىر بولىگى ءالى دە ەنەرگەتيكا سەكتورىنا تيەسىلى بولعانىمەن، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋعا كۇش سالامىز. اۆتوموبيل قۇراستىرۋ، فارماتسيەۆتيكا، مەتالل وڭدەۋ جانە ماشينا جاساۋ سالالارىنداعى ءوسىمدى قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، قازاقستان بيزنەس جاساۋعا ەرەكشە قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋ ارقىلى شەتەلدەن كەڭ كولەمدە ينۆەستيتسيا تارتۋدى جالعاستىرىپ وتىر، - دەدى قاسىم- جومارت توقايەۆ.

پرەزيدەنت فورۋمعا قاتىسۋشىلاردىڭ نازارىن قازاقستانمەن ەكونوميكالىق سەرىكتەستىك ورناتۋعا جول اشاتىن پەرسپەكتيۆالارعا اۋداردى. اتاپ ايتقاندا، ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعدارى نەمەسە «ورتا ءدالىز» ايماقتاعى ساۋدا مەن ينۆەستيتسيا ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشادى. بۇل باعىت قازىرگى قولدانىستاعى تەڭىز جولدارىمەن تاسىمالداناتىن تاۋارلاردىڭ ترانزيتتىك ۋاقىتىن ەكى ەسە قىسقارتادى.

ءبىرىنشى Berlin Global Dialogue فورۋمىنا گەرمانيانىڭ فەدەرالدىق كانتسلەرى ولاف شولتس، ەۋروپالىق كەڭەستىڭ پرەزيدەنتى شارل ميشەل، بەلگيانىڭ پرەمەر- ءمينيسترى الەكساندر دە كروو، البانيانىڭ پرەمەر- ءمينيسترى ەدي راما جانە باسقا دا جوعارى لاۋازىمدى ساياساتكەرلەر، حالىقارالىق كومپانيالار مەن قارجى ينستيتۋتتارىنىڭ باسشىلارى قاتىستى.

اۆتور

اسحات رايقۇل